این وضعیت موجب شده تا سخنگوی شورای نگهبان هشدار دهد که هرگونه سخنرانی در فضای مجازی و هرگونه حضور در مناطق مختلف کشور با هدف سخنرانی و اجتماع مردمی برای نامزدهای ثبت‌نام کرده خلاف قانون است و در رسیدگی روز‌های آینده به صلاحیت آن‌ها اثر دارد. خبر دیگر او اینکه اگر کسی صلاحیتش در دوره قبل تأیید شده باشد، به معنای تأیید صلاحیت او در این دوره نیست. این خبر در کنار خبر قبلی که می‌گفت اگر کسانی قبلاً رد صلاحیت شده‌اند، در این دوره ثبت‌نام نکنند، نشان می‌دهد شورای نگهبان قرار نیست اسیر فضاسازی و رجزخوانی گروه‌های سیاسی برای بالابردن ضریب تأیید صلاحیت نامزد خود شود.
نکته راهبردی در مسئله تأیید صلاحیت‌ها که کمتر به آن توجه شده و این حقیقت راهبردی اسیر فضاسازی نخبگان و جناح‌های سیاسی و رسانه‌های وابسته به آن‌ها شده این است که میان خواست و تمایل مردم و خواست و تمایل این بخش از نخبگان و فعالان سیاسی تفاوت و تقابل واضح و آشکاری وجود دارد که سیاسی‌ها عمداً از پرداختن به این مسئله آشکار ممانعت می‌کنند و بلکه آن را وارونه‌نمایی می‌کنند! در واقع مردم حاضر نیستند از کوچکترین تخلف نامزد‌ها بویژه آنان که در قدرت مستقر هستند و یا سابقه حضور در مناصب و جایگاه‌های قدرت را داشته‌اند، بگذرند و هر سابقه خاکستری یا سیاهی را با دقت پی‌می‌گیرند، اما خود نامزد‌ها و گروه‌های سیاسی و رسانه‌های متعلق به آنان چنین وانمود می‌کنند که مردم برای حضور هر کس با هر شرایط در فضای انتخابات اصرار دارند و اعتقادی به تأیید صلاحیت و نظارت استصوابی در میان مردم وجود ندارد! اگر چنین است چرا مردم تا به آن حد نسبت به تخلفات و رانت‌خواری و فساد مالی و قوم‌وخویش‌سالاری برخی نامزدهای معلوم‌الحال حساسند و مطالبه پاسخگویی و محاکمه متخلفان را دارند؟
این تناقض چگونه قابل حل است؟
هنوز نامزدهای نهایی معلوم نشده‌اند که جنابان نامزد‌ها چمدان سفر‌های شهری و کیف سفر‌های مجازی خود را بسته‌اند و از کوی و برزن گرفته تا فرودگا‌ه‌ها و صفحات پلتفرم‌های مجازی مشغول تحلیل و تخریب و تکذیب رقبا شده‌اند. این وضعیت موجب شده تا سخنگوی شورای نگهبان هشدار دهد که هرگونه سخنرانی در فضای مجازی و هرگونه حضور در مناطق مختلف کشور با هدف سخنرانی و اجتماع مردمی برای نامزدهای ثبت‌نام کرده خلاف قانون است و در رسیدگی روز‌های آینده به صلاحیت آن‌ها اثر دارد. خبر دیگر او اینکه اگر کسی صلاحیتش در دوره قبل تأیید شده باشد، به معنای تأیید صلاحیت او در این دوره نیست. این خبر در کنار خبر قبلی که می‌گفت اگر کسانی قبلاً رد صلاحیت شده‌اند، در این دوره ثبت‌نام نکنند، نشان می‌دهد شورای نگهبان قرار نیست اسیر فضاسازی و رجزخوانی گروه‌های سیاسی برای بالابردن ضریب تأیید صلاحیت نامزد خود شود.
نکته راهبردی در مسئله تأیید صلاحیت‌ها که کمتر به آن توجه شده و این حقیقت راهبردی اسیر فضاسازی نخبگان و جناح‌های سیاسی و رسانه‌های وابسته به آن‌ها شده این است که میان خواست و تمایل مردم و خواست و تمایل این بخش از نخبگان و فعالان سیاسی تفاوت و تقابل واضح و آشکاری وجود دارد که سیاسی‌ها عمداً از پرداختن به این مسئله آشکار ممانعت می‌کنند و بلکه آن را وارونه‌نمایی می‌کنند! در واقع مردم حاضر نیستند از کوچکترین تخلف نامزد‌ها بویژه آنان که در قدرت مستقر هستند و یا سابقه حضور در مناصب و جایگاه‌های قدرت را داشته‌اند، بگذرند و هر سابقه خاکستری یا سیاهی را با دقت پی‌می‌گیرند، اما خود نامزد‌ها و گروه‌های سیاسی و رسانه‌های متعلق به آنان چنین وانمود می‌کنند که مردم برای حضور هر کس با هر شرایط در فضای انتخابات اصرار دارند و اعتقادی به تأیید صلاحیت و نظارت استصوابی در میان مردم وجود ندارد! اگر چنین است چرا مردم تا به آن حد نسبت به تخلفات و رانت‌خواری و فساد مالی و قوم‌وخویش‌سالاری برخی نامزدهای معلوم‌الحال حساسند و مطالبه پاسخگویی و محاکمه متخلفان را دارند؟ این تناقض چگونه قابل حل است؟
تأیید صلاحیت افراد برای همان دوره است
سخنگوی شورای نگهبان با بیان اینکه ملاک ما درباره کاندیدا‌ها حال فعلی آنهاست، گفت: ممکن است فردی در دوره گذشته صلاحیت داشته، ولی الآن صلاحیتش را از دست داده است.
