سیدعباس موسوی در نخستین نشست خبری خارج از تهران با خبرنگاران تبریزی، با اشاره به اینکه تبریز شهر نخستین‌ها‌ست اظهار داشت: از گذشته دور تا امروز از مشروطه تا امروز آذربایجان برای ایران جانفشانی کرده و بزرگانی را برای این سرزمین تربیت کرده است.
به گزارش تسنیم وی با بیان اینکه "سیاست خارجی دولت در این دولت سیاست خارجی فعالی بوده و اولویت‌های مختلفی در برهه‌های مختلف داشته که از توازن‌بخشی غافل نشدیم"، افزود: تقویت ارتباطات با همسایگان از اولویت‌های سیاست خارجی ایران است.
سخنگوی وزارت امور خارجه با تأکید بر اینکه همه 15 همسایه از اهمیت بالایی برای برقراری روابط برخوردارند، ابراز داشت: برخی همسایگان بر اثر توهمات با ما دوری و نزدیکی می‌کنند اما برخی کشورها در شمال و شمال‌غرب ایران جایگاه ویژه‌ای در توسعه روابط دارند، در این حوزه هم آذربایجان و کردستان نقش محوری در توسعه روابط به‌ویژه در حوزه اقتصادی دارند.
وی با تصریح به اینکه تبریز از موقعیتی استراتژیک برخوردار است و می‌تواند قطب مراودات با همسایگان باشد، ابراز داشت: یکی از محورهای عمده ما گسترش صادرات و واردات از همسایگان است که مکانیزم‌های دوجانبه با کشورهای منطقه داریم. برای نقل و انتقالات مالی و بانکی تدابیری اتخاذ شده که تبریز نقش ویژه‌ای در این حوزه دارد.
موسوی در پاسخ به سؤالی در مورد نتایج انتخابات انگلیس در روابط دو کشور، گفت: انتخابات کشورها ارتباطی به ما ندارد و دخالتی نداریم، بر سر فرآیندهای دموکراتیک انتخاباتی انجام شد که حزب محافظه‌کار پیروز شد، آنچه برای ما مهم است، تعهدات دولت‌ها بود. به‌تعبیر آقای ظریف، بعد از روی کار آمدن ترامپ در آمریکا، این کشور از بسیاری از تعهدات بین‌المللی از برجام تا معاهدات زیستی و... جوری خارج شد که انگار انقلابی در آمریکا رخ داده است. این موضوع در مورد انگلستان هم صادق است و دولت‌ها در حال تغییر و رفت‌وآمد هستند و نباید در تعهدات متقابل تغییری صورت گیرد. انگلیس در مورد برجام هم باید به تعهدات خود پایبند بوده و هرچه زودتر اقدامات عملی را برای بازگشت به تعهدات انجام دهند.
وی در مورد سفر روزهای آینده رئیس جمهور کشورمان به ژاپن هم توضیح داد و گفت: هرگونه سفر خارجی که طراحی می‌شود برای ثمربخش بودن در جهت منافع ایران طراحی می‌شود، سفر به ژاپن هم در این راستاست. ایران و ژاپن از کشورهای مهم در شرق و غرب آسیا هستند که باید روابط دوجانبه توسعه یابد.
سخنگوی وزارت امور خارجه، با اشاره به اینکه ژاپن از مشتریان عمده نفت ایران بوده ولی متأسفانه با فشارهای ایالات متحده خرید نفت کاهش یافته است، ابراز داشت: ایران هم ممکن است در مراودات ایالات متحده با سایر کشورها دخالت کند، ضمن اینکه ژاپن قدری باید به گذشته روابط و آینده روابط توجه می‌کرد و تحت تأثیر قرار نمی‌گرفت. ژاپن کشور دوستی است که احساس میکنیم با حسن نیت قدم‌هایی را برمی‌دارد که اقداماتی را آغاز کرده و از این اقدامات استقبال میکنیم.
وی ادامه داد: ژاپن پیشنهاداتی برای کاهش تنش در منطقه دارد که از روی حسن نیت است و ما استقبال میکنیم. امیدواریم در این سفر اقدامات رو به جلو برای نتیجه مطلوب باشد.
موسوی در پاسخ به سؤالی در مورد لغو روادید بین کشورهای همسایه، به‌ویژه جمهوری آذربایجان، اظهار داشت: لغو روادید در حال پیگیری است و جمهوری آذربایجان هم به‌عنوان کشور مهمی در مراودات منطقه است. کاهش موانع در سفر اتباع و تجار از راه‌های توسعه روابط است که ایران روادید را برداشته است و از سوی جمهوری آذربایجان، جمهوری خودمختار نخجوان لغو روادید صورت گرفته و مذاکرات برای لغو روادید کامل ادامه دارد.
