سال گذشته مطبوعات با مشکل گرانی کاغذ و عدم تخصیص های لازم دراین زمینه روبرو بود و بر همین اساس بسیاری از نشریات تا مرز تعطیلی رفتند. برخی ها هم به صورت آنلاین فعالیت خود را ادامه می دهند. اما این فقط یکی از مشکلات مطبوعات در سال گذشته بود و شاید رسانه ها با همین یک مشکل راحت تر کنار می آمدند تا مشکلاتی که در بدو ورود به سال جدید با آن مواجهند.
این روزها و در شرایطی که تنها ده روز از تعطیلی های فروردین ماه فاصله گرفتیم، معاونت مطبوعاتی ضمن ابلاغیه ای از صاحبان نشریات داخلی درخواست کرد تا فعالیت های خود را به صورت آنلاین و دورکاری ادامه دهند. اما عمر این ابلاغیه بیش از یک هفته نبود و بعد از پایان روز کاری 21 فروردین به صورت مجدد بیانیه ای در لغو بیانیه قبلی صادر شد و محتوای آن درباره این بود که مطبوعات می توانند به صورت چاپی نشریه های خود را منتشر کنند و در چنین شرایطی صاحبان نشریات می توانند با حضور دو سومی پرسنل کار خود را ادامه دهند.
همین ابلاغیه باعث شد تا از روز گذشته همه نشریات دوباره به روال سابق برگردند و به صورت هر روزه روزنامه هایشان را منتشر کرده و روی پیش خوان مطبوعات قرار دهند.اما این بازگشت با شمب و شمایل متفاوتی همراه بود. یکی از آنها افزایش قیمت نشریات بود که هرکدام بسته به شرایط انتشار خود، فرمولی را برای افزایش قیمت در نظر گرفته بودند و این افزایش قیمت تابع متغیرهای گوناگونی بود.
اما امسال با توجه به شیوع کرونا برخی روزنامه ها شرایط ویژه دیگری را هم برای خود در نظر گرفتند. برخی ها نشریات خود را داخل پلاستیک قرار دادند و برخی دیگر دست کش هایی را داخل این پلاستیک ها قرار دادند تا به عبارتی این را به مخاطبان خود یادآوری کنند که برای جلوگیری از شیوع بیماری کرونا باید نکات ایمنی را رعایت کنید.
همچنین عده ای دیگر از صاحبان مطبوعات نیز با تعداد حداقلی از پرسنل کار می کنند و بیش از نیمی از پرسنل شان به صورت دورکاری به فعالیت های خود ادامه می دهند. جالب است بدانید برخی از صاحبان رسانه ها تمایل دارند تا بعد از اعلام وضعیت سفید در کشور باز هم روند دورکاری را برای پرسنل شان ادامه دار کنند تا از حداقل نیروی انسانی بهره مند شوند!
اما در این میان که صحبت از عدم انتشار روزنامه ها، کار کردن با یک سوم پرسنل و دورکاری خبرنگاران روبرو هستیم و بحث اصلی نیز مقابله با ویروس کرونا و شرایطی است که با حضور این ویروس به وجود آمده، تعدادی از نشریات با افزایش قیمت روبرو بودند. روزنامه هایی مثل اعتماد و شرق از این موارد هستند که معتقدند در سال جدید با افزایش دستمزد کارگرها روبرو بودیم و باید بر همین اساس این هزینه ها جبران شود. در این گزارش و در جهت بررسی این موضوع، با مدیر مسئول چند روزنامه به بررسی نکته هایی از این قبیل پرداختیم که در این ایام گریبان روزنامه ها را هم گرفته است.
** مهدی پور: «صبح نو» افزایش قیمت نداشته است/ ساعت کار پرسنل را شناور کردیم
«فرشاد مهدی پور» مدیر مسئول روزنامه «صبح نو» در این رابطه به خبرنگار فارس با اشاره به افزایش قیمت برخی نشریات بیان داشت: ما در سال جدید افزایش قیمت نداشتیم به این دلیل که در نیمه دوم سال گذشته یکبار افزایش قیمت داشتیم و دیگر صلاح نبود که بخواهیم دوباره قیمت روزنامه را زیاد کنیم. ما حتی تعداد صفحه هایمان را هم کاهش ندادیم و همان ۱۶ صفحه روزنامه که قبلا منتشر می شد را منتشر می کنیم.
