بسیاری از رانندگان وسایل نقلیه از نحوه عملکرد روغن موتور و زمان تعویض آن بر اساس کیلومتر کارکرد خودرو مطلع اند، اما برخی از وجود سیالات مهم دیگری در خودرو نیز خبر دارند که وظایف بسیار حساس و دقیقی را بر عهده دارند؛ به همین دلیل اگر نسبت به عملکرد صحیح هر یک از این سیالات بی توجهی صورت گیرد حوادث ناگواری برای سرنشینان خودرو رقم خواهد زد.
یکی از این سیالات روغنهای ترمز هستند. این روغنها در سطوح کیفی خاصی تولید میشود و بر اساس کد استانداردی که از سوی اداره حمل و نقل امریکا برای روغن ترمزها تعیین شده سه نوع روغن ترمز DOT۵، DOT۴ و DOT۳ در وسایل نقلیه مورد استفاده قرار میگیرد. شماره DOT بزرگتر نشاندهنده بالاتر بودن دمای جوش روغن ترمز و در نتیجه کیفیت بهتر و تحمل بیشتر آن است.
روغن ترمز DOT۳ بر پایه ترکیبات پلیالیفاتیک با نقطه جوش حداقل ۳۶۹ درجه فارنهایت، DOT۴ بر پایه استربورات با نقطه جوش حداقل ۴۱۴ درجه فارنهایت و DOT۵ متشکل از پلیدیمتیلسیلوکسان بر پایه سیلیکون یا نقطه جوش حداقل ۴۶۸ درجه فارنهایت است. از میان استانداردهای ذکرشده، انواع DOT۳ و DOT۴ تقریبا عملکرد مشابهی دارند، ولی نقطه جوش DOT۴ بالاتر است.
اما DOT۵ کاملا با این دو متفاوت بوده و جاذب رطوبت نیست و فقط باید در سیستمهایی استفاده شود که لاستیکها و درزبندیها با آن سازگار باشد، زیرا در غیر این صورت سیستم دچار خوردگی و نشتی خواهد شد.
میانگین دمای جوش مایع ترمز پس از سه سال کارکرد، به دلیل جذب رطوبت، تا حد خطرناکی پایین میآید. بسیاری از کارشناسان بر تعویض مایع ترمز هر یک یا دو سال یک بار بر حسب شرایط کارکرد خودرو تاکید دارند منطق آنها بر پایه این واقعیت است که مایع ترمز با پایه گلیکولی، رطوبت واردشده به سیستم را جذب میکند و مایع ترمزی که رطوبت را جذب کرده باشد باعث ایجاد ترکهای میکروسکوپی در سیستم ترمز و نهایتا نشتی و ورود هوا میشود. این مشکل در مناطق آب و هوایی مرطوب بیشتر مشهود است.
مایع ترمز خودروها تنها بعد از یک سال، به طور میانگین ۲ درصد رطوبت جذب میکند؛ بعد از ۱۸ ماه سطح آلودگی میتواند بیش از ۳ درصد شود و پس از چند سال آلودگی مایع ترمز به حدود ۸ درصد رطوبت میرسد. افزایش میزان رطوبت سبب ایجاد حبابهای ریز در مایع ترمز میشود.
بررسیها نشان میدهد که سیستم ترمز چرخهای جلوی خودرو که خطوط انتقال نیمهفلزی دارند، گرمای بیشتری نسبت به چرخهای عقب تولید میکنند؛ این دمای بالا نیازمند مایع ترمزی است که بتواند آن را تحمل کند توصیه میشود روغن ترمز حداقل هر دو سال و یا ۶۰هزار کیلومتر به طور کامل از سیستم تخلیه و تعویض شود.
منبع: خودروکار