علی ربیعی در ابتدای نشست خبری اظهار کرد: سیزدهم رجب میلاد حضرت علی (ع) و روز پدر و مرد را به همه مردمان ایران و علاقمندان آن حضرت تبریک میگویم.
به گزارش ایسنا، وی ادامه داد: در یکسو پیروزی به ثمر نشستن مقاومت ملت ایران را داریم. با به سر آمدن عصر فشار حداکثری با اعتراف صریح سه مقام بلند پایه آمریکایی به شکست فشار حداکثری این پیام را برای همگان داد که هیچ کسی با هیچ فشاری نمی تواند ایران را تسلیم کند.
وی افزود: در سوی دیگر شاهد بازتاب روشن همان شکست در گفتار و بیانیه های کاخ سفید هستیم. در این میان پس گرفتن نامه سازمان مللی ترامپ توسط رئیس جمهور کنونی کاخ سفید نکات عبرت آموز بسیاری دارد. پیشتر شاهد انزوای مکرر امریکا در سازمان ملل و در شورای امنیت سازمان ملل بودیم، اما نکته مهم این است که مقامات کنونی امریکا به صراحت می گویند آن شکست ها محصول یک شکست بزرگ تر یعنی، نتیجه بی نتیجه شدن فشار حداکثری بوده است.
ربیعی خاطر نشان کرد: این سخن یعنی آنکه کاخ سفید پیروزی این ملت بر ترامپ را به رسمیت شناخته است. به این ترتیب امریکا اکنون در معرض یک آزمون دشوار زمانه قرار گرفته است. پرسش اصلی این آزمون این است: آیا امریکا کاخ سفید به رای ملت امریکا علیه ترامپ تن خواهد داد آیا امریکا به واقع آمادگی گسست بی شائبه از ترامپ و از آنچه که " میراث ترامپ" نامیده می شود را دارد؟ این را باید در مقام عمل به نمایش بگذارد. خروج یکجانبه و قلدر منشانه از برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ در واقع یکی از ارکان اصلی آن میراث شوم است.
وی بیان کرد: آنچه ما در سه سال گذشته پیش بینی می کردیم امروز از زبان مقام های دولت آمریکا تکرار می شود؛ این واقعیت که فشار و تحریم علیه مردم ایران شکست خورده است. در ادامه این اقرار به شکست، دولت آمریکا در نامه ای به رئیس شورای امنیت ادعای ناکام مانده دولت قبل آمریکا برای بازگرداندن قطعنامه های تحریمی لغو شده را پس گرفت و به محدودیت غیرقابل قبول در تردد دیپلمات های ایرانی در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک خاتمه داد. هرچند از این اقدامات دیرهنگام استقبال می کنیم و آن را به معنای قرار دادن آمریکا در مسیر سازنده ارزیابی می کنیم، اما این اقدامات را به شدت ناکافی می دانیم.
ربیعی در همین راستا افزود: اقرار به شکست فشار حداکثری به مردم ایران که تاکنون ملازم با نقض گسترده حقوق بشر از جمله اخلال در دسترسی مردم ما به منابع مالی خود در بیرون از مرزها و حتی دسترسی عادلانه به تجهیزات درمانی و بهداشتی در عصر پاندمی کرونا بود، تنها باید شروعی بر جبران گذشته باشد. انتظار داریم که دولت امریکا به آنچه در زبان میگوید در عمل نیز متعهد باشد و این اتفاق نخواهد افتاد مگر آنکه در اولین گام دولت آمریکا مانند یک عضو مسئولیت پذیر از سازمان ملل متحد به قطعنامه ۲۲۳۱ فوراً و کامل عمل کند.
وی افزود: ما همیشه برای ازسرگیری دیپلماسی با اعضای برجام همراه با جدیت و حسن نیت آماده بوده ایم تا اطمینان پیدا کنیم که این توافق با همه جزییات آن بدون هیچ زائده و کاستی با دقت به اجرا درخواهد آمد. در یکی از آخرین اتفاق ها و همزمان با سررسیدن موعد اجرای قانون مصوب مجلس در راستای توقف اجرای پروتکل الحاقی، سازمان انرژی اتمی توافق موثر و اطمینان بخشی را با آقای گروسی دبیرکل آژانس بین المللی انرژی هسته ای صورت داد که اجرای قانون و مصوبات شورای عالی امنیت ملی، در آن مدنظر قرار گرفت به نحوی که مانع از آسیب رسیدن به مناسبات، اعتماد متقابل و همکاری های مثبت میان ایران و آژانس شد.