مدیر مسئول روزنامه «صبح نو» همچنین با اشاره به نحوه کار کردن پرسنل روزنامه در روزهای اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی نیز گفت: تولید محتوای روزنامه «صبح نو» مثل سابق است و تعدادی از پرسنل به صورت دورکاری و تعدادی به صورت حضوری در روزنامه مشغول به کار هستند. حتی در سال گذشته هیچ نیروی انسانی تعدیل نکردیم و با همان تعداد نیرویی که در سال گذشته کار می کردیم در سال جدید نیز همکاری می‌کنیم.
وی همچنین افزود: در ایام تعطیلات نوروز نیز پرسنل ما به صورت آنلاین و در فضای مجازی فعالیت داشتند و هیچ تعللی در این بخش نیز ایجاد نشد.
مهدی پور با اشاره به کمک و یارانه ای که قرار بود از سمت معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد در شرایط کرونا به روزنامه ها ارائه شود، نیز گفت: هنوز اتفاقی نیفتاده است. البته آنطور که تا این لحظه پیگیری کردم فکر نمی کنم منابعی در اختیار معاونت مطبوعاتی قرار گرفته باشد.
وی با بیان پیشنهادی به دوستان در معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد نیز افزود: ما به دوستان فعال در معاونت مطبوعاتی پیشنهاد دادیم دو ملاحظه همزمان با هم در کمک به رسانه ها را در نظر بگیرند و صرفاً به متغیر نیروی انسانی که بعضی از گروه پیشنهاد کرده بودند اکتفا نکنند. اگر روزنامه‌ای کاهش منابع انسانی داشت از کمک ها خارج شود و فقط روی این تمرکز نکنند.
مهدی پور ادامه داد: بخش دیگری از پیشنهاد ما درباره تولید محتوا بود. یعنی رسانه‌هایی که هم کار تولید محتوایشان را انجام داده و هم در تولید محتوایشان کاهشی نداشتند در کمک به رسانه ها مشمول شرایط شوند. برای مثال اگر شما روزنامه های هفته گذشته را ببینید آن را با روزنامه های این هفته مقایسه کنید متوجه می‌شوید که تعداد صفحه های برخی نشریات از ۱۶ صفحه به ۸ یا ۱۰ صفحه کاهش یافته و تولید محتوا را کاملا محدود کردند. پیشنهاد ما این بود که این متغیر را هم در کمک به روزنامه ها لحاظ شود.
وی در پاسخ به اینکه آیا از ابتدای امسال مشکل کمبود کاغذ نشریات نداشتید؟ گفت: تازه یک روز است که روزنامه ها چاپ شده است. در هفته گذشته روزنامه‌ها چاپ نشدند و از الان به بعد باید به سراغ مسئله کاغذ برویم.
مدیر مسئول روزنامه «صبح نو» ادامه داد: ما از سال گذشته هنوز بخشی از کاغذهایمان را داریم. از این به بعد انبارهای کاغذ به مرور باز می‌شوند و فعالیت شان را از سر می‌گیرند.
وی با بیان اینکه ما قصد نداریم دورکاری را بعد از پایان شیوع کرونا ادامه دهیم، افزود: تلاش ما بر این است که بتوانیم دور کاری را کاهش دهیم. به این دلیل که بخشی از کار ما کارهایی است که باید به صورت حضوری انجام شود مثل صفحه بندی و ... و وضعیت ما با خبرگزاری‌ها و رسانه‌های مجازی کاملاً متفاوت است. برای مثال سرویس عکس حجم بالای کاری را دارد و روزنامه های بخش خصوصی مثل ما که امکان سرمایه گذاری زیادی روی زیرساخت ها را ندارند، نمی‌توانند در این بخش برون سپاری داشته باشند. همچنین صفحه بندی، نمونه خوانی و بخش هایی از ویراستاری را هم نمی‌شود برون سپاری کرد.
وی ادامه داد: بخش بعدی این است که برون‌سپاری کیفیت تولید محتوا را در روزنامه ها کاهش می دهد. این روزها پرسنل ما شیفت بندی می شوند و تدابیر ضدعفونی را حفظ کردیم و ساعت کاری را محدود کردیم و الان ساعت کاری را شناور کردیم و هر کدام از پرسنل فقط برای انجام کارشان حاضر شده و بعد می توانند به خانه هایشان بروند.
مهدی پور همچنین افزود: به هر حال بحث طرح ترافیک، استفاده از حمل و نقل عمومی و شخصی هم وجود دارد و به خاطر رفاه حال و توجه به سلامتی دوستانی که خارج از تهران زندگی می کنند سعی کردیم تا حد زیادی انعطاف نشان دهیم و همراه پرسنل مان باشیم.
** رحمانیان: باید درآمدمان، هزینه‌هایمان را پوشش دهد/ این روزها آگهی تبلیغاتی نداریم
«مهدی رحمانیان» مدیر مسئول روزنامه «شرق» نیز در گفت وگو با خبرنگار فارس با اشاره به افزایش قیمت روزنامه شرق در سال جدید گفت: ما روزنامه را در سال جدید ۵۰۰۰ تومان کردیم و هزار تومان نسبت به سال گذشته افزایش قیمت داشتیم.
وی درباره چرایی این ماجرا نیز گفت: حقوق کارگری از سال گذشته تا امسال حدود ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده و سیستم ما هم سیستم کارگری است و این فقط یک قلم از کلیت ماجرا است چراکه سایر اقلام هم اضافه شده است و ما هم مثل بقیه هستیم.
رحمانیان افزود: ما هیچ صندوق و بانکی در اختیار نداریم که بتوانیم از آن تغذیه کنیم و باید درآمدمان، هزینه‌هایمان را پوشش دهد. بنابراین کمترین افزایش را انجام دادیم و طبیعتا نباید بیشتر از این افزایش می دادیم، ولی با توجه به شرایط خاصی که در آن قرار داریم سعی کردیم کمترین افزایش را داشته باشیم.
وی درباره اینکه چرا مابقی روزنامه‌ها افزایش قیمت نداشتند نیز بیان داشت: باید از آنها پرسید که از کجا تأمین می‌شوند؟ و ما که از جایی تامین نمی شویم مجبوریم که افزایش قیمت داشته باشیم.
مدیر مسئول روزنامه شرق با بیان اینکه در این روزها با نبود آگهی ها که حجمی از درآمد روزنامه ها را حمایت می کنند، به مشکل خوردیم گفت: با وضعیت اقتصادی فعلی تکلیف آگهی ها هم روشن است. تنها می ماند فروش روزنامه و ما از طریق فروش باید بخش عمده‌ای از هزینه‌هایمان را پوشش دهیم. در شرایط فعلی هیچ آگهی وجود ندارد که بتوانیم آن را در روزنامه کار کنیم. آگهی ها از قبل از عید آسیب دیده بود و الان آسیب بیشتری به آنها وارد شده است.
وی ادامه داد: بنگاهی که تعطیل است دیگر آگهی به روزنامه نمی دهد و بنگاهی آگهی می دهد که کالا داشته باشد و زمانی که کالا ندارد لزومی به ارائه آگهی نیست. در حال حاضر کرونا باعث شده بسیاری از بنگاه ها تعطیل شوند و تولید نداشته باشند. بنابر این درج آگهی ها نیز به شدت افت کرده است و در همه رسانه ها قابل توجه است.
رحمانیان با اشاره به اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی در دفتر روزنامه نیز گفت: از کل پرسنل تحریریه حدود یک هفتم به دفتر می آیند و از هر سرویس حداکثر یک نفر و بقیه دور کار شدند. همچنین ما در بخش صفحه بندی، حروف چینی و تصحیح نیز چنین روشی را پیاده خواهیم کرد که تعداد پرسنل را کاهش دهیم و فاصله بین پرسنل از همدیگر را به اندازه یک و نیم تا دو متر قرار دهیم.
وی با استقبال از دورکاری پرسنل روزنامه خود نیز بیان داشت: ما این شیوه دورکاری را بعد از پایان اعلام کرونا نیز ادامه خواهیم داد. چون که برای رسانه ای مثل ما باید کاملاً معمولی شود و ضرورتی ندارد که خبرنگار به روزنامه بیاید و پشت میزش کار انجام دهد.
مدیر مسئول روزنامه شرق با اشاره به هزینه تلفن و اینترنت خبرنگارانی که دورکاری انجام می دهند، نیز گفت: این مواردی است که بعداً معلوم می شود و برای برخی خبرنگاران در بحث حمل و نقل شان جبران می‌شود. چون که قبلا خبرنگاران برای ایاب و ذهاب شان هزینه می‌کردند و الان نمی کنند، اما در هر صورت سعی می کنیم که رضایت همکارانمان را جلب کنیم.
