توان پهپادی جمهوری اسلامی ایران طی سال‌های گذشته با تمرکز بر دو عنصر کمیت و کیفیت پرنده‌های بدون سرنشین رزمی و تسلیح پهپادها با بمب‌ها و موشک‌های نقطه‌زن و هدایت دقیق با جهش قابل توجهی همراه بوده به طوریکه مراکز مطالعاتی غربی در برآوردهای خود ایران را یکی از پنج کشور برتر دنیا در حوزه پهپادهای رزمی قلمداد می‌کنند.
به گزارش فارس، پیش‌تر در گزارشی به بررسی خانواده پهپادهای شاهد که توسط نیروی هوافضای سپاه توسعه یافته است پرداخته بودیم، در این گزارش به بهانه نمایشگاه اقتدار پهپادی وزارت دفاع که به مناسبت هفته صنعت دفاعی در شرکت هواپیماسازی ایران(هسا) در اصفهان افتتاح شده بود، به بررسی اتفاقات جدید در این حوزه که متوجه پهپادهای فطرس، مهاجر، ابابیل و کرار بود خواهیم پرداخت.
یکی از مواردی که در نمایشگاه پهپادی وزارت دفاع و تصاویر منتشر شده قابل مشاهده است، ساخت نمونه دوم پهپاد فطرس است. این پهپاد که پس از رونمایی از آن در آبان‌ماه سال ۱۳۹۲ چندان خبری مبنی بر عملیاتی شدن و یا به کارگیری آن وجود نداشت، اخیرا و با تولید نمونه دوم آن به نظر می‌رسد به زودی در سازمان رزم نیروهای مسلح برای اجرای ماموریت به کار گرفته خواهد شد.
از دیگر نکات قابل توجه، ارتقاء ارابه فرود پهپاد فطرس از نوع ثابت به جمع شونده بود که این قابلیت به کاهش نیروی پسا (Drag) پهپاد و بهبود عملکرد موتور می‌انجامد.
ارابه فرود جدید و جمع شونده پهپاد فطرس(تصویر بالا) نمونه دوم پهپاد فطرس (تصویر پایین)
همچنین نکته دیگری که از تصاویر منتشر شده از نمایشگاه پهپادی وزارت دفاع درباره این پهپاد قابل برداشت است، افزایش چشمگیری قدرت آتش فطرس نسبت به گذشته است. پیش‌تر در تصاویر منتشر شده از این پهپاد تنها دو موشک ناشناخته در زیر بال‌های آن مشاهده شده بود؛ اما در تصاویر جدید شاهد آن هستیم که در زیر هر بال از پهپاد فطرس با استفاده از ۲ نقطه سخت نصب تسلیحات، طیف گسترده‌ای از بمب‌های هدایت اپتیکی قائم و همچنین موشک جدید ضدزره و تاپ اتک(حمله از بالا) ساخت وزارت دفاع بر روی این پهپاد نصب شده است.
پهپاد فطرس با تسلیحات جدید
در حقیقت پهپاد فطرس در زیر هر بال خود یک بمب قائم و دو موشک ضدزره تاپ اتک را حمل می‌کند که مجموع آنها در هر دو بال ۲ بمب قائم و ۴ موشک ضدزره خواهد شد. موشک ضدزره و تاپ اتکی که بر روی پهپاد فطرس نصب شده است به نظر می‌رسد همان موشکی باشد که پیش‌تر تصاویر تست و شلیک آن از پهپاد ابابیل-۳ منتشر شده بود.
شلیک و اصابت موشک تاپ اتک وزارت دفاع
ویژگی بارز موشک‌های تاپ اتک که نام آنها نیز از آن نشأت می‌گیرد، حمله از قسمت فوقانی به تانک‌ها و زره‌پوش‌ها است چراکه تانک‌ها و خودروهای زرهی معمولا در قسمت فوقانی خود از حفاظت زرهی ضعیف‌تری برخوردار هستند و حمله از بالا آنها را در برابر موشک‌های ضدزره آسیب پذیر خواهد کرد.
