حزب کارگزاران سازندگی و ارگان رسمی این حزب در ماه های گذشته، انتقادات مکرری را نسبت به برخی شخصیت های محوری جریان اصلاحات از جمله محمدرضا عارف رئیس شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان وارد می کرد و از لزوم بازنگری در جریان اصلاحات سخن می گفت.
آخرین نمونه این نقدها، یادداشت محمد قوچانی در سرمقاله روزنامه سازندگی بود که از عارف با عنوان "تندیس سکوت" نام برد و نوشت: "با گذشت دو ماه از انتخابات مجلس یازدهم کمتر نشست و تحلیل راهبردی از احزاب اصلاحطلب درباره نهتنها انتخابات و آینده اصلاحات بلکه نقش سیاستورزی منتشر شده است و بهجز مناظره راهبردی سید مصطفی تاجزاده و غلامحسین کرباسچی و گفتگوی انتقادی علی مطهری، تندیس سکوت اصلاحات دکتر محمدرضا عارف که «رئیس شورایعالی سیاستگذاری انتخاباتی اصلاحطلبان(؟!)» هم هست (شورایی که مهمترین کارش خلع ید از خویش در تنها مأموریتش بود) هنوز کلمهای سخن نگفته است".
آبان ماه سال گذشته نیز کرباسچی دبیرکل کارگزاران با ادبیاتی نسبتاً محترمانه، از حذف سید محمد خاتمی رئیس دولت اصلاحات در راس رهبری جریان سخن گفت: "آقای سیدمحمد خاتمی مورد احترام همه گروههای اصلاحطلبی است، اما جریان اصلاحات که فاقد رهبری رسمی و تشکیلاتی است به سازماندهی و رهبر نیاز دارد".
او همچنین با نفی امکان رهبری جریان اصلاحات توسط محمد خاتمی، با پرسشی از جنس استفهام انکاری ادامه داد "آیا بهواقع آقای خاتمی اصلاحات را رهبری میکنند؟ اینکه زمانی در جریان انتخابات یا در مسئله و حوزه دیگری ایشان اظهارنظر نکنند و همه به نظر ایشان احترام بگزارند بهمعنای رهبری نیست. رهبری یعنی ورود به مسائل، مدیریت و ساماندهی آنها. رهبری یعنی اگر زمانی به مشکلی برخورد کردیم او بیاید و مشکل را حلوفصل کند... نه آقای خاتمی چنین ادعایی داشتهاند که رهبر مجموعه جریان اصلاحات هستند و نه جریان اصلاحات با هم بر سر رهبری جریان اصلاحات توافق کردهاند".
کرباسچی اخیرا و در مصاحبهای که روز 9 اردیبهشت با جهان صنعت داشت، تعارفات را کنار گذاشته و رسماً خواستار حذف نیروهای ناکارآمد این جریان شده است. وی مجدداً از حذف برخی چهره های جریان اصلاح طلب که نقش لیدری داشتند سخن گفته است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا مشکل واقعی اصلاحطلبان در شرایط کنونی نداشتن یک ساز و کار کارآمد و موفق است یا ریزش سرمایه اجتماعی، گفته است: "به نظر من بحث سرمایه اجتماعی جدای از موضوع سازوکار نیست. اصلاح طلب و اصولگرا ندارد؛ وقتی سازوکار ناکارآمد باشد و یک سری افراد ناکارآمد در آن حضور داشته و هیچ کاری نکنند، سرمایه اجتماعی از دست میرود. یک مجموعه سیاسی وقتی که حرکتی از خود نشان داده و کاری کند سرمایه اجتماعی هم کسب میکند اما وقتی که خاصیت نداشته باشد، سرمایه اجتماعی خود را از دست میدهد لذا این دو بحث از هم جدا نیست".
