حدود یک‌هفته از واریز دور جدید حمایت معیشتی می‌گذرد و همچنان بسیاری از کسانی که در دور قبل مشمول دریافت یارانه حمایت معیشتی بودند، نسبت به واریزنشدن یارانه جدید معترض هستند. پیگیری‌ها از ستاد شناسایی مشمولان طرح حمایت معیشتی حاکی از این است که فهرست مشمولان یارانه حمایتی جدید، بر اساس داده‌های پایگاه رفاه ایرانیان و متناسب با منابع دولت تهیه شده که فقط 34 میلیون نفر را شامل می‌شود و امکان اعتراض به آن وجود ندارد.
به گزارش همشهری مرحله اول از دور جدید یارانه معیشتی کرونا ساعت 24 روز 27 آذر به حساب سرپرستان خانوارهای مشمول واریز شده است. حسین میرزایی، سخنگوی ستاد شناسایی مشمولان طرح حمایت معیشتی می‌گوید: به‌واسطه اینکه منابع اختصاص‌یافته به طرح فقط کفاف 34 میلیون نفر را می‌داد، طبیعی است که بخشی از فهرست قبلی یارانه معیشت در دور جدید از گردونه حذف شوند و یارانه جدید به افرادی که شرایط مالی نامساعدتری داشتند پرداخت شود.
ملاک حذف افراد از فهرست یارانه معیشت
با توجه به مصوبه ستاد ملی کرونا و تفاهم دولت و مجلس مبنی بر حمایت از معیشت اقشار کم‌درآمد در شرایط کرونا، مقرر شده است: یارانه حمایت معیشتی به‌مدت 4ماه، به افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی هر نفر ماهانه ۱۲۰ هزار تومان پرداخت شود. همچنین در این دوره 4 ماهه، به سایر خانوارهای موجود در فهرست قبلی یارانه معیشت که اولا هیچ‌یک از اعضای آنها حقوق ماهانه دریافت نمی‌کنند، دوم هیچ‌یک از اعضای آنها بیمه‌پرداز نیستند و سوم براساس شاخص‌های بانکی از درآمد حداقلی برخوردار نباشند، ماهانه ۱۰۰ هزار تومان به‌ازای هر عضو خانوار پرداخت خواهد شد.
فهرست قبلی افراد مشمول یارانه معیشت بیش از 60 میلیون ایرانی را شامل می‌شد؛ اما به‌واسطه محدودیت منابع اختصاص‌یافته به یارانه معیشت جدید فقط بخشی از این فهرست که شرایط نامساعدتری داشتند، مشمول شناخته شده‌اند.
سخنگوی ستاد شناسایی مشمولان طرح حمایت معیشتی دولت می‌گوید: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی فقط متولی شناسایی افراد است و فهرست یارانه معیشتی نیز براساس داده‌های پایگاه رفاه ایرانیان و به‌اندازه منابعی که دولت اختصاص داده تهیه شده است.
حسین میرزایی می‌افزاید: اصلی‌ترین عاملی که باعث شده بخشی از افراد از فهرست جدید یارانه معیشت حذف شوند، شاخص‌های بانکی و خصوصا گردش حساب آنها بوده است.
به گفته او حدود 34 میلیون نفر از کسانی که شرایط مالی نامساعدتری داشتند در فهرست یارانه جدید قرار دارند و امکانی برای اعتراض حذف‌شدگان وجود ندارد.
میرزایی می‌گوید: هرگونه تغییر در ساختار پرداخت یارانه معیشتی یا طولانی‌شدن دوره آن، منوط به تصمیم دولت است و این ستاد نقشی در آن ندارد.
کورسوی امید برای وام یک‌میلیونی
در کنار پرداخت یارانه معیشت کرونا، ستاد ملی مقابله با کرونا مصوبه‌ای نیز برای پرداخت وام یک‌میلیون تومانی به خانوارهای مشمول یارانه حمایت معیشتی داشت که برخلاف یارانه معیشتی، باید به‌واسطه مسائل حقوقی، لزوما با ثبت‌نام سرپرست خانوار مشمول اجرایی می‌شد.
بر همین اساس از 4 آذر تا 11 آذر، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی طی فراخوانی از مشمولان یارانه معیشتی خواست با ارسال کد ملی سرپرست خانوار به سرشماره 6369، درخواست خود برای دریافت این تسهیلات قرض‌الحسنه را ثبت کنند. حالا اما، در شرایطی که فرصت ثبت‌نام به پایان رسیده و وام یک‌میلیونی نیز به‌حساب متقاضیان واجد شرایط واریز شده است، برخی از افراد مشمول یارانه معیشتی خواستار ثبت‌نام برای این وام هستند. اما سخنگوی ستاد شناسایی مشمولان طرح حمایت معیشتی دولت می‌گوید: امکانی برای ثبت‌نام دوباره متقاضیان جامانده وجود ندارد؛ مگر اینکه دولت و ستاد مقابله با کرونا، مصوبه جدیدی برای ثبت‌نام دوباره وام یک‌میلیون تومانی ابلاغ کنند و درگاه ثبت‌نام وام، دوباره با هماهنگی بانک مرکزی باز شود.
میرزایی می‌افزاید: جامعه آماری مشمول یارانه معیشت جدید، مشمول وام یک‌میلیونی نیز بوده‌اند که از مجموع 11 میلیون خانوار، حدود 7 میلیون خانوار متقاضی وام بوده‌اند که به‌حساب آنها واریز شده است.
راهنمای حذف‌شدگان یارانه و جاماندگان وام
افرادی که از آذرماه سال گذشته در فهرست یارانه معیشتی قرار داشتند، اما یارانه معیشتی جدید برای آنها واریز نشده، اگر همچنان دو شرط اصلی یارانه جدید یعنی نداشتن حقوق ماهانه و بیمه پرداز نبودن اعضا را دارند، باید به شاخص‌های بانکی و گردش حساب خود رجوع کنند. گاهی حتی، نقل‌وانتقال پول‌هایی که هیچ منفعتی برای شخص ندارد نیز باعث می‌شود گردش مالی فرد به‌قدری افزایش پیدا کند که در رده اقشار کم‌درآمد قرار نگیرد. همچنین اجاره‌دادن حساب بانکی، مشترک بودن حساب کسب‌وکار با حساب شخصی و حتی مادرحساب شدن افراد ازجمله مواردی است که می‌تواند خانوارهای کم‌درآمد را از نظر شاخص‌های بانکی توانمند جلوه دهد و منجر به حذف یارانه معیشتی آنها شود.
طبق اعلام سخنگوی ستاد شناسایی مشمولان طرح حمایت معیشتی دولت، اگر افرادی حتی به این دلایل از فهرست یارانه معیشت جدید حذف شده‌اند، فعلا امکان بازگشت به فهرست موجود را ندارند و جایی برای اعتراض نیست. در مورد وام یک‌میلیونی نیز چنانچه افراد مشمول یارانه معیشتی جدید، به هر دلیلی تقاضای خود را از طریق پیامک به اطلاع وزارت کار نرسانده‌اند، دیگر امکان دریافت وام ندارند مگر اینکه دولت و ستاد مقابله با کرونا در مصوبه‌ای جدید، مهلت دوباره‌ای برای ثبت‌نام این افراد در نظر بگیرند. در حقیقت گره کار این افراد فقط به دست دولت و ستاد مقابله با کرونا بازخواهد شد.
