محمدحسین رجبی‌دوانی عضو هیئت علمی دانشگاه امام حسین (ع) و محقق تاریخ اسلام به مناسبت سالروز شهادت امام صادق علیه‌السلام گفت: یکی از ویژگی‌های امامت امام صادق علیه‌السلام و تفاوت دوره آن حضرت با سایر ائمه (ع)، این بود که آن حضرت هم اواخر دوران غاصبانه بنی‌امیه را درک کردند و هم اوایل دولت غاصب عباسی را.
وی افزود: ایشان به سبب فرصت‌هایی که در تضعیف این دو دولت در اختیارشان قرار گرفت، توانستند گوشه‌هایی از اقیانوس بی‌پایان علوم و معارف الهی را به روی جویندگان دانش و معرفت بگشاید لذا آنچه در مسائل اعتقادی و فروع عملی و اخلاق از امام صادق علیه‌السلام داریم، بیش از آن چیزی است که از سایر ائمه اطهار به دستمان رسیده است.
این محقق تاریخ اسلام اظهار کرد: امام صادق علیه‌السلام در حقیقت بنیانگذار مکتبی شد که در آن علم و دانش و همچنین شیوه‌های ترویج علم اعم از مباحثات، مناظرات و بحث‌های جدل با مخالفان رونق پیدا کرد و زمینه‌ساز بروز تمدن شکوفای مسلمانان شد.
«پیغمبر اکرم (ص) زیربنای تمدن در اسلام را پایه‌ریزی کرد، اما متأسفانه با خیانتی که بعد از رحلت آن وجود مقدس نسبت به ولایت رخ داد، اسلام و تمدنی که پیامبر (ص) پایه‌ریزی کرده بود، از مسیر اصلی خود منحرف شد. اگرچه امیرالمؤمنین علیه‌السلام هنگام رسیدن به خلافت تلاش‌هایی برای بازگرداندن اسلام و ارزش‌های دینی دوران پیامبر انجام دادند، اما به سبب دشمنان با فتنه‌های مختلف نگذاشتند آنطور که مورد نظر حضرت بود، این امر عملی شود.»
رجبی‌دوانی با بیان مطلب فوق گفت: در عصر امام صادق علیه‌السلام اگرچه قدرت و حکومت در اختیار آن وجود مقدس نبود، اما روش‌ها و علومی که از آن حضرت صادر شد، هزاران شاگرد تربیت شدند و آنچه را که بعد‌ها تمدن اسلامی خوانده شد شکل دادند.
وی خاطرنشان کرد: اگر خود امام (ع) در رأس قدرت می‌بود و قدرت را به دست می‌داشت، تمدنی که پدید می‌آمد، چقدر شکوفاتر و عظیم‌تر می‌بود. بنابر تحقیق دانشمندان به خصوص علامه سیدحسن صدر در کتاب "تأسیس الشیعه علوم الاسلام"، تمام علومی که در بین مسلمانان پدید آمد ـ علم مبنای تمدن‌سازی است ـ مستقیم یا با واسطه به امامان دیگر رسید و سهم امام صادق علیه‌السلام بیش از تمام ائمه دیگر بود، لذا نه تنها تمدن اسلامی بلکه تمام علوم دیگر ریشه در شاگردان امام صادق علیه‌السلام دارد.
وی افزود: ایشان به سبب فرصت‌هایی که در تضعیف این دو دولت در اختیارشان قرار گرفت، توانستند گوشه‌هایی از اقیانوس بی‌پایان علوم و معارف الهی را به روی جویندگان دانش و معرفت بگشاید لذا آنچه در مسائل اعتقادی و فروع عملی و اخلاق از امام صادق علیه‌السلام داریم، بیش از آن چیزی است که از سایر ائمه اطهار به دستمان رسیده است.
این محقق تاریخ اسلام اظهار کرد: امام صادق علیه‌السلام در حقیقت بنیانگذار مکتبی شد که در آن علم و دانش و همچنین شیوه‌های ترویج علم اعم از مباحثات، مناظرات و بحث‌های جدل با مخالفان رونق پیدا کرد و زمینه‌ساز بروز تمدن شکوفای مسلمانان شد.
«پیغمبر اکرم (ص) زیربنای تمدن در اسلام را پایه‌ریزی کرد، اما متأسفانه با خیانتی که بعد از رحلت آن وجود مقدس نسبت به ولایت رخ داد، اسلام و تمدنی که پیامبر (ص) پایه‌ریزی کرده بود، از مسیر اصلی خود منحرف شد. اگرچه امیرالمؤمنین علیه‌السلام هنگام رسیدن به خلافت تلاش‌هایی برای بازگرداندن اسلام و ارزش‌های دینی دوران پیامبر انجام دادند، اما به سبب دشمنان با فتنه‌های مختلف نگذاشتند آنطور که مورد نظر حضرت بود، این امر عملی شود.»
رجبی‌دوانی با بیان مطلب فوق گفت: در عصر امام صادق علیه‌السلام اگرچه قدرت و حکومت در اختیار آن وجود مقدس نبود، اما روش‌ها و علومی که از آن حضرت صادر شد، هزاران شاگرد تربیت شدند و آنچه را که بعد‌ها تمدن اسلامی خوانده شد شکل دادند.
وی خاطرنشان کرد: اگر خود امام (ع) در رأس قدرت می‌بود و قدرت را به دست می‌داشت، تمدنی که پدید می‌آمد، چقدر شکوفاتر و عظیم‌تر می‌بود. بنابر تحقیق دانشمندان به خصوص علامه سیدحسن صدر در کتاب "تأسیس الشیعه علوم الاسلام"، تمام علومی که در بین مسلمانان پدید آمد ـ علم مبنای تمدن‌سازی است ـ مستقیم یا با واسطه به امامان دیگر رسید و سهم امام صادق علیه‌السلام بیش از تمام ائمه دیگر بود، لذا نه تنها تمدن اسلامی بلکه تمام علوم دیگر ریشه در شاگردان امام صادق علیه‌السلام دارد.
