انی کاظمی- حسن روحانی در دوران مبارزات انتخاباتی وعده های مهمی به حامیان انتخاباتی اش داد.با این وجود پس از پیروزی در انتخابات رویکرد دیگری در پیش گرفت و در عمل به برخی از مهم ترین وعده های خود عمل نکرد.اتفاقی که روزبه روز پایگاه اجتماعی دولت را ضعیف تر کرد. با این وجود فیلترینگ تلگرام با وعده های دیگر حسن روحانی تفاوت های معنا داری داشت. به همین دلیل این اتفاق و پیامدهای سیاسی و اجتماعی آن از چهار منظر قابل بررسی است.
نخست اینکه حسن روحانی با اعلام اینکه دولت به دنبال فیلترینگ نخواهد رفت عملأ بار مسئولیت فیلترینگ را از روی دوش دولت برداشت تا افکار عمومی جامعه نهادهای امنیتی دیگر را مسبب اصلی این اتفاق قلمداد کنند.با این وجود سوال اینجاست که چرا حسن روحانی به عنوان منتخب مردم با پشتوانه بیست و چهار میلیون رأی در مقابل این تصمیم ایستادگی نکرد؟ در پاسخ به این سوال باید به عقبه امنیتی روحانی توجه کرد. روحانی به خوبی می دانست که اگر دولت مسبب اصلی فیلترینگ تلگرام معرفی شود خیلی زود با انتقادات جدی حامیانش مواجه می شود. از سوی دیگر نیز وی تلاش می کرد برای حفظ جایگاه خود در حاکمیت با نهادهای امنیتی درگیر نشود تا هزینه سیاسی برای آینده وی ایجاد نشود. در نتیجه تلاش کرد در یک معادله پیچیده این تصمیم را به صورت غیر مستقیم و غیر محسوس بین دولت و حاکمیت تقسیم کند تا افکار عمومی در شناخت مسبب اصلی با تردیدهای جدی مواجه شود.
دوم اینکه یکی از بهانه های مهم فیلتر تلگرام فعالیت کانال«آمدنیوز» و جریان سازی کاذبی بود که این کانال تلگرامی در کشور به راه انداخته بود. بهانه ای که شاید در نگاه اول امنیت ملی را تحت الشعاع قرار داده بود اما نمی توانست دلیل اصلی فیلترینگ یک شبکه اجتماعی مهم در عصر حاضر باشد.از روزی که کانال«آمدنیوز» فعالیت خود را آغاز کرد کارشناسان رسانه به خوبی به ماهیت این کانال پی بردند که محتوای این کانال ساختگی،زاییده توهمات نویسندگان،بی محتوا،غیر موثق،انحرافی،احساسی و جهت گیری شده است. به همین دلیل برای اهالی رسانه کانال آمد نیوز هیچ گاه منبع موثق خبری به شمار نمی رفت. هر چند افرادی به دلیل ناآگاهی اخبار این کانال را در جامعه بازنشر می دادند و تلاش می کردند با استناد به این اخبار جریان سازی کنند اما افکار عمومی جامعه هیچ گاه به چشم یک منبع موثق به این کانال معلوم الحال استناد نمی کرد. در نتیجه فیلتر تلگرام به دلیل فعالیت این کانال در عمل سخنی غیر دقیق و غیر واقعی بود و نمی تواند افکار عمومی جامعه را اقناع کند.نکته مهم تر اینکه اگر فیلتر تلگرام به دلیل فعالیت این کانال بود به صورت طبیعی پس از دستگیری روح الله زم مدیر این کانال و متلاشی شدن گروه وی باید تلگرام رفع فیلتر می شد که تاکنون چنین اتفاقی رخ نداده و به نظر می رسد در آینده نزدیک نیز رخ ندهد.
سوم اینکه به نظر می رسد جنبه های امنیتی و سیاسی برای برخی از مسئولان کشور نسبت به دغدغه های اقتصادی مردم در اولویت بالاتری قرار دارد. به همین دلیل نیز با بی توجهی به آسیب های اقتصادی و روانی کسب و کارهایی که در تلگرام وجود داشت دستور فیلتر آن را صادر کردند. این رویکرد تصمیم گیران جامعه در موضوع کرونا نیز وجود داشت و شاهد بودیم که به دلیل ناتوانایی های اقتصادی دولت، بین سلامت مردم و مسائل اقتصادی کشور در نهایت اقتصاد انتخاب شد. محدودیت سیاسی ریشه در نگاه ایدئولوژیک دارد که به نظر می رسد پس از چهار دهه که از پیروزی انقلاب اسلامی می گذرد همچنان این نوع نگاه در بین برخی مسئولان وجود دارد و به جای اینکه با بازنگری و تجدید نظر در رویکردهای گذشته بپردازند همچنان بر رویکردهای اشتباه پافشاری صورت می کنند.
و چهارم اینکه مردم جهان در عصر حاضر به دلیل وجود شبکه های اجتماعی بیش از همیشه به هم نزدیک شده اند و این نزدیکی سبب تبادل ایده های فرهنگی و اجتماعی بین ملت های جهان شده است. بدون شک یکی از مهم ترین پیامدهای شبکه های اجتماعی انتقال قدرت از ساحت سیاسی به ساحت اجتماعی بوده است.
در نتیجه در شرایط کنونی جامعه و زندگی مردم در اولویت نخست قرار گرفته و سیاست به حاشیه رفته است. به همین دلیل کسانی که به محدود کردن شبکه های اجتماعی فکر می کنند در مسیری برخلاف جهانی شدن و روبه عقب حرکت می کنند.
این گروه فکری به دلیل ناتوانی پذیرش واقعیت های جهان جدید تلاش می کنند در پستوهای کهنه خود پنهان شوند و تلاش کنند گذشته باشکوه از دست رفته خود را احیا کنند.گذشته ای که در عمل نمی تواند پاسخ مناسبی برای چالش ها و دغدغه های زندگی نسل جدید داشته باشد.
