در حالی که قرار بود موضوع قیمت گذاری خودرو در ستاد تنظیم بازار مورد بررسی قرار گیرد، احمد نعمت بخش، دبیر انجمن خودروسازان از بررسی موضوع قیمت گذاری خودرو در جلسه امروز کمیته خودرو خبر داده است. این در حالی است که اعضای انجمن قطعه سازان از برگزاری چنین جلسه ای بی اطلاعند و می گویند هیچ دعوتنامه ای به دست ما نرسیده است. البته طی یک سال و نیم اخیر قطعه سازان در جلسات این کمیته حضور نداشته و خودروسازان نیز به عنوان مهمان به جلسات این کمیته دعوت شده اند، هرچند جلسات جدی و قابل توجهی نیز در این مدت برگزار نشده است.
قیمت گذاری خودرو در سال های گذشته توسط کمیته قیمت گذاری خودرو صورت می گرفت و حال به گفته نعمت بخش قرار است امروز دوباره این مسئله تکرار شود. به گفته وی، در این کمیته علاوه بر انجمن خودروسازان و مسئولان وزارت صنعت،معدن و تجارت و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، نمایندگانی از سازمان بازرسی کل کشور و برخی نهادها حضور خواهند داشت.
قیمت قطعات موثرترین مولفه در قیمت گذاری خودرو است و به همین دلیل در جلسات قیمت گذاری خودرو با حضور نمایندگان شرکت های قطعه ساز برگزار می شود.
فرهاد بهنیا، سخنگوی انجمن قطعه سازان در این مورد به خبرنگار فارس گفت: هیچ دعوتنامه ای از سوی کمیته خودرو برای انجمن قطعه سازان جهت حضور در جلسه امروز ارسال نشده است.
* تصمیم برای برگزاری پیش جلسه در ستاد تنظیم بازار
در همین حال، هفته گذشته بحث هایی در مورد تعیین تکلیف قیمت گذاری خودرو در جلسه ستاد تنظیم بازار مطرح شد که عباس قبادی، دبیر ستاد تنظیم بازار در این مورد به فارس گفت: پیش از بحث در مورد قیمت گذاری خودرو در جلسه ستاد تنظیم بازار، لازم است علاوه بر درخواست خودروسازان یک پیش جلسه در این مورد برگزار شود.
وی در رابطه با مباحث مطرح شده درباره اختلاف نظر در جلسه ستاد تنظیم بازار در خصوص قیمت‌گذاری خودرو گفته بود: هیچ اختلاف نظری در رابطه با قیمت گذاری خودرو بین اعضا در جلسه امروز ستاد تنظیم بازار وجود نداشت اما با توجه به اینکه احساس شد که قبل از مطرح شدن این موضوع در جلسه ستاد تنظیم بازار باید پیش جلسه‌ای در این رابطه برگزار شود، در نتیجه موضوع تصمیم‌گیری در مورد قیمت خودرو در ستاد تنظیم بازار به بعد موکول شد.
به گفته قبادی، همانطور که در رابطه با کالاهای اساسی در جلسات ستاد تنظیم بازار مسائلی مطرح می‌شود در خصوص قیمت گذاری خودرو هم این ستاد مسائلی را مطرح و به بحث و گفت و گو می‌گذارد اما همانطور که پیش‌تر بیان شد، تصمیم‌گیری در رابطه با قیمت‌گذاری خودرو نیازمند برگزاری یک پیش جلسه است و به همین دلیل امروز در رابطه با قیمت خودرو، بحثی در جلسه مطرح نشد.
وی در پاسخ به این سؤال که در جلسه هفته آتی ستاد تنظیم بازار، در مورد قیمت خودرو بحث خواهد شد، گفته بود: فعلا تصمیمی اتخاذ نشده، باید تقاضا از سوی خودروسازان در این رابطه مطرح شود.
