مدتی است در روستا‌های کشور و حتی خراسان جنوبی پدیده کوه خواری رخ داده است و عده‌ای از مردم یا در زمان بازنشستگی یا برای تفریح در پایان هفته‌ها به فکر زندگی در روستا‌ها می‌افتند و همین موضوع سبب شده تا روز به روز شاهد تغییر چهره روستا‌ها و از بین رفتن کوه‌ها و تبدیل آن‌ها به باغ ویلا‌های لوکس و چشمگیر باشیم.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، در همین زمان اگر راهی روستا‌های اطراف خراسان جنوبی شویم می‌بینیم که ویلا‌های بسیار زیبایی در دل کوه‌ها ساخته شده است، اما آیا این ساخت و ساز‌ها با مجوز صورت می‌گیرد و چرا باید کوه‌ها و چهره‌ی زیبا طبیعت برای ساخت ویلا از بین بروند؟
کوه خواری به بهانه طرح هادی
تا چندین سال قبل با خالی شدن روستا‌ها روبرو بودیم، اما حالا اتفاقات دیگری رقم خورده است به طوری که همه چیز تغییر کرده و هر کسی که خانه‌ای در شهر دارد به فکر ساخت و ساز در روستا‌های خودش شده است، اما این تقاضای زیاد مردم برای ساخت خانه و ویلا در روستا‌ها تبدیل به یک معضل شده و آن هم این است که با تقاضای بالای مردم برای ساخت ویلا محدوده طرح هادی روستایی تغییری نکرده و فضای روستا بزرگتر نشده است بلکه با ورود بیشتر مردم و کمبود زمین عده‌ای به کوه کندن و ساخت و ساز در دل کوه‌ها روی آورده اند و برای خودشان در دل کوه، اقدام به ویلاسازی کرده اند.
نظارت‌ها در خصوص اینگونه ساخت و ساز‌ها باید زیر نظر منابع طبیعی انجام شود و اگر مسئولین ببینند که کوه خواری صورت گرفته است باید برخورد لازم با آن فرد صورت بگیرد. اما موضوع جالب اینجاست زمانی که به مسئولان منابع طبیعی و آبخیزداری استان می‌رویم تا گلایه‌های مردم روستا‌ها و شواهد خودمان را در خصوص این کوه خواری‌ها در روستا‌هایی از جمله خوان و خراشاد بیان کنیم آن را انکار می‌کنند و می‌گویند: ساخت و ساز‌ها در دل کوه در داخل طرح هادی است و غیر مجاز نیست!
حال سؤال اینجاست مگر می‌شود کوه جزو طرح هادی باشد و به فرض هم که درست باشد آیا این ادعا می‌تواند بهانه‌ای برای تراشیدن کوه‌ها و ساخت و ساز در آن‌ها باشد.
نصرآبادی مدیرکل منابع طبیعی و آبخیز داری خراسان جنوبی در پاسخ به خبرنگار ما می‌گوید: کوه خواری در استان ما بسیار محدود است و از همه مهمتر هر خانه‌ای را که در دل کوه ببینیم کوه خواری به حساب نمی‌آید و این قسمت شاید مربوط به اراضی طرح هادی باشند که به بنیاد مسکن داده شده است و نظارت‌ها برساخت وساز‌ها در این محدوده در دستور کار ما نیست.
پرسیدم در این بین برخی افراد شاید بگویند این زمین یا این کوه میان زمین مان قرار گرفته است آن زمان باید چه اقدامی صورت بگیرد؟
نصرآبادی در این خصوص می‌گوید: این موضوع نیز باید زیر نظر دهیاری‌ها صورت بگیرد و آن قسمتی از کوه برای ما مهم است که دارای پوشش گیاهی باشد و اگر فردی در این قسمت تغییری ایجاد کرده باشد آن زمان وارد کار می‌شویم.
در این بین یادآور دغدغه‌های رهبر انقلاب در خصوص رشد پدیده کوه خواری شدیم آنجا که ایشان می‌فرمایند: حالا بحث زمین خواری به کوه خواری تبدیل شده است بنده که گاهی به شمال تهران می‌روم و مناظر را نگاه می‌کنم با دیدن آن صحنه‌ها و کندن کوه‌ها واقعاً متأسف می‌شوم. مسئولان باید در مقابل سوء استفاده کنندگان قاطعیت به خرج بدهند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استاندر پاسخ می‌گوید: این موضوع مربوط به مناطقی است که دارای پوشش گیاهی است و مردم آن قسمت را تخریب می‌کنند حالا می‌خواهد کوه باشد یا اراضی مسطح، در آن شرایط ما باید وارد کار شویم نه کوهی که جزو طرح هادی قرار گرفته است یا پوشش گیاهی آن چنانی ندارد.
نصرآبادی ادامه داد: کوه خواری و زمین خواری در صورتی که سبب از بین رفتن رویشگاه برخی از گیاهان شود تصرف به حساب می‌آید و پیگرد قانونی دارد و در مواردی که ساخت و ساز خارج از چارچوب بنیاد مسکن، راه و شهرسازی و طرح هادی روستایی باشد تصرف به حساب می‌آید و در آن زمان ما باید برای پیگیری موضوع ورود کنیم.
دود کوه خواری و زمین خواری در چشم روستائیان
افزایش ساخت و ساز‌ها و ایجاد ویلا‌ها در روستا‌های اطراف خراسان جنوبی جدا از قانونی یا غیر قانونی بودنشان، مردم روستا‌ها را به خصوص در آخر هفته مشکلات زیادی از جمله کمبود آب مواجه می‌کند.
راهی روستای خراشاد بیرجند شدیم، روستایی خوش آب و هوا و سرسبز در دل کوه که حالا از همان ورودی روستا ویلا‌های گران قیمت نمایان است و چشم را نوازش می‌کند.
