چندی پیش جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی تقاضای تحقیق و تفحص از سازمان بورس در مجلس مطرح شد.
تقاضا کنندگان با طرح این سوال که علت واقعی رشد حبابی شاخص بورس تا بالای ۲ میلیون و سپس سقوط ۳۰ درصدی شاخص و متعاقبا متضرر شدن ۷۰ میلیارد دلاری مردم در این ماجرا چیست و رانت آن به چه کسانی رسیده است، خواستار شفاف سازی در این حوزه شدند.
متن طرح تحقیق و تفحص از سازمان بورس که به تازگی در مجلس به جریان افتاده، به شرح زیر است:
باسمه تعالی
هیئت رئیسه محترم مجلس شورای اسلامی
با سلام و تحیت؛
با احترام، بازگشت به نامه شماره ۶۴۸۰۷۸ مورخ ۱۳۹۹.۸.۳در خصوص تقاضای تعدادی از نمایندگان محترم (مذکور در ذیل گزارش) برای تحقیق و تفحص از «بررسی تحولات رخ داده در سازمان بورس و اوراق بهادار و چگونگی و علت واقعی تشویق میلیونی مردم به حضور در بورس بدون دادن آموزش لازم و اینکه آیا در این فرآیند دولت دنبال کسری بودجه بوده است یا خیر؟» به استحضار می رساند:
در اجرای ماده (۲۱۲) آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، ابتدائا اطلاعات واصله از دستگاههای اجرایی در مورخ ۱۳۹۹.۸.۲۴ در اختیار متقاضیان تحقیق و تفحص قرار گرفت و نظر به اظهار مورخ ۱۳۹۹.۸.۲۵ متقاضیان مبنی بر عدم کفایت اطلاعات ارائه شده کمیسیون، موضوع در جلسه رسمی مورخ۱۳۹۹.۸.۲۵ کمیسیون که با حضور ۱۷ نفر حاضرین از نمایندگان عضو کمیسیون، متقاضیان تحقیق و تفحص مطرح و پس از استماع نظرات طرفین، ضرورت انجام تحقیق و تفحص در محورهای ذیل به تصویب رسید.
محورهای تحقیق و تفحص:
ا-علت واقعی رشد حبابی شاخص بورس تا بالای ۲ میلیون و سپس سقوط ۳۰ درصدی شاخص و متعاقبا متضرر شدن ۷۰ میلیارد دلاری مردم در این ماجرا چیست و رانت آن به چه کسانی رسیده است؟
۲-در خصوص پذیرش شرکتهای بورسی: چرا سازمان بورس و اوراق بهادار از پذیرش بیشتر شرکتها دارای امتیاز لازم به بورس خودداری کرده است؟ اگر این پذیرش ها انجام می شد، سهام سایر شرکتهای حاضر در بورس تا این حد حبابی رشد نمی کرد که حالا با ترکیدن آن ۱۵۰۰ تریلیون به مردم خسارت وارد شود. دلیل این سیاست سازمان بورس چیست؟
۳-چه شرکتهایی طی یکسال اخیر و با چه شرایطی در بورس پذیرفته شده اند؟ مواردی وجود دارد که یک شرکت کاغذی با سرمایه ۲۰۰ میلیارد تومانی طی سه ماه تمام فرآیند پذیرشش در بورس انجام شده و با رقم ۳۲۰۰ میلیارد تومان به مردم فروخته شده است. این در حالی است که این شرکت حتی دفتر مرکزی هم ندارد و اکنون سهام فروخته شده اش کاغذی بیش نیست؟ علت چنین پذیرش های بورسی چیست؟
۴-آقای روحانی در جایگاه ریاست جمهوری رسما مردم را دعوت به حضور در بورس کرد و متعاقب آن میلیونها نفر با گرفتن کد بورسی به خرید سهام اقدام کرده اند. آقای رییس جمهور قول داد که از سرمایه مردم در بورس حمایت و حفاظت خواهد کرد. سوال این است: پشتوانه کارشناسی سخنان رییس جمهور چه بوده است؟ چرا دولت حمایت لازم را از بورس نکرده و در حال حاضر میلیونها نفر از مردم عادی و سهامداران خرد متحمل ضرر شده اند؟