دومین پهپادی که در نمایشگاه وزارت دفاع شاهد تغییرات و قابلیت‌های جدید در آن بودیم؛ پهپاد مهاجر-۶ است. این پهپاد که امروز در اختیار نیروهای زمینی سپاه و ارتش قرار دارد و در سال گذشته نیز نیروی زمینی سپاه از آن برای حمله علیه مواضع گروهک‌های تروریستی در نوار مرزی شمالغرب و اقلیم کردستان عراق استفاده کرد، در جدیدترین تغییر، از قابلیت حمل تسلیحات بیشتری برخوردار شده است به طوریکه پیش از این بر روی هر نقطه سخت بال قابلیت حمل یک بمب را داشت، اما در تصاویر جدید از قابلیت حمل ۲ بمب سری قائم بر روی هر بال (مجموعا ۴ بمب) برخوردار است که با توجه به بکارگیری این پهپاد برای پایش و انجام گشت‌های رزمی در مرزهای شرق و غرب کشور توسط ارتش و سپاه، این افزایش قدرت آتش کمک قابل توجهی به نیروهای بهره‌بردار خواهد کرد.
پهپاد مهاجر-۶ مسلح به ۴ بمب قائم-۵
از دیگر نکات قابل توجه، دقت اصابت بمب‌های قائم پرتاب شده از پهپاد مهاجر-۶ است که از فاصله قابل توجه ۹ کیلومتری راه شده و دقیقا بر روی هدف فرود می‌آید.
مراحل رهاسازی بمب قائم و اصابت به هدف
اما اساسی ترین تغییرات و نکات قابل توجه در نمایشگاه پهپادی وزارت دفاع را می‌توان برای پهپاد جت کرار برشمرد. کرار از جمله پهپادهای ایرانی است که نام آن تاکنون زیاد شنیده شده است و از آنجایی که نخستین پهپاد موتور جت کشورمان بوده، تاکنون نمونه‌های مختلفی از آن تولید شده است. سرعت کرار با استفاده از موتور توربوجت در بیشترین میزان خود به ۹۰۰ کیلومتر در ساعت می‌رسد و توان حمل محموله‌ای به وزن ۲۵۰ کیلوگرم را دارد که این محموله اگر سلاح باشد، می‌تواند در قسمت میانی بدنه نصب شود.
تاکنون علاوه بر نمونه‌هایی چون «کرار هدف» بعنوان هدف تمرینی برای سامانه‌های پدافندی و «کرار بمب‌افکن» مجهز به بمب‌های سقوط آزاد، در سال‌های گذشته نمونه دیگری از این پهپاد تحت عنوان «کرار رهگیر» نیز به نمایش درآمد که مجهز به موشک پدافند هوایی شفق بعنوان یک موشک هوابه‌هوا بود.
از جمله موارد نمایش داده شده در نمایشگاه پهپادی وزارت دفاع، تسلیحات جدید پهپاد کرار بمب افکن است که شامل بمب سیمرغ، بمب‌های بالدار بالابان، بمب بالدار یاسین و بمب هدایت لیزری است. پیش از این تصاویر مربوط به پرتاب بمب بالابان و یاسین از پهپاد کرار منتشر شده بود، اما این نخستین بار بود که استفاده از بمب سیمرغ و بمب هدایت لیزری -که قبلا در شمار تسلیحات قابل حمل توسط جنگنده‌ها بود- برای پهپادهای کرار اعلام می‌شد.
بمب سیمرغ که نخستین بار در جریان مراسم روز صنعت دفاعی سال ۱۳۹۳ از آن رونمایی شده بود، در حقیقت نمونه ایرانی بمب BL ۷۵۵ است که درون خود ۱۴۷ ریزبمب (بمبلت) دارد و با استفاده از آن علیه مواضع و تجمعات دشمن می‌توان تلفات قابل توجهی را به آنها وارد کرد و کارایی قابل توجهی در خطوط مقدم درگیری به منظور پشتیبانی نزدیک از نیروهای خودی و زمینگیر کردن نیروهای دشمن خواهد داشت.
