مسؤولیت اعزام زائران ایرانی به اربعین مطابق تصمیم ستاد مرکزی اربعین که در وزارت کشور تشکیل شده، با سازمان حج و زیارت است. این سازمان با عنوان کمیته اعزام زائران به اربعین از روز دوشنبه (۲۲ شهریورماه) پیش ثبتنام اربعین را آغاز کرد و چهارشنبه (۲۴ شهریورماه) به آن پایان داد. اعزام این زائران نیز از طریق دفاتر خدمات زیارتی (دارای مجوز بند پ) انجام میشود. اکنون ولی تیموری ـ معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ در نامهای به حسین ذوالفقاری، معاون امنیتی و انتظامی وزارت کشور و رئیس ستاد برگزاری اربعین درخواست کرده با مشارکت آژانسهای مسافرتی در اجرای سفرهای اربعین موافقت کند.
به گزارش ایسنا در این نامه که نسخهای از آن در اختیار ایسنا قرار داده شده، آمده است: «با توجه به در پیش بودن آیین باشکوه اربعین و موضوع اعزام زائران به مراسم اربعین، بسیاری از عاشقان سید و سالار شهیدان برای پیوستن به جمع باشکوه و عظیم دلدادگان حسینی به منظور بهرهمندی بیشتر از این سفر معنوی و همسو با سیاستها و تصمیمات متخذه دولت برای ارائه تسهیلات سفر، به استحضار میرساند دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری دارای مجوز از این وزارتخانه دارای ظرفیتها، امکانات و قابلیتهای زیادی برای کمک به زائران هستند. دستور فرمایید دفاتر و آژانسهای تحت پوشش این وزارتخانه (دارای مجوز بند ب) بتوانند در اجرای مراسم اربعین مشارکت فعال داشته باشند.»
در بخش دوم این نامه با توجه به محدود شدن ورود مسافران خارجی از مرزهای زمینی و برخی مرزهای هوایی و توقف صدور ویزای توریستی ایران از اوایل سال ۱۳۹۹ تا کنون، درخواست شده است: «با توجه به در پیش بودن مناسبتهای مربوط به روزهای پایانی ماه صفر و ورود تعداد کثیری از زوار و گردشگران عراقی برای زیارت اماکن مذهبی بهویژه به شهرهای مقدس مشهد و قم، خواهشمند است دستور فرمایید امکان ورود زائران عراقی به کشورمان در بازه زمانی هفته آخر ماه صفر و هفته اول ماه ربیعالاول بررسی و برای اطلاعرسانی و برنامهریزی لازم به این معاونت اطلاع داده شود.»
سال ۹۸ پیش از همهگیری کرونا، ایران این تسهیلات را برای سفر عراقیها قائل شده بود و به مدت ۶۵ روز امکان سفر بدون ویزا برای شهروندان عراقی به ایران را در پایان ماه صفر فراهم کرد.
ایران درحال حاضر تنها برای امور درمانی و پزشکی، تجاری، تحصیلی و کار به اتباع خارجی ویزا میدهد و زائران و گردشگران خارجی به صورت توریستی و یا به انگیزه زیارت امکان سفر به ایران را ندارند. هرچند، به گفته آژانسداران اتباع کشورهای همسایه معمولا با ویزای درمان وارد ایران میشوند.
ایران و عراق به تازگی درباره لغو روادید بین دو کشور موافقت کردهاند که ساز و کار و زمان اجرای آن هنوز نامشخص است. در خردادماه سال ۱۴۰۰ دولت دوازدهم نیز از موافقت با لغو روادید با عراق تا سقف ۴۵ روز به شرط اقدام متقابل از سوی دولت این کشور خبر داد که آن توافق اجرایی نشد.
در سالهای اخیر عراقیها بالاترین تعداد ورودی را به ایران داشتهاند. آمارهای وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز مؤید این موضوع است؛ در سال ۹۷ دو میلیون و ۵۹۸ هزار و ۲۳۰ نفر عراقی به ایران سفر کردند که این عدد در سال ۹۸ به سه میلیون و ۱۶۵ هزار و ۸۳۹ نفر رسید. مطالعات نشان میدهد عراقیها بیشتر برای درمان، زیارت، خرید، گردش و دیدار اقوام به ایران سفر میکنند و بیشتر آنها از مرزهای زمینی تردد میکنند.