رضا جمارانیان رئیس انجمن کارفرمایان صنعت سیمان در برنامه صبح بخیر ایران با اشاره به تبعات قطعی برق در صنایع گفت: صنعت سیمان نزدیک به پانزده سال است مشمول قیمت گذاری دستوری دولت بوده و در این سال ها این قیمت ها زیر نرخ تورم بوده است. سال ۹۵،۹۶ صفر درصد، سال ۹۷ حدود ۱۲ درصد، سال ۹۸ هم ۳۷.۵ درصد و در سال ۹۹ هم حدود ۲۰ درصد افزایش قیمت بر آن اعمال شد.
وی بیان کرد: این سه سال هم افزایش قیمت از ابتدای مرداد ماه بوده چرا که با توجه به تورم مشخص است که قیمت سیمان سرکوب شده است.
جمارانیان بیان کرد: دلایل دولت برای قیمت گذاری دستوری پایین تر از نرخ تورم توجه به صورت های مالی و سود متوسط شرکت هاست. صنعت سیمان هشتاد ساله است و متوسط استهلاک واحد های تولید بیش از چهل سال بوده و استهلاک دستگاه ها صفر شده است.در سیستم حسابداری یکی از پایه های قیمت گذاری استهلاک است.
او گفت: مطابق همه جهان باید سود اقتصادی در قیمت گذاری مدنظرگرفته شود، چندین سال است با وزارت صمت و سازمان حمایت صحبت کردیم که نرخ ها بر اساس سود اقتصادی بررسی شوند ولی راه به جایی نبرده ایم.
وی افزود: متاسفانه ۷ سالی می شود که ما در هشت واحد نیمه کاری داریم که ماشین آلات هم آمده اند و چون صرفه اقتصادی نداشته، سرمایه گذار آن را رها کرده است.
رئیس انجمن کارفرمایان صنعت سیمان بیان کرد: زمستان سال گذشته هر پاکت سیمان را ۱۶ هزار تومن درب کارخانه میفروختیم و مصرف کننده با دلالی ها پاکتی ۶۰ هزار تومان خریداری می کرد. این گردش مالی برای زمستان است که بالغ بر ۶ هزار میلیارد تومان برآورد شده است.
وی تصریح کرد: ۷۰درصد سیمان خریداری شده در این مدت، حداقل توسط پانزده نفر اتفاق افتاده است. ما تنها موظف به فروش عمده بودیم و نمی توانستیم خرده بفروشیم.
جمارانیان گفت: قوانین ظاهرا به نفع صنعت سیمان بوده، ولی باطن به این صورت نیست. در سال‌های گذشته عرضه ما بیش از تولید است. ظرفیت تولید سیمان بیش از ۸۸ میلیون تن تولید سیمان تخمین زده شده در حالی که به دلیل نبود تقاضا، سال گذشته ۶۸ میلیون تن تولید کردیم که از این میزان، ۱۴ میلیون تن آن سیمان کلینگر صادراتی بوده و مابقی به مصرف داخل رسیده است.
او افزود: آمار رسمی مرکز ملی آمار سال ۹۹ تورم را ۴۰ درصد نشان دادند، اما صنعت سیمان ۱۵ درصد افزایش قیمت داشته است و باعث شده تا نتوانیم نوسازی و بهسازی انجام دهیم. قطعات وارداتی است، اما تعمیرات بومی سازی شده است.
جمارانیان بیان کرد: قصد توجیه افزایش قیمت را نداریم، اما معتقدیم که مصرف کننده نتوانست با قیمت مناسب سیمان را خریداری کند. زمستان سال گذشته، سیمان را به قیمت ۱۶ هزار تومان میفروختیم، اما با قیمت ۶۰ هزار تومان به مصرف کننده می‌رسید.
او تاکید کرد: واحد‌های نظارتی به بازار دلالی سیمان ورود کنند و این پانزده نفر را کشف کنند. هرجا از نظام عرضه و تقاضا خارج شدیم غیر از رانت و فساد چیزی ندیدیم. سلطان سیمان یا سلاطین سیمان هم بزودی کشف خواهند شد.
رئیس انجمن کارفرمایان صنعت سیمان ادامه داد: از ابتدای اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۰، عملا قیمت مصوب هر پاکت سیمان ۲۲ هزار تومان شد و در نهایت موفق شدیم با این قیمت در تاریخ ۹ خردادماه، موافقت مسئولان مرتبط را دریافت و سیمان را در بورس کالا عرضه کنیم.
بورس کالا رانت میان ۱۶ تا ۶۰ هزار تومانی قیمت سیمان را از بین می‌برد
او بیان کرد: پس از اولین عرضه سیمان در بورس کالا که با هدف رهایی از قیمت گذاری دستوری و رانت صورت گرفت، با یک رقابت اندک در بورس کالا، سیمان با قیمت ۳۲ تا ۳۴ هزار تومان به فروش رسید. این روند تا ۱۴ تیرماه یعنی قبل از آغاز قطعی‌های برق، ادامه داشت.
جمارانیان گفت: یعنی حدود یک ماه و ده روز فعالیت در بورس کالا این مزیت را داشت که قیمت ۱۶ هزار تومان سیمان که به ۲۲ هزار تومان رسید، برای تولید کننده عایدی داشت و از طرف دیگر، قیمت ۶۰ هزار تومانی که به مصرف کننده می‌رسید، به ۳۲ تا ۳۴ هزار تومان کاهش یافت.
او اضافه کرد: در عمل، با ورود سیمان به بورس کالا رانتی که در فاصله ۱۶ تا ۶۰ هزار تومانی ایجاد شده بود، از بین رفت. ضمن این که برای جلوگیری از تخلفات احتمالی در بورس کالا نیز، کف خرید را ۱۰ تن قرار دادیم و سقف آن را در استان‌ها و شرکت‌های مختلف، به صورت متفاوت از ۲۰۰ تن تا ۵۰۰ تن برای یک هفته مشخص کردیم. این برای این بود که به یکباره، فردی نتواند چندهزار تن خرید کند.
رئیس انجمن کارفرمایان صنعت سیمان تاکید کرد: به دلیل این که هزینه حمل و نقل بالاست، برای خریداران صرفه ندارد که یک بار سیمان را به انباری ببرند و آن جا دپو کنند و دوباره بخواهند آن را جا به جا کنند به همین دلیل دپو کردن به این صورت اتفاق نمی‌افتد.
او بیان کرد:، اما گاهی ممکن است که خریدار، از انبار کارخانه تولیدی به صورت رایگان استفاده کند یعنی سیمان را بخرد، اما به موقع تحویل نگیرد و صبر کند تا قیمت‌ها بالا برود، به همین دلیل، در فرآیند بورس کالا، سقف زمانی تحویل را هم یک هفته در نظر گرفتیم.
جمارانیان تصریح کرد: اگر زمان بیش از یک هفته بگذرد، روزانه نیم درصد از ارزش کالا را بابت هزینه انبارداری کسر می‌کنیم تا واسطه‌ها نتوانند ورود کنند و فقط فردی که مصرف واقعی دارد، مصرف یک هفته اش را دریافت کند.او اظهار کرد: این اقدامات موثر بوده، مشتری‌هایی که برای خرید سیمان کد بورس کالا دریافت کرده اند، تا آخرین عرضه به هزار و ۴۰۰ نفر رسیده بود و در این مدت نیز، ۲ هزار نفر دیگر اضافه شده اند. یعنی در مجموع به ۳ هزار و ۴۰۰ نفر رسیده و حتی از صنعت پتروشیمی که سال‌ها در بورس فعالیت کرده و ۲ هزار و ۵۰۰ مشتری دارد، بیشتر شده است.
این فعال صنعت سیمان همچنین گفت: یک تسهیل دیگر نیز برای مشتریان سیمان در بورس کالا در نظر گرفته شده و آن هم این است که هر مشتری که دارای کد بورس اوراق بهادار باشد، بدون نیاز به مراجعه و ارائه مدارک، کد بورس کالا نیز برای آن‌ها صادر می‌شود تا نیازشان برطرف شود.
او گفت: افرادی که پس از ورود سیمان به بورس کالا متضرر شده اند، تمام عوامل خود را به کار انداخته اند و به مردم آدرس غلط می‌دهند. یعنی ورود سیمان به بورس کالا را دلیل کمبود و گران شدن سیمان معرفی می‌کنند در حالی که در بازه زمانی ۹ خرداد تا ۱۴ تیرماه در بورس بدون مشکل فعالیت کردیم و مشکل از ۱۴ تیرماه به دلیل قطعی‌های برق شروع شد.
جمارانیان تاکید کرد: از زمان شروع قطعی‌های برق، عملا هیچ تولیدی نداشته ایم و تقریبا نزدیک به صفر رسیده است. اکنون چند گروه هستند که می‌خواهند با این هیاهوها، ورود سیمان به بورس کالا را مقصر افزایش قیمت جلوه دهند؛ گروه نخست بعضی صنایعی هستند که سیمان را به صورت عمده استفاده می‌کردند.
او گفت: این‌ها قبلا هم به دلیل فرار مالیاتی، سیمان را مستقیما از صنایع سیمان تهیه نمی‌کردند. اگر مستقیم این کار را انجام می‌دادند، چون فاکتور رسمی صادر می‌شد باید با اداره دارایی طرف حساب می‌شدند.
رئیس انجمن کارفرمایان صنعت سیمان ضمن تاکید مجدد بر این که قطعی برق دلیل اصلی این نا به سامانی قیمت هاست، گفت: کوره سیمان از زمان شروع به کار، حدود ۲۴ تا ۴۸ ساعت زمان می‌برد تا به دمای مورد نظر برای شروع فرآیند تولید برسد. از ابتدای تیرماه که زمزمه‌های قطع برق را شنیدیم، مکاتبات متعددی داشتیم.
او گفت: وزارت صمت نهایت همکاری را داشت و با وزارت نیرو مکاتبه کرد که سیمان مانند صنایع دیگر نیست که روزی ۴ ساعت دچار قطعی برق شود. حداقل ۷۰ درصد دیماند شرکت‌های سیمانی باید داده شود و ۳۰ درصد دیگر را نیز صنعت سیمان کمک می‌کند.
جمارانیان گفت: متاسفانه این پیشنهادات مورد توجه قرار نگرفت. صنعت سیمان خودش از این مسئله بیشترین آسیب را دیده، زیرا روزانه ۲۵ میلیارد تومان هزینه کارکنان را می‌پردازد، ولی تولید ندارد؛ با وجود این که نه در بخش خصوصی و نه در بخش خصولتی، هیچگونه تعدیل نیرویی نداشته ایم.