٥- کل گردش مالی بورس طی سه دوره سال ۱۳۹۸، شش ماهه دوم سال ۱۳۹۹ و شش ماه ابتدایی سال ۱۳۹۹ چقدر بوده است؟ چه مقدار درآمدزایی مالیاتی برای دولت داشته است؟ کارگزاری ها هر کدام چه مقدار کارمزد گرفته اند و این پولها کجا هزینه شده است؟
۶- میزان خرید و فروش شرکتهای حقوقی و سهامداران و سرمایه گذران بزرگ بورس طی شش ماهه اول سال چه مقدار بوده است؟ سهامداران حقوقی و سرمایه گذران بزرگ که قبل از ریزش شاخص از بورس خارج شدند، کدام هستند؟ این سهامداران بر چه اساسی درست قبل از ریزش شاخص از بورس خارج شده و بر مبنای کدام اطلاعات دست به چنین اقدامی زده اند؟
*ارسال تقاضای تفحص از بورس به هیأت رئیسه
پس از مطرح شدن تقاضای تحقیق و تفحص مجلس از سازمان بورس، گزارش تقاضای این تفحص توسط کمیسیون اقتصادی مجلس تهیه و به هیأت رئیسه مجلس ارسال شد که متن آن به شرح زیر است:
هیئت رئیسه محترم
خواهشمند است در اجرای ماده (۲۱۴) آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، درخواست تحقیق و تفحص اینجانب اینجانبان با موضوع ذیل را جهت رسیدگی به کمیسیون تخصصی ذیربط ارجاع فرمایید.
عنوان تحقیق و تفحص:
بررسی تحولات رخ داده در سازمان بورس و اوراق بهادار و چگونگی و علت واقعی تشویق میلیونی مردم به حضور در بورس بدون دادن آموزش لازم و اینکه آیا در این فرآیند دولت دنبال کسری بودجه بوده است یا خیر؟
شرح
هیات رییسه محترم خواهشمند است در اجرای ماده ۲۱۴ آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی در خواست تحقیق و تفحص || ذیل را جهت رسیدگی به کمیسیون تخصصی ذیربط ارجاع فرمایید.
عنوان تحقیق: بررسی تحولات رخ داده در سازمان بورس و اوراق بهادار و چگونگی و علت واقعی تشویق میلیونی مردم به حضور در بورس بدون دادن آموزش لازم و اینکه آیا در این فرآیند دولت دنبال کسری بودجه بوده است یا خیر؟
شرح موضوع:
طی یکسال اخیر مخصوصا ۶ ماه ابتدایی سال ۱۳۹۹ سیاست دولت مبنی بر تشویق حضور میلیونی مردم در بورس عملیاتی شد. متعاقب آن تعداد افراد دارای کد بورسی نسبت به سال قبل از حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار نفر به بالای ۵۰ میلیون نفر رسیده است. این در حالی است که بورس و نحوه معاملات در آن یک تخصص است که نمی توان مردم را بدون دادن آموزش اولیه وارد این بازار پرریسک کرد. اما دولت به این موضوع مهم توجه نکرد و در حال حاضر دستکم ۱۵۰۰ تریلیون معادل ۶۵ تا ۷۰ میلیارد دلار از سرمایه مردم ذوب شده است
چنین سیاستی دارای پیامدهای امنیتی سنگین است و نمی توان پذیرفت که دولت از ابتدا نسبت به این امر اطلاع نداشته است. از همین رو ضرورت دارد جهت جلوگیری از وخیم تر شدن اوضاع طرح تحقیق و تفحص در سازمان بورس و اوراق بهادار تهران با محورهای زیر عملیاتی شود
نماینده درخواست کننده: سیدناصر موسوی لارگانی
حوزه انتخابیه: فلاورجان
