پرداخت زکات فطره از جمله اعمال واجب پایان ماه مبارک رمضان و عید سعید فطر است و مؤمنان پس از یک ماه روزه‌داری با پرداخت زکات فطره مستضعفان را هم در شادی عید فطر سهیم می‌کنند.
از جمله مهم‌ترین موارد مصرف زکات فطره پرداخت به فقرا است، خصوصاً افراد آبرومندی که بر اثر مشکلات مالی به فقر دچار شده‌اند. در این مورد رهبر معظم انقلاب در پاسخ به استفتائی می‌فرمایند: می‌تواند به عنوان هدیه بدهد و لازم نیست به او بگوید زکات فطره است؛ ولى باید در نیت قصد زکات فطره کند.
جواز مصرف زکات فطره برای آزادی زندانیان فقیر و افراد ورشکسته و بدهکار
موضوع مصرف زکات فطره برای آزادی زندانیان نیازمند طی سال‌های اخیر بسیار مزرح است و اغلب علما در این زمینه نظر موافق دارند و پرداخت زکات فطره را برای پرداخت بدهی افراد آبرومند و آزادی زندانیان نیازمند جایز می‌دانند.
آیت‌الله مکارم شیرازی در پاسخ به استفتاء یکی از مؤمنان مبنی بر پرداخت زکات فطره برای بدهی افراد و یا آزادی زندانیان نیازمند چنین پاسخ دادند.
سؤال: اگر شخصی به واسطه ورشکستگی و بدهکاری فقیر شود آیا می توان زکات فطره را مستقیماً بابت بدهی او به شخص طلبکار داد یا باید حتماً به دست فقیر برسد؟ پاسخ:مانعی ندارد.
سؤال: مصرف زکات فطره برای آزادى افراد فقیرى که بر اثر اشتباهاتى در زندان به سر مى برند، چه حکمى دارد؟
پاسخ : اشکالى ندارد.
نظر آیت‌الله وحید خراسانی
دفتر آیت‌الله وحید خراسانی در پاسخ به استفتاء خبرنگار فارس درباره پرداخت زکات فطره برای آزادی زندانیان اعلام کرد: در صورتی زندانی را بشناسید و او فقیر و مستضعف باشد و بابت امر گناه و خلاف شرع به زندان نیفتاده باشد پرداخت زکات فطره بابت آزادی زندانی بلامانع است.
سال ۱۳۷۹ رئیس وقت سازمان زندان‌ها با استفتاء از علما در زمینه پرداخت زکات فطره به آزادی زندانیان نیازمند موافقت مراجع را برای این امر خدا پسندانه کسب کرد.
رهبر معظم انقلاب در پاسخ به استفتاء رئیس اسبق سازمان زندان‌ها مرقوم کردند: اگر افراد مذکور توانایی پرداخت بدهی خود را ولو با پرداخت غیر مستثنیات دین ندارند، پرداخت زکات به آنها برای ادای دین مانعی ندارد.
نظر رهبر معظم انقلاب درباره پرداخت زکات برای آزادی زندانیان
آیت‌الله سیستانی هم در این مورد در پاسخ به سؤال رئیس سازمان زندان‌ها فرمودند اگر فرد شرایط را دارد پرداخت زکات برای آزادی‌اش مانعی ندارد.
نظر آیت‌الله سیستانی
آیت‌الله نوری همدانی هم در این زمینه می‌فرمایند: در صورتی که دین از راه غیر معصیت بر ذمه آنها است صرف زکات در راه آزادی آنها جایز است.
نظر آیت‌الله نوری همدانی
آیت‌الله مکارم شیرازی در این راستا این‌گونه پاسخ دادند: در صورتی که از کار‌های خلاف خویش پشیمان باشند کمک به انها از باب پرداخت زکات مانعی ندارد.
نظر آیت‌الله مکارم شیرازی
مرحوم آیت‌الله بهجت هم در پاسخ به این سؤال فرمودند: مانعی ندارد. همچنین مرحوم آیت‌الله فاضل لنکرانی هم پرداخت زکات فطره برای آزادی زندانیان نیازمند را بلامانع اعلام کردند.
نظر مرحوم آیت‌الله بهجت
نظر مرحوم آیات‌الله فاضل لنکرانی
در این زمینه تعدادی از علمای اهل سنت هم پرداخت زکات را برای آزادی زندانیان را جایز دانستند.
به هرحال در آستانه عید فطر عموم مؤمنان می‌توانند با پرداخت زکات فطره و یا دیگر پرداخت زکات‌هایشان در این امر خداپسندانه یعنی آزادی زندانیان نیازمند جرائم غیر عمد مشارکت و گرفتاری را به آغوش خانواده بازگردانند.