سخنگوی دولت اظهار کرد: امیدواریم که جامعه بین المللی و به ویژه طرف های برجام آخرین نمونه از شکیبایی جمهوری اسلامی ایران را دال بر حسن نیت ایران در فرصت دادن و به نتیجه رساندن تلاش های سیاسی در حفظ دستاوردهای پیشین ببینند و از آخرین فرصت ها برای احیای اعتبار و کارآمدی توافق های بین المللی و قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد استفاده کنند.
وی با اشاره به بیانیه شب گذشته دولت گفت: توضیحی نیز پیرامون مواضع و ابهامات مطرح شده در مجلس و بیانیه دولت را به استحضار مردم شریف می رسانم. اولویت دولت تدبیر و امید در این سالها همواره دفاع از حقوق مردم، حق ملت ایران برای برخورداری از زندگی عزتمندانه و شرافتمندانه بوده و از این میثاق خود با مردم هیچگاه عدول نخواهد کرد.
ربیعی گفت: دولت همواره خود را متعهد به قانون اساسی و قوانین جاری کشور می داند و برای اجرای این قوانین، مصالح ملی و صیانت از زندگی شرافتمندانه مردم را مبنای عمل خود قرار داده است.
وی ادامه داد: با ابراز تاسف شدید از برخی مباحث مطرح شده روز گذشته در مجلس شورای اسلامی و متخلف دانستن رئیس محترم جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی همانطور که در بیانیه شب گذشته هیات دولت مطرح شد ضمن استقبال از دستور مقام معظم رهبری برای ایجاد یک صدایی در اجرای قانون مجلس تاکید می کنیم که اجرای این قانون بر اساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی بوده و انتظار رفتاری توام با شکیبایی را از همگان داریم. حل مسائل کلان کشور به دور از هیجان راحت تر و امکان پذیرتر است.
ربیعی همچنین گفت: در موضوع هسته ای موضع دولت، پس از اعلام نظرات خود در مرحله تصویب، اجرای تکلیف قانونی بوده است ولی در نحوه اجرا، کاهش هزینه های اجرا و کمک نکردن به دشمنان ایران را هدف قرار داده است. تدبیری هم که اندیشیده شد، و به تصویب شورای عالی امنیت ملی رسید، همین هدف را تحقق داد.
ربیعی بیان کرد: امیدواریم تمهیدی اندیشیده شود که اطلاعات مربوط به این تدبیر به نمایندگان محترم مجلس منتقل شود، این در سایه همکاری متقابل امکان پذیر می باشد. دولت تعامل را از ابتدا وظیفه خود می دانست که همه تلاش خود را بر این مبنا استوار نماید تا ظلم هایی را که سالها تحت عنوان تحریم و جنگ اقتصادی بر زندگی، معیشت و سلامت مردم سایه افکنده و تحمیل شده است، رفع نماید. اکنون بیش از هر زمان دیگری در سالهای اخیر به هدف عقب راندن تحریم و ناکام گذاشتن جنگ اقتصادی نزدیک شده ایم.
سخنگوی دولت گفت: دولت با تکیه بر مقاومت و شکیبایی ملی دوراندیشانه بر همان هدف نخست اصرار دارد و تا اطمینان از برچیده شدن فشار و تحریم از زندگی روزمره مردم از پای نخواهد نشست. دولت به عنوان مجری قانون و براساس آیین نامه اجرایی تدوین شده، قانون اقدام راهبردی علیه رفع تحریم ها را به طور کامل و بر اساس ملاحظات فنی و منافع ملی ابلاغ کرده و خود را متعهد به اجرای آن می داند.
وی همچنین گفت: در میسر اجرای این آیین نامه و در مذکرات صورت گرفته بین سازمان انرژی اتمی ایران و مدیرکل آژانس انرژی اتمی و با تایید توافق از سوی شورای عالی امنیت ملی در عین توقف پروتکل الحاقی تلاش شد که سطح همکاری ها و اعتماد متقابل و مناسبات ایران و آژانس که ستون اعتماد جامعه بین المللی به فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران است آسیب وارد نشود.
