شاید کمی کلیشه باشد که بخواهیم از سال سخت و تلخ ۹۹ و بحران‌های هر روزه آن بگوییم؛ بحران‌هایی که باعث شد سال ۹۹ تلخ‌تر از هر سال دیگر سپری شود. با این حال اما شوک بزرگ سال ۹۹ نه حوادث پی در پی اش، نه تورم و گرانی‌های پی در پی و ورشکستگی خانمان سوز مردم در بورس و نه حتی یورش کرونا بر مردمان بود؛ شوک بزرگ این سال، تلخی از دست دادن عزیزانی بود که هر روز با اعلام یک «عدد» رفتن شان خبررسانی می‌شد و مردم تا ماه‌های اولیه اپیدمی کرونا هر روز اخبار ساعت ۱۴ را چک می‌کردند تا ببینند این بار چند نفر از مردم کشورشان بعد از دست و پنجه کردن با غول کرونا جان شان را از دست داده‌اند.
به گزارش مهر اعدادی که «شمار» شان حالا شاید دیگر کسی را نترساند اما هر «یک» نفرشان چهره، شخصیت و فردیتی است که حالا دیگر جهان او را کم دارد.
در اینجا مروری داریم بر هنرمندان و چهره‌های تلویزیونی و رادیویی که در یک سال اخیر به دلیل کرونا یا دیگر حوادث طبیعی و غیرطبیعی دار فانی را وداع گفتند.
۱۳ فروردین؛ قدرت الله صالحی
قدرت الله صالحی بازیگر سینما و تلویزیون سال گذشته در روزهای پایانی تعطیلات نوروزی سال جاری و در روز ۱۳ فروردین بعد از یک دوره بیماری درگذشت. شاید این بازیکر قدیمی را چندان به نام نشناسند اما برخی از نقش‌های او مثل «دردسرهای عظیم ۲» حضور موفقی را هم برایش رقم زده است. صالحی در سال‌های اخیر کم کار تر شده بود و حدود یک سال درگیر سرطان روده بود که در نهایت هم بر اثر سرطان درگذشته است.
صالحی در فیلم و سریال‌های متعددی به ایفای نقش پرداخته است که از جمله آنها می‌توان به بازی در سریال‌های «خانه‌ای در تاریکی» سعید سلطانی و «ولایت عشق» مهدی فخیم‌زاده بخشی از کارنامه تلویزیونی او است.
همچنین از فیلم‌های سینمایی این بازیگر می‌توان به فیلم «علی و غول جنگل» به کارگردانی مسعود رسام و بیژن بیرنگ، «سراب» حمید تمجیدی و «دیوانه‌ای از قفس پرید» به کارگردانی احمدرضا معتمدی اشاره کرد.
۲۴ فروردین؛ شهاب ایلکا
شهاب ایلکا دوبلور و گوینده به همراه سه نفر از همکارانش حین کار در یک استودیو بر اثر خفگی ناشی از دود آتش‌سوزی جان باختند. ایلکا دوبلور و گوینده آثاری همچون «لاک‌پشت‌های نینجا» بود و آن زمان در یکی از استودیوها به همراه سه نفر دیگر که یکی صدابردار و دو نفر دیگر که گوینده و با هم برادر بودند، برای دوبله یکی از آثار جمع شده بودند که متاسفانه جان باختند.
برخی از دوستان و نزدیکان این دوبلور در پی تشریح این حادثه توضیح دادند که استودیویی که این افراد در آن مشغول کار بودند در حال ایزوگام بوده است که از همین طریق آتش‌سوزی شده و دود ناشی از آتش‌سوزی باعث جان باختن این افراد می‌شود.
زنده‌یاد شهاب ایلکا از هنرمندان خوش‌سابقه عرصه صدا بود که از سال ۸۴ وارد حرفه دوبله شد و در حوزه تئاتر، گویندگی آثار مستند و دوبله فیلم‌ها و انیمیشن‌های سینمایی فعالیت داشت.
۵ خرداد؛ صدیقه کیانفر
بسیاری صدیقه کیانفر را با نقش مادربزرگ‌های مهربان و دوست داشتنی آثار نمایشی به خاطر دارند. او هم در سریال‌های تلویزیونی حضور داشت هم سینما و این سال‌های اخیر بیشتر در رادیو مشغول به کار بود و در نمایش‌های رادیویی و از طریق صدایش نقش ایفا می‌کرد.