*عملکرد نیروهای اصلاح طلب در مجلس، دولت و شورا موجب ناامیدی مردم شد
کرباسچی در ادامه با انتقاد از نیروهای اصلاح طلبی که در سالهای گذشته در قالب مجلس، دولت و شورای شهر مناصب مدیریتی کشور را در دست داشته اند، تاکید کرده است: " وقتی یک جامعه امیدوار با آن شور وحرارت میآید و با استقبال خود در انتخاباتهای 92، 94 و 96 پای کار اصلاح طلبان میایستند و بعد مجموعه دولت، مجلس، شورای شهر و همه مجموعه نیروهای اصلاح طلب و معتدل کاری میکنند که آنها ناامید شوند؛ بازیابی سرمایه اجتماعی کار سادهای نیست که گمان کنیم با دوتا شعار و چهارتا مصاحبه و ... میتوان امید را به مردم برگرداند".
دبیرکل حزب کارگزاران در واکنش به استعفای موسوی لاری از نائب رئیسی شورای سیاست گذاری با بیان اینکه "نیروهای سیاسی و اصلاح طلب اکنون باید بیشتر به ارزیابی خود، ارزیابی گذشته خود و نیروهای فعال خود بپردازند و بعد از آن میتوانند به جامعه برگردند" تاکید کرده است: "فکر نمیکنم که با یک استعفا و بیانیه یا یک مصاحبه بتوان کاری کرد. این قضایا خیلی ساده نیست. شورای عالی اصلاحطلبان و همه نیروهای سیاسی باید ماهیت، هدف و برنامه خود را تعریف کنند. صرف اینکه یک نفر برود و یک نفر بیاید چندان تاثیرگذار نیست".
*اصلاح طلبی محیط آکادمیک نیست که بخواهیم حرفهای تئوریک بزنیم
کرباسچی در واکنش به اظهارنظر برخی چهره های اصلاح طلب که تاکید می کنند که اصلاح طلبان در انتخابات 1400 دیگر از کاندیدای اجاره ای حمایت نمی کنند، می گوید: "اینها که همه حرفهای شعاری است. کاندید اجارهای یعنی چی؟ باید ببینیم که چه کسی در صحنه سیاست ایران است. سیاست عرصه عملکرد ایدهآلهای ناممکن نیست. سیاست یعنی در محدوده آنچه ممکن و شدنی است، راه درست تر را انتخاب کرد. برای انتخاب فلان نماینده مجلس که نباید بحثهای از جنس مونتسکیو و کتاب روح القوانین کرد... در سال 92 اگر آقای هاشمی تایید میشد همه نیروها سمت او میرفتند اما خب نشد، باید چه کار میکردیم؟ اجاره نمیکردیم هم باید در خیابان مینشستیم. اینکه کاندید اجارهای نداریم حرف معقولی نیست".
وی در ادامه اظهاراتش می افزاید: "اصلاح طلبی محیط آکادمیک نیست که بخواهیم حرفهای تئوریک بزنیم. این حرفها را در دانشگاه و مجلات و روزنامهها میتوان گفت اما در صحنه سیاسی کشور، جایی برای تئوری پردازی سیاسی نیست. صحنه سیاست جای عمل است و عمل افرادی که به دنبال توسعه کشور از مسیر کار حساب شده هستند، با افرادی که این موازین را قبول ندارند فرق دارد. فرقی هم نمیکند که چپ باشند یا راست. در خود ما هم از این افراد هستند که حرفهای سیاسی میزنند و به فکر توسعه کشور نیستند".
کرباسچی در پاسخ به این سوال که آیا برای شما فرقی ندارد که در انتخابات آتی کاندیدای اصلاح طب داشته باشیم یا خیر؟ تصریح می کند: "من اصلاح طلبی را غیر از حل مشکلات مردم نمیدانم. اصلاح طلبی بحثهای سیاسی شعاری نیست. اصلاح طلبی یعنی دنبال کردن حل معضلات کشور، مشکلات مردم و توسعه به معنای همهجانبه".