ربیعی در ادامه گفت: همانطور که بارها گفته ایم در صورتی که سایر اعضای برجام براساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت به تعهدات خود بازگردند ما نیز آمادگی داریم به تعهدات برجامی خود بازگردیم. اجرای پروتکل را هم متوقف کرده ایم که در صورت بازگشت آمریکا و سایر طرفها به تعهدات برجامی، ایران نیز به تعهدات قبلی خود بازخواهد گشت.
وی سپس گفت: دولت بر اساس وظایف قانونی خود در تعریف آیین نامه های اجرایی متکی بر قوانین کشور و مصالح نظام اطمینان پیدا کرد که قانون مصوب مجلس شورای اسلامی بطور کامل در عین رعایت ملاحظات فنی و منافع ملی به اجرا درخواهد آمد. لازم به یادآوری است که این مرحله از کاهش تعهدات جمهوری اسلامی ایران در برجام همانند گام های پیشین کاهش تعهدات، برگشت پذیر بوده و دولت آمادگی دارد که به محض راستی آزمایی در التزام سایر طرف های توافق به تعهدات شان بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، به تعهدات خود کمافی سابق بازگردد.
ربیعی در پاسخ به سوالی درباره پیشنهاد مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مبنی بر حضور آمریکا به عنوان عضو میهمان در نشستهای برجام، گفت: مذاکره بین ایران و آمریکا تنها در چارچوب برجام امکان پذیر است و از آنجایی که آمریکا هنوز به توافق برنگشته است، نمیتواند از ساختار و سازوکار مذاکراتی درون برجام بهرهگیری کند. آنچه مورد بررسی ما قرار دارد، پیشنهاد اروپا برای برگزاری نشست غیررسمی به منظور گفتگو و نه مذاکره بین ایران و 1+4 با آمریکا به عنوان میهمان است. ما نیت آقای جوزف بورل را خوب و در چارچوب تلاشهای وی برای حفظ برجام میدانیم.
وی یادآور شد: دعوت از دولت های ناظر برای حضور در کمیسیونهای برجام پیش بینی و برای آن مقرراتی تعیین شده است. مطابق پیوست چهارم برجام، دعوت یک دولت ناظر به کمیسیون برجام باید با اجماع صورت بگیرد، خارج از این دولت ناظر حق شرکت در کمیسیون را نخواهد داشت.
ربیعی همچنین در این رابطه گفت: ما هنوز تصمیمی در این باره نگرفتیم، تصمیم نهایی بستگی به متقاعد شدن ما نسبت به این مساله دارد که شکل گیری این گفتگو میتواند به آمریکا برای انجام کامل تعهداتش کمک کند یا نه. این نشست احتمالی صرفا جهت تکرار روشن مواضع ما و شنیدن مواضع دیگر طرف ها است و به هیچ وجه مذاکره و چانه زنی در کار نخواهد بود. این موضوع در دست بررسی کارشناسی است.
ربیعی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر تجمع اعتراضی برخی منتقدین توافق ایران و آژانس اتمی در مقابل سازمان انرژی اتمی گفت: همه تشکل ها و افراد براساس قانون اساسی حق اظهار نظر آزادانه دارند و ما به نوبه خودمان در دولت حق اظهار نظر برای دیگران قائلیم و به آزادی بیان اعتقاد داریم. بنابراین اینگونه اظهار نظر کردنها جای هیچ نگرانی نیست بلکه به شادابی فضای سیاسی کشور کمک میکند.
وی ادامه داد: اما در موضوع حساس مذاکرات هستهای ایجاب میکند که ما با عقلانیت تمام و پرهیز از شعارزدگی عمل کنیم. به نظر من تجمعات اینگونه حق همه است، اما در مواضعی که از تریبونهای رسمی اتخاذ میشود، ما باید دقت کنیم که بدون شعار و براساس یک نوع خرد جمعی دنبال شود.