یکی از اهالی روستا می‌گوید: «همانطور که می‌بینید مردمی که در شهر زندگی می‌کنند برای تفریح و گذراندن تعطیلات برای خودشان در این روستا خانه و ویلا ساخته اند. حالا اگر از بحث کوه خواری و کندن کوه و ازبین رفتن منابع طبیعی بگذریم، در پایان هفته و تعطیلات مشکلات زیادی برای سکنه اصلی روستا نیز ایجاد می‌شود و آن هم کمبود آب است و حتی در روز‌هایی آب روستا هم قطع می‌شود و مشکلات زیادی را برای اهالی روستا به همراه دارد.»
هشدار به کوه خواران / ۱۲۰ فقره پرونده کوه خواری و زمین خواری روی میز دادگستری
افزایش کوه خواری در روستا‌های خوش آب و هو کار را به جایی رسانده است که در این بین هر شخصی که پول بیشتری داشته باشد به طوری حاشیه امنی هم پیدا می‌کند و می‌تواند کوه را بکند و برای خود ویلا بسازد.
به سراغ معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل خراسان‌جنوبی رفتیم تا ببینیم تاکنون پرونده‌ای در ارتباط با کوه خواری و زمین خواری تشکیل شده و آیا مجازات کوه خواران بازدارنده است یا خیر؟
حجت الاسلام وحدانی نیا می‌گوید: بر اساس ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی هر کسی با صحنه سازی از قبیل پی کنی، دیوارکشی، تغییر حد فاصل، امحای مرز، کرت بندی، نهرکشی، حفر چاه، غرس اشجار و زارعت و همچنین تصرف زمین‌های زراعی، جنگل‌ها و مراتع ملی شده، کوهستانها، باغها، قلمستانها، منابع آب، چشمه سارها، تأسیسات کشاورزی و دامداری و دامپروری و کشت و صنعت در اراضی موات و بایر به عملیاتی اقدام کند که موجب تخریب محیط زیست و منابع طبیعی شود، به مجازات یک ماه تا یک سال حبس محکوم می‌شود.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل خراسان جنوبی در ادامه با اشاره به تشکیل پرونده‌های کوه خواری بیان می‌کند: از ابتدای امسال تا پایان مهر ماه ۱۲۰ فقره پرونده در زمینه کوه خواری و زمین خواری در استان تشکیل و پارسال نیز ۸۰۴ فقره پرونده در این زمینه به دستگاه قضایی ارجاع و پیگیری شده است.
حجت الاسلام وحدانی نیا تأکید می‌کند: اگر فرد خاصی قصد تجاوز به اراضی ملی را داشته باشد که جزو انفال به حساب می‌آید، باید با او برخورد لازم در چارچوب قانون صورت بگیرد.
مجازات بازدارنده نیست، مسئولین فکری کنند
در موضوع برخورد با پدیده کوه خواری زمانی مجازات بازدارنده است که متخلف جرایمی سنگین‌تر از ارزش ملک و ویلای ساخته شده را بپردازد نه زمانی که مجازات در مقابل سود بالای باغ ویلا به گونه‌ای پایین است که آن شخص تن به مجازات می‌دهد و دست به تصرف می‌زند تا در مقابلش زمینی با قیمت کلان بدستآورد.
وحدانی نیا معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل خراسان جنوبی با تأیید این مطلب می‌گوید: زمانی که فرد حساب و کتاب می‌کند و می‌بنید که سود ساخت و ساز غیر مجاز بیشتر از ضررش است و جریمه و یا مجازاتی که باید در مقابل تخلفش بدهد ناچیز، اقدام به تخلف می‌کند. به همین خاطر نیاز است تا مسئولین فکری به حال بازنگری قانون بکنند و در قانون تغییراتی ایجاد کنند تا اینگونه افراد دیگری به این راحتی دست به اینگونه اقدامات نزنند.
با سختگیرانه‌تر شدن مجازات، دیگر کسی جرأت نخواهد کرد که به کوه خواری روی بیاورد و در دل کوه‌ها برای خودش ویلا بسازد و چهره طبیعت را برهم بزند.
جلوی ضرر را از هرجا بگیریم منفعت است
کوه خواری و زمین خواری یکی از پدیده‌هایی است که در سایه نظارت‌های کمرنگ متولیان، قارچ گونه در حال افزایش است و در این میان برخورد‌های قضایی نیز گویا چندان کارساز نبوده و کوه‌ها همچنان به بهانه در داخل محدوده بودن طرح هادی خورده می‌شوند.
فرمایشات رهبر انقلاب درباره ضرورت مقابله با کوه خواری حجت را بر همه تمام کرده و باید دستگاه‌های نظارتی و قضایی بدون اغماض با هرگونه تخلف، تصرف و زمین خواری اراضی ملی و منابع طبیعی برخورد قاطع و جدی کنند.
البته در کنار برخورد‌های قضایی، سازمان‌های دولتی هم باید در واگذاری‌ها دقت کنند تا زمین‌ها و مستغلات به کام زمین خواران رها نشود و پیشگیری از هرگونه تصرف در زمین‌های ملی، محیط زیست و تعدی به منابع طبیعی در اولویت‌های کاری آنان قرار گیرد.
آنگاه است که با تشدید نظارت‌ها بر ساخت وساز‌های غیر مجاز در دل کوه‌ها و از مهمتر ایجاد قوانین و تعیین مجازات سخت گیرانه‌تر برای متخلفان، می‌توان جلوی کوه خواری و زمین خواری را در مناطق خوش آب و هوا گرفت و عرصه را بر سودجویان تنگ‌تر کرد.