پهپاد کرار مجهز به بمب سیمرغ و بمب بالابان
همچنین دقت نقطه‌زنی پهپاد کرار با استفاده از بمب‌های ۵۰۰ پوندی MK-82 نیز که در تصاویر تست به نمایش درآمده قابل توجه است به طوریکه بمب رهاشده از این پهپاد که فاقد هرگونه کیت هدایتی است، در نقطه مرکزی دایره هدف اصابت می‌کند.
نقطه زنی پهپاد کرار با استفاده از بمب MK-82
دیگر سلاحی که برای کرارهای ایرانی در این نمایشگاه به نمایش درآمده است، بمب لیزری ۵۰۰ پوندی GBU-12 است که پیش پرتاب آن فقط از جنگنده‌های F-4 نیروی هوایی ارتش صورت گرفته بود، اما در این نمایشگاه در زمره تسلیحات پهپاد کرار قرار گرفته است که حاکی از عملیاتی شدن این بمب بر روی این پهپاد است. از آنجاکه بمب‌های لیزری نیازمند سامانه‌های هدفگذار لیزری نیز هستند، به نظر می‌رسد چنین سامانه‌ای برای پهپادهای کرار نیز توسعه یافته باشد.
بمب لیزری GBU-12
سکوی متحرک پدافندی پهپاد کرار نیز از دیگر دستاوردهای به نمایش درآمده توسط وزارت دفاع بود که البته این سکوها سال گذشته و در جریان رزمایش نیروی پدافند هوایی ارتش مورد استفاده قرار گرفته بود. نکته قابل توجه این سکوها که در حقیقت یک تریلر کفی مجهز به پرتابگرهای پهپاد کرار است، قابلیت استتار آنها به صورت یک تریلر تجاری است که از نظر قابلیت جابجایی و تحرک تاکتیکی و همچنین اختفا به منظور در امان ماندن از حملات پیش‌دستانه یکی از نقاط قوت آن محسوب می‌شود.
سکوی پرتاب پهپاد کرار رهگیر
به گزارش فارس، پیش‌تر در گزارشی به بررسی خانواده پهپادهای شاهد که توسط نیروی هوافضای سپاه توسعه یافته است پرداخته بودیم، در این گزارش به بهانه نمایشگاه اقتدار پهپادی وزارت دفاع که به مناسبت هفته صنعت دفاعی در شرکت هواپیماسازی ایران(هسا) در اصفهان افتتاح شده بود، به بررسی اتفاقات جدید در این حوزه که متوجه پهپادهای فطرس، مهاجر، ابابیل و کرار بود خواهیم پرداخت.
یکی از مواردی که در نمایشگاه پهپادی وزارت دفاع و تصاویر منتشر شده قابل مشاهده است، ساخت نمونه دوم پهپاد فطرس است. این پهپاد که پس از رونمایی از آن در آبان‌ماه سال ۱۳۹۲ چندان خبری مبنی بر عملیاتی شدن و یا به کارگیری آن وجود نداشت، اخیرا و با تولید نمونه دوم آن به نظر می‌رسد به زودی در سازمان رزم نیروهای مسلح برای اجرای ماموریت به کار گرفته خواهد شد.
از دیگر نکات قابل توجه، ارتقاء ارابه فرود پهپاد فطرس از نوع ثابت به جمع شونده بود که این قابلیت به کاهش نیروی پسا (Drag) پهپاد و بهبود عملکرد موتور می‌انجامد.