عباس‌علی کدخدایی عضو حقوقدان و سخنگوی شورای نگهبان در گفت‌وگویی تفصیلی با پایگاه KHAMENEI. IR در پاسخ به سؤالی در مورد ویژگی‌های عمومی و حداقلی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، تصریح کرد:اشخاصی که می‌خواهند وارد انتخابات شوند باید بدانند که مردم دارند سرنوشتشان را به آن‌ها می‌سپارند. تفویض اختیارات مردم و سرنوشت مردم یک ظرفیت بسیار عظیمی می‌طلبد. شاید هرکسی نتواند از عهده آن بربیاید. البته منظورم عدم توانمندی نیست، بلکه خوشبختانه در کشور ما توانمندی‌های زیادی هست و نسل جوان و نسل گذشته ما خیلی توانمندند، امّا به این مفهوم نیست که همه بتوانند در این حوزه ورود بی‌رویه داشته باشند.
کدخدایی با بیان اینکه شورای نگهبان در زمان ثبت‌نام اعلام‌نظر می‌کند، امّا این شرایط حداقلی است، گفت: آنچه که ما تلاش داریم بیان کنیم و مرتب در رسانه‌ها هم داریم تکرار می‌کنیم این است که شورای نگهبان یک نهاد قانونی و مقید به قانون است و انتظاری که از شورای نگهبان باید وجود داشته باشد، انتظار اجرای صحیح قانون است و لاغیر! گاهی اوقات گروه‌های سیاسی مسائلی را مطرح می‌کنند و به ما می‌گویند بنا به مصلحت چشم‌پوشی کنید و نادیده بگیرید و این کار را بکنید.
این توصیه‌ها در شورای نگهبان قابل اجرا نیست؛ چون شورای نگهبان در جایگاه تشخیص مصلحت و احراز مصلحت و خوب و بد بودن نسبی نیست. شورای نگهبان باید شرایط قانونی را با افراد ثبت‌نام‌کننده انطباق دهد و هرکدام که شرایطش را داشتند، بر اساس رأی اکثریت شورای نگهبان احراز صلاحیتش را اعلام کند. امّا عده‌ای از شورا انتظار انطباق این شرایط با افراد را دارند. ما مسئول نیستیم چه کسی که در گذشته خوب بوده و الآن بد است و بعداً خوب می‌شود. اصلاً ما در این وادی قدم نمی‌گذاریم.
برای مثال اگر نماینده‌ای مدرک جعلی ارائه‌کرده و ما متوجه نشدیم که این مدرک جعلی‌بوده و در مجلس اعتبارنامه‌اش هم تصویب‌شده و در میانه دوره نمایندگی‌اش روشن می‌شود که مدرکش جعلی است و محرز می‌شود، دوره بعدی که ثبت‌نام می‌کند و برای ما روشن‌شده که مدرکش جعلی است، قادر به اعمال اختیارات هستیم و می‌توانیم بررسی کنیم.
در حوزه‌های دیگر هم به همین صورت است. مثلاً، فردی که در دوره اوّل ریاست‌جمهوری یا نمایندگی مجلس التزام عملی به اسلام، نظام و قانون اساسی داشته است و دوره بعد همه این‌ها را نفی مستقیم یا غیرمستقیم می‌کند، طبیعتاً، ما نمی‌گوییم بد شده است. ما می‌گوییم ایشان فاقد این شرط است.
کدخدایی اضافه کرد:ما نمی‌گوییم که اصلاً مسئولیتی در قبال افراد نداریم، بلکه نگاه‌مان وضع فعلی فردی است که ثبت‌نام می‌کند. کسی که دو دوره رئیس‌جمهور بوده و بعدِ چهار سال دوباره برای ثبت‌نام آمده، دوباره باید با شرایط فعلی ما بررسی شود. این حکم قانون است؛ یعنی میزان حال فعلی افراد است و باید در هر دوره‌ای افراد بررسی شوند. به همین خاطر ممکن است فردی در دوره گذشته صلاحیت داشته، ولی الآن صلاحیتش را از دست داده است.
مناظره پیش از اعلام نتیجه صلاحیت‌ها غیرقانونی است
عضو کمیسیون نظارت بر تبلیغات سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: بر اساس ماده ۶۶ قانون انتخابات ریاست جمهوری فعالیت داوطلبان از زمانی رسمی است که صلاحیت آن‌ها تأیید شود وپیش از آن مغایر با قانون است.
سیداحسان قاضی زاده هاشمی در گفتگو با خبرگزاری خانه ملت تصریح کرد: فضا‌ها و رسانه‌های نوین و به اصطلاح «آی‌پی تی‌وی»ها بستری برای معرفی برنامه‌ها اولویت‌ها و برگزاری مناظره‌ها است، اما پس از اعلام رسمی صلاحیت کاندیدا‌های نهایی توسط شورای نگهبان قبل از آن توسط کمیسیون نظارت بر تبلیغات و شورا اعمال نظارت می‌شود. وی افزود: این فضا‌ها باید به عدالت بین همه کاندیدا‌ها توزیع شود و همه افراد بتوانند به طور مساوی از آن بهره ببرند و انتظار می‌رود از کسانی که خود قرار است مجری قانون باشند و خود را در معرض انتخاب مردم قرار دهند قانون را رعایت کنند، دعوت به مناظره پیش از اعلام نظر رسمی شورای نگهبان غیر قانونی است.