وی در پاسخ به این سوال که واکنش ایران در قبال اعتراض اروپا نسبت به کاهش تعهدات هستهای گفت: ما همواره با اظهارنظرهای غیرفنی و غیرکارشناسی همراه بودیم، این نوع اظهارات هم بیشتر از ناحیه افراد سیاسی ابراز میشود. کانون این گزارشات رژیم صهیونیستی است. اگر به عقبه همه این گزارشات بروید، خواهید دید که ریشه آن جریانی است که از اثبات صلح آمیز بودن برنامه هستهای ایران، واهمه دارد. برخی خبرها از دولت غاصب صهیونیستی بیرون میآید و سعی میکنند یکسری اخبار را به دنیا القا کنند. من فکر میکنم این موضوع با سفر مدیرکل آژانس انرژی اتمی و صدور بیانیه مشترک با ایران کاملا حل و فصل و روشن شده است.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه دولت ایران چقدر آماده تعامل با دولت ایالات متحده آمریکا است؟ گفت: این ما نیستیم که باید تعامل و همراهی کنیم بلکه این آمریکا است که باید عداوت خودش را با قوانین بین الملل کنار بگذارد. همانطور که رئیس جمهور آمریکا وعده داده، قرار است به هنجارهای بین المللی احترام بگذارد. آنچه قبلا من گفتم این بود که با اطمینان میتوانیم پیش بینی کنیم که به رغم کش و قوسهای دیپلماتیک که مقدمه بازگشت طبیعی همه طرفها به تعهدات از جمله لغو تمام تحریمها در آینده ای نزدیک است، به ابتکارهای دیپلماتیک تا رسیدن به نتیجه مطلوب عمل خواهد شد.
ربیعی خاطرنشان کرد: این پیشبینی از دو مساله ریشه میگیرد؛ اول اینکه بعد از شکست سیاست فشار حداکثری آمریکا هیچ راهی جز بازگشت به برجام و اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ و لغو کامل تحریمها نیست. دوم اطمینان نسبت به اراده ما و استقبال از مسیرهای دیپلماتیک و همینطور انعطاف در پیگیری راه حل های سیاسی است که به پیمانشکنی آمریکا خاتمه دهد.
وی افزود: در صورتی که آمریکا آماده نشان دادن حسن نیت و جدیت در جبران گذشته باشد، ایران هیچ تعللی را در برداشتن گام های متقاقبل تلف نخواهد کرد. یک فردی ظلم میکند و نظام جهانی هم به سمت مظلوم میرود برای اینکه چگونه میخواهی خودت را با اون تنظیم کنی؟ اتفاقی که در سالهای گذشته و در مجامع بین المللی رخ داد و به سمت ترامپ رفت و او را تنها گذاشت، یکی از اتفاقات مهم بود. این بار هم آمریکاست که باید با قوانین بین الملل همراهی کند.
وی افزود: در سوی دیگر شاهد بازتاب روشن همان شکست در گفتار و بیانیه های کاخ سفید هستیم. در این میان پس گرفتن نامه سازمان مللی ترامپ توسط رئیس جمهور کنونی کاخ سفید نکات عبرت آموز بسیاری دارد. پیشتر شاهد انزوای مکرر امریکا در سازمان ملل و در شورای امنیت سازمان ملل بودیم، اما نکته مهم این است که مقامات کنونی امریکا به صراحت می گویند آن شکست ها محصول یک شکست بزرگ تر یعنی، نتیجه بی نتیجه شدن فشار حداکثری بوده است.
ربیعی خاطر نشان کرد: این سخن یعنی آنکه کاخ سفید پیروزی این ملت بر ترامپ را به رسمیت شناخته است. به این ترتیب امریکا اکنون در معرض یک آزمون دشوار زمانه قرار گرفته است. پرسش اصلی این آزمون این است: آیا امریکا کاخ سفید به رای ملت امریکا علیه ترامپ تن خواهد داد آیا امریکا به واقع آمادگی گسست بی شائبه از ترامپ و از آنچه که " میراث ترامپ" نامیده می شود را دارد؟ این را باید در مقام عمل به نمایش بگذارد. خروج یکجانبه و قلدر منشانه از برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ در واقع یکی از ارکان اصلی آن میراث شوم است.
وی بیان کرد: آنچه ما در سه سال گذشته پیش بینی می کردیم امروز از زبان مقام های دولت آمریکا تکرار می شود؛ این واقعیت که فشار و تحریم علیه مردم ایران شکست خورده است. در ادامه این اقرار به شکست، دولت آمریکا در نامه ای به رئیس شورای امنیت ادعای ناکام مانده دولت قبل آمریکا برای بازگرداندن قطعنامه های تحریمی لغو شده را پس گرفت و به محدودیت غیرقابل قبول در تردد دیپلمات های ایرانی در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک خاتمه داد. هرچند از این اقدامات دیرهنگام استقبال می کنیم و آن را به معنای قرار دادن آمریکا در مسیر سازنده ارزیابی می کنیم، اما این اقدامات را به شدت ناکافی می دانیم.
