رهبر معظّم انقلاب صبح امروز(جمعه ۱۹ دی) در سالروز قیام تاریخی مردم قم در ۱۹ دی ۱۳۵۶، سخنرانی کردند.
سخنرانی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای که بدون حضور جمعیت و بهصورت تلویزیونی ایراد شد از شبکه‌های یک و خبر سیما و رادیو ایران بهصورت زنده پخش شد.
محورهای بیانات رهبر معظم انقلاب به شرح زیر است:
سختی‌های ناشی از وضعیت کرونایی گذراست
- سلام به مردم قم و حوزه عظیم‌الشأن علمیه قم؛ از مشاهده چهره‌های منوّر برادران عزیز قمی محروم هستم. ولی این هم یکی از اَشکال زندگی است. از فراز و نشیب‌هاست. زندگی از این کوچه پس‌کوچه‌‌ها زیاد دارد. ان‌شاءالله این هم مثل همه حوادث تلخ و شیرین خواهد گذشت و مسیر زندگی در جاده آسفالته قرار خواهد گرفت.
- چند جمله درباره ۱۹ دی و چند کلمه هم درباره مسائل روز عرض می‌کنم که در افکار عمومی مطرح است.
بزرگداشت حاج قاسم روح تازه‌ای در کالبد کشور دمید
- قبل از آن از مردم عزیزمان سپاسگزاری می‌کنم به‌خاطر حرکت حماسه‌گونه‌ای که در سالگرد شهید عزیزمان سلیمانی به‌وجود آوردند. این حرکات روح تازه‌ای به کالبد کشور دمید. با هیچ بخشنامه و دستوری امکان نداشت چنین حرکتی ایجاد شود. این حرکت ناشی از عواطف و بصیرت و انگیزه‌های درست مردم بود.
- همچنین تجمع بزرگ و شگفت‌انگیزی که در بغداد و در برخی شهرهای دیگر عراق برای تکریم شهید ابومهدی فرمانده برجسته عراقی و شهید سلیمانی مهمان مردم عزیزان عراق، از برادران عزیزی که در اینجا و عراق شرکت کردند تشکر می‌کنم.
- یاد همراهان شهید سلیمانی؛ شهید پورجعفری، مظفری نیا، شهیید طارمی و زمانیان که جزء شهدای عالی‌قدر هستند و نیز همراهان شهید ابومهدی را گرامی می‌دارم.
تذکراتی درباره سقوط هواپیما به مسئولان داده شده است
- یاد شهدای کرمان و نیز حادثه تلخ هواپیما در تهران که حقیقتاً حادثه تلخ و ناگواری بود را گرامی می‌دارم. حادثه هواپیما مسئولین کشور را هم داغدار کرد و امیدواریم خدای متعال چه شهدای کرمان چه تهران را مشمول لطف و رحمت خودش قرار دهد و به خانواده‌های آن‌ها آرامش و تسلی دهد. البته وظایفی را هم مسئولان دارند که به آن‌ها تذکر داده شده.
میراث ارزشمند آیت‌الله مصباح و شهید فخریزاده باید با قوّت ادامه یابد
-یاد شهید فخریزاده را گرامی می‌دارم که شهید برجسته‌ای بود.
- دو چهره بزرگ علمی را از دست دادیم؛ یکی شهید فخریزاده یکی هم جنای آقای مصباح که از هر دو میراث ارزشمندی در دستگاه تحت نظرشان باقی مانده که باید به قوت ادامه پیدا کند.
- لازم است از یاد حماسه ۱۹ دی حراست کنیم. باید از محتوا و مضمون حماسه ۱۹ دی باید نگهبانی کنیم؛ یعنی هم حراست از خود حادثه به‌معنای زنده‌نگهداشتن آن بر ما واجب است هم حراست از مضمون و محتوای این حماسه بزرگ. علتش را عرض می‌کنم.
باید از یاد ۱۹ دی و محتوای آن حراست کنیم
- این که از خود آن حماسه باید حراست کنیم برای این است که این یکی از نقطه‌های اوج حیات ملت ما بود. ملت‌ها نقاط اوج و حضیض دارند؛ نقاط اوج آن‌هایی هستند که زنده بودن و پای کار بودن و با عزم بودن و بصیرت یک ملت را نشان می‌دهد؛ ۱۹ دی اینچنین بود. این زنده نگه داشتن هم به آیندگان روحیه می‌دهد هم مایه افتخار ملی است و در تاریخ ثبت می‌شود. این نقاط اوج و راه آیندگان را روشن می‌کند.
