دادگاه سرنوشت‌ساز فدراسیون جودو بالاخره فرا‌رسید. امروز روزی است که مسئولان دادگاه بین‌المللی حکمیت ورزش (CAS) دور هم جمع می‌شوند تا در مورد تعلیق نهایی جودوی ایران یا رفع این تعلیق تصمیم‌گیری کنند؛ تعلیقی که اگر قطعی شود، به محرومیت دائمی این فدراسیون از تمامی میادین بین‌المللی منجر خواهد شد و بی‌شک تبعات منفی آن گریبان کل ورزش کشور را خواهد گرفت.
داستان تعلیق موقت
روزنامه شرق نوشت: ماجرای تعلیق موقت فدراسیون جودو به رقابت‌های قهرمانی جهان ۲۰۱۹ توکیو برمیگردد؛ جایی که سعید ملایی، قهرمان سابق جهان از طرف مقامات ایرانی مجبور به کناره‌گیری از مبارزه شد تا با نماینده اسرائیل در دور بعدی روبه‌رو نشود. درست از همان زمان به بعد پروژه حذف جودوی ایران کلید خورد. ملایی که در این رقابت‌ها راهی مرحله نیمه‌نهایی شده بود، مقابل حریف بلژیکی مصلحتی باخت تا در فینال مقابل «ساگی موکی» قرار نگیرد.
ملایی در دیدار رده‌بندی هم نتیجه را به جودوکار گرجستان واگذار کرد؛ چراکه طبق موازین تعریف‌شده، ورزشکاران ایرانی این اجازه را نخواهند داشت که در سکو‌های اهدای مدال‌ها هم در کنار نماینده‌های اسرائیلی قرار بگیرند. جودوکار وزن ۸۱ کیلوگرم با عنوان پنجمی به کار خود در این مسابقات پایان داد و به تهران برنگشت و از توکیو راهی آلمان شد. سعید با این ادعا که مسئولان ورزش ایران او را چندین‌بار تحت فشار گذاشته‌اند تا عمدا ببازد و مقابل رقیب اسرائیلی وزن خودش، ساگی موکی، قرار نگیرد، درخواست پناهندگی داد تا به قول خودش شانس رسیدن به مدال‌های ارزشمند المپیک در این رشته را از دست ندهد.
انتشار خبر پناهندگی نایب‌قهرمان بازی‌های آسیایی ۲۰۱۸ جاکارتا به قدری بازتاب زیادی در رسانه‌های خارجی داشت که ماریو ویزر، رئیس فدراسیون جهانی جودو هم شخصا به آن ورود کرد. ویزر در مصاحبه با روزنامه ژاپنی «آساهی شیمبون» با تأیید خبر درخواست پناهندگی ملایی از آلمانی‌ها گفت: «ملایی برخلاف میل باطنی و آمادگی فیزیکی‌اش مسابقه را واگذار کرده است. او ما را در جریان شرایطی که برایش پیش آمده، گذاشت. او گفت مقام‌های ایران او را مجبور کرده‌اند با حریف اسرائیلی خود مسابقه ندهد و حتی خانواده‌اش را تحت فشار قرار داده‌اند».
مدتی بعد از مهاجرت ملایی به آلمان بود که ویزر رسما نامه تعلیق موقت فدراسیون جودو ایران را امضا کرد و صراحتا تأکید کرد که شرط حضور جودوکاران ایرانی در رقابت‌های آسیایی و جهانی، رعایت منشور المپیک است که شامل مبارزه با همه ورزشکاران دنیا از جمله اسرائیلی‌ها می‌شود.، اما مسئولان ورزش ایران بعد از رفتن سعید و صحبت‌های او با چند رسانه مختلف، چنین ادعایی را کذب خوانده و به کمیته بین‌المللی المپیک (IOC) شکایت بردند که این اقدام با توطئه رئیس فدراسیون جهانی جودو رقم خورده و سعید ملایی هرگز تحت فشار نبوده است. آن‌ها همچنین گوشزد کردند که به منشور المپیک پایبند بوده و تخلفی نکرده‌اند.
در سوی دیگر، اما رئیس فدراسیون جهانی جودو با اشاره به اینکه فرار از رویارویی با ورزشکاران اسرائیلی عین زیرپاگذاشتن منشور المپیک است، رأی به تعلیق موقت فدراسیون جودوی ایران داد و تأکید کرد تا زمان رسیدگی به این پرونده در دادگاه عالی ورزش، جودوکار‌های ایرانی حق شرکت در هیچ تورنمنتی را ندارند. فدراسیون جهانی جودو بعد‌ها نامه‌ای منتشر کرد که در آن، طرف ایرانی تعهد داده بود منشور المپیک را زیر پا نخواهد گذاشت.
این نامه به ملاقات رضا صالحی‌امیری، رئیس کمیته ملی المپیک با ویزر در رقابت‌های قهرمانی آسیایی ۲۰۱۹ فجیره امارات اشاره می‌کرد. باخت‌های عامدانه ملایی و همچنین چند جودوکار دیگر کشورمان به‌خاطر عدم رویارویی با اسرائیلی‌ها در چند سال اخیر به قدری تکرار شد که ویزر خیلی زودتر از این‌ها جودوی ایران را به تعلیق تهدید کرده بود، اما حضور صالحی‌امیری در مسابقات فجیره باعث شد تا این اقدام مدتی به تعویق بیفتد.
شکایت ایران به CAS
ورزش ایران بعد از اینکه با تعلیق موقت جودو مواجه شد، به دادگاه عالی ورزش یا همان CAS شکایت کرد و مقرر شد با دفاعیات لازم روز ۲۰ فروردین در این دادگاه حاضر شود به این امید که مانع از تعلیق موقت جودو به تعلیق دائم شود؛ هرچند شیوع گسترده ویروس کرونا جلسه مدنظر را هم به تعویق انداخت تا به امروز (۲۶ شهریور) موکول شود. دادگاه جودو در حالی برگزار می‌شود که از ایران هیئتی شش‌نفره در آن حضور دارند تا دفاعیات خود را مطرح کنند: دو نفر از این هیئت مقامات ارشد ورزش کشور هستند که محمدرضا داورزنی یکی از آنهاست.
داورزنی در‌حال‌حاضر رئیس فدراسیون والیبال است او، اما سال گذشته در معاونت قهرمانی وزارت ورزش و جوانان مشغول به کار بود. آن زمان گفته شد او یکی از افرادی بوده که در مسابقات جودو قهرمانی جهان ۲۰۱۹ توکیو در تماس تلفنی با سعید ملایی به این ورزشکار هشدار داده نباید مقابل جودوکار اسرائیلی به روی تاتامی برود. با‌این‌حال داورزنی به‌عنوان نماینده وزارتخانه و یکی از شهود باید در این دادگاه شرکت کند.
شاهد دیگری که باید در این دادگاه حضور داشته باشد، نماینده کمیته المپیک است. تا پیش از این قرار بود رضا صالحی‌امیری، رئیس این کمیته در جلسه رسیدگی به تعلیق جودو حضور داشته باشد، اما اسمش از لیست شاهدان ایران حذف شد. رئیس کمیته ملی المپیک که بخش عمده‌ای از ادعای رئیس فدراسیون جهانی جودو ازجمله تماس تصویری با سعید ملایی در روز مسابقات جهانی، روی او بوده، در این دادگاه غایب است تا نصرالله سجادی، مشاور ارشدش جانشین او باشد. سجادی در‌حال‌حاضر ریاست کاروان ورزش ایران در بازی‌های المپیک توکیو را هم بر عهده دارد.
مجید زارعیان، سرمربی تیم ملی جودو در رقابت‌های توکیو سومین شاهد دادگاه CAS خواهند بود. آرش میراسماعیلی، رئیس فدراسیون جودو، وکیل و دستیار وکیل این پرونده نیز از دیگر نمایندگان ایران در این دادگاه هستند.
شهادت جودوکاران پناهنده علیه ایران
در سوی دیگر، اما خبر رسید که فدراسیون جهانی جودو هم بی‌کار ننشسته و قرار شده با سه نفر از جودوکار‌های پناهنده ایرانی در این دادگاه شرکت کند تا علیه ایران شهادت دهند. سعید ملایی اصلی‌ترین شاهدی است که می‌خواهد در مورد مسابقات جهانی توکیو و وضعیتی که مسئولان ورزش ایران برایش به وجود آورده‌اند، صحبت کند. غیر از او، وحید سرلک، قهرمان سابق جودوی ایران هم به این دادگاه دعوت شده است. سرلک در مسابقات جهانی جودو ۲۰۰۵ در مصر در یک‌قدمی کسب مدال طلا بود که به خاطر ممانعت از رویارویی با نماینده اسرائیل، به اجبار به جودوکار آذربایجان باخت تا به حریف اسرائیلی نخورد. او در سال ۲۰۱۱ به آلمان پناهنده شد و به مربیگری جودو در این کشور می‌پردازد.
سومین شاهد فدراسیون جهانی جودو محمد منصوری، سرمربی پیشین تیم ملی جودو است. بعد از مهاجرت ملایی به آلمان منصوری هم از ایران خارج شد و به این کشور رفت. منصوری، سرمربیگری تیم بزرگسالان جودوی ایران را برعهده داشت و با انتخاب آرش میراسماعیلی به‌عنوان رئیس جدید فدراسیون جودو، از مسئولیت خود استعفا داد. به گفته اهالی جودو، منصوری و ملایی همیشه رابطه بسیار نزدیک و خوبی با هم داشتند و او از تصمیم اخیر شاگردش مطلع بوده است. البته باید به این نکته اشاره کرد که ملایی به مسئولان ارشد ورزش کشور، از جمله رضا صالحی‌امیری، رئیس کمیته ملی المپیک و محمدرضا داورزنی، معاونت قهرمانی وزارت ورزش و جوانان نیز اعلام کرده بود که در صورت نیافتن راه‌حل درستی برای عدم تقابل ورزشکاران ایرانی با نماینده‌های اسرائیل، تیم ملی جودو را ترک خواهد کرد.
خطر تعلیق بیخ گوش کل ورزش ایران
ورزش ایران در حالی تاکنون به‌خاطر مسابقه‌ندادن با ورزشکاران اسرائیلی با تهدید‌های جدی از سوی کمیته بین‌المللی المپیک، بالاترین نهاد اجرائی ورزش دنیا و همچنین فدراسیون‌های جهانی مواجه شده که بدون تردید کار بسیار سختی برای دفاع از پرونده جودو دارد. فهرست بلند‌بالایی که از جودوکاران پناهنده ایرانی در اروپا وجود دارد، دلیل متقنی برای فدراسیون جهانی جودو است تا برگ‌برنده‌اش در این دادگاه باشد.
مبارزه‌نکردن ورزشکاران ایرانی با اسرائیلی‌ها دیگر مثل گذشته نیست که بشود با مواردی از قبیل تمارض یا صدور گواهی پزشکی کاری را از پیش برد. بعد از رسانه‌ای‌شدن فیلم کشتی معروف «باید ببازی» که باخت عامدانه علیرضا کریمی مقابل حریف روس برای مواجه‌نشدن با حریف اسرائیلی (در رقابت‌های امید‌های ۲۱۰۱۷ جهان) را نشان می‌داد، جایگاه ورزش ایران به‌گونه‌ای در مجامع بین‌المللی متزلزل شد که سیل تهدید‌ها از سوی فدراسیون‌های جهانی به سمت آن روانه شده است.
شطرنج و کشتی دو فدراسیونی هستند که در‌حال‌حاضر از سوی فدراسیون‌های جهانی خود به تعلیق تهدید شده‌اند؛ مگر به شرط برگزاری دوستانه با ورزشکاران اسرائیلی.
کمیته بین‌المللی المپیک به ایران هشدار داده در‌صورتی‌که نتواند مشکل مبارزه با ورزشکاران اسرائیلی را حل کند، کل ورزش کشور را از حضور در بازی‌های آسیایی و جهانی محروم می‌کند. این در حالی است که مسئولان ورزش ایران اعتقاد دارند مبارزه‌نکردن با ورزشکاران اسرائیلی به اعتقاد خود ورزشکاران ایرانی برمیگردد هیچ اهرم فشاری از سوی مسئولان روی آن‌ها برای انجام چنین کاری نیست. با این چند پیش‌فرض، حالا باید منتظر ماند و دید که نتیجه دادگاه هشت‌ساعته جودوی ایران در CAS چه می‌شود.
داستان تعلیق موقت
روزنامه شرق نوشت: ماجرای تعلیق موقت فدراسیون جودو به رقابت‌های قهرمانی جهان ۲۰۱۹ توکیو برمیگردد؛ جایی که سعید ملایی، قهرمان سابق جهان از طرف مقامات ایرانی مجبور به کناره‌گیری از مبارزه شد تا با نماینده اسرائیل در دور بعدی روبه‌رو نشود. درست از همان زمان به بعد پروژه حذف جودوی ایران کلید خورد. ملایی که در این رقابت‌ها راهی مرحله نیمه‌نهایی شده بود، مقابل حریف بلژیکی مصلحتی باخت تا در فینال مقابل «ساگی موکی» قرار نگیرد.
ملایی در دیدار رده‌بندی هم نتیجه را به جودوکار گرجستان واگذار کرد؛ چراکه طبق موازین تعریف‌شده، ورزشکاران ایرانی این اجازه را نخواهند داشت که در سکو‌های اهدای مدال‌ها هم در کنار نماینده‌های اسرائیلی قرار بگیرند. جودوکار وزن ۸۱ کیلوگرم با عنوان پنجمی به کار خود در این مسابقات پایان داد و به تهران برنگشت و از توکیو راهی آلمان شد. سعید با این ادعا که مسئولان ورزش ایران او را چندین‌بار تحت فشار گذاشته‌اند تا عمدا ببازد و مقابل رقیب اسرائیلی وزن خودش، ساگی موکی، قرار نگیرد، درخواست پناهندگی داد تا به قول خودش شانس رسیدن به مدال‌های ارزشمند المپیک در این رشته را از دست ندهد.
انتشار خبر پناهندگی نایب‌قهرمان بازی‌های آسیایی ۲۰۱۸ جاکارتا به قدری بازتاب زیادی در رسانه‌های خارجی داشت که ماریو ویزر، رئیس فدراسیون جهانی جودو هم شخصا به آن ورود کرد. ویزر در مصاحبه با روزنامه ژاپنی «آساهی شیمبون» با تأیید خبر درخواست پناهندگی ملایی از آلمانی‌ها گفت: «ملایی برخلاف میل باطنی و آمادگی فیزیکی‌اش مسابقه را واگذار کرده است. او ما را در جریان شرایطی که برایش پیش آمده، گذاشت. او گفت مقام‌های ایران او را مجبور کرده‌اند با حریف اسرائیلی خود مسابقه ندهد و حتی خانواده‌اش را تحت فشار قرار داده‌اند».
مدتی بعد از مهاجرت ملایی به آلمان بود که ویزر رسما نامه تعلیق موقت فدراسیون جودو ایران را امضا کرد و صراحتا تأکید کرد که شرط حضور جودوکاران ایرانی در رقابت‌های آسیایی و جهانی، رعایت منشور المپیک است که شامل مبارزه با همه ورزشکاران دنیا از جمله اسرائیلی‌ها می‌شود.، اما مسئولان ورزش ایران بعد از رفتن سعید و صحبت‌های او با چند رسانه مختلف، چنین ادعایی را کذب خوانده و به کمیته بین‌المللی المپیک (IOC) شکایت بردند که این اقدام با توطئه رئیس فدراسیون جهانی جودو رقم خورده و سعید ملایی هرگز تحت فشار نبوده است. آن‌ها همچنین گوشزد کردند که به منشور المپیک پایبند بوده و تخلفی نکرده‌اند.
در سوی دیگر، اما رئیس فدراسیون جهانی جودو با اشاره به اینکه فرار از رویارویی با ورزشکاران اسرائیلی عین زیرپاگذاشتن منشور المپیک است، رأی به تعلیق موقت فدراسیون جودوی ایران داد و تأکید کرد تا زمان رسیدگی به این پرونده در دادگاه عالی ورزش، جودوکار‌های ایرانی حق شرکت در هیچ تورنمنتی را ندارند. فدراسیون جهانی جودو بعد‌ها نامه‌ای منتشر کرد که در آن، طرف ایرانی تعهد داده بود منشور المپیک را زیر پا نخواهد گذاشت.