ربیعی در همین راستا افزود: اقرار به شکست فشار حداکثری به مردم ایران که تاکنون ملازم با نقض گسترده حقوق بشر از جمله اخلال در دسترسی مردم ما به منابع مالی خود در بیرون از مرزها و حتی دسترسی عادلانه به تجهیزات درمانی و بهداشتی در عصر پاندمی کرونا بود، تنها باید شروعی بر جبران گذشته باشد. انتظار داریم که دولت امریکا به آنچه در زبان میگوید در عمل نیز متعهد باشد و این اتفاق نخواهد افتاد مگر آنکه در اولین گام دولت آمریکا مانند یک عضو مسئولیت پذیر از سازمان ملل متحد به قطعنامه ۲۲۳۱ فوراً و کامل عمل کند.
وی افزود: ما همیشه برای ازسرگیری دیپلماسی با اعضای برجام همراه با جدیت و حسن نیت آماده بوده ایم تا اطمینان پیدا کنیم که این توافق با همه جزییات آن بدون هیچ زائده و کاستی با دقت به اجرا درخواهد آمد. در یکی از آخرین اتفاق ها و همزمان با سررسیدن موعد اجرای قانون مصوب مجلس در راستای توقف اجرای پروتکل الحاقی، سازمان انرژی اتمی توافق موثر و اطمینان بخشی را با آقای گروسی دبیرکل آژانس بین المللی انرژی هسته ای صورت داد که اجرای قانون و مصوبات شورای عالی امنیت ملی، در آن مدنظر قرار گرفت به نحوی که مانع از آسیب رسیدن به مناسبات، اعتماد متقابل و همکاری های مثبت میان ایران و آژانس شد.
سخنگوی دولت اظهار کرد: امیدواریم که جامعه بین المللی و به ویژه طرف های برجام آخرین نمونه از شکیبایی جمهوری اسلامی ایران را دال بر حسن نیت ایران در فرصت دادن و به نتیجه رساندن تلاش های سیاسی در حفظ دستاوردهای پیشین ببینند و از آخرین فرصت ها برای احیای اعتبار و کارآمدی توافق های بین المللی و قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد استفاده کنند.
وی با اشاره به بیانیه شب گذشته دولت گفت: توضیحی نیز پیرامون مواضع و ابهامات مطرح شده در مجلس و بیانیه دولت را به استحضار مردم شریف می رسانم. اولویت دولت تدبیر و امید در این سالها همواره دفاع از حقوق مردم، حق ملت ایران برای برخورداری از زندگی عزتمندانه و شرافتمندانه بوده و از این میثاق خود با مردم هیچگاه عدول نخواهد کرد.
ربیعی گفت: دولت همواره خود را متعهد به قانون اساسی و قوانین جاری کشور می داند و برای اجرای این قوانین، مصالح ملی و صیانت از زندگی شرافتمندانه مردم را مبنای عمل خود قرار داده است.
وی ادامه داد: با ابراز تاسف شدید از برخی مباحث مطرح شده روز گذشته در مجلس شورای اسلامی و متخلف دانستن رئیس محترم جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی همانطور که در بیانیه شب گذشته هیات دولت مطرح شد ضمن استقبال از دستور مقام معظم رهبری برای ایجاد یک صدایی در اجرای قانون مجلس تاکید می کنیم که اجرای این قانون بر اساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی بوده و انتظار رفتاری توام با شکیبایی را از همگان داریم. حل مسائل کلان کشور به دور از هیجان راحت تر و امکان پذیرتر است.
ربیعی همچنین گفت: در موضوع هسته ای موضع دولت، پس از اعلام نظرات خود در مرحله تصویب، اجرای تکلیف قانونی بوده است ولی در نحوه اجرا، کاهش هزینه های اجرا و کمک نکردن به دشمنان ایران را هدف قرار داده است. تدبیری هم که اندیشیده شد، و به تصویب شورای عالی امنیت ملی رسید، همین هدف را تحقق داد.