کیانفر اهل آبادان است و از ابتدا همکارش را در عرصه هنر با گویندگی در رادیو آبادان شروع کرد. با این حال طی چند دهه در عرصه تصویر فعال بود و از فیلم‌های جدی چون «هامون» مهرجویی تا کمدی‌هایی نظیر «آپارتمان شماره ۱۳» و «من زمین را دوست دارم» در کارنامه او دیده می‌شود.
این بازیگر پیشکسوت بیشتر به واسطه سریال‌های تلویزیونی‌اش در دل مردم جا باز کرده بود که در این مدیوم هم از ملودرام تا کمدی و دیگر آثار حضور داشت. از سریال رمضانی «گمگشته» به کارگردانی رامبد جوان تا سریال «داستان یک شهر» ساخته اصغر فرهادی از آثاری است که این بازیگر پیشکسوت در آنها حضور داشته است.
او همچنین همکاری‌های مختلفی با حسن فتحی داشت و در سریال‌های این کارگردان مطرح سینما و تلویزیون حضور داشته است که از جمله آنها می‌توان به «پهلوانان نمی میرند» در دهه ۷۰ و «شب دهم» و «میوه ممنوعه» در دهه ۸۰ اشاره کرد.
کیانفر سال گذشته پنج خردادماه بر اثر ایست قلبی دار فانی را وداع گفت.
۱۴ تیر؛ سیروس گرجستانی
سیروس گرجستانی کارش را با تئاتر و نمایش شروع کرد که از مهمترین آثار صحنه او هم می‌توان به تئاتر «معرکه در معرکه» به کارگردانی داوود میرباقری اشاره کرد که باعث شد بسیاری از کارگردانان با دیدن این نقش او را برای سایر مدیوم‌های هنری انتخاب کنند. بعد از آن در سایر حوزه‌های هنر مثل سینما و تلویزیون هم تجربه‌های مختلفی را پشت سر گذاشت. با این حال او سال‌های متمادی به ایفای نقش در سریال‌های طنز مشغول بود و همین حضور طنازانه اش در فیلم و سریال‌ها باعث شد مخاطبش با اندوه بیشتری با اتفاق درگذشت وی مواجه شود.
حضور گرجستانی در سریال‌هایی مثل «متهم گریخت» ساخته رضا عطاران آنقدر خاطره ساز بود که با درگذشت وی سکانس‌هایی از این سریال در فضای اجتماعی بازنشر می‌شد. البته این تنها سریال او نبود و گرجستانی در آثار مختلفی از کارگردانان طنزپرداز تلویزیون به ایفای نقش پرداخته بود. سریال‌های پرمخاطبی مثل «امام علی» ساخته داوود میرباقری، «کیف انگلیسی»، «کلاه پهلوی»، «شاهگوش»، «پشت کنکوری‌ها» و… که گرجستانی در هر یک از آنها نقش آفرینی هنرمندانه‌ای داشت.
او همچنین نقش کهنسالی شهریار را در سریال «شهریار» ایفا کرد که بسیاری بواسطه شباهت‌های فیزیکی و نحوه ایفای نقش با آن ارتباط گرفتند.
گرجستانی امسال در حال بازی در سریال «شرم» به کارگردانی احمد کاوری بود که دچار مشکل قلبی شد و به بیمارستان رفت. او در ۱۲ تیر و به دلیل سکته قلبی در بیمارستان درگذشت و ۱۴ تیر نیز در قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) خاکسپاری شد. بازی او در سریال «شرم» نیمه تمام ماند و این آخرین حضور گرجستانی در قاب تلویزیون بود.
۲۲ تیر؛ سید جلال طباطبایی
سیدجلال طباطبایی ۲۲ تیرماه سال جاری بر اثر سکته قلبی درگذشت. بسیاری از رسانه‌ها او را با عنوان بازیگر «شب‌های برره» معرفی کردند و درگذشت این بازیگر را با این سریال اطلاع رسانی کردند.
با این حال در کنار «شب‌های برره» می‌توان به حضور این هنرمند در سریال‌های رضا عطاران یعنی «خانه به‌دوش» و سریال «ترش و شیرین» اشاره کرد.