- بنابراین خود این حادثه نباید کهنه شود همانطور که تاکنون زنده و پرنشاط باقی مانده است.
- نگهبانی از محتوای این حادثه یعنی اینکه هر حادثه معنا و مضمونی دارد. مضمون این حادثه چه بود؟ چرا باید از این مضمون حراست کنیم؟ چون راویان خائن و تحلیلگران مغرض سعی می‌کنند محتوای این حوادث را به سود خودشان و دشمنان روایت کنند. در گذشته داشته‌ایم که راوی مغرض طوری حادثه را روایت می‌کند که مضمون عکس به ذهن متبادر شود. امروز هم که با این امکانات وسیع ارتباطی این امکان در اختیار قدرت‌های مغرض و دست‌های خائن وجود دارد که حوادث را تغییر بدهد و محتوای آن را عوض کنند و تفسیر غلط کنند و افکار عمومی را منحرف کنند.
- امروز یکی از کارهای مهم دستگاه‌های جاسوسی همین است. حوادث دنیا را رصد می‌کنند و بعد از قلم دیگران با مقاله و تحلیل اشخاص معتبر و معروف با پول و تهدید و تطمیع آنچه را که مورد نظرشان هست در تفسیر یک حادثه به زبان این گویندگان منعکس می‌کنند.
سازمان سیا چگونه وقایع را تحریف می‌کند؟
- اخیراً کتابی را مطالعه کردم که یک آمریکایی گردآوری کرده است؛ این کتاب درباره تسلّط سازمان جاسوسی سیا بر مطبوعات و مجلات عمده دنیاست. شرح می‌دهد که چگونه سازمان سیا در مقالات و تحلیل‌های نویسندگان معروف و معتبر چگونه دخالت کرده‌اند و تفسیر خودشان را به‌جای تفسیر واقعی به افکار عمومی القا کرده‌اند. نه فقط در مطبوعات آمریکا بلکه در اروپا و از فرانسه اسم می‌برد که در فلان مجله این کارها را کردند. سازمان سیا تحلیل انحرافی خود از مسائل و حوادث را به افکار عمومی منتقل می‌کند و آن‌ها را گمراه می‌کند و این خطری است که همیشه وجود دارد.
- خب درباره ۱۹دی مراقب باشیم چنین اتفاقی رخ ندهد. مضمون حرکت ۱۹ دی قم که مردم و حوزه مشترکاً آن حرکت عظیم را رخ دادند چه بود؟
- اگر قضیه قم در همان شهر تمام می‌شد، این را ممکن بود انسان حمل کند بر یک حرکت عاطفی و زودگذر و بگویند قیامی کردند و سرکوب شد و تمام. لکن اینطور نبود و حادثه قم در قم تمام نشد؛ از قم سرایت کرد به تبریز، یزد،کرمان، شیراز، مشهد و تهران و به‌تدریج به یک قیام عمومی منتهی شد. شروع کننده، قمی‌ها بودند اما در قم خاتمه نیافت و این حادثه در ظرف چهار پنج ماه به قیام سراسری تبدیل شد حتی در روستاها، همه قیام کردند.
- بعد هم بر اساس این قیام یک انقلاب عظیم مردمی و کم‌نظیر در تاریخ و شاید از جهاتی بی‌نظیر بر اساس این قیام به‌وقوع پیوست. با این نگاه دیگر نمی‌شود آن حرکت مردم قم را به یک هیجان خلاصه کرد؛ نه این معنای عمیق‌تری دارد که عبارت است از خشم و شدت اعتراض مردم به رژیم فاسد، دیکتاتور، ضد دین، اشرافی و طبقاتی پهلوی.
- خشم مردم در طول زمان متراکم شده بود و یک پشتوانه فکری هم درس‌ها و سخنرانی و بیانیه‌های امام که از قم و نجف منتشر می‌شد پیدا کرده بود و این حرکت عظیم و خشم مردم، متکی به آن پشتوانه فکری که امام دائماً القا می‌کرد و در سراسر کشور منعکس می‌شد توانست این قیام عظیم را بوجود آورد.
