علاقه‌مندان به پدیده‌های نجومی می‌توانند آخرین خورشید گرفتگی سال ۹۸ را در ۵ دی ۹۸ رصد کنند. در ادامه، زمان شروع کسوف ۵ دی و اینکه در کدام استان‌ها قابل رویت است را بررسی می‌کنیم.
به گزارش ایرنا عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در خصوص رصد آخرین کسوف سال ۹۸ اعلام کرد نوع خورشید گرفتگی ۵ دی ۹۸ حلقوی بوده و از کشور‌های حاشیه جنوبی خلیج فارس شروع خواهد شد و تا جنوب شرق آسیا ادامه دارد. همچنین ساکنان قسمت‌هایی از آسیا، اروپا، شمال و غرب استرالیا نیز می‌توانند آن را به صورت جزئی رصد کنند. پدیده خورشید گرفتگی ۵ دی ۹۸ متعلق به ساروس یا همان دوره ۱۳۲ است و ۴۶ گرفت از ۷۱ خورگرفت این ساروس محسوب می‌شود.
زمان خورشید گرفتگی ۵ دی ۹۸
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در ادامه بیان کرد این خورشیدگرفتگی از ساعت ۲ و ۲۹ دقیقه و ۵۳ ثانیه به وقت جهانی روز پنجشنبه ۵ دی ۹۸ (۲۶ دسامبر ۲۰۱۹) در نخستین نقطه از کره زمین شروع خواهد شد و تا ساعت ۸ و ۵ دقیقه و ۴۰ ثانیه به وقت جهانی که سایه ماه زمین را ترک خواهد کرد، ادامه دارد. این کسوف به عنوان سومین کسوف در سال ۲۰۱۹ محسوب می‌شود و دومین خورشید گرفتگی قابل رویت در ایران در سال ۹۸ خواهد بود.
بالاترین درصد خورشید گرفتگی در کیش و قشم است
عتیقی در ادامه اظهار کرد خورشید گرفتگی اخیر که در روز سه شنبه ۱۱ تیر ۹۸ اتفاق افتاد، یک کسوف کامل محسوب می‌شد، اما در ایران غیر قابل رصد بود. وی تاکید کرد کسوف ۵ دی ۹۸ در تهران با حدود ۶۱ درصد پوشش سطح خورشید توسط کره ماه قابل رصد است، اما ساکنان کیش و قشم می‌توانند این پدیده نجومی جذاب را با پوشش ۸۶ درصدی با بیشترین درصد خورشید گرفتگی مشاهده کنند. در سایر نقاط کشور این پوشش ۴۵ درصد خواهد بود. ساکنان شهر تهران از ساعت ۷:۱۳ دقیقه صبح روز پنجشنبه ۶ دی ۹۸ و با طلوع خورشید می‌توانند خورشید گرفتگی را مشاهده کنند و این پدیده تا ساعت ۸:۲۳ دقیقه صبح ادامه دارد.
زمان شروع کسوف در سایر استان‌های کشور
استان کرمان: ساکنان این استان می‌توانند از ساعت ۶:۳۶ دقیقه شاهد شروع کسوف باشند که در این استان سطح پوشیدگی خورشید ۷۳ درصد است. این پدیده در تا ساعت ۸:۲۷ دقیقه صبح ادامه دارد.
استان یزد: در ساعت ۶:۵۰ دقیقه کسوف شروع می‌شود و تا ۸:۲۵ دقیقه صبح ادامه خواهد داشت. میزان سطح پوشیدگی خورشید نیز ۶۸ درصد است.
استان فارس: ساکنان این استان از ساعت ۶:۵۲ دقیقه صبح شاهد خورشید گرفتگی خواهند بود که این پدیده در این استان با ۷۷ درصد پوشیدگی خورشید تا ساعت ۸:۲۳ دقیقه صبح ادامه دارد.
استان سیستان و بلوچستان: علاقه‌مندان به پدیده‌های نجومی این استان می‌توانند از ساعت ۶:۵۷ دقیقه شاهد آغاز کسوف باشند که تا ساعت ۸:۲۴ دقیقه صبح ادامه خواهد داشت. همچنین در این استان سطح خورشید تا ۶۷ درصد پوشیده خواهد شد.
استان آذربایجان شرقی: ساعت ۶:۵۷ دقیقه در این استان خورشید گرفتگی شروع خواهد شد که تا ساعت ۸:۲۴ دقیقه ادامه خواهد داشت. در این استان گرفت خورشید حدود ۶۷ درصد است.
