این روزها موضوع کاداستر یا زمین خواری از اهمیتی خاصی برخوردار شده است، به طوری که سال قبل اعضای دولت لوایح مختلفی را برای جلوگیری از فساد در زمین‌خواری و املاک به دولت ارائه کرده‌اند. بر همین اساس باشگاه خبرنگاران جوان در این موضوع ورود کرده تا دلایل عدم تحقق اجرای قانون کاداستر و راهکار‌های سرعت بخشی به اجرای این قانون را با مهدی جمالی‌نژاد معاون عمرانی وزیر کشور بررسی کند.
باشگاه خبرنگاران جوان: آقای جمالی‌نژاد توضیحاتی را درباره کاداستر بفرمایید؟
جمالی‌نژاد: کاداستر به روندی گفته می‌شود که در آن اموال غیر منقول شامل ملک، زمین و آپارتمان و ... و در برخی کشور‌ها حتی اموال غیر منقول شامل خودرو در ثبت می‌شود. از روزی که طرح کاداستر مصوب شد، مقرر شد تا در مدت ۵ ساله اجرا شود و با وجود اینکه تاکنون بیش از ۴ سال از آن سپری شده، اما کمتر از نیمی از آن اجرا شده است. در بند ۶۷ سیاست‌های کلی نظام قضایی حاکم بر قانون برنامه ششم بر توسعه سند رسمی و ثبت رسمی املاک مردم و دولت در نظام کاداستر تاکید شده است.
باشگاه خبرنگاران جوان: دلایل عدم تحقق اجرای قانون کاداستر یا حدنگار چیست؟
جمالی‌نژاد: عدم آگاهی و شناخت کافی دستگاه‌های اجرایی نسبت به اهمیت اجرای این طرح، عدم عزم و اراده کافی در بین مسئولان و دست اندرکاران، عدم تعریف نقش و سازوکار عملیاتی برای برخی از دستگاه‌های که نقش تعیین کننده در پیشبرد کاداستر دارند، عدم وجود پروتکل و آیین نامه تبادل داده‌های مکانی بین بخش‌های دولتی_ عمومی و خصوصی، تکمیل و فعال نبودن منظومه اطلاعات مکان محور ملٌی (SDI)، عدم همکاری برخی از موقوفه‌ها (آستان قدس و ...) برای در اختیار قرار دادن داده‌های و نقشه‌های املاک در اختیار و عدم جدیت و عزم مدیران عالی کشور از دلایل عدم تحقق اجرای قانون حد نگاری است.
علیرغم اینکه اولویت اجرای طرح کاداستر با زمین‌های دولتی است، اما دستگاه‌هایی که مالکیت زمین دارند و یا متولی اداره اراضی دولتی هستند باید نقشه املاک و اطلاعات توصیفی زمین‌های خود را در اختیار سازمان ثبت قرار دهند، ولی یکی از دلایل کندی پیشرفت طرح عدم همکاری دستگاه‌ها در این خصوص است. قانون مقرر کرده است تا ادارات و دستگاه‌های دولتی اطلاعات مربوط به املاک را در اختیار سازمان ثبت اسناد قرار دهند؛ اما متاسفانه به این تکلیف عمل نمی‌شود.
باشگاه خبرنگاران جوان: راهکار‌های سرعت بخشی به اجرای قانون حدنگاری و یا کاداستر چیست؟
جمالی‌نژاد: اطلاع رسانی مزایا و درخواست همکاری از استانداران و معاونین استانداران، عدم تعریف برنامه متناظر در برخی از وزارتخانه‌ها نظیر وزارت صمت برای بخش صنعت یا وزارت علوم برای بخش آموزش عالی، صدور حکم توسط استانداران برای یک تیم ویژه یا حداقل یک شخص در هر استان برای پایش و رصد روند اجرای قانون و گزارش پیشرفت به مقامات استان، تعریف پروتکل تبادل داده‌های مکانی با رعایت الزامات پدافند غیر عامل، تکمیل هر چه سریعتر سامانه ملٌی SDI، اعلام پیشرفت روند هر استان در بازه‌های سه ماهه به وزیر کشور و پیشرفت هر واحد استانی به وزیر مطبوع، تقویت واحد‌های استانی ادارات ثبت اسناد و املاک کشور و استفاده از ظرفیت‌های بخش غیر دولتی از راهکار‌های سرعت بخشی به اجرای قانون حدنگاری است.
باشگاه خبرنگاران جوان: مزایای اجرای این طرح چیست؟
جمالی‌نژاد: مزایای این طرح از دو بعد شهروندان و دولت مورد بررسی قرار می‌گیرد. سرعت و سهولت دسترسی به اطلاعات املاک، مستندسازی اطلاعات اراضی در رابطه با شهروندان، استناد قانونی و دقیق در محاکمات جهت نیل به احقاق حقوق عامه، افزایش امنیت حقوقی مالکان و آسان‌سازی معاملات ارضی از جمله مزایای این طرح در رابطه با شهروندان است؛ افزون برا این از بین بردن زمینه‌های تصرف اراضی دولتی و ملی، ایجاد توسعه پایدار و امنیت ملی و زمینه‌سازی تاسیس نظام کارآمد و منصفان برای وصول مالیات اراضی و املاک و همچنین جلوگیری از بورس بازی زمین در مناطق شهری نیز از جمله مزایای این طرح در رابطه با دولت است.
امید است تا با اجرای قانون حدنگاری و یا کاداستر از زمین خواری و فساد در معاملات بخش املاک جلوگیری شود.