۲ نکته تعیین کننده در قیام ملّت ایران
- دو نکته تعیین کنده است؛ یک اینکه رهبر این حرکت عمومی یک مرجع تقلید و یک روحانی بزرگ و یک شخصیت برجسته مبلّغ و مروج مبانی دینی، از روز اول مبارزه هم این رهبر بزرگ مردم را به دین دعوت می‌کرد. از سال ۴۱ دعوت امام متکی به مبانی دینی بود و اگر اعتراض می‌کرد و پیشنهاد می‌کرد، همه به مبانی دینی متکی بود. پس حرکت مردم اساساً حرکتی دینی بود. چون با رهبری امام بود و ایشان یک مرجع تقلید و روحانی برجسته بود و کار امام از ابتدا متکی به مبانی دینی بود. این بسیار مهم است.
- نکته دوم اینکه تقریباً یک هفته قبل از قیام قم، رئیس‌جمهور آمریکا که کارتر بود در تهران حمایت صددرصد خود را از رژیم پهلوی و محمدرضا اعلام کرد. نطقی را برای او تنظیم کرده بودند و در جیب او گذاشته بودند که بعداً همراهانش آن را افشا کردند و خودش به تمجید از رژیم پهلوی پرداخت.
- بنابراین حرکت قم حرکت ضدآمریکایی و ضداستکباری بود و حرکتی ضد قدرت‌های خبیثی بود که به خاطر منافع خودشان از رژیم دیکتاتور و فاسد و ضد دین پهلوی حمایت می‌کردند.
عجیب آنکه قبله عده‌ای هنوز آمریکاست
- باید حرکت مردم در ۱۹ دی را اولین ضربه «تبرِ ابراهیمی» بر پیکره «بت بزرگ» به‌حساب آورد. این اولین تبری بود که توسط مردم قم به بت بزرگ آمریکا وارد شد. این حرکت ادامه داشت و امروز وضع و حال بت بزرگ را می‌بینید. این از نظام انتخابات‌شان، این وضعیت حقوق بشرشان است که چندساعت یا حداقل چند روز یکبار یک سیاه پوست را بدون جرم می‌کشند. این ارزش‌های آمریکایی است که امروز مایه مسخره آن‌هاست. این هم اقتصاد فلج‌شان.
- عجیب‌تر این است که قبله عده‌ای هنوز آمریکاست.
- علت قیام مردم قم هم فقط حضور رئیس‌جمهور آمریکا نبود. این سر باز کردن خشم درونی ملت بود وگرنه ۲۵ سال بود آمریکا انواع فشار را بر مردم وارد می‌کرد و به‌وسیله رژیم مستبد و فاسد پهلوی ایران را پایگاه اصلی خودش قرار داده بود و نتیجه آن هم برای مردم ما پیشرفت نبود، بلکه فقر اقتصادی، فقر علمی، فساد و بی‌بندوباری فرهنگی بود.
- حالا عده‌ای خیال می‌کنند اگر با آمریکا آشتی کردیم و رفیق شدیم کشور بهشت برین خواهد شد؛ نه ببیند کشورهایی که قربان صدقه آمریکا می‌روند وضع‌شان چطور است.
تفاوت آمریکا با دیگر کشورها برای مردم ایران
- آمریکا بعد از حوادث ۱۹ دی و انقلاب باز هم دست از توطئه برنداشته است. اینکه برخی می‌پرسند فرق آمریکا با فلان کشور اروپایی چیست در همین است؛ آن‌ها چون سال‌ها در این کشور جا خوش کرده بودند، دائماً در فکر بازگشت به آن وضعیت هستند. برخی از دولت‌های خائن منطقه هم البته به او کمک می‌کنند.
- آمریکا منافع خودش را در بی‌ثباتی این منطقه می‌داند. مگر وقتی که به‌طور کامل خودش را مسلط بر منطقه کند. تا قبل از آن، نفع آمریکایی‌ها در بی‌ثباتی منطقه است.
- یک کارشناس معروف اندیشکده آمریکایی که خیلی‌ها او را می‌شناسند صریحاً این حرف را زد،گفت ما خواهان ثبات در ایران و عراق و سوریه و لبنان نیستیم. ما مایل به ثبات در این کشورها نیستیم. او می‌گوید «مسئله اصلی لزوم یا عدم لزوم بی‌ثباتی در این کشورها نیست». منظور او این است که این موضوع محرز است که باید بی‌ثباتی ایجاد شود، بلکه موضوع، چگونگی ایجاد بی‌ثباتی است. در جایی با داعش یک وقت هم با فتنه ۸۸ و گاهی هم با کارهایی که می‌بینید در منطقه انجام می‌دهند.
