رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه در کنفرانسی خبری گفت: با ایران به پیشرفتی درخصوص تاسیسات کرج و دوربین‌هایش دست یافتیم.
به گزارش ایسنا، وی در این نشست با نشان دادن دوربین‌هایی که آژانس در سرتاسر دنیا از آن‌ها استفاده می‌کند، گفت: ما باید این دوربین‌ها را تعویض می‌کردیم. این نمونه دوربین‌هایی است که آسیب دیده بودند. این دوربین‌ها مهر و موم می‌شوند و نمی‌شود آن‌ها را دست‌کاری کرد.
گروسی بیان کرد: نصب دوربین‌ها و دیگر روش‌های نظارتی در سفر ماه فوریه‌ام به دست آمد. ایران قبول کرد که راه‌های اضافی – به جز آن‌هایی که در توافق پادمانی آمده است - برای نظارت و راستی‌آزمایی در برخی نواحی داشته باشیم. ما مذاکره کرده بودیم تا بتوانیم اطلاعات را در حافظه دوربین‌های‌مان ذخیره کنیم و برای نشان دادن حسن نیت جهت شکل‌گیری توافق قبول کردیم تا این اطلاعات در ایران بمانند اما مهر و موم ما بر روی آن باشد؛ این بدان معناست که این اطلاعات از آن ماست اما ما نمی‌توانیم آن‌ها را ببینیم. در حالت ایده آل در یک بازه زمانی که برجام احیا شود، آن وقت این مهر و موم باز می‌شود.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پاسخ به پرسش خبرنگاری درخصوص ممانعت ایران از به اشتراک‌گذاری تصاویر دوربین‌های نظارتی در ایران گفت: درست لحظه‌ای که توافقی حاصل شود، این تصاویر با ما به اشتراک گذاشته خواهند شد. یکی از ایده‌ها این است توافق زمانی حاصل می‌شود که تحریم‌ها برداشته شوند.
وی افزود: یک چیز فراموش نشود. این توافقی بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران است. زمانی که ایران و آژانس به توافق برسند، ما به این اطلاعات دسترسی پیدا خواهیم کرد. فرض ما هنگام انعقداد این توافق این بود که تفاهم میان ایران و آژانس در زمان رفع تحریم‌ها حاصل خواهد شد اما باز درخصوص این مسئله نیز باید عده‌ای در مذاکراتی دیگر تصمیم‌گیری کنند.
گروسی ادامه داد: من تا به حال نشنیده‌ام که کسی از میان طرف آمریکایی از توافق ما با ایران ناخشنود باشد.
این مقام ارشد بین‌المللی در پاسخ به سوال خبرنگاری که درباره نگرانی‌ها از عدم دسترسی به اطلاعات درون کارت‌های حافظه و تداوم دسترسی به اطلاعات در سه ماه گذشته می‌پرسید، گفت: من درخصوص این مسائل بسیار نگرانم و این را در تک تک گزارشاتم ذکر کرده‌ام؛ به همین دلیل از زمان بازدیدم از ایران در سپتامبر گذشته که درخصوص تعویض تجهیزات – به جز در تاسیسات کرج – به توافق رسیدیم، نگرانی‌ام را درخصوص از دست رفتن اطلاعات ضروری ابراز کرده‌ام. این نگرانی همچنان وجود دارد اما یکی از راه‌های کم کردن این نگرانی، بازگرداندن دوربین‌هاست و ما در حال انجام این کار هستیم.
وی ادامه داد: بخش دیگری از نگرانی‌ها مخصوص به شکاف اطلاعاتی است که از زمان کار افتادن دوربین‌ها تاکنون بوجود آمده. همانطور که گفته‌ام ما راه‌های مختلفی برای تطبیق دادن حقایق در دسترس با آنچه که ایران به زودی به ما خواهد گفت، داریم. ما بازمی‌گردیم و فعالیت‌ها را رصد می‌کنیم. ما این تاسیسات را به خوبی می‌شناسیم و می‌دانیم چه تجهیزاتی در آنجا وجود دارد پس می‌توانیم بفهمیم که در شرایط عادی در این خط تولید چه مقدار مواد به دست می‌آید. ما می‌فهمیم که تا چه میزان تجهیزات نصب شده است و می‌دانیم که آن‌ها چه ارقامی را در این رابطه اعلام کرده‌اند. متخصصانی که در آژانس کار می‌کنند اطلاعات را دریافت می‌کنند، تکه‌های پازل را کنار هم می‌گذارند و ارزیابی‌شان را منتشر خواهد کرد.