ارابه فرود جدید و جمع شونده پهپاد فطرس(تصویر بالا) نمونه دوم پهپاد فطرس (تصویر پایین)
همچنین نکته دیگری که از تصاویر منتشر شده از نمایشگاه پهپادی وزارت دفاع درباره این پهپاد قابل برداشت است، افزایش چشمگیری قدرت آتش فطرس نسبت به گذشته است. پیش‌تر در تصاویر منتشر شده از این پهپاد تنها دو موشک ناشناخته در زیر بال‌های آن مشاهده شده بود؛ اما در تصاویر جدید شاهد آن هستیم که در زیر هر بال از پهپاد فطرس با استفاده از ۲ نقطه سخت نصب تسلیحات، طیف گسترده‌ای از بمب‌های هدایت اپتیکی قائم و همچنین موشک جدید ضدزره و تاپ اتک(حمله از بالا) ساخت وزارت دفاع بر روی این پهپاد نصب شده است.
پهپاد فطرس با تسلیحات جدید
در حقیقت پهپاد فطرس در زیر هر بال خود یک بمب قائم و دو موشک ضدزره تاپ اتک را حمل می‌کند که مجموع آنها در هر دو بال ۲ بمب قائم و ۴ موشک ضدزره خواهد شد. موشک ضدزره و تاپ اتکی که بر روی پهپاد فطرس نصب شده است به نظر می‌رسد همان موشکی باشد که پیش‌تر تصاویر تست و شلیک آن از پهپاد ابابیل-۳ منتشر شده بود.
شلیک و اصابت موشک تاپ اتک وزارت دفاع
ویژگی بارز موشک‌های تاپ اتک که نام آنها نیز از آن نشأت می‌گیرد، حمله از قسمت فوقانی به تانک‌ها و زره‌پوش‌ها است چراکه تانک‌ها و خودروهای زرهی معمولا در قسمت فوقانی خود از حفاظت زرهی ضعیف‌تری برخوردار هستند و حمله از بالا آنها را در برابر موشک‌های ضدزره آسیب پذیر خواهد کرد.
دومین پهپادی که در نمایشگاه وزارت دفاع شاهد تغییرات و قابلیت‌های جدید در آن بودیم؛ پهپاد مهاجر-۶ است. این پهپاد که امروز در اختیار نیروهای زمینی سپاه و ارتش قرار دارد و در سال گذشته نیز نیروی زمینی سپاه از آن برای حمله علیه مواضع گروهک‌های تروریستی در نوار مرزی شمالغرب و اقلیم کردستان عراق استفاده کرد، در جدیدترین تغییر، از قابلیت حمل تسلیحات بیشتری برخوردار شده است به طوریکه پیش از این بر روی هر نقطه سخت بال قابلیت حمل یک بمب را داشت، اما در تصاویر جدید از قابلیت حمل ۲ بمب سری قائم بر روی هر بال (مجموعا ۴ بمب) برخوردار است که با توجه به بکارگیری این پهپاد برای پایش و انجام گشت‌های رزمی در مرزهای شرق و غرب کشور توسط ارتش و سپاه، این افزایش قدرت آتش کمک قابل توجهی به نیروهای بهره‌بردار خواهد کرد.
پهپاد مهاجر-۶ مسلح به ۴ بمب قائم-۵
از دیگر نکات قابل توجه، دقت اصابت بمب‌های قائم پرتاب شده از پهپاد مهاجر-۶ است که از فاصله قابل توجه ۹ کیلومتری راه شده و دقیقا بر روی هدف فرود می‌آید.
مراحل رهاسازی بمب قائم و اصابت به هدف
اما اساسی ترین تغییرات و نکات قابل توجه در نمایشگاه پهپادی وزارت دفاع را می‌توان برای پهپاد جت کرار برشمرد. کرار از جمله پهپادهای ایرانی است که نام آن تاکنون زیاد شنیده شده است و از آنجایی که نخستین پهپاد موتور جت کشورمان بوده، تاکنون نمونه‌های مختلفی از آن تولید شده است. سرعت کرار با استفاده از موتور توربوجت در بیشترین میزان خود به ۹۰۰ کیلومتر در ساعت می‌رسد و توان حمل محموله‌ای به وزن ۲۵۰ کیلوگرم را دارد که این محموله اگر سلاح باشد، می‌تواند در قسمت میانی بدنه نصب شود.
تاکنون علاوه بر نمونه‌هایی چون «کرار هدف» بعنوان هدف تمرینی برای سامانه‌های پدافندی و «کرار بمب‌افکن» مجهز به بمب‌های سقوط آزاد، در سال‌های گذشته نمونه دیگری از این پهپاد تحت عنوان «کرار رهگیر» نیز به نمایش درآمد که مجهز به موشک پدافند هوایی شفق بعنوان یک موشک هوابه‌هوا بود.
از جمله موارد نمایش داده شده در نمایشگاه پهپادی وزارت دفاع، تسلیحات جدید پهپاد کرار بمب افکن است که شامل بمب سیمرغ، بمب‌های بالدار بالابان، بمب بالدار یاسین و بمب هدایت لیزری است. پیش از این تصاویر مربوط به پرتاب بمب بالابان و یاسین از پهپاد کرار منتشر شده بود، اما این نخستین بار بود که استفاده از بمب سیمرغ و بمب هدایت لیزری -که قبلا در شمار تسلیحات قابل حمل توسط جنگنده‌ها بود- برای پهپادهای کرار اعلام می‌شد.
بمب سیمرغ که نخستین بار در جریان مراسم روز صنعت دفاعی سال ۱۳۹۳ از آن رونمایی شده بود، در حقیقت نمونه ایرانی بمب BL ۷۵۵ است که درون خود ۱۴۷ ریزبمب (بمبلت) دارد و با استفاده از آن علیه مواضع و تجمعات دشمن می‌توان تلفات قابل توجهی را به آنها وارد کرد و کارایی قابل توجهی در خطوط مقدم درگیری به منظور پشتیبانی نزدیک از نیروهای خودی و زمینگیر کردن نیروهای دشمن خواهد داشت.
پهپاد کرار مجهز به بمب سیمرغ و بمب بالابان
همچنین دقت نقطه‌زنی پهپاد کرار با استفاده از بمب‌های ۵۰۰ پوندی MK-82 نیز که در تصاویر تست به نمایش درآمده قابل توجه است به طوریکه بمب رهاشده از این پهپاد که فاقد هرگونه کیت هدایتی است، در نقطه مرکزی دایره هدف اصابت می‌کند.
نقطه زنی پهپاد کرار با استفاده از بمب MK-82
دیگر سلاحی که برای کرارهای ایرانی در این نمایشگاه به نمایش درآمده است، بمب لیزری ۵۰۰ پوندی GBU-12 است که پیش پرتاب آن فقط از جنگنده‌های F-4 نیروی هوایی ارتش صورت گرفته بود، اما در این نمایشگاه در زمره تسلیحات پهپاد کرار قرار گرفته است که حاکی از عملیاتی شدن این بمب بر روی این پهپاد است. از آنجاکه بمب‌های لیزری نیازمند سامانه‌های هدفگذار لیزری نیز هستند، به نظر می‌رسد چنین سامانه‌ای برای پهپادهای کرار نیز توسعه یافته باشد.
بمب لیزری GBU-12
سکوی متحرک پدافندی پهپاد کرار نیز از دیگر دستاوردهای به نمایش درآمده توسط وزارت دفاع بود که البته این سکوها سال گذشته و در جریان رزمایش نیروی پدافند هوایی ارتش مورد استفاده قرار گرفته بود. نکته قابل توجه این سکوها که در حقیقت یک تریلر کفی مجهز به پرتابگرهای پهپاد کرار است، قابلیت استتار آنها به صورت یک تریلر تجاری است که از نظر قابلیت جابجایی و تحرک تاکتیکی و همچنین اختفا به منظور در امان ماندن از حملات پیش‌دستانه یکی از نقاط قوت آن محسوب می‌شود.
سکوی پرتاب پهپاد کرار رهگیر
