تنور سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری رفته رفته با شروع مرحله تبلیغات داغتر شده و پیش بینی میشود با برگزاری مناظرات صداوسیما این رقابت به اوج خود برسد و مشخص شود رقابت اصلی بین چه نامزدهایی خواهد بود.
پنج ضلعی اصولگرایان و کاندیدای واحد
اصولگرایان که تا قبل از ورود سید ابراهیم رئیسی تنها عامل اجماعشان را کاندیداتوری او اعلام میکردند، اما بعد از حضور او صف ثبت نام تشکیل دادند تا بالاخره توانستند مجوز حضور ۵ نامزد را از شورای نگهبان بگیرند.
رئیسی، جلیلی، زاکانی، قاضی زاده هاشمی و رضایی آرایش سیاسی اصولگرایان را در حالی شکل میدهند که بعضی از آنها اعلام کرده اند به طور مستقل وارد عرصه انتخابات شده اند. یکی از چهرههایی که به عنوان نامزد پوششی ابراهیم رئیسی از او یاد میشود سعید جلیلی است؛ او که با راه اندازی جلسات دولت در سایه عملا به نامزدی بالقوه برای اصولگرایان تبدیل شده بود، اما حالا به نظر میرسد با حضور رئیسی در عرصه انتخابات از نامزد اصلی به نامزد پوششی تغییر نقش داده است. البته عدهای این گمانه زنی را مطرح میکنند که گزینه نهایی اصولگرایان جلیلی خواهد بود و این بار ورود او به عرصه انتخابات جدیتر است.
بیژن نوباوه مشاور سعید جلیلی درباره تحلیلهایی مبنی بر کنارهگیری جلیلی به نفع رئیسی اظهار کرد: اصلا موضوع کنار رفتن جلیلی به نفع کسی مطرح نیست. جلیلی سالها کار با برنامه ریزی انجام داده است، به ویژه در زمان تشکیل دولت سایه، وی مسائل و مشکلات را دیده است و طرح و برنامه دارد.
ناصر ایمانی فعال سیاسی اصولگرا هم در این باره گفت: یکی از افرادی که احتمالا تا پایان انتخابات انصراف نمیدهد و به نفع رئیسی کنار نخواهد کشید سعید جلیلی است.
او ادامه داد: جلیلی به عنوان یک اصولگرا به صحنه میآید و نقش بازوی کمکی برای رئیسی ندارد.
اما علیرضا زاکانی نامزد دیگر اصولگرایان هم تاکید کرد که جبهه انقلاب در نهایت با یک کاندیدا وارد انتخابات خواهد شد و مالک شریعتی سخنگوی او نیز در نشستی بیان کرد: «هر نامزدی که از جریان انقلاب بگوید من قطعا کنار میروم اشتباه کرده است و حتی اگر هم بگوید تا آخر در عرصه حضور دارد باز هم اشتباه است، نامزدهای جریان انقلابی بیش از دو نفر هستند این عقلانیت و هوشمندی در تمام دوستان وجود دارد که در روزهای پایانی تصمیم واحدی بگیرند که این تصمیم به ماندگاری یک نفر یا دو نفر از چهرههای جریان انقلاب منجر شود.»
امیرحسین قاضی زاده هاشمی هم به صراحت اعلام کرده که تا آخر در صحنه میماند و بنای کناره گیری به نفع نامزد اصلی اصولگرایی را ندارد. در میان این اسامی محسن رضایی که بصورت مستقل وارد رقابت شده در حال پیگیری فعالیتهای انتخاباتی خود با شور و حرارت ویژهای است و اعلام کرده قصد انصراف ندارد. او سودای ماندن در عرصه را دارد و حتی سودای دوگانه انتخاباتی رئیسی- رضایی را در سر میپروراند. سودایی که با رزومه کاندیداتوریهای مستمر او در ادوار گذشته انتخابات ریاستجمهوری در تناقض نیست.
با توجه به این شرایط در صورت عدم انصراف نامزدهای اصولگرا این احتمال وجود دارد که آرای نامزدهای اصولگرا تقسیم شده و انتخابات به دور دوم کشیده شود. میتوان این گمانه زنی را پیش فرض قرار داد که در انتخابات ۱۴۰۰ یک قطب اصلی رقابت اصولگرایان رئیسی و جلیلی خواهد بود، هر چند که ممکن است آنها به دلیل تعدد نامزد به رقابتهای درون جناحی روی بیاورند.
حسن بیادی دبیرکل جمعیت آبادگران جوان ایران اسلامی در رابطه با این موضوع گفت: اگر ۵ کاندیدای اصولگرا انصراف ندهند انتخابات به دور دوم کشیده میشود مگر اینکه مسیر دیگری را طی کنند.
او راه حلی ارائه کرد و بیان کرد: اگر ۳ نفر آنان پس از پایان زمان تبلیغات به نفع یکنفر که احتمال پیروزی آن بیشتر از دیگران است کناره گیری کنند در این صورت شانس پیروزی آنان ۶۰ درصد خواهد بود مگر اینکه مشارکت حداکثری باشد.
مصباحی مقدم سخنگوی جامعه روحانیت مبارز هم درباره انصراف نامزد های دیگر به نفع رئیسی اظهار کرد:شورا فقط یک نفر را به مردم معرفی خواهد کرد اما مردم حق دارند به هرکس که مایل بودند رای دهند و سید ابراهیم رییسی منحصرا نامزد شورای وحدت اصولگرایان است و اینکه دیگر نامزدهای اصولگرا به نفع رییسی از انتخابات کناره گیری کنند یا تا روز انتخابات در صحنه بمانند به نظر شخصی خود آنها بستگی دارد و ممکن است کنارهگیری نکنند.
مهرعلیزاده یا همتی؟ مسئله این است!
محسن مهرعلیزاده و عبدالناصر همتی از دیگر چهرههایی هستندکه وارد عرصه انتخابات شده اند و در تلاش هستند تا طیف اصلاح طلبان را نمایندگی کنند. از طرفی مهرعلیزاده با ارسال نامه به بهزاد نبوی خواستار حضور در نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان و ارائه برنامههای خود میشود و از طرفی دیگر جمعی از اصلاح طلبان پس از اظهارات همتی در کلاب هاوس، به سمت وی متمایل میشودند و سعی میکنند تا نظر بزرگان جریان اصلاحات را برای حمایت از او جلب کنند.
محسن هاشمی رفسنجانی نیز یکی از این افراد است؛ او در اظهارات اخیر خود با اشاره به این که مشی و منش مرحوم اکبر هاشمی رفسنجانی حمایت از کاندیداهای موجود بوده است، عبدالناصر همتی را گزینه مطلوبی دانست و گفت: اگر (مرحوم هاشمی رفسنجانی) امروز زنده بود، به دکتر همتی رأی میداد.
محمد هاشمی رئیس اسبق صداو سیما و برادر هاشمی رفسنجانی نیز در سخنان اخیر خود به حمایت از همتی پرداخت و اظهار کرد: احترام آقایان لاریجانی و جهانگیری را دارم، اما این که میپرسید چه اتفاقی میافتد؟ میگویم اگر طبق مشی و منش هاشمی رفتار کنند، یعنی بیایند بین یکی از کاندیداهای موجود بایستند، بهتر خواهد بود؛ به طور مثال اگر نظر من را بخواهید همتی یکی از افرادی است که از ابتدا همراه هاشمی بوده است و ایشان به همتی بسیار اعتماد داشت؛ مخصوصا در حوزه اقتصادی که امروز محل اصلی مشکلات کشور است، اگر داوطلبان رد شده از چنین چهرهای حمایت کنند، شاهد رویکرد دیگری در انتخابات خواهیم بود.
همچنین محمود علیزاده طباطبایی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران، درباره حمایت کارگزاران از همتی گفت: همتی عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران است و بر همین اساس نمایندگان حزب کارگزاران در حال رایزنی و مذاکره با نهاد اجماع ساز هستند تا از آقای همتی حمایت کنند. قطعا آقای خاتمی از جمع بندی نهاد اجماع ساز حمایت میکند و پیش بینی من این است که جمع بندی بر سر همتی خواهد بود، زیرا تجربه موفق تری دارد.
محسن مهرعلیزاده هم که در سال ۸۴ نامزد اصلاح طلبان شده بود و در آن مقطع هم هیچ کدام از احزاب اصلاح طلب، از او حمایت نکرده بودند در تلاش است تا بار دیگر شانس خود را در انتخابات ۱۴۰۰ هم امتحان کند.او که در مقطعی عضو حقیقی شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان و عضو شورای مرکزی حزب پیشرو اصلاحات شده بود. هیچ وقت باب میل دل اصلاح طلبان نبوده به گونهای که علی صوفی دبیرکل حزب پیشرو اصلاح طلبان، با تردید درباره حمایت از او صحبت میکند و همتی را گزینه بهتری برای اصلاح طلبان میداند.
با این حال اصلاحطلبان باید تکلیف خود را روشن کنند که آیا میخواهند از میان مهرعلیزاده و همتی از یکی حمایت کنند یا نامزدی معرفی نمیکنند و به سراغ مشارکت غیرفعال خواهند رفت.