سید جلال طباطبایی در سال ۱۳۸۴ دوره پرتلاشی را در عرصه سینما و تلویزیون گذراند و در آثار مهمی بازی کرد. او در این سال با بازی در ۲ سریال مهم تلویزیون خود را به مردم معرفی کرد. آثار مهم سید جلال طباطبایی در این سال، بازیگری در سریال «شب‌های برره» به کارگردانی مهران مدیری و سریال «متهم گریخت» به کارگردانی رضا عطاران و محمود رضایی بود.
۱۷ مرداد؛ ماه چهره خلیلی
ماه چهره خلیلی بازیگر سینما و تلویزیون بود که بیشتر با نقش‌های تلویزیونی‌اش نزد مخاطب شناخته شد. بازیگر جوانی که طی یکی دو سال اخیر درگیر یک بیماری شد و ۱۷ مردادماه درگذشت. خلیلی در خارج از ایران زندگی می‌کرد و نحوه درگذشت او هم توسط برخی از بازیگران مثل پرستو صالحی و نعیمه نظام دوست اطلاع رسانی شد.
از آخرین نقش‌های این بازیگر جوان می‌توان به سریال «مرضیه» به کارگردانی فلورا سام اشاره کرد که سال گذشته در فضایی محرمی از شبکه دو به پخش رسید.
ماه چهره خلیلی نوه دختری پروین سلیمانی بود و کارش را در عرصه بازیگری با سریال «مختارنامه» داوود میرباقری آغاز کرد و طی دهه ۸۰ و ۹۰ در فیلم‌های سینمایی متعددی هم به ایفای نقش پرداخت با این حال بسیاری او را به واسطه نقش‌های تلویزیونی‌اش می‌شناسند که «کلاه پهلوی» و «در چشم باد» از مهمترین آثار وی هستند.
خلیلی که بر اثر سرطان لوزه المعده درگذشت در لندن به خاک سپرده شد و بعد از چندی دوستان و همکارانش مراسم یادبودی برای وی در کشور برگزار کردند.
یک آبان؛ محمود فلاح
اول آبان محمود فلاح یکی از مهمترین تهیه کنندگان تلویزیون این جهان را ترک کرد؛ تهیه کنده‌ای که محصول همکاری او و داوود میرباقری یعنی «مختارنامه» تا سال‌ها جاودان خواهد بود.
فلاح اول آبان و در سن ۷۵ سالگی درگذشت و مدتی را هم در بیماری سپری کرده بود. او همچنین در جریان تولید سریال «مختارنامه» دو بار سکته کرد.
فلاح در سال ۴۷ به عنوان کارمند تلویزیون مشغول به کار شد و بعد از انقلاب، هم همچنان در بخش‌های مختلف سازمان صداوسیما به فعالیت پرداخت و سال‌ها مدیرکل تولید این سازمان بود.
از اولین اقدامات مهم او همزمان با بازگشت امام خمینی در سال ۵۷ و سخنرانی تاریخی ایشان در بهشت زهرا (س) پوشش خبری این سخنرانی بود. تجهیز و اعزام ده‌ها گروه به خطوط مقدم در زمان جنگ تحمیلی از جمله کارهای اوست. فلاح در سال ۷۵ بازنشسته شد، اما به همکاری‌اش با سازمان در قالب مشاور و تهیه کننده ادامه داد.
قرار بود مستند پرتره‌ای از زندگی و فعالیت‌های این تهیه کننده فقید تلویزیون ساخته شود که همزمان با شروع این پروسه فلاح دچار بیماری شده و دار فانی را وداع گفت.
۷ آبان؛ سیدمحمد جواد یاسینی
سیدمحمد جواد یاسینی را اولین مدیر پخش بعد از انقلاب می‌دانستند چراکه پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی در سال ۱۳۵۷ با دستور شهید مطهری، مدیریت پخش رادیو را بر عهده گرفت.
نخستین اطلاعیه‌های آغاز جنگ تحمیلی، با دستور شهید بهشتی و به قلم یاسینی بر روی آنتن رادیو رفت. سمت مدیریت پخش رادیو را تا سال ۱۳۶۳ بر عهده داشت و پس از آن نیز چه تا زمانی که در دیگر سمت‌ها و مسئولیت‌های رسانه ملی حضور فعال داشت و چه پس از آن هیچ‌گاه از حوزه فرهنگ دور نشد و همیشه به عنوان یک نیروی فعال فرهنگی، تلاش خود را ادامه داد.