استان اصفهان: ساکنان این استان از کشورمان نیز می‌توانند از ساعت ۷:۰۲ دقیقه شروع کسوف را رویت کنند که در ۸:۲۳ به اتمام می‌رسد. میزان پوشیدگی خورشید در این استان ۶۸ درصد است.
استان مازندران: خورشید گرفتگی در این استان از ساعت ۷:۱۳ دقیقه صبح شروع می‌شود و در ۸:۲۴ دقیقه به پایان می‌رسد. در این استان میزان پوشیدگی خورشید ۵۸ درصد است.
استان مرکزی: آغاز گرفت در این استان ۷:۱۷ دقیقه است و تا ۸:۲۲ نیز ادامه خواهد داشت. میزان پوشیدگی خورشید در این استان ۶۴ درصد خواهد بود.
استان همدان: علاقه‌مندان به پدیده‌های نجومی این استان می‌توانند ساعت ۷:۲۴ صبح شاهد کسوف باشند که تا ساعت ۸:۲۱ دقیقه نیز ادامه دارد. درصد گرفتگی خورشید در این استان ۵۹ درصد است.
استان کردستان: کسوف در این استان ساعت ۷:۳۲ دقیقه شروع می‌شود و در ساعت ۸:۲۰ به پایان خواهد رسید. میزان گرفت خورشید در این استان ۵۶ درصد خواهد بود.
طبق اعلام مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران ساکنان تمامی شهر‌ها می‌توانند این خورشید گرفتگی جزئی را هنگام طلوع آفتاب مشاهده کنند.
آغاز گرفت حلقوی خورشید از عربستان سعودی
عتیقی در ادامه بیان کرد در خورشید گرفتگی حلقوی ۵ دی ۹۸، سایه کره ماه بیش از ۳ ساعت روی کره زمین به محدوده ۱۲ هزار و ۹۰۰ کیلومتر را می‌پیماید. این گرفت حلقوی از کشور عربستان سعودی شروع خواهد شد و در ادامه از کشور‌های عمان، امارات و قطر می‌گذرد تا با عبور از اقیانوس هند به کشور هند برسد. سپس از کشور‌های اندونزی، سنگاپور، سریلانکا و مالزی عبور می‌کند و به شمال جزایر ماریانا و گوام خواهد رسید. البته این گرفت حلقوی در کشور‌های جنوبی خلیج فارس حدود ۱ دقیقه خواهد بود، اما در کشور هند به بیش از ۳ دقیقه خواهد رسید.
نکات مهم برای رصد خورشید گرفتگی
مدیر انجمن نجوم اعلام کرد خورشید گرفتگی ۵ دی ۹۸ به شکل جزئی است و برای رصد خورشید حتما باید از عینک‌های مخصوص استفاده کرد و هیچ زمان با چشم غیرمسلح این خورشید گرفتگی را مشاهده نکنید. همچنین اگر از تلسکوپ و دوربین چشمی استفاده می‌کنید، حتما می‌بایست آن‌ها را به فیلتر استاندارد نظیر فیلتر مایلار تجهیز کنید. عتیقی خاطرنشان کرد نگاه مستقیم به خورشید حتی برای زمانی اندک نیز برای چشمان فرد پیامد‌های جبران‌ناپذیری را به همراه دارد.
کسوف حلقوی به چه معناست؟
در تعریف کسوف حلقوی آماده است حتی اگر قرص کامل ماه از مقابل خورشید نیز عبور کند، در مواقعی تمام قرص خورشید پوشیده نخواهد شد و گرفت کامل اتفاق نمی‌افتد. دلیل چنین اتفاقی اغلب این است که کره ماه اگر در کمترین فاصله با سیاره زمین نباشد، قطر ظاهری ماه از قرص خورشید کوچک‌تر خواهد بود و حلقه‌ای از آتش در اطراف صفحه سیاه کره ماه مشاهده می‌شود.
جزئیاتی از کسوف‌های سال ۹۹
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در پایان عنوان کرد در سال ۹۹ شاهد دو خورشید گرفتگی در یکشنبه ۱ تیر از نوع حلقوی و در دوشنبه ۲۴ آذر ۹۹ از نوع کلی خواهیم بود. ساکنان اکثر شهر‌های ایران می‌توانند کسوف اول را به شکل جزئی رصد کنند. به طور دقیق باید بگوییم این خورشید گرفتگی جزئی به جز در شمال و شمال غرب کشور در سایر نقاط کشور قابل رصد است، اما خورشید گرفتگی دوم در ۲۴ آذر ۹۹ در آمریکای جنوبی اتفاق می‌افتد و ساکنان ایران قادر به رصد آن نخواهند بود.