گروسی تصریح کرد: این مسئله غیرممکن نیست. این کار سخت‌تر است چراکه اطلاعاتی از دست رفته و آن‌ها بازیابی نمی‌شوند اما رویکردها و روش‌های مختلفی برای کنارهم گذاشتن داستان داریم که برخی از این روش‌ها شامل استفاده از تصاویر، مدل‌سازی و تحلیل می‌شود.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پاسخ به پرسشی دیگر در این باره که چرا پس از توافق کرج بیانیه مشترکی میان ایران و آژانس اتمی منتشر نشده، گفت: اخیرا که به ایران سفر کردم ما بر روی بیانیه‌ای مشترک کار کردیم و در آن زمان گفت‌وگوهای ما ناتمام بود. ناتمام واژه‌ای است که از آن استفاده می‌کنم. من آن طور که انتظار داشتم نتوانستم گفت‌وگوها را به پایان برسانیم. از آن زمان ما درحال همکاری، گفت‌وگو و تبادل‌نظر بوده‌ایم. دلیل اینکه بیانیه مشترک نداشتیم این بود که من نتوانستم به موقع سفر کنم و مهم‌ترین مسئله برای من انجام دادن فوری کارها بود. من می‌خواستم هرچه سریع‌تر دوربین‌ها را نصب کنم پس من در گفت‌وگوهایم با ایران توافق کردیم که تبادل نظر داشته باشیم و یا به یک بیانیه مشترک برسیم و یا اینکه مسائل را همانطور که اتفاق افتاد، پیش ببریم؛ یعنی یک سند آژانس نوشتیم که در آن ذکر کردم درخصوص بخشی از عناصر این توافق به تفاهم رسیده‌ایم.
مدیرکل آژانس اتمی در پاسخ به سوال دیگری درخصوص بازرسی سیستم قضایی و امنیتی ایران از تجهیزات آژانس اتمی بیان کرد: این مسئله مهمی است. طبق توافق شما می‌دانید که قرار است به آن‌ها اجازه بررسی این دوربین‌ها را بدهیم. این مسئله جدیدی نیست و قبلا نیز اتفاق افتاده است. وقتی قرار است از کشوری بازرسی داشته باشیم و تجهیزات نصب کنیم، این حق قانونی آن‌هاست آنچه که می‌خواهیم در آنجا نصب کنیم را بررسی کنند. این کاملا عادی است و این اتفاق قرار است بیافتد. آن‌ها نمی‌توانند بدون اجازه ما به این تجهیزات دست بزنند؛ پس این پروسه کاملا آداب و رسوم دارد. بازرسان ما در آنجا خواهند بود و ناظران ایرانی درخواست بازرسی از وسیله‌ای را می‌کنند. همه چیز به این بستگی دارد که آن‌ها بخواهند چه چیزی را ببینند. ما در این خصوص مشکلی نداشته و نداریم و چیز خارج از عرفی وجود ندارد.
گروسی ضمن رد این ابهام که اقدام آژانس مبنی بر ارائه مجوز بازرسی از تجهیزاتش به سیستم قضایی و امنیتی ایران برای کمک کردن به جمهوری اسلامی جهت یافتن اطلاعات درخصوص اتفاقی است که در تاسیسات کرج رخ داده، اظهار کرد: این موضوع فرق دارد. اینکه پیش‌تر چه اتفاقی افتاده است به خودشان و تحقیقاتشان مربوط است و من هیچ دخالتی در آن ندارم. تنها بخشی که من در آن دخیل هستم مرتبط به زمانی که است که تحقیقات به تجهیزات آژانس مربوط شود. به این تجهیزات تنها ذیل نظارت بازرسان آژانس اتمی دسترسی داده خواهد شد.
وی ادامه داد: این مسائل به گذشته مربوط است. آنچه در آینده رخ خواهد است این است که به آن‌ها اجازه بررسی تجهیزات را خواهیم داد تا اطمینان حاصل کنند که چیزی درون آن‌ها نیست و خللی در سیستم امنیتی‌شان وارد نمی‌شود.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بخش دیگری از کنفرانس خبری خود تاکید کرد که به توافقی با ایران درخصوص کارت حافظه‌های گمشده نرسیده است.
وی در پاسخ به اینکه که آیا توجیهی درخصوص ناپدید شدن این کارت‌های حافظه در پی حمله خرابکارنه وجود دارد، بیان کرد:ما شبهه‌های‌مان را داریم و به همین خاطر داریم از آن‌ها پرس‌وجو می‌کنیم. ما از ایرانیان پرسیدیم که آن‌ها کجا هستند و امید دارم که آن‌ها جوابی ارائه دهند چراکه ناپدید شدن آن‌ها عجیب است.