مرحوم یاسینی، طی سال‌های اخیر درگیر مبارزه با بیماری سرطان بود و بعد از مدت‌ها مبارزه ۷ آبان ماه درگذشت.
۸ آبان؛ کریم اکبری مبارکه
کریم اکبری مبارکه ۸ آبان ماه بر اثر کرونا درگذشت و نحوه ابتلای وی به بیماری کرونا سر صحنه یکی از سریال‌ها و درگذشت او تا مدت‌ها حاشیه‌های مختلفی را به همراه داشت.
اکبری مبارکه بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون است که شاید بیشتر مردم او را همچنان به دلیل نقش آفرینی متفاوتش برای ابن ملجم مرادی در سریال «امام علی» با همین نقش و حتی این شکل و شمایل بیشتر بشناسند.
اکبری مبارکه البته به شکلی حرفه‌ای کارش را با تئاتر و در سال ۵۰ آغاز کرد و طی این سال‌ها با کارگردانان به نامی در صحنه تئاتر و همچنین سینما و تلویزیون همکاری داشت که از جمله آنها می‌توان به «مرگ یزدگرد» ساخته بهرام بیضایی اشاره کرد.
اکبری مبارکه در یک سال اخیر مشغول بازی در سریال «جشن سر برون» به کارگردانی مجتبی راعی بود. او در حال بازی در این سریال بود که به کرونا مبتلا شد و بعد از مدتی بستری شدن در بیمارستان و دست و پنجه نرم کردن با این بیماری دار فانی را وداع گفت.
درگذشت اکبری مبارکه باعث حساسیت بیشتر روی پروژه‌های تلویزیونی و سینمایی در زمان شیوع کرونا شد و بسیاری خواستار تعطیلی پروژه‌ها و در حداقلی ترین شکل رعایت پروتکل‌های بهداشتی شدند. فرزند این بازیگر نیز تا مدتی پس از درگذشت پدرش گلایه‌هایی را نسبت به عوامل سریال و تهیه کننده مطرح می‌کرد که درنهایت به رضایت ختم شد.
۱۱ آبان؛ عزت الله جامعی ندوشن
عزت الله جامعی ندوشن بازیگر و تهیه کننده بود که هم در تلویزیون و هم در سینما فعالیت داشت. در تلویزیون چند تله فیلم هم کارگردانی کرد و بیشتر در سریال‌ها به ایفای نقش پرداخت.
بیشترین نقش آفرینی وی در سریال‌ها به دهه ۷۰ و ۸۰ مربوط می‌شود که با کارگردانانی مثل قاسم جعفری در «ااز نفس افتاده»، اکبر خواجویی در «پس از سال‌ها»، جواد افشار در «غریبه‌ای در مه»، جواد هاشمی و چندین کارگردان دیگر همکاری داشته است.
جامعی ندوشن در این سال‌ها بیشتر در حوزه تهیه کنندگی در سینما مشغول به کار بود با این حال فعالیت‌های متعددی در سمت نقش‌های فرعی فیلم و سریال‌ها داشت.
ندوشن در ۱۱ آبان ماه سال جاری بر اثر ایست قلبی دار فانی را وداع گفت و به گفته فرزندش در خواب درگذشته است. این بازیگر یک روز بعد در بهشت زهرا (س) به خاک سپرده شد.
۲۰ آبان؛ محمدحسین نورشاهی
محمدحسین نورشاهی که این سال‌ها به‌عنوان گوینده رادیو ایران فعالیت می‌کرد روز ۲۰ آبان بر اثر کرونا درگذشت. نورشاهی از سال ۵۸ ارتباطش با رادیو را به صورت رسمی آغاز کرد و از نویسندگی تا سردبیری و گویندگی در رادیو را به عهده داشت.
او جزو مجریان برجسته سیما و صدا و جزو همافرانی بود که در ۱۹ بهمن ۵۷ با امام خمینی (ره) بیعت کرد و برای سلام نظامی همافران به امام (ره) که عکس در آن در تاریخ ماندگار شد فرمان صادر کرد
نورشاهی همچنین مجری برنامه‌های سحرگاهی ماه رمضان رادیو بود. «به افق آفتاب» رادیو ایران نیز از جمله برنامه‌های وی بود. همچنین آخرین بار در رادیو «صورت ماه» را اجرا می‌کرد که به حدود یک سال پیش برمی‌گردد و این اواخر به دلیل کسالتی که داشت کمتر در رادیو حضور پیدا می‌کرد.