وی درباره برخی نشریات که روزنامه هایشان را داخل پلاستیک روی پیشخوان مطبوعات عرضه کردند، نیز بیان داشت: دستگاه هایی که این پلاستیک ها را تولید می‌کنند، هزینه بر است و برای افرادی است که از بودجه‌های دولتی استفاده می کنند، مقرون به صرفه است. از طرفی این کار از لحاظ بهداشتی هم محل اشکال است چونکه زباله جدیدی تولید می شود به نام پلاستیک و اینکه ماندگاری ویروس روی پلاستیک بیشتر از ماندگاری ویروس روی کاغذ است و هم اینکه پکیج کردن این روزنامه زمانی را صرف می کند که هزینه دیگری را هم برای رسانه مربوطه تولید می کند.
مدیر مسئول روزنامه شرق با بیان مشکلاتی که در بخش کاغذ نشریات وجود دارند، افزود: به این دلیل که تنها دو روز از انتشار روزنامه ها در سال جدید می گذرد نمی توان از الان درباره مشکلات کاغذ صحبت کرد. اما ما در روزنامه کاغذهای داخلی مصرفی خبرنگاران را به حداقل رساندیم و داریم به سمتی می‌رویم که حتی پرینت گرفتن را حذف کنیم و همه کارها از طریق سیستم صورت بگیرد.
وی درباره ریزش تعداد مخاطبان با توجه به افزایش قیمت روزنامه نیز گفت: بالاخره ممکن است ریزش پیدا کنیم، اما ارزشش را دارد که ما بتوانیم بخشی از هزینه‌های مان را با این افزایش قیمت تامین کنیم.
رحمانیان با اشاره به کمک‌های معاونت امور مطبوعاتی وزارت ارشاد به نشریات نیز گفت: قول‌هایی دادند اما هنوز عملیاتی نشده و امیدواریم که عملیاتی شود. قرار بر این شده که به نشریات یارانه دهند و هم در بحث فضای جدیدی که پیش آمده و هزینه های جدیدی که در رسانه ها باب شده و درآمدهایی از آنها حذف شده را در حد توان شان جبران کنند.
** عرفاتی: در انتشار روزنامه تابع تصمیمات ستاد ملی مبارزه با کرونا هستیم.
«مهدی عرفاتی» مدیر مسئول روزنامه «جام جم» در همین زمینه به خبرنگار فارس گفت: ما روزنامه را با قیمت سال گذشته منتشر کردیم و امروز دومین روز از انتشار روزنامه جام جم در سال ۹۹ بود و تیراژ و تعداد صفحه های روزنامه طبق روال سابق بود.
وی ادامه داد: از 16 فروردین به صورت الکترونیکی و در فضای مجازی کار رسانه ای مان را با حفظ طرح فاصله گذاری اجتماعی آغاز کردیم. همچنین با استفاده از دورکاری و ظرفیت هایی به این شکل پرسنل روزنامه مشغول به فعالیت هستند. از روزهای گذشته بعد از اینکه ستاد ملی مبارزه با کرونا مجوز انتشار روزنامه‌ها را داد ما هم به روال سابق برگشتیم و روزنامه جام جم را در بیست صفحه منتشر کردیم.
عرفاتی در پاسخ به اینکه آیا در هفته های آتی نیز به همین شکل عمل می‌کنید؟ نیز گفت: تابع تصمیم های ستاد ملی مبارزه با کرونا هستیم و هر تصمیمی که آنها بگیرند را اجرا می‌کنیم و اگر به این نتیجه برسند که چاپ روزنامه ها و انتشار نسخه کاغذی ممکن است به سلامت مردم آسیب برساند چنین کاری نمی کنیم چون که همه ما تلاش می کنیم که سلامت مردم حفظ شود و بتوانیم از این بیماری پیشگیری کنیم.
وی ادامه داد: اگر تصمیم بر ادامه این طرح باشد ما هم ادامه می دهیم و اگر هم نباشد فعالیت مان را متوقف نمی کنیم. نسخه چاپی روزنامه در این شرایط تبدیل به نسخه الکترونیکی می‌شود و فعالیت هایمان را در فضای مجازی پیگیری می کنیم. یعنی فعالیت رسانه‌ای ما متوقف نمی شود و کارمان را ادامه می دهیم. اما در انتشار روزنامه تابع تصمیمات ستاد ملی مبارزه با کرونا هستیم.
مدیر مسئول روزنامه «جام جم» درباره حضور نیروها و پرسنل در روزنامه نیز گفت: ما الان با یک سوم ظرفیت پرسنل کار می کنیم و به طور شیفت بندی همکاران به روزنامه می آیند. عده ای دورکاری و برخی ها در روزنامه کار می کنند و به برخی ها که مشکل خاص داشته باشند مرخصی می دهیم به هر حال شرایط، برای کار ما شرایط خاصی است.
وی درباره مشکلات گرانی کاغذ مطبوعات نیز افزود: در حال حاضر تعداد صفحه هایمان ۲۰ صفحه و همراه با ضمائم ۲۴ صفحه است.
مشکل کاغذ نسبت به گذشته کمتر شده، اما اصل مشکل همچنان وجود دارد و یکی از بحران های جدی رسانه‌های مکتوب تامین کاغذ است و فقط هم کاغذ نیست و چاپ، زینک، جوهر و همه اینها تابع کاغذ است و اما به نسبت همین زمان در سال گذشته شرایط کمی بهتر شده و جای تنفسی برای صاحبان روزنامه‌ها گذاشتند.
** بگلری: افزایش قیمت نشریات تابع افزایش قیمت کاغذ است
«مهدی بگلری» صاحب امتیاز روزنامه «پیروزی» به خبرنگار فارس گفت: نسخه چاپی ما از روز گذشته چاپ شد و فعلا افزایش قیمت نداشتیم.
وی درباره اینکه آیا قرار است در آینده افزایش قیمت داشته باشید؟ نیز گفت: هنوز قیمت کاغذ مشخص نیست و اگر چنانچه قیمت کاغذ مشخص شود و قیمت تمام شده مان را حساب کنیم، ممکن است افزایش قیمت داشته باشیم. هرچند نسخه آنلاین روزنامه ما روی سایت فعال است و با تخفیف 66 درصدی آن را به مخاطبانمان عرضه می کنیم.
بگلری ضمن بیان اینکه با مشکل گرانی و کمبود کاغذ چه راهکارهایی را در نظر گرفتید؟ گفت: هنوز در حال مصرف همان کاغذهایی هستیم که از سال گذشته برایمان باقی مانده است و امسال هنوز کاغذی خریداری نکردیم تا ببینیم قیمت ها به چه صورت است، ولی قاعدتا با توجه به اینکه نرخ یوروی نیمایی افزایش پیدا کرده، قیمت کاغذ هم افزایش پیدا خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه هنوز مصوبه جدیدی درباره افزایش قیمت روزنامه ها ابلاغ شده است؟ نیز افزود: نه، معاونت مطبوعاتی که کاری به قیمت نشریات ندارد قاعدتا هر نشریه ای بر اساس قیمت تمام شده اش نرخ توزیع در بازار را محاسبه می کند و براساس آن قیمت گذاری می کند و ماهم همینطور هستیم.
صاحب امتیاز روزنامه پیروزی در پاسخ به اینکه آیا به نظرتان نیازی هست تا قانونی برای افزایش قیمت نشریات تصویب شود؟ گفت: نه. کسب و کار مطبوعات مثل هر کسب و کار دیگری مبتنی بر عرضه و تقاضا و قیمت تمام شده است. طبیعتا وقتی رسانه ها در یک رقابت برابر باهم قرار بگیرند و بتوانند دخل و خرج مناسبی داشته باشند، براساس قیمت تمام شده قیمت نهایی را مشخص کرده و براساس عرضه و تقاضا قیمت گذاری می کنند.
وی درباره اینکه معاونت مطبوعاتی در دوران کرونا یارانه ای به ما اختصاص نداده است، بیان داشت: هنوز و تا این لحظه معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد هیچ کمکی به ما ارائه نداده است.
بگلری همچنین با اشاره به انتشار برخی از روزنامه ها در دوران کرونا و در داخل پلاستیک نیز گفت: تا جایی که می دانم فقط روزنامه ایران به این شکل روی پیشخوان مطبوعات قرار گرفته است و این فرایندی پیچیده و هزینه بر است و بعید می دانم روزنامه ایران بتواند این کار را ادامه دهد چراکه هزینه هایشان به شدت بالا می رود.
وی درباره مشکلاتی که در زمان شیوع بیماری کرونا برایشان ایجاد شده است گفت: فعلا مشکلی نداریم اما بعد از اینکه گزارش های توزیع برگردد می توان تصمیم گیری کرد که وضعیت فروش به چه صورت بوده است.
به گزارش فارس، افزایش قیمت روزنامه ها در سال جدید هنوز روی میز بررسی معاونت مطبوعاتی قرار نگرفته و بناست طی روزهای اخیر درباره آن و همچنین یارانه تخصیص گرفته به رسانه ها تصمیم گیری شود.