- بعد یک یاوه‌گوی آمریکایی می‌گوید ایران موجب بی‌ثباتی منطقه است، نه ما مقابل بی‌ثباتی ایستاده‌ایم. در سال ۸۸ آمریکا می‌خواست ایران را بی‌ثبات کند همان کاری که در ۹۹ سر خودشان آمد. اینکه رفتند اعضای کنگره را از دالان‌های مخفی فراری دادند همین کار را می‌خواستند در ایران انجام دهند و جنگ داخلی راه بیاندازند که خدای متعال آن‌ها را موفق نکرد. بعد خدای متعال این بلا را بر سر خودشان آورد.
- وقتی مسیر انقلاب را از ۱۹ دی تا امروز نگاه می‌کنیم ده‌ها یا شاید صدها برابر حداقل ده‌ها برابر کشور ما قوام و عمق و پختگی پیدا کرده و تجربه به‌دست آورده است. آن روز مجهز نبودیم، امروز خیلی مجهز هستیم؛ از لحاظ سیاسی، نظامی و...
- بر خیلی از موانع غلبه کرده‌ایم و هدف نهایی هم ایجاد تمدن نوین اسلامی است. ممکن است یک نسل به این هدف نرسد اما این حرکت ادامه پیدا خواهد کرد تا به آن هدف برسیم. باید غلبه کنیم بر خباثت‌هایی که علیه کشور بوجود می‌آورند. بنابراین مواضع ما در برابر آمریکا ناشی از این فلسفه است.
وظیفه غربی‌ها رفع همه تحریم‌ها علیه ایران است
- امّا درباره مسائل روز؛ یکی از مسائل پرتکرار در چالش بین جمهوری اسلامی و جبهه استکبار به سرکردگی آمریکا یکی مسئله تحریم است، یکی حضور منطقه‌ای ایران، یکی هم توان دفاعی ایران و قدرت موشکی ماست. اینها را دائم می‌گویند و یک نِقی می‌زنند و این طرف هم جوابی می‌دهد. البته مسئولین داخلی ما جواب استکبار را در هر سه مسئله داده‌اند. هم اینکه شعارهای مردمی ما جواب آن‌ها را داده ولی من سخن قطعی و پایانی را عرض می‌کنم.
- درباره تحریم‌ها؛ جبهه غرب مؤظف هستند این حرکت خباثت‌آمیز یعنی تحریم را خاتمه دهند و فوراً متوقف کنند. این وظیفه آن‌هاست. باید همه تحریم‌ها را بردارند.
- بارها گفته‌ام باز هم تکرار می‌کنم؛ آن‌ها باید تحریم را بردارند امّا ما باید طوری اقتصاد را تنظیم کنیم که با وجود تحریم باز کشور را به بهترین نحو اداره کنیم. البته تحریم به تدریج دارد بی‌اثر هم می‌شود، امّا گیرم که باقی بماند، ما باید اقتصاد را طوری برنامه‌ریزی کنیم که با رفتن و آمدن تحریم و بازیگری دشمن در امر اقتصاد کشور دچار مشکل نشویم. این را صاحبنظران اقتصادی می‌گویند که این کار ممکن است؛ ظرفیت‌های داخلی زیاد است و ما این را بهصورت سیاست‌های اقتصاد مقاومتی ابلاغ کرده‌ایم. مسئله تحریم بنابراین این است؛ اینکه فلان کار را بکنید و نکنید این بیخود است. تحریم باید برداشته شود.
حضور منطقه‌ای ما قطعی است و باعث تقویت دوستان ایران می‌شود
- درباره حضور منطقه‌ای ما، نظام ما موظف است طوری رفتار کند که دوستانش در منطقه تقویت شود. این وظیفه ماست. حضور ما به‌معنای تقویت دوستان‌مان است. نباید کاری کنیم که وفاداران به جمهوری اسلامی در منطقه تضعیف شوند. حضور ما ثبات‌آفرین است و این در مسئله داعش و امثال آن ثابت شده است. بنابراین حضور منطقه‌ای قطعی است و وجود خواهد داشت.
- امّا درباره قدرت دفاعی؛ نظام جمهوری اسلامی حق ندارد وضع دفاعی را طوری قرار دهد که آدم بی‌عرضه‌ای مثل صدام بیاید شهرهای ما را بمباران کند و هواپیمای میگ ۲۵ او بیاید در آسمان تهران و ما کاری نتوانیم بکنیم. اروپایی‌ها موشک‌هایی به او داده بودند که از بغداد به تهران می‌رسید.
ما حق نداریم کشور خود را بی‌دفاع بگذاریم
- امروز قدرت دفاعی ما طوری است که دشمنان ما در محاسبات ناگزیرند توانایی‌های ایران را به‌حساب بیاورند. وقتی موشک ما می‌تواند پرنده متجاوز آمریکایی را که روی آسمان ما آمده ساقط کند و وقتی که موشک‌های ایران می‌توانند پایگاه عین‌الاسد را آنطور در هم بکوبند دشمن مجبور است در تصمیم‌های نظامی خودش روی این توانایی‌های ایران حساب کند. ما نباید کشور را بی‌دفاع بگذاریم. نباید کاری کنیم که دشمن جرأت کند و ما نتوانیم کاری در مقابل او انجام دهیم.
- موضوعی که زیاد تکرار می‌شود، مسئله برجام است و تعهدات جمهوری اسلامی که جمهوری اسلامی برخی تعهدات را کنار گذاشت و اخیراً هم بعد از مصوبه مجلس غنی‌سازی ۲۰ درصد از سر گرفته شد.
اصراری به بازگشت آمریکا به برجام نداریم؛ مسئله ما رفع تحریم‌هاست
- نکته اول این است که بحث می‌کنند آمریکا برگردد به برجام؛ ما هیچ اصرار و عجله‌ای نداریم که آمریکا به برجام برگردد. مسئله ما اصلاً این نیست. مطالبه عقلانی ما رفع تحریم‌هاست. این حقِ غصب‌شده مردم ایران است. وظیفه دارند چه آمریکا و چه اروپا که آویزان آمریکا هستند این کار را بکنند. اگر تحریم‌ها برداشته شد، بازگشت آمریکا به برجام معنا خواهد داشت. البته مسئله خسارت‌ها هست که در مرحله بعد مطالبه خواهد شد. امّا اگر تحریم‌ها برداشته نشود ممکن است بازگشت آن‌ها به برجام به ضرر ما هم باشد.
- بنده به مسئولین هم در قوه مجریه و هم در قوه مقننه گفته‌ام که در این زمینه ها با دقت و رعایت کامل ضوابط پیش بروند و عمل کنند.
از ابتدای برجام باید تعهد در مقابل تعهد انجام می‌شد که نشد
- مطلب دوم این است که تصمیم مجلس و دولت در باب لغو تعهدات برجامی تصمیم درست و کاملاً منطقی و عقلایی و قابل قبولی است. وقتی طرف مقابل به هیچ کدام از تعهدات خود عمل نمی‌کند معنی ندارد جمهوری اسلامی به همه تعهدات خود عمل کند. لذا از مدت‌ها پیش برخی تعهدات را لغو کردند و اخیراً هم تعهدات دیگری را کنار گذاشتند. البته چنانچه آن‌ها به تعهدات خود برگردند ما هم برمی‌گردیم. از ابتدای برجام هم گفتم کارهای ما و تعهدات ما باید متناظر با اقدامات آن‌ها باشد. از ابتدا که انجام نگرفت ولی حالا باید بشود.
- شنیدم که سوال می‌شود بنده در یک برنامه تلویزیونی یک بار گفته‌ام دولت جوان حزب‌اللهی باید سر کار بیاید یک بار هم گفته‌ام به صلاح نیست از مجربین استفاده نشود و این دو با هم جمع نمی‌شود. باید گفت که اینها با هم می‌سازد و منافاتی با هم ندارد.
استفاده از جوانان به این معنا نیست که کارکشته‌ها را کنار بگذاریم
- من اعتقاد راسخ به نیروی جوان دارم و از قدیم این اعتقاد را داشته‌ام. معنایش این است که در برخی مدیریت‌های مهم کشور از اینها استفاده شود. ثانیاً از حوصله و نشاط و ابتکارات جوانان استقبال شود. گاهی جوانی به همه جا مراجعه می‌کند و به ابتکار او توجه نمی‌کنند و به ما رجوع می‌کند. وقتی به کارشناسان نشان می‌دهیم می‌گویند درست است این کار می‌شود انجام بگیرد.
- بنابراین هم مسئله مدیریت‌هاست هم استفاده از ابتکارات و فکر جوان‌ها. منتها اینکه می‌گوییم در مدیریت‌ها از اینها استفاده شود به این معنا نیست که نسل قبلی را به‌کلی بشوریم و کنار بگذاریم. بر حسب نیاز؛ یک جا مدیریت جوان یکجا هم مدیریت کارکشته.