وی در پاسخ به سؤالی در مورد آزمایشات موشکی نامتعارف آمریکا و مواضع نامعقول غرب در مورد آزمایشات موشکی ایران، تأکید کرد: آنچه در برجام مذاکره کردیم صرفاً موضوعات هسته‌ای بوده است. در آنجا با توجه به برخی اظهارات سعی کردند موضوع موشکی را هم مطرح کنند که صراحت قطعنامه 2231 ایران را از آزمایشات موشکی منع نکرده و آنها به‌خوبی این موضوع را می‌دانند. اظهارات در مورد آزمایشات موشکی ایران را مداخله‌گرایانه می‌دانیم و رد میکنیم.
موسوی با بیان اینکه "آنچه بین ما و آنها با توجه به اتفاقات بعد از خروج آمریکا از برجام رخ داد، احساس می‌کنم فرافکنی و موضوعات بی‌ربط است تا تعهدات خود به ایران را به فراموشی بسپارند"، اضافه کرد: نگران اظهار‌نظرها نیستیم چراکه فاقد پایه و اساس است و منعی برای آزمایش موشک‌های بالستیک نداریم چراکه ایران بر اساس تعهداتش، نباید موشکی را برای حمل کلاهک‌های هسته‌ای طراحی کند ولی برای انواع موشک منعی وجود ندارد.
وی از آزمایش اخیر موشکی آمریکا ابراز نگرانی کرد و گفت: عدم پایبندی آمریکا به معاهدات بین‌المللی از جمله خروج یکجانبه این کشور از پیمان تسلیحاتی با روسیه، باعث بی‌ثباتی در جهان می‌شود و باید به مقررات بین‌المللی و تعهدات پایبند باشند. آزمایشات موشکی غیرمتعارف آنها غیر قابل قبول است و نباید شاهد افزایش تنش در دنیا باشیم که این اقدام را محکوم، و هم از این اتفاق ابراز نگرانی میکنیم.
وی درباره اقدامات اشرار در نجف، با اظهار اینکه "اعتراض خود را به دولت عراق اعلام کردیم"، گفت: دولت عراق موظف است به‌عنوان کشور میزبان حفاظت و امنیت دیپلمات‌ها و اماکن دیپلماتیک ما اقدام کند که ظاهراً نتوانستند انجام دهند. پیگیری‌های حقوقی و سیاسی ما ادامه دارد و دولت عراق باید پیگیر بوده و مسببین این موضوع را معرفی کند.
موسوی، در مورد دستگیری و محاکمه افراد دوتابعیتی و واکنش برخی از کشورها به این موضوع گفت: ایران تابعیت دوگانه را به‌رسمیت نمی‌شناسد و افرادی با تابعیت دوگانه را که در ایران دستگیر می‌شوند، ایرانی محسوب میکنیم و هرگونه دخالت سایر کشورها را که آنان را اتباع خود می‌دانند، نمی‌پذیریم چرا که طبق قانون در این کشور مجازات می‌شوند و به جرایم رسیدگی می‌شود که اگر مشمول عفو و... باشند تصمیمات لازم توسط دستگاه قضایی گرفته می‌شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه، درباره مواضع ایران در زمینه منطقه مورد مناقشه قره‌باغ هم توضیح داد و گفت: مواضع ایران مشخص است، بارها اعلام کردیم و باز هم اعلام میکنیم که ایران در چهارچوب قوانین بین‌المللی، آرای صادرشده و قطعنامه‌های موجود اعلام موضع کردیم و آماده همکاری برای کاهش تنش در مورد ارمنستان و آذربایجان هستیم. از راه‌های مسالمت‌آمیز، آماده حل اختلافات طرفین هستیم و در این زمینه کمک میکنیم.
وی در پاسخ به سؤالی در مورد کمرنگ بودن نقش تبریز در مراودات بین‌المللی ایران و لغو دیدار سران روسیه و ترکیه و ایران در تبریز در سال گذشته، خاطرنشان کرد: سفرهای مقامات در سطح سران پروسه طولانی دارد و زمان‌بر است، گاهی برای سفر یک رئیس جمهور به کشوری ماه‌ها قبل برای تدارکات سفر برنامه‌ریزی می‌شود که حضور چند رئیس جمهور اقدامات را چند برابر می‌کند، ضمن اینکه اتفاقات و حوادث مختلفی رخ می‌دهد و اولویت‌ها جابه‌جا می‌شود تا یک برنامه بین‌المللی در تهران یا تبریز برگزار نشود.
موسوی ادامه داد: در همه استان‌هایی که ظرفیت بالایی برای توسعه روابط با همسایگان دارند، باید جایگاه ویژه‌ای در مراودات خارجی تعریف شود که تبریز همیشه مورد توجه بوده و هست. آذربایجان‌های ما نقش تاریخی و محوری در حفظ یکپارچگی و صلابت ایران داشته و دارند و باید به جایگاه اصلی خود برسند.
وی تصریح کرد: اقدامات زیادی برای جایگاه بین‌المللی دادن به آذربایجانها در حال طراحی است که حضور امروز بنده در تبریز هم یکی از نشانه‌های این ارتقای جایگاه است.
سخنگوی وزارت امور خارجه، در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر مشکلات زیست‌محیطی و آلودگی ارمنستان در رود ارس گفت: رودخانه‌های مرزی با همسایگان در همه دوران‌ها یکی از موضوعات مهم و حساس بین کشورها بوده است. ارس هم به‌عنوان رودخانه بین ایران و ارمنستان و آذربایجان برای همه مهم بوده لذا در مورد مشکلات زیست‌محیطی در ارس، پیگیری خوبی رخ داده و نشست‌های خوبی با مقامات بلندپایه ارمنستان برگزار شده و ادامه دارد. این مسئله مسایل حقوقی و فنی دارد که وزارت خارجه پیگیر این موضوع هست. به جاهای خیلی خوبی رسیدیم و تلاش میکنیم با مذاکره به نتیجه برسانیم که به‌زودی نتایج اقدامات را به اطلاع افکار عمومی می‌رسانیم.
موسوی، در ادامه، با تأکید بر اینکه "برخورد ضعیف در اقدام برای ارتباط با همسایگان را قبول ندارم"، افزود: پیوستن ایران به اوراسیا یکی از همین اقدامات در توسعه روابط بوده و این موضوع اهمیت ویژه‌ای برای ایران دارد. باید اجازه دهیم این اقدام اجرایی‌تر شود تا در عمل موانع را باید شناسایی و رفع کنیم. افتتاح مرکز تبادلات اوراسیا در تبریز یا تهران را هم خود اتحادیه و کشورهای عضو با هم تعیین می‌کنند ولی تبریز و آذربایجان این ظرفیت را برای تبدیل شدن به قطب مبادلات منطقه دارد.
وی در واکنش به این سؤال که آمریکا حملات موشکی به برخی از مناطق عراق را به ایران نسبت می‌دهد، گفت: «بی‌جا کردند»، فرافکنی و اتهام‌زنی در دنیای جوزده امروز کاری ندارد، چند روز پیش دبیرکل سازمان ملل متحد بعد از بررسی فنی سازمان ملل در قضیه حمله به آرامکو، ایران را بدون نقش در آن اقدام دانست در حالی که در اولین ساعات حمله، آمریکا ایران را متهم کرد و این روسیاهی برای آمریکا در تاریخ ثبت شد. ساده‌ترین کار آمریکا در دیپلماسی بین‌الملل، اتهام‌زنی است که ما آن را رد میکنیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به آخرین نتایج گفت‌وگوها در زمینه برقراری مجدد سفر حج عمره و عتبات، ابراز داشت: موضوع حج از امور مهم است که ماجرای برقراری حج تمتع حل شد و حج عمره با رایزنی سازمان حج در دستور کار قرار گرفت که به توافقات اولیه رسیده‌اند. امیدواریم فریضه حج عمره و تمتع احیا شود و مشتاقان به زیارت بروند، ضمن اینکه مسئول پیگیری منا سازمان حج است و وزارت خارجه هم در کمیته پیگیری منا عضو هست اما نبود روابط سیاسی بین کشورها کارها را به‌کندی پیش می‌برد و این مطالبه از عربستان هرگز از دستور خارج نمی‌شود و در گفت‌وگوهای ایران و عربستان همواره موضوع محوری بوده است.
وی اضافه کرد: در مورد وضعیت عراق هم وزارت خارجه اطلاعیه مسافرتی صادر کرد که توصیه شده به‌دلیل شرایط عراق تا جایی که ممکن هست سفر به تعویق بیفتد، اطلاعیه جدیدی خلاف آن ندیدم و آن اطلاعیه همچنان پابرجاست.
موسوی در پاسخ به سؤالی در مورد اقدام مقابله به مثل ایران در زمینه تروریسم اقتصادی آمریکا، تأکید کرد: فشار حداکثری را با مقاومت و مقابله حداکثری طراحی کردیم. درون‌زایی تحولات برای مصونیت از فشارها مهم است و وزارت امور خارجه هم با همین شیوه در حال حرکت است.
وی در توصیه به برخی کشورها که تحت تأثیر فشارهای آمریکا هستند، تصریح کرد: به این کشورها اعلام کردیم که استقلال خود را باید حفظ کنند و درگیر برخی فشارهای بیهوده و منافع کوتاه‌مدت نشده و همراهی نکنند. دخالتی در روابط با دیگر کشورها نمی‌کنیم و امیدواریم به روابط آینده‌نگرانه نگاه کنند و تصمیم بگیرند.