نورشاهی گوینده پیشکسوتی بود که اقدامات مهمی انجام داد و اولین گوینده رادیو ارتش بود و رادیو ارتش را راه اندازی کرد و برنامه‌های مختلفی در دوران جنگ داشت که در فضایی حماسی پخش می‌شد.
۲ آذر؛ حجت الاسلام راستگو
حجت الاسلام والمسلمین شیخ محمدحسن راستگو از مبلغان دینی در حوزه کودک و نوجوان روز دوم آذر در قم، درگذشت. محمدحسن راستگو در سال ۱۳۳۲ هجری شمسی در شهر مشهد به دنیا آمد و از این حیث می‌توان او را یک هنرمند تلویزیونی محسوب کرد که عمری را در تلویزیون به درس و آموزش گذراند.
حجت الاسلام محمدحسن راستگو از اولین روحانیونی است که توانست با خلاقیت‌هایش به یک جایگاه ویژه برسد و به این ترتیب خاطره جمعی چند نسل را رقم بزند و بسیای درس و دانش و دین و اخلاق همه را با هم از او آموختند.
راستگو مبتکر خیلی از برنامه‌های تعلیم و تربیت ویژه کودکان شد تا بتواند در فضایی مفرح و سرگرم کننده درس‌های جدی و رسمی نظام آموزشی و تربیتی باشد و همانقدر که حجت الاسلام قرائتی امروز چهره‌ای شناخته شده برای مخاطبان است او هم در دوره‌ای به یک فرد مشهور و دوست داشتنی برای کودک و نوجوان تبدیل شده بود و البته در یکی دو دهه اخیر کمتر در تلویزیون حضور پیدا کرد و حسرت نبودش در تلویزیون حس می‌شد.
۵ اسفند؛ عبدالله احمدیه
عبدالله احمدیه بازیگر سریال‌های تلویزیونی روز پنجم اسفندماه بر اثر ایست قلبی در منزل خود درگذشت. این بازیگر در سال‌های اخیر فعالیت چندانی نداشت و شاید نسل جوان‌تر کمتر او را بشناسد با این حال او در دوره‌ای در یکی از مهمترین سریال‌های تلویزیونی «آینه عبرت» بازی کرده بود و با رفتنش بسیاری از رسانه‌ها در تیترهایشان او را با همان سریال یعنی به عنوان بازیگر «آینه عبرت» بدرقه کردند.
علی احمدیه فرزند این بازیگر قدیمی سینما و تلویزیون درباره وضعیت سلامتی او گفته بود پدرش هیچ بیماری زمینه‌ای نداشته است و بر اثر ایست قلبی درگذشته است.
احمدیه طی این یکی دو دهه هم در برخی سریال‌های تلویزیونی به ایفای نقش پرداخت که از جمله آنها می‌توان به سریال‌های «خوش رکاب» و «سه در چهار» اشاره کرد.
۱۶ اسفند؛ علی اصغر آزادان
علی اصغر آزادان از تهیه کنندگان قدیمی و پیشکسوت تلویزیون بود که بسیاری، ساخت تله تئاتر را مدیون او می‌دانند. او غیر از فعالیت در تله تئاتر با یک برنامه خاطره‌انگیز هم شناخته می‌شود که به دهه ۶۰ برمی‌گردد و طی چند فصل با کارگردانان و تهیه کنندگان مختلفی روی آنتن رفت. تهیه‌کنندگی مجموعه عروسکی «چاق و لاغر» را می‌توان یکی از ماندگارترین یادگارهای زنده‌یاد آزادان در قاب تلویزیون دانست.
آزادان در یک سال اخیر درگیر بیماری بود و در نهایت ۱۶ اسفندماه بر اثر سرطان غدد لنفاوی درگذشت.
این تهیه کننده تلویزیون همچنین در سال‌های اخیر در سریال‌هایی مثل «مرز خوشبختی» و «هیات مدیره» به تهیه‌کنندگی مهران رسام همکاری داشته است.