- امام در اول انقلاب یک جا امام جمعه ۴۰ ساله منصوب کردند که حقیر بودم، اما در کرمانشاه هم امام جمعه ۸۰ ساله منصوب کردند.
- درباره دولت جوان حزب‌اللهی بنده بعداً و در نزدیک انتخابات حرف‌هایی خواهم گفت.
این را هم باید توجه داشت که برخی افراد میان‌سال مثل جوان‌ها هستند. شهید سلیمانی ۶۰ سال سن داشت امّا مثل جوان‌ها همه جا حرکت می‌کرد و از هیچ چیز نمی‌ترسید. چیزی که بنده می‌دانم خیلی بیشتر از این‌هاست. گاهی در یک کشوری آن‌قدر تلاش می‌کرد که آدم از خواندن گزارش‌های مربوط به آن اقدامات خسته می‌شد.
واکسن ایرانی مایه افتخار است
- موضوع آخر هم کروناست. اولاً واکسنی که برای کرونا آماده شد مایه افتخار است؛ این را انکار نکنند. این مایه عزّت است. در موردی به آزمایش انسانی رسید و موفق بود ،سعی نکنند این را انکار کنند.
- برخی همه توانمندی‌ها را انکار می‌کنند؛ وقتی این سانتریفیوژها را درست کردند چند نفر از بزرگان علمی نامه نوشتند که مبادا گول اینها را نخورید نمی‌توانند این کار را بکنند. ولی دیدید که به کجا رسید. عین همین اتفاق درباره سلول‌های بنیادی رخ داد. وقتی این کار بزرگ را انجام دادند عده‌ای پیغام می‌دادند که خیلی اینها را باور نکنید. برخی به خود من گفتند خیلی قابل قبول نیست. امّا ما باور کردیم و ده برابر هم پیشرفت کردیم. الان هم واکسن ایرانی کرونا تست انسانی شده است و ان‌شاءالله کامل‌تر خواهد شد و تا الان موفق بوده و بعد از این هم موفق خواهد بود ان‌شاءالله. من از وزارت بهداشت و همه دست‌اندرکاران تولید این واکسن تشکر می‌کنم.
ورود واکسن آمریکایی و انگلیسی ممنوع است
- ورود واکسن آمریکایی و انگلیسی ممنوع است. اگر آمریکایی‌ها توانسته بودند واکسن تولید کنند این افتضاح در کشور خودشان به بار نمی‌آمد.
- چند روز پیش در ظرف ۲۴ساعت، چهار هزار نفر تلفات داشتند. اینها اگر واکسن بلدند درست کنند اگر کارخانه فایزرشان می‌تواند واکسن درست کند خودشان مصرف کنند اینقدر مرده و کشته زیاد نداشته باشند؛ انگلیس هم همین جور.
- من واقعاً به اینها اعتماد هم ندارم. نمی‌دانم، گاهی می‌خواهند واکسن را روی ملت‌های دیگر امتحان کنند. به فرانسه هم خوشبین نیستیم چون سابقه خون‌های آلوده را دارند. امّا اگر از جایی دیگر که مطمئن باشد بخواهد وارد کنند اشکالی ندارد.
- مراقبت‌های کرونایی باید رعایت شود. مقداری تلفات کم شده که این هم زیاد است. مردم خیال نکنند دیگر تمام شد. مسئولین هم وظایف خودشان را دنبال کنند. نکته چهارم در باب کرونا اینکه برخی از افراد تجربه‌های خوبی در این زمینه انجام داده‌اند. دارویی درست کرده‌اند و جایی امتحان کرده‌اند و تصدیق شده که موثر است. با اینها مخالفت نشود. نه اینکه هر ادعایی را قبول کنند امّا همان کارهایی که تأیید شده را حمایت کنند.
- حرف پایانی به مردم عزیز اینکه روز گذشته ملت ایران در سایه اتحاد و عزم راسخ و در سایه دین‌داری و حضور بهنگام و در سایه مجاهدت توانست این انقلاب عظیم را انجام دهد و این کار بزرگ که مسیر تاریخ بشر را عوض کرد انجام داد. امروز همان ملت با همان توانایی‌ها، با تجربه‌های بیشتر و با امکانات چندین برابر حضور دارد و می‌تواند بر همه موانع فائق آید. هم در مسائل تولید و هم ارزش پول و هم مسائل فرهنگی و سیاسی و نظامی این ملت می‌تواند موفق شود.