*عارف نتوانست فراکسیون امید و شورای عالی را مدیریت کند/ تعارف ها را باید کنار گذاشت
این فعال سیاسی اصلاح طلب همچنین در پاسخ به این سوال که مختصات سازوکار ایدهآل برای اصلاح طلبان از نظر او چیست؟ خاطرنشان می کند: "این بحث ها زیاد شده ، پارلمان اصلاحات و طرحهای دیگری مطرح شده است. به نظر من باید اینها را کنار بگذاریم و با شخصیتهای محترم سیاسی هم رودربایستی نداشته باشیم. مثلا اینکه آقای دکتر عارف یک وقتی نامزد ریاست جمهوری شدند و اصلاح طلبان به هر دلیلی دنبال آقای روحانی رفتند نباید باعث این شود که بخواهیم جبران کرده و بگوییم که او حتما رئیس شورای عالی باشد. آقای عارف اگر میتوانند در شورای عالی اصلاحات، فراکسیون امید یا هرجایی نقش برجسته ایفا کنند باید از او حمایت کنیم اما اگر در عمل دیدیم که شخصیت اجرایی با توانایی برقرار کردن یک سازوکار فعال را ندارد؛ باید تعارف را کنار بگذاریم. کار سیاسی که رودربایستی ندارد. درباره بقیه بزرگان هم همینطور است. حتی دیگر کسانی که شاید برای ما کاریزما بوده و شخصیت مورد علاقه ما باشند.
کرباسچی در واکنش به این سوال که آیا منظور شما از بقیه بزرگان آقای خاتمی است، تصریح می کند: "حالا آقای خاتمی یا هر کدام از رفقا.اگر به خاطر شخصیتهای بزرگوار و خصلتهای قابل تحسینی که دارند، به خاطر اینکه نمیتوانند به هیچ کسی نه بگویند و ... نباید تعارف داشته باشیم. ما باید به فکر مجموعه کشور، مردم و نظام باشیم. ما به همه شخصیتها احترام گذاشته و دستشان را میبوسیم اما در عرصه سیاست به این شکل نمیتوان پیش رفت.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که منظور شما این است که فرقی ندارد سازوکار اصلاح طلبان شورای عالی باشد یا چیز دیگری، مهم این است که رودربایستی نداشته باشیم و فقط از افراد کارآمد استفاده کنیم، می گوید: "بله، دقیقا همین طور است."
جواد امام: کرباسچی نماینده کارگزاران هم نیست، چه برسد به اصلاحات
جواد امام، فعال سیاسی اصلاحطلب، درباره استعفای موسویلاری و تغییراتی که قرار است در ساختار شورای عالی سیاستگذاری به وجود بیاید، گفت: آقای موسویلاری از پیش از انتخابات بر نیامدن در شورا اصرار داشتند که آن هم به علت وضعیت جسمیشان بود. آقای موسویلاری در میان شخصیتهای حقیقی شورای عالی اصلاحطلبان نقش تعیینکننده و اجماعکنندهای داشت.
وی افزود: رویکرد شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان در این دوره بازگشت به مردم بود و با توجه به برخوردهایی که شورای نگهبان انجام داد و کاندیداهای مطرح جریان اصلاحات را حذف کرد، یکی از ماموریتهای شورای عالی اجماعسازی شد و اکثریت اعضای حاضر در این شورا به این جمعبندی رسیدند که با این وضعیت نمیتوانند در انتخابات کاندیدایی داشته و پاسخگوی مردم باشند و قرار شد شورای عالی لیستی ارائه ندهند اما احزابی که خودشان به جمعبندی رسیدند لیست داده، کاندیدا داشته باشند و به نام خودشان عمل کنند.
برخی احزاب اصلاحطلب غیر تشکیلاتی رفتار کردند
امام ادامه داد: اما احزاب کار غیرتشکیلاتی انجام داده و یک ائتلاف جدید تشکیل دادند و برخی از اعضای صاحبنام شورای عالی برخلاف تصمیم جمع و بعد از اینکه قرار شد اصلاحطلبان و شورای عالی لیستی نداشته باشد، رفتند و با بعضی از افراد و احزاب کنفرانس خبری تشکیل دادند و شروع به فعالیتهای انتخاباتی کردند؛ این مغایر با تصمیم شورای عالی بود.