* تکرار ورود و خروج شورای رقابت به قیمت گذاری
قیمت گذاری خودرو در سال های گذشته توسط شورای رقابت انجام می شد که معمولا اعتراضاتی را از سوی خودروسازان به همراه داشت. اما در سال 97 با تصمیم سران سه قوه، شورای رقابت از گردونه قیمت گذاری خارج و مقرر شد قیمت خودروها با نظارت سازمان حمایت و توسط خودروسازان معادل 5 درصد زیر قیمت حاشیه بازار تعیین شود.
بعد از این اتفاق، خرداد سال گذشته با تصویب طرح ساماندهی بازار خودرو در مجلس، دوباره شورای رقابت به عنوان مرجع قیمت گذاری خودرو انتخاب شد اما هیچ گاه اقدام جدی از سوی این شورا برای پیگیری قیمت خودرو و نقش آفرینی در این زمینه صورت نگرفت.
در آن زمان، رضا شیوا رئیس شورای رقابت با اعلام اینکه این بند از طرح ساماندهی بازار خودرو در مورد شورای رقابت و قیمت خودرو مبهم است، گفته بود: البته به صورت کلی ما احتیاجی به مصوبه مجلس نداشتیم زیرا بر اساس ماده 58 اصل 44 قانون اساسی، شورای رقابت باید در بازارهای انحصاری ورود پیدا کرده و دستورالعمل قیمت‌گذاری ها را تعیین کند به این ترتیب این وظیفه ذاتی شورای رقابت است و کسی نمی تواند برخلاف قانون عمل کند.
شیوا اضافه کرد: قبلاً برداشت اشتباه وزیر صنعت وقت آقای شریعتمداری باعث شد تا وزارت صنعت و سازمان حمایت طرح 5 درصد زیر قیمت حاشیه بازار را برای خودرو مطرح کنند که این تصمیم نه تنها اوضاع بازار خودرو را بهتر نکرد بلکه فضا بدتر هم شد. البته بنده از روز نخست اعلام این طرح گفته بودم که شکست خواهد خورد زیرا مهره اصلی قیمت بازار خود انحصارگران (شرکت های خودروساز) هستند. به نوعی انحصارگر بازار را تنظیم می‌کند و 5 درصد زیر قیمتی که خود آنها تعیین می‌کنند قیمت گذاری اشتباهی خواهد بود.
پس از این اتفاق مسئولان وزارت صنعت اعلام کردند که در حال تدوین دستورالعملی برای قیمت گذاری خودرو هستند و قرار است قیمت گذاری خودرو بر اساس این دستورالعمل و با نظارت سازمان حمایت صورت گیرد اما این دستورالعمل نیز هیچگاه رونمایی نشد.
اخیراً نیز محسن بهرامی عضو شورای رقابت گفته است: به دلیل شرایط اقتصادی سال گذشته، موضوع قیمت‌گذاری خودرو در ستاد هماهنگی اقتصادی دولت مطرح و مقرر شد ستاد تنظیم بازار، قیمت ها را تعیین کند اما برای سال ۹۹ هنوز تداوم این مسیر مورد توافق واقع نشده و بر این اساس، شورای رقابت قصد دارد تا با هماهنگی ستاد تنظیم بازار، دستورالعملی را تدوین کند که از آن طریق، قیمت‌های مشخصی برای خودرو داشته و شرایط دسترسی به خودرو را برای مصرف‌کنندگان تسهیل کند.
وی گفته بود: نکته حائز اهمیت آن است که اگر تفاوت قیمت زیاد بین نرخ بازار و کارخانه‌های خودروسازی وجود داشته باشد، بازار به هم می‌ریزد، به همین دلیل قرار است که تمام سازمان‌ها و دستگاه‌هایی که نظری در رابطه با دستورالعمل قیمت خودرو دارند، آن را به شورای رقابت ارائه دهند.
به این ترتیب قیمت گذاری خودرو بعد از گذشت سال ها تولید خودرو در کشور در حالی همچنان بی سر و سامان است که در کنار عرضه محدود خودرو توسط خودروسازان و بالا بودن تقاضا نسبت به تولید خودرو، شاهد شکل گیری آشفته بازار خودرو در کشور هستیم و وزارت صنعت نیز نتوانسته کنترل مناسبی بر این وضعیت داشته باشد.