ربیعی بیان کرد: امیدواریم تمهیدی اندیشیده شود که اطلاعات مربوط به این تدبیر به نمایندگان محترم مجلس منتقل شود، این در سایه همکاری متقابل امکان پذیر می باشد. دولت تعامل را از ابتدا وظیفه خود می دانست که همه تلاش خود را بر این مبنا استوار نماید تا ظلم هایی را که سالها تحت عنوان تحریم و جنگ اقتصادی بر زندگی، معیشت و سلامت مردم سایه افکنده و تحمیل شده است، رفع نماید. اکنون بیش از هر زمان دیگری در سالهای اخیر به هدف عقب راندن تحریم و ناکام گذاشتن جنگ اقتصادی نزدیک شده ایم.
سخنگوی دولت گفت: دولت با تکیه بر مقاومت و شکیبایی ملی دوراندیشانه بر همان هدف نخست اصرار دارد و تا اطمینان از برچیده شدن فشار و تحریم از زندگی روزمره مردم از پای نخواهد نشست. دولت به عنوان مجری قانون و براساس آیین نامه اجرایی تدوین شده، قانون اقدام راهبردی علیه رفع تحریم ها را به طور کامل و بر اساس ملاحظات فنی و منافع ملی ابلاغ کرده و خود را متعهد به اجرای آن می داند.
وی همچنین گفت: در میسر اجرای این آیین نامه و در مذکرات صورت گرفته بین سازمان انرژی اتمی ایران و مدیرکل آژانس انرژی اتمی و با تایید توافق از سوی شورای عالی امنیت ملی در عین توقف پروتکل الحاقی تلاش شد که سطح همکاری ها و اعتماد متقابل و مناسبات ایران و آژانس که ستون اعتماد جامعه بین المللی به فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران است آسیب وارد نشود.
ربیعی در ادامه گفت: همانطور که بارها گفته ایم در صورتی که سایر اعضای برجام براساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت به تعهدات خود بازگردند ما نیز آمادگی داریم به تعهدات برجامی خود بازگردیم. اجرای پروتکل را هم متوقف کرده ایم که در صورت بازگشت آمریکا و سایر طرفها به تعهدات برجامی، ایران نیز به تعهدات قبلی خود بازخواهد گشت.
وی سپس گفت: دولت بر اساس وظایف قانونی خود در تعریف آیین نامه های اجرایی متکی بر قوانین کشور و مصالح نظام اطمینان پیدا کرد که قانون مصوب مجلس شورای اسلامی بطور کامل در عین رعایت ملاحظات فنی و منافع ملی به اجرا درخواهد آمد. لازم به یادآوری است که این مرحله از کاهش تعهدات جمهوری اسلامی ایران در برجام همانند گام های پیشین کاهش تعهدات، برگشت پذیر بوده و دولت آمادگی دارد که به محض راستی آزمایی در التزام سایر طرف های توافق به تعهدات شان بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، به تعهدات خود کمافی سابق بازگردد.
ربیعی در پاسخ به سوالی درباره پیشنهاد مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مبنی بر حضور آمریکا به عنوان عضو میهمان در نشستهای برجام، گفت: مذاکره بین ایران و آمریکا تنها در چارچوب برجام امکان پذیر است و از آنجایی که آمریکا هنوز به توافق برنگشته است، نمیتواند از ساختار و سازوکار مذاکراتی درون برجام بهرهگیری کند. آنچه مورد بررسی ما قرار دارد، پیشنهاد اروپا برای برگزاری نشست غیررسمی به منظور گفتگو و نه مذاکره بین ایران و 1+4 با آمریکا به عنوان میهمان است. ما نیت آقای جوزف بورل را خوب و در چارچوب تلاشهای وی برای حفظ برجام میدانیم.
وی یادآور شد: دعوت از دولت های ناظر برای حضور در کمیسیونهای برجام پیش بینی و برای آن مقرراتی تعیین شده است. مطابق پیوست چهارم برجام، دعوت یک دولت ناظر به کمیسیون برجام باید با اجماع صورت بگیرد، خارج از این دولت ناظر حق شرکت در کمیسیون را نخواهد داشت.