امام با تاکید بر اینکه اصلاحطلبان برای کار جبههای نیاز به یک حرکت اجماعی دارند و شورای عالی سیاستگذاری حتما باید پوستاندازی کرده و بازنگری جدی در ساختار خودش داشته باشد، خاطرنشان کرد: یکی از بحثهایی که آقای موسوی لاری به آن پرداختند، موضوع محور بودن احزاب است که البته در دوره اخیر نیز اشخاص حقیقی که عضو شورای عالی سیاستگذاری بودند، از جایگاه لازم و ملی که میتوانست مورد اقبال همگان باشد، برخوردار نبودند.
وی افزود: ما نیازمند تجدید ساختار جدی و اصلاح وضعیت موجود هستیم و نیز اگر بنا باشد در شورای عالی سیاستگذاری اشخاص حقیقی حضور داشته باشند، باید تقویت کیفی افراد و اشخاص حقیقی که تاثیرگذار و چهره ملی هستند را شاهد باشیم تا اجماع حاصل شود، اما به هر حال نیازمند تجدید ساختار در شورای عالی سیاستگذاری هستیم.
دبیرکل مجمع ایثارگران اصلاحطلب در پاسخ به این سوال که با توجه به نگاههای متفاوتی که در جریان اصلاحطلبی وجود دارد آیا شورای عالی به دو ساختار با خطمشی متفاوت تقسیم خواهد شد؟ یعنی گروهی با نگاه عارف و گروهی با نگاه موسویلاری، اظهار داشت: در شورای عالی سیاستگذاری براساس رأی اکثریت تصمیم گرفته میشود و بر اساس رأی اکثریت شورا که در آن ۲۷ حزب مشارکت دارد با اختلاف یک رای حزبی تصمیم بر ارائه نکردن لیست انتخاباتی شد. فضایی که در بیرون از شورا مطرح میشود، با واقعیت درون شورا کاملا متفاوت است و درباره موضوع آقای موسویلاری و آقای عارف نیز باید جداگانه بحث کنیم. من فکر میکنم اختلاف چندانی نداریم اما نیازمند تغییر رویکرد در شورای سیاستگذاری هستیم.
اصلاحطلبان به هر قیمتی برای ورود به قدرت، از جریان اصلاحات هزینه نکنند
وی ادامه داد: اصلاحطلبان برای موفقیت باید بازگشت به مردم داشته باشند و به هر قیمتی برای ورود به قدرت، از جریان اصلاحات هزینه نکنند؛ مردم هم علیرغم اینکه اصلاحطلبان در این دوره صاحب کرسی در مجلس نشدند، نسبت به ادوار گذشته انتقادشان به جریان اصلاحات کمتر بود؛ چراکه اصلاحطلبان همگام با مردم پیش رفته و تصمیم گرفتند.
وی با بیان اینکه شورای عالی سیاستگذاری از پیش از عید تاکنون هیچ جلسهای نداشته و فقط آقای موسویلاری استعفای خودش را مطرح کرده است، درباره سخنان اخیر غلامحسین کرباسچی، گفت: آقای کرباسچی اول باید مشخص کند که به عنوان دبیرکل و تصمیم شورای مرکزی جریان سازندگی صحبت کردهاند یا نظرات شخصی خودشان را بیان میکنند؛ چراکه شاهد هستیم آقای کرباسچی یک جور صحبت میکند، آقای عطریانفر به گونهای دیگر و همچنین آقای مرعشی، قوچانی و یا طاهرنژاد هر کدام به نحوی غیر از دیگران اظهارنظر میکنند.
امام تاکید کرد: حزب کارگزاران جریانی است با صداهای متفاوت و رفتارهای تکروی اما ضمن احترام به حزب کارگزاران و همه اعضای آن صحبتهای آقای کرباسچی شفاف نیست و ایشان را نماینده جریان کارگزاران هم نمیدانیم چه برسد به نماینده جبهه اصلاحات که بخواهد نظراتی را برای کل جریان داشته باشد.
این سیاستمدار اصلاحطلب گفت : آقای خاتمی هیچگاه خودش ادعای رهبری جریان اصلاحات را نداشته و همیشه از طرف این جریان به سمت ایشان درخواستهایی فرستاده شده و همواره از موقعیت، شأن و جایگاه او برای کشور و مردم استفاده شده است.
منبع: مشرق