این نامه به ملاقات رضا صالحی‌امیری، رئیس کمیته ملی المپیک با ویزر در رقابت‌های قهرمانی آسیایی ۲۰۱۹ فجیره امارات اشاره می‌کرد. باخت‌های عامدانه ملایی و همچنین چند جودوکار دیگر کشورمان به‌خاطر عدم رویارویی با اسرائیلی‌ها در چند سال اخیر به قدری تکرار شد که ویزر خیلی زودتر از این‌ها جودوی ایران را به تعلیق تهدید کرده بود، اما حضور صالحی‌امیری در مسابقات فجیره باعث شد تا این اقدام مدتی به تعویق بیفتد.
شکایت ایران به CAS
ورزش ایران بعد از اینکه با تعلیق موقت جودو مواجه شد، به دادگاه عالی ورزش یا همان CAS شکایت کرد و مقرر شد با دفاعیات لازم روز ۲۰ فروردین در این دادگاه حاضر شود به این امید که مانع از تعلیق موقت جودو به تعلیق دائم شود؛ هرچند شیوع گسترده ویروس کرونا جلسه مدنظر را هم به تعویق انداخت تا به امروز (۲۶ شهریور) موکول شود. دادگاه جودو در حالی برگزار می‌شود که از ایران هیئتی شش‌نفره در آن حضور دارند تا دفاعیات خود را مطرح کنند: دو نفر از این هیئت مقامات ارشد ورزش کشور هستند که محمدرضا داورزنی یکی از آنهاست.
داورزنی در‌حال‌حاضر رئیس فدراسیون والیبال است او، اما سال گذشته در معاونت قهرمانی وزارت ورزش و جوانان مشغول به کار بود. آن زمان گفته شد او یکی از افرادی بوده که در مسابقات جودو قهرمانی جهان ۲۰۱۹ توکیو در تماس تلفنی با سعید ملایی به این ورزشکار هشدار داده نباید مقابل جودوکار اسرائیلی به روی تاتامی برود. با‌این‌حال داورزنی به‌عنوان نماینده وزارتخانه و یکی از شهود باید در این دادگاه شرکت کند.
شاهد دیگری که باید در این دادگاه حضور داشته باشد، نماینده کمیته المپیک است. تا پیش از این قرار بود رضا صالحی‌امیری، رئیس این کمیته در جلسه رسیدگی به تعلیق جودو حضور داشته باشد، اما اسمش از لیست شاهدان ایران حذف شد. رئیس کمیته ملی المپیک که بخش عمده‌ای از ادعای رئیس فدراسیون جهانی جودو ازجمله تماس تصویری با سعید ملایی در روز مسابقات جهانی، روی او بوده، در این دادگاه غایب است تا نصرالله سجادی، مشاور ارشدش جانشین او باشد. سجادی در‌حال‌حاضر ریاست کاروان ورزش ایران در بازی‌های المپیک توکیو را هم بر عهده دارد.
مجید زارعیان، سرمربی تیم ملی جودو در رقابت‌های توکیو سومین شاهد دادگاه CAS خواهند بود. آرش میراسماعیلی، رئیس فدراسیون جودو، وکیل و دستیار وکیل این پرونده نیز از دیگر نمایندگان ایران در این دادگاه هستند.
شهادت جودوکاران پناهنده علیه ایران
در سوی دیگر، اما خبر رسید که فدراسیون جهانی جودو هم بی‌کار ننشسته و قرار شده با سه نفر از جودوکار‌های پناهنده ایرانی در این دادگاه شرکت کند تا علیه ایران شهادت دهند. سعید ملایی اصلی‌ترین شاهدی است که می‌خواهد در مورد مسابقات جهانی توکیو و وضعیتی که مسئولان ورزش ایران برایش به وجود آورده‌اند، صحبت کند. غیر از او، وحید سرلک، قهرمان سابق جودوی ایران هم به این دادگاه دعوت شده است. سرلک در مسابقات جهانی جودو ۲۰۰۵ در مصر در یک‌قدمی کسب مدال طلا بود که به خاطر ممانعت از رویارویی با نماینده اسرائیل، به اجبار به جودوکار آذربایجان باخت تا به حریف اسرائیلی نخورد. او در سال ۲۰۱۱ به آلمان پناهنده شد و به مربیگری جودو در این کشور می‌پردازد.
سومین شاهد فدراسیون جهانی جودو محمد منصوری، سرمربی پیشین تیم ملی جودو است. بعد از مهاجرت ملایی به آلمان منصوری هم از ایران خارج شد و به این کشور رفت. منصوری، سرمربیگری تیم بزرگسالان جودوی ایران را برعهده داشت و با انتخاب آرش میراسماعیلی به‌عنوان رئیس جدید فدراسیون جودو، از مسئولیت خود استعفا داد. به گفته اهالی جودو، منصوری و ملایی همیشه رابطه بسیار نزدیک و خوبی با هم داشتند و او از تصمیم اخیر شاگردش مطلع بوده است. البته باید به این نکته اشاره کرد که ملایی به مسئولان ارشد ورزش کشور، از جمله رضا صالحی‌امیری، رئیس کمیته ملی المپیک و محمدرضا داورزنی، معاونت قهرمانی وزارت ورزش و جوانان نیز اعلام کرده بود که در صورت نیافتن راه‌حل درستی برای عدم تقابل ورزشکاران ایرانی با نماینده‌های اسرائیل، تیم ملی جودو را ترک خواهد کرد.
خطر تعلیق بیخ گوش کل ورزش ایران
ورزش ایران در حالی تاکنون به‌خاطر مسابقه‌ندادن با ورزشکاران اسرائیلی با تهدید‌های جدی از سوی کمیته بین‌المللی المپیک، بالاترین نهاد اجرائی ورزش دنیا و همچنین فدراسیون‌های جهانی مواجه شده که بدون تردید کار بسیار سختی برای دفاع از پرونده جودو دارد. فهرست بلند‌بالایی که از جودوکاران پناهنده ایرانی در اروپا وجود دارد، دلیل متقنی برای فدراسیون جهانی جودو است تا برگ‌برنده‌اش در این دادگاه باشد.
مبارزه‌نکردن ورزشکاران ایرانی با اسرائیلی‌ها دیگر مثل گذشته نیست که بشود با مواردی از قبیل تمارض یا صدور گواهی پزشکی کاری را از پیش برد. بعد از رسانه‌ای‌شدن فیلم کشتی معروف «باید ببازی» که باخت عامدانه علیرضا کریمی مقابل حریف روس برای مواجه‌نشدن با حریف اسرائیلی (در رقابت‌های امید‌های ۲۱۰۱۷ جهان) را نشان می‌داد، جایگاه ورزش ایران به‌گونه‌ای در مجامع بین‌المللی متزلزل شد که سیل تهدید‌ها از سوی فدراسیون‌های جهانی به سمت آن روانه شده است.
شطرنج و کشتی دو فدراسیونی هستند که در‌حال‌حاضر از سوی فدراسیون‌های جهانی خود به تعلیق تهدید شده‌اند؛ مگر به شرط برگزاری دوستانه با ورزشکاران اسرائیلی.
کمیته بین‌المللی المپیک به ایران هشدار داده در‌صورتی‌که نتواند مشکل مبارزه با ورزشکاران اسرائیلی را حل کند، کل ورزش کشور را از حضور در بازی‌های آسیایی و جهانی محروم می‌کند. این در حالی است که مسئولان ورزش ایران اعتقاد دارند مبارزه‌نکردن با ورزشکاران اسرائیلی به اعتقاد خود ورزشکاران ایرانی برمیگردد هیچ اهرم فشاری از سوی مسئولان روی آن‌ها برای انجام چنین کاری نیست. با این چند پیش‌فرض، حالا باید منتظر ماند و دید که نتیجه دادگاه هشت‌ساعته جودوی ایران در CAS چه می‌شود.