گروسی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد که ممکن است "اشتباهات کوچکی" در گزارش ارزیابی‌هایش به هیات‌های حاضر در وین رخ داده باشد.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جواب به این سوال که آیا احتمال آن وجود دارد که آژانس پاسخی درخصوص فعالیت‌های قدیمی‌تر ایران بگیرد، گفت: من باید به تلاشم ادامه بدهم. تا بدین لحظه برای حدود دو سال است که در این کار ناموفق بوده‌ایم. در آن بیانیه مشترکی که هیچگاه منتشر نشد، ما می‌خواستیم تا حدی این مسئله را پوشش دهیم اما آنجایی که نتوانستیم یکدیگر را ببینیم، این موضوع را کنار گذاشتیم اما قرار است در آینده‌ای نزدیک بار دیگر این گفت‌وگوها را آغاز کنیم و هرچه زودتر شفاف‌سازی‌ها درخصوص این مسائل را دریافت کنیم. من بارها تاکید کرده‌ام این‌ها مسائل جدی هستند که باید درخصوص آن‌ها شفاف‌سازی انجام بگیرد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا امکان دارد این مرتبه جواب‌هایی دریافت کند، گفت: ای کاش می‌دانستم.
مدیرکل آژانس در جواب خبرنگاری که درباره احتمال حصول توافقی دیگر میان سازمان انرژی اتمی ایران و آژانس طی ماه آتی می‌پرسید، گفت: ما داریم تلاش می‌کنیم تا بر روی مشکلات برجسته تمرکز کنیم. ما سعی نداریم ضرب‌الاجل تعیین کنیم چراکه تعیین ضرب‌الاجل غیرعملی است. در این فرایند تحقیقاتی یک سوال به سوالی دیگر منجر می‌شود و دقیقا نمی‌شود مشخص کرد که این فرایند چقدر زمان می‌برد اما برای ما فوریت الزام دارد. ما تمام تلاش‌مان را می‌کنیم تا جای ممکن متمرکز و موثر باشیم.
گروسی در پاسخ به سوالی درخصوص مقاومت دوربین‌های آژانس عنوان کرد: این دوربین‌ها نمی‌توانند جلوی غیرممکن را بگیرند. این دوربین‌ها آمادگی مقابله با زمین لرزه و یا انفجار را ندارند. این دوربین‌ها محفظه‌ای محکم و سنگینی دارند. این دوربین‌ها پوشش قوی‌ای دارند اما همه‌جوره مقاومتی ارائه نمی‌دهند.
وی در ادامه تصریح کرد: حملات سایبری علیه این دوربین‌ها امکان‌پذیر نیست چراکه این دوربین‌ها ایزوله هستند. این دوربین‌ها اطلاعات را ثبت و ضبط می‌کنند. زمانی که عملیات تمام می‌شود، بازرسان ما این اطلاعات را دریافت می‌کنند و به تحلیل آن‌ها می‌پردازند. این دوربین‌ها به هیچ‌گونه شبکه‌ای متصل نیستند و با کابل به هیچ رایانه‌ای وصل نمی‌شوند.
گروسی در پاسخ به این سوال که عدم دسترسی آژانس اتمی به اطلاعات دوربین‌ها مختص به تاسیسات کرج است و یا کلیه دوربین‌های این آژانس در ایران را شامل می‌شود، تصریح کرد: دو سوم دوربین‌هایی که در ایران داریم مرتبط با توافق جامع پادمانی هستند که تحت تمامی شرایط اطلاق‌پذیر هستند. همانطور که گفتم اجازه داده شد که روش‌های نظارتی اضافی در نتیجه توافق فوریه من با ایران نصب شوند. پس دوربین‌هایی که تحت تاثیر قرار گرفته‌اند که کرج نیز بخشی از آن‌ها است مرتبط با توافق ایران و آژانس هستند. پس اساس تجهیزات راستی‌آزمایی ما دائمی هستند و به طور مداوم به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
مدیرکل آژانس در بخش دیگرانی از سخنان خود گفت: ما با همه طرفین وین در تمامی زمان‌ها در ارتباط هستیم. ما با ایران، روسیه، چین و تروئیکای اروپایی صحبت می‌کنیم. تاثیر توافق ما و ایران بر روی مذاکرات بستگی به نظر هر شخص دارد. من نمی‌دانم که تروئیکای اروپایی و دیگران چه برداشتی از این مسئله می‌کