یک مقام مسئول در حوزه زعفران که تمایلی به ذکر نامش در خبر ندارد، در گفتوگو با فارس اظهار کرد: عمدهترین دلیلی که تا امروز برای ساماندهی زعفران کشور ما را به یک اجماع واحد نرسانده، به این خاطر است که منفعتهایی که در این حوزه تعریف شده، با تولید و صادرات همسو نبوده و نیست.
وی افزود: به عبارت بهتر زمانی که سود در مسیر تولید و صادرات به مفهوم واقعی نباشد، این شیوه مبادلاتی مفهوم واسطهگری و دلالی پیدا میکند، این بدان معنا است که اکنون عدهای در کشور که تعدادشان از انگشتان ۲ دست هم بیشتر نیست و به اصطلاح نام صادرکننده را با خود یدک میکشند، در واقع حافظ منافع برندهای معتبر اروپایی هستند.
این کارشناس و فعال حوزه زعفران تصریح کرد: عمق فاجعه زمانی بیشتر مشخص میشود که مسئولان ارشد کشور بدانند همین تعداد اندک هستند که امروز در داخل ایران قیمت زعفران را به حدی رساندهاند تا سود برندهای یاد شده در بیشترین حالت ممکن باقی بماند و بنابراین همیشه یک سوءظنی به این افراد وجود دارد که اینها حتما آدمهای آنها هستند.
این مقام مسئول در حوزه زعفران ادامه داد: سلاطین یاد شده زعفران ایران غالباً تابعیت کشورهای اسپانیا و ایتالیا را دارند و یا اینکه در آن کشورها دفاتری برای خود دایر کردهاند.
وی افزود: هر چند آیند و روند و شیوههای مبادلاتی این افراد را زیر نظر داریم، اما واقعیت تلخ آن است که اکنون داد و ستد زعفران کشور چون در مسیر یک اقتصاد درست قرار ندارد و بخشنامههایی هم که صادر میشوند، چون نمیتوانند رویه غیرمعقول اقتصاد حاکم بر زعفران را اصلاح کنند فاقد کارایی و ضمانت اجرایی لازم است.
این مقام مسئول در حوزه زعفران در پاسخ به این که بسته پیشنهادی شما برای برون رفت از وضعیت کنونی چیست، گفت: ابتدا باید عرض کنم در پیوند با این موضوع چند نگاه وجود دارد که تفکر نخست به تولید و ضرورت پایین آوردن هزینههای آن تاکید دارد، همه میدانیم بخشی از هزینه تولید به کارگران و مراحل برداشت، پرچینی، خشک کردن و فراوری مربوط میشود.
وی تصریح کرد: نگاه دوم آن است که در همین راستای پایین آوردن هزینه تولید، برداشت زعفران را به صورت مکانیزه انجام دهیم تا هم در زمان کوتاهتر و هم محصول با کیفیت بیشتری از روی زمین برداشتهشود.
وی اظهار کرد: نگاه سوم در واقع دیدگاه شخصی من است اینکه برای پیشگیری از فروش فلهای زعفران یا خام فروشی، به سمت فراوری این محصول با کمک شرکتهای دانش بنیان برویم.
این کارشناس با بیان اینکه در حوزه زعفران بهترین پتانسیل اشتغال ممکن را داریم، گفت: بنابراین میتوانیم از این حجم زیاد اشتغال محافظت کنیم که درآمد حاصل از زعفران را به سطح واقعی آن برسانیم.
وی بیان کرد: این ایده زمانی محقق میشود که از یک سو درآمد واقعی نصیب کشاورز و از سوی دیگر آن حجم زیاد نیروی کار نیز از این درآمد راضی باشند و همه اینها زمانی امکانپذیر است که بتوانیم درآمد حاصل از فروش و صادرات زعفران را در داخل کشور نگه داریم.
این مقام مسئول در حوزه زعفران تصریح کرد: در شیوه کنونی سود حاصل از فروش و صادرات زعفران، نصیب خارجنشینان میشود و به اعتقاد من اگر به دنبال فراوری و استحصال «سفران» یا دیگر محتویات داخلی زعفران که اتفاقا ارزششان بیشتر از خود محصول زعفران است، برویم قادر خواهیم بود ضمن جلوگیری از اقتصاد واسطهگری درآمد حاصل از صادرات زعفران را به کشور و زحمتکشان واقعی این عرصه بازگردانیم.
وی گفت: در سالهای قبل شرکت گلوبال تربتحیدریه یک کار ناقص و در عین حال بسیار خوب را در این حوزه آغاز کرد، اما به دلایل مختلف متوقف شد که یکی از این دلایل آن بود که گروهی در ایران دیدند خروجی این شرکت دارد کشاورزان را به درآمد واقعی خود میرساند و از سوی دیگر فعالیت گلوبال مانع کسب درآمد افسانهای آنها میشود بنابراین فورا جلوی فعالیتش را گرفتند.
این مقام مسئول در حوزه زعفران تاکید کرد: هر چند عملکرد گلوبال هم ضعیف بود، اما اگر مشابه آن با جدیت دنبال و مثلاً در حوزه دانش بنیان کار شود و پودر یا اسانس زعفران یا اقلام دارویی که ارزش افزوده فوقالعاده بالایی دارند احصا شود، خود به خود قیمتزعفران بالا خواهد رفت.
وی اظهار کرد: البته اکنون شرکتهای دانشبنیانی وجود دارند که به صورت چراغ خاموش فعالیتهای خوبی هم انجام داده و اتفاقا دستاوردهای بسیار خوبی نیز کسب کردهاند، اما حمایت از شرکتهای دانشبنیان نیازمند اقدام ملی از سوی دولت است.
گفتنی است؛ مافیای زعفران و دستهای پردهای که باعث ضرر زغفرانکاران و سودهای سرشار عدهای خاص در این حوزه میشود موضوعی است که خبرگزاری فارس خراسان رضوی مدتی است دنبال کرده و نتیجه را در قالب مطالبی مانند «اظهارات رییس شورای ملی زعفران درباره مافیای زعفران؛ مسئولان کشور اعضای مافیا را میشناسند!»، «وقتی صادرکنندگان زعفران همه جا هستند؛ از وزارت جهادکشاورزی تا مجلس!» و «سرنوشت کارآفرین اسپانیایی و پروژه ناتمام فرآوری زعفران در تربت حیدریه» منتشر کرده است.