کاظم غریب‌آبادی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین، امروز (سه‌شنبه) در نشست فصلی شورای حکام آژانس با موضوع بررسی گزارش مدیرکل در مورد راستی آزمایی اجرای برجام در ایران که از طریق ویدئو کنفرانس برگزار شد، سخنرانی و مواضع جمهوری اسلامی ایران را تشریح کرد.
به گزارش صدا و سیما وی گفت:در ابتدا، مایلم نگرانی جدی جمهوری اسلامی ایران در مورد احتمال در معرض مخاطره قرار گرفتن محرمانه بودن این نشست را به ثبت برسانم. کارشناسان فنی هشدار داده اند که با برگزاری نشست در این قالب، بدون شک هیچ کنترلی در خصوص اینکه چه کسی هم اکنون در حال شنیدن، ضبط کردن، و افشای اطلاعات محرمانه می باشد، وجود ندارد. اجازه بدهیداعلام کنم که در صورت روی دادن چنین اتفاقی، دبیرخانه در قبال عدم رعایت دقیق اصول محرمانگی، پاسخگوی عواقب آن خواهد بود؛ ضمن اینکه مسئولیت کشورهای عضو نیز به ویژه با توجه به اینکه چنین اطلاعات محرمانه ای به رسانه ها درز کرده و حتی توسط برخی موسسات منتشر شده است، نباید نادیده گرفته شود. بسیار اساسی است که آژانس تدابیر مناسب را برای تضمین حفاظت از محرمانگی اطلاعات، از جمله زمانی که چنین اطلاعاتی در اختیار دولت های عضو قرار می گیرد، اتخاذ کند.
غریب‌آبادی عنوان کرد: با وجود این واقعیت که برجام با چالش های جدی برای بقاء مواجه است، گزارش مدیرکل در این خصوص، گواه خوبی از سطح همکاری بین ایران و آژانس است. در این گزارش آمده است: "از ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶، آژانس عملکرد ایران در مورد تعهدات مرتبط هسته ای اش را بررسی و راستی آزمائی می‌کند". این گزارش، همچنین نشان می دهد که آژانس حتی قادر به راستی آزمایی و نظارت بر اقداماتی است که ایران آن ها را در اجرای برخی تعهدات خود ذیل برجام، متوقف کرده است. این گزارش، همچنین سطح همکاری ایران با آژانس در زمان شیوع کرونا را "استثنایی" توصیف می کند.
وی افزود: در رابطه با اجرای برجام، باید اذعان داشت که نه تنها پیشرفت مثبت محسوسی وجود نداشته، بلکه وضعیت حتیبدتر شده است. در تاریخ ۲۷ می ۲۰۲۰، آمریکا اعلام کرد که به طور یکجانبه "تمامی پروژه های هسته ای باقیمانده ناشی از برجام - تبدیل رآکتور اراک، تأمین اورانیوم غنی شده برایرآکتور تحقیقاتی تهران، و صادرات سوخت رآکتور تحقیقاتیایران" را تحریم می کند. این تحریم ها و سیاست های بدخواهانه آمریکا، باعث جلوگیری از اجرای مفاد مرتبط هسته ای قطعنامه ۲۲۱۳ (۲۰۱۵) شورای امنیت توسط دولت های عضو، از جمله جمهوری اسلامی ایران، شده است.
غریب‌آبادی ادامه داد: در حقیقت، با تداوم رفتار غیرمسئولانه آمریکا، وضعیت پیرامون این توافق نامه تاریک تر از گذشته است. اینجانب در نامه ای به مدیرکل آژانس در تاریخ ۹ ژوئن ۲۰۲۰، موضع جمهوری اسلامی ایران را در این رابطه منعکس کرده ام که به عنوان سند آژانس نیز منتشر شده است. در حالی که ایران حق دارد اقدامات جبرانی را در این راستا اتخاذ نماید و آژانس نیز در هر مرحله از توسعه این اقدامات کاملاً آگاه خواهد شد، آمریکا بایستی مسئولیت کامل عواقب اقدامات متخلفانه خود را که در تضاد آشکار با اهداف اساسنامه آژانس، اصول معاهده عدم اشاعه، و مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیتهستند، بر عهده بگیرد.
نماینده ایران افزود: اعضای آژانس باید به مسئولیت های خود عمل کنند و نسبت به رفتار غیرقانونی آمریکا که همکاری بین المللی در زمینه انرژی و فناوری هسته ای را به خطر می اندازد، رسیدگی و واکنش مناسب نشان دهند. بسیار اساسی است که نقض های آمریکا از تعهدات مرتبط خود و اقدامات یکجانبه آن نباید هیچ تأثیر منفی بر کار آژانس در پیگیریوظیفه اش در زمینه استفاده های صلح آمیز هسته ای مطابق با اساسنامه اش و سایر اسناد مرتبط داشته باشد. همچنین، از مدیرکل خواسته می شود تا به طور مناسب، این نقض های آمریکا را در گزارشات خود در مورد اجرای اسناد مرتبط آژانس، منعکس کند.
وی بیان کرد: بیانیه های قرائت شده توسط اکثریت قریب به اتفاق اعضای آژانس در نشست جاری و حمایت آنها از حفظ توافق، به عنوان نشانه ای محکم در حمایت از چندجانبه گرایی، دلگرم کننده می باشد. با این حال، کلمات، تضمین کننده بهره مند شدن ایران از مزایای این توافق نیست و نیاز به اقدام و عمل وجود دارد.
غریب‌آبادی خاطرنشان کرد: ما متوجه هستیم که کشورها، شرکت ها و بانک هایی که مایلبه همکاری با ایران مطابق برجام هستند، در واقعیت مورد آزار و قلدری قرار می گیرند. با این حال، سؤال این است که آیا این باعث می شود هر عضو دیگر سازمان ملل متحد، از جمله سایر طرف های باقیمانده در توافق، به ویژه سه کشور اروپایی (آلمان، انگلیس و فرانسه)، از بار مسئولیت خود شانه خالی کنند؟
وی ادامه داد: مایلم مجدداً تأکید کنم که برای جلوگیری از تبدیل برجام به عنوان یادگاری در گذشته، بازگرداندن تعادل از دست رفته بین حقوق و مسئولیت‌های تمامی طرف های آن، یک ضرورت مطلق است. ایران به نوبه خود اعلام آمادگی کرده تا تمامی اقدامات جبرانی را برگرداند که البته چنین امری، نیازمند بسیج عملی ظرفیت‌ها در سایر طرف‌های باقیمانده برجام برای اجرای موثر تعهداتشان می‌باشد.
نماینده ایران ادامه داد: امروز، برخی کشورها در مورد اهمیت بازگشت ایران به اجرای کامل توافق صحبت کردند. اما، "توافق"، اگر "یک توافق" است، مطمئناً بیش از یک طرف دارد. حقوق و تعهدات طرف های مختلف چیست؟ آیا ایران از این قرارداد منتفع شده است؟ عملا چه کار دیگری به جز اظهارات زیبای دیپلماتیک توسط طرف های باقیمانده انجام می شود؟ برجام یک "توافق" ساده با تعدادی عضو نیست، بلکه این "توافقی" است که توسط قطعنامه شورای امنیت تحت فصل هفتم منشور سازمان ملل تأیید و تصویب شده است. بنابراین، برعهده تمامی اعضای سازمان ملل متحد است تا به آن پایبند باشند.
غریب‌آبادی گفت: قویا خواسته می شود که سایر طرف های برجام، به ویژه سه کشور اروپایی، و همچنین جامعه بین المللی این قطار خارج شده از مسیر را در زمان مناسب و قبل از اینکه خیلی دیر شود، از طریق اتخاذ گام های عملی معتبر در راستای اجرای تعهدات خود، به مسیر صحیح برگردانده و در نتیجه، اعتماد را تقویت کنند.