نماینده منتخب متقاضیان تحقیق و تفحص (جهت پیگیری روند امور):
سیدناصر موسوی لارگانی حوزه انتخابیه فلاورجان
موضوع اصلی تحقیق و تفحص:
علت واقعی رشد حبابی شاخص بورس تا بالای ۲ میلیون و سپس سقوط ۳۰ درصدی شاخص و متعاقبا متضرر شدن ۷۰ میلیارد دلاری مردم در این ماجرا چیست و رانت آن به چه کسانی رسیده است؟
۱- در خصوص پذیرش شرکتهای بورسی: چرا سازمان بورس و اوراق بهادار از پذیرش بیشتر شرکتها دارای امتیاز لازم به بورس خودداری کرده است؟ اگر این پذیرش ها انجام می شد، سهام سایر شرکتهای حاضر در بورس تا این حد حبابی رشد نمی کرد که حالا با ترکیدن آن ۱۵۰۰ تریلیون به مردم خسارت وارد شود. دلیل این سیاست سازمان بورس چیست؟
۲- چه شرکتهایی طی یکسال اخیر و با چه شرایطی در بورس پذیرفته شده اند؟ مواردی وجود دارد که یک شرکت کاغذی با سرمایه ۲۰۰ میلیارد تومانی طی سه ماه تمام فرآیند پذیرش در بورس انجام شده و با رقم ۳۲۰۰ میلیارد تومان به مردم فروخته شده است، این در حالی است که این شرکت حتی دفتر مرکزی هم ندارد و اکنون سهام فروخته شده اش کاغذی بیش نیست؟ علت چنین پذیرش های بورسی چیست؟
۳- آقای روحانی در جایگاه ریاست جمهوری رسما مردم را دعوت به حضور در بورس کرد و متعاقب آن میلیونها نفر با گرفتن کد بورسی به خرید سهام اقدام کرده اند. آقای رییس جمهور قول داد که از سرمایه مردم در بورس حمایت و حفاظت خواهد کرد. سوال این است: پشتوانه کارشناسی سخنان رییس جمهور چه بوده است؟ چرا دولت حمایت لازم را از بورس نکرده و در حال حاضر میلیونها نفر از مردم عادی و سهامداران خرد متحمل ضرر شده اند؟
- کل گردش مالی بورس طی سه دوره سال ۱۳۹۸، شش ماهه دوم سال ۱۳۹۹ و شش ماه ابتدایی سال ۱۳۹۹ چقدر بوده است؟ چه مقدار درآمدزایی مالیاتی برای دولت داشته است؟ کارگزاری ها هر کدام چه مقدار کارمزد گرفته اند و این پولها کجا هزینه شده است؟
5 - میزان خرید و فروش شرکتهای حقوقی و سهامداران و سرمایه گذران بزرگ بورس طی شش ماهه اول سال چه مقدار بوده است؟ سهامداران حقوقی و سرمایه گذران بزرگ که قبل از ریزش شاخص از بورس خارج شدند، کدام هستند؟ این سهامداران بر چه اساسی درست قبل از ریزش شاخص از بورس خارج شده و بر مبنای کدام اطلاعات دست به چنین اقدامی زده اند؟
- فرایند صدور مجوز برای تاسیس کارگزاری بورسی چیست و چرا در این حوزه انحصار مطلق وجود دارد؟
نمایندگان امضاکننده طرح تحقیق و تفحص از سازمان بورس:
1- سیدناصر موسوی لارگانی
2-رضا تقی پورانوری
3-مجتبی توانگر
4علی جدی
-5-محمدصالح جوکار
6-بهزاد رحیمی
7- حسن رزمیان مقدم
8- ابراهیم رضایی
9- محمدرضا رضائی کوچکی
10- یعقوب رضازاده
11- محمدمهدی زاهدی
12- علی زنجانی حسنلوئی
13- قاسم ساعدی
14- سیدکاظم دلخوش اباتری
15- علی خضریان
16- کمال حسین‌پور
17- انور حبیب‌زاده بوکانی
18- فرهاد بشیری
19- علی‌اکبر بسطامی
20- پرویز اوسطی
21- رضا آریان‌پور
22- علی آذری
23-نصرالله پژمانفر
24- احسان ارکانی
