در حالی که روزهای گذشته آلودگی هوا دوباره گریبان کلان شهرها و به ویژه تهران را گرفته است، رئیس انجمن صنفی مراکز اسقاط خودرو از اضافه شدن حدود ۵۰۰۰ گواهی اسقاط به گواهی‌های انباشت شده در این مراکز طی یک سال گذشته خبر داد و گفت که تعداد اسقاط انجام شده در سال جاری ناچیز بوده است.
با آغاز فصل زمستان و سرمای هوا سناریوی تکراری آلودگی هوا آغاز شده و به نظر می‌رسد همچنان راه حلی جز تعطیلی مدارس و اجرای طرح زوج و فرد از در منازل برای این مشکل تعیین نشده است.
این در حالی است که اخیرا مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، راهکارهای مقابله با آلودگی هوا را اجرای مصوبات و قوانینی اعلام کرده بود که اجرایشان به بهانه‌های مختلف به تعویق افتاده است. به گفته وی سرنوشت اجرای این مصوبات همچنان مشخص نیست و برخی از قوانینی که منع قانونی ندارند هم به دلایل مختلف اجرا نمی‌شوند.
یکی از این مصوبات ماده ۱۱ آئین‌نامه فنی ماده ۲ قانون هوای پاک است که در شهریورماه سال ۱۳۹۷ به تصویب هیأت وزیران رسیده و طبق آن "شماره‌گذاری موتورسیکلت بنزینی منوط به اسقاط یک دستگاه موتورسیکلت است. البته موتورسیکلت‌های برقی از شرط اسقاط معاف هستند".
با این حال در ماه پایانی سال گذشته تعلیق قانون حذف موتورسیکلت‌های فرسوده خبرساز و علت آن نبود زیرساخت‌های لازم برای اجرای این قانون اعلام شد. اسفند ماه سال گذشته موتورسیکلت‌سازان با حمایت وزارت صنعت، معدن و تجارت پیشنهاد حذف ماده مربوط به اسقاط موتورسیکلت‌های کاربراتوری را به دولت ارائه کردند که بعد از بررسی در هیئت دولت، در نهایت این درخواست مورد موافقت هیئت وزیران قرار گرفت و ماده مربوط به اسقاط موتورسیکلت‌های کاربراتوری به تعویق افتاد.
این در حالی است که سید ابراهیم مناجاتی، عضو هیئت رییسه کارگروه صنایع اسقاط، اخیرا تعداد موتورسیکلت‌های فرسوده در کشور را هفت تا هشت میلیون اعلام کرده بود. به گفته یک کارشناس حوزه آلودگی هوا، هر ۱۰ موتورسیکلت کاربراتوری در هر کیلومتر به اندازه یک اتوبوس دیزلی قدیمی، ذرات معلق تولید می‌کنند، اما می‌توان با تبدیل موتور کاربراتوری به انژکتوری، تعداد ذرات معلق را تا ۹۰ درصد کاهش داد.
با این وجود پیگیری‌های ایسنا از وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره سرنوشت این طرح تاکنون بدون نتیجه مانده است.
با خودروهای فرسوده چه کنیم؟
به نظر می‌رسد تعلیق اجرای طرح اسقاط موتورسیکلت‌های فرسوده تنها چالش پیش روی زمستان همیشه آلوده تهران نباشد؛ چراکه با وجود نبود مانع قانونی بر سر راه اسقاط خودروهای فرسوده، وضعیت این بخش نیز حال مساعدی ندارد و به تشدید آلودگی هوای تهران دامن می‌زند.
در این رابطه، محمد حسین گودرزی، رئیس انجمن صنفی مراکز اسقاط خودرو و رئیس کارگروه اسقاط اتحادیه صنایع بازیافت ایران در گفت‌وگو با ایسنا، از انباشت ۸۰ هزار برگه اسقاط خودرو در مراکز اسقاط از سال گذشته خبر داد و گفت که در سال جاری حدود ۵۰۰۰ برگه به این تعداد اضافه شده و تعداد اسقاط‌های انجام شده در سال جاری نیز ناچیز بوده است.
وی همچنین با اشاره به آمادگی مراکز اسقاط برای اسقاط سالانه یک میلیون خودرو، تصریح کرد: با وجود اینکه تعطیلی مدارس و آلودگی هوا برای دولت هزینه دارد، مراجعه دست‌اندرکاران صنایع اسقاط به وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت راه و شهرسازی و شهرداری تاکنون نتیجه‌ای نداشته و دولت معتقد است در حال حاضر حل مشکل مراکز اسقاط خودرو در اولویت نیست.
رئیس انجمن صنفی مراکز اسقاط خودرو همچنین با بیان اینکه تعلیق قانون مربوط به اسقاط موتورسیکلت‌های فرسوده مراکز اسقاط را دچار مشکل کرده است، گفت: از طرف دیگر به دلیل مشکلاتی که در بخش اسقاط خودروهای فرسوده وجود دارد، اسقاط موتورسیکلت‌های فرسوده بسیار کم است؛ چراکه واحدها نگران هستند گواهی اسقاط موتورسیکلت‌ها نیز روی دستشان بماند.
به گزارش ایسنا، بر اساس مصوبه دولت، اسقاط خودروهای فرسوده وظیفه تولیدکنندگان و واردکنندگان خودرو است و طبق آن خودروسازان باید ۳۰ درصد از تولیدشان را جایگزین خودروهای فرسوده کنند، اما این مصوبه تاکنون اجرا نشده است. همچنین واردکنندگان خودرو پیش از ممنوعیت واردات این کالا، به ازای واردات هر دستگاه خودرو، چهار تا هشت دستگاه خودروی سواری فرسوده را از رده خارج می‌کردند، اما بعد از ممنوعیت واردات خودرو در تیر ماه سال گذشته (۱۳۹۷)، گواهی‌های اسقاط در مراکز اسقاط خودرو نیز بی‌مشتری ماند.
این در حالی است که به گفته محمدمهدی میرزایی، رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم، خودروهای فرسوده در زمره خودروهای بیش‌آلاینده هستند که دو یا سه برابر حد مجاز تولید آلودگی دارند و آلودگی ناشی از خودروهای فرسوده، ۲۰ برابر خودروهای در حال تردد (نه خودروی نو) است.