ربیعی همچنین در این رابطه گفت: ما هنوز تصمیمی در این باره نگرفتیم، تصمیم نهایی بستگی به متقاعد شدن ما نسبت به این مساله دارد که شکل گیری این گفتگو میتواند به آمریکا برای انجام کامل تعهداتش کمک کند یا نه. این نشست احتمالی صرفا جهت تکرار روشن مواضع ما و شنیدن مواضع دیگر طرف ها است و به هیچ وجه مذاکره و چانه زنی در کار نخواهد بود. این موضوع در دست بررسی کارشناسی است.
ربیعی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر تجمع اعتراضی برخی منتقدین توافق ایران و آژانس اتمی در مقابل سازمان انرژی اتمی گفت: همه تشکل ها و افراد براساس قانون اساسی حق اظهار نظر آزادانه دارند و ما به نوبه خودمان در دولت حق اظهار نظر برای دیگران قائلیم و به آزادی بیان اعتقاد داریم. بنابراین اینگونه اظهار نظر کردنها جای هیچ نگرانی نیست بلکه به شادابی فضای سیاسی کشور کمک میکند.
وی ادامه داد: اما در موضوع حساس مذاکرات هستهای ایجاب میکند که ما با عقلانیت تمام و پرهیز از شعارزدگی عمل کنیم. به نظر من تجمعات اینگونه حق همه است، اما در مواضعی که از تریبونهای رسمی اتخاذ میشود، ما باید دقت کنیم که بدون شعار و براساس یک نوع خرد جمعی دنبال شود.
وی در پاسخ به این سوال که واکنش ایران در قبال اعتراض اروپا نسبت به کاهش تعهدات هستهای گفت: ما همواره با اظهارنظرهای غیرفنی و غیرکارشناسی همراه بودیم، این نوع اظهارات هم بیشتر از ناحیه افراد سیاسی ابراز میشود. کانون این گزارشات رژیم صهیونیستی است. اگر به عقبه همه این گزارشات بروید، خواهید دید که ریشه آن جریانی است که از اثبات صلح آمیز بودن برنامه هستهای ایران، واهمه دارد. برخی خبرها از دولت غاصب صهیونیستی بیرون میآید و سعی میکنند یکسری اخبار را به دنیا القا کنند. من فکر میکنم این موضوع با سفر مدیرکل آژانس انرژی اتمی و صدور بیانیه مشترک با ایران کاملا حل و فصل و روشن شده است.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه دولت ایران چقدر آماده تعامل با دولت ایالات متحده آمریکا است؟ گفت: این ما نیستیم که باید تعامل و همراهی کنیم بلکه این آمریکا است که باید عداوت خودش را با قوانین بین الملل کنار بگذارد. همانطور که رئیس جمهور آمریکا وعده داده، قرار است به هنجارهای بین المللی احترام بگذارد. آنچه قبلا من گفتم این بود که با اطمینان میتوانیم پیش بینی کنیم که به رغم کش و قوسهای دیپلماتیک که مقدمه بازگشت طبیعی همه طرفها به تعهدات از جمله لغو تمام تحریمها در آینده ای نزدیک است، به ابتکارهای دیپلماتیک تا رسیدن به نتیجه مطلوب عمل خواهد شد.
ربیعی خاطرنشان کرد: این پیشبینی از دو مساله ریشه میگیرد؛ اول اینکه بعد از شکست سیاست فشار حداکثری آمریکا هیچ راهی جز بازگشت به برجام و اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ و لغو کامل تحریمها نیست. دوم اطمینان نسبت به اراده ما و استقبال از مسیرهای دیپلماتیک و همینطور انعطاف در پیگیری راه حل های سیاسی است که به پیمانشکنی آمریکا خاتمه دهد.
وی افزود: در صورتی که آمریکا آماده نشان دادن حسن نیت و جدیت در جبران گذشته باشد، ایران هیچ تعللی را در برداشتن گام های متقاقبل تلف نخواهد کرد. یک فردی ظلم میکند و نظام جهانی هم به سمت مظلوم میرود برای اینکه چگونه میخواهی خودت را با اون تنظیم کنی؟ اتفاقی که در سالهای گذشته و در مجامع بین المللی رخ داد و به سمت ترامپ رفت و او را تنها گذاشت، یکی از اتفاقات مهم بود. این بار هم آمریکاست که باید با قوانین بین الملل همراهی کند.