وضع اقتصادی مردم بد است و هر روز هم بدتر میشود. وعده گشایش اقتصادی و از این قبیل حرفها هم دیگر مردم را امیدوار نمیکند. اوضاع بازار مسکن، خودرو، سکه و طلا، ارز و ... به حدی وخیم شده که به نظر میرسد دولت هیچ نقشی در کنترل اوضاع ندارد. تنها چیزی که در پس این اوضاع به چشم میخورد آشفتگی است. برای همین هم هر سایتی را که باز میکنی یا هر روزنامهای که ورق میزنی؛ پر است از نقد دولت.
شاهد این مدعا مصاحبه دیروز مهدی پازوکی کارشناس مسائل اقتصادی با روزنامه «آفتاب یزد». پازوکی در این گفتگو ضمن انتقاد از دولت تاکید میکند که «ژاپنیها برای پیشرفت وِرد نمیخوانند بلکه سیستم اقتصادی خود را درست کرده اند».
ابرهیم رزاقی، اقتصاددان گفته بود: «به دلیل آنکه دولت هیچ نظارتی در حوزه اقتصادی ندارد و دولت عملا خود را کنار کشیده و اقتصاد کشور را رها کرده است، شاهد چندبرابری قیمتها هستیم.» وی یادآور شد: «دولت بهجای دادن ارز ارزان به افرادی خاص باید از ثروتمندان مالیان بگیرد. این صحیح نیست که دولت کمک کند که عدهای محدود مدام ثروتمندتر و عموم مردم هر روز فقیرتر شوند. روزگاری امام میگفت که مسئولان باید مثل کوخنشینان زندگی کنند، گزارهای که قانون اساسی هم به شکلی دیگر آن را تأیید میکند. من بارها گفتهام که دولت باید واردات کالاهای اساسی را به بخش خصوصی واگذار نکند. یک نیروی جهادی احتیاج است که همان تجربه دوران دفاع مقدس را تکرار کند و با دادن کالابرگ و ایجاد تعاونیها اجناس اساسی را با قیمت متناسب به صورت عادلانه بین مردم توزیع کند».
ناگفته نماند این فقط نظر کارشناسان نیست و مسئولان نیز آن را تایید میکنند. مثلا علیرضا سلیمی عضو هیات رئیسه مجلسه به «اعتماد آنلاین» گفت: «مسئولان برای فرار از مسئولیت وقتی مسکن گران میشود میگویند مردم مقصر هستند، بورس ریزش میکند باز هم میگویند مردم مقصر هستند، خودرو گران میشود همین را میگویند! خب مردم از ایران بیرون بروند تا بعضی از مسئولان راحت باشند!» وی درباره گرانی خودرو و این که گفته میشود هیجانات مردم و روی آوردن آنان برای خرید خودرو باعث افزایش قیمت آن شده است، گفت: «این هیجاناتی که امروز گفته میشود مردم دچارش هستند و باعث افزایش قیمت شده است را چه کسی ایجاد کرده است؟ سیاستهای غلط دولت و تصمیمگیران باعثش شده است. سیاستهای غلط لطمههای بسیاری را به ما زده است. با این حال اختلاف نظر در این زمینه دیده میشود.»
غلامرضا مصباحی مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظا به انتقاد از عملکرد دولت در حوزه اقتصادی پرداخت و گفت: «اگرچه زحمات زیادی میکشد، اما به جای اینکه اقتصاد کشور را مدیریت کند، اقداماتی انجام میدهد که وضع را خرابتر و بدتر میکند».
وی افزود: «رشد قیمتها ناشی از رشد نقدینگی است. رشد نقدینگی همه مصیبتها را برای اقتصاد ما رقم زده است. همین رشد نقدینگی است که سبب شده تورم ۳۰، ۴۰ درصدی شود، قیمتها بی ثبات باشد و قیمت ارز بالا برود. همین رشد نقدینگی است که موجب افزایش قمیت کالاهای وارداتی و به تبع آن سایر کالاها شده است. در نهایت، همین رشد نقدینگی است که مردم را فقیرتر و سفرههای آنها را کوچکتر میکند.»
سید رضا اکرمی، عضو جامعه روحانیت مبارز نیز گفته بود: «مردم ما الان از دو یا سه مورد به شدت در رنج هستند و سختیها را تحمل میکنند. مورد اول این است که بر امور نظارت یا کنترل لازم نمیشود. در واقع با اینکه هر کالایی از آهن و لاستیک گرفته تا دارو، لبنیات، تخممرغ و... به وفور یافت میشود و انبارها پر از مواد است، اما به دلیل فقدان نظارت هر کسی هر چه دلش میخواهد و به هر قیمتی که آرزو دارد، عرضه میکند و به همین دلیل مردم توان و امکان تامین مایحتاج اصلی خود را ندارند و در نتیجه احساس ناامیدی میکنند.
این فعال سیاسی در ادامه گفت: مسئله دیگر که سبب نگرانی جامعه شده این است که هم مردم مشکل رفتاری دارند و هم مدیران جامعه درست کار نمیکنند؛ یعنی لازم است هم مردم انصاف به خرج بدهند و هم دولتیها با استفاده از موقعیتی که دارند نظارت لازم داشته باشند، چون نظارت تنها بدون انصاف مردم به جایی نمیرسد و مشکلات حل نمیشود. برای بهتر شدن شرایط باید دولت، ملت، نظام و مجلس و... همه و همه کار کنند و یکطرفه نمیشود به نتیجه رسید. این هم معلوم است که بالای سر هر کسی نمیشود مامور گذاشت. پس مردم باید انصاف و وجدان داشته باشند و نظارت هم بالای سرشان باشد.»
لطفالله فروزنده دهکردی، معاون رئیسجمهور سابق نیز در یادداشتی برای «فارس» به انتقاد از افزایش سرسامآور قیمتها و عدم مدیریت بازار توسط دولت پرداخته و نوشته بود: «دولت باید مدیریت اقتصاد و بازار را در دست بگیرد، تنها راه دولت نیز برای مدیریت بازار توجه به اقتصاد درون زا است؛ معادلهای که دولت از آن مغفول مانده است.»
مجلس یازدهم از این وضعیت نابهسامان اقتصاد غافل نیست و سعی دارد از طریق ابزارهای خود به موضوع ورود کند، به عنوان مثال، همین چند روز قبل بود که سید احسان خاندوزی، نایب رئیس کمیسیون اقتصادی نیز در جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی طی تذکر شفاهی، به رئیس جمهور و وزیر امور اقتصادی و دارایی، گفت: «غفلت از علاج ریشهای مشکلات اقتصادی و محدود شدن به مُسَکنهای کوتاه مدت و توجه به طرحهای گشایش اقتصادی کم خاصیت، موجب ایجاد مشکلات کنونی شد.»
همه این حرفها و گلایهها بیان میشود، اما متاسفانه گوش شنوایی نیست یا هست و توانی برای تغییر وضعیت ندارد. آنچه برای مردم مهم است، اما نتیجه کار است که تنگتر شدن عرصه و سختیهای روز افزون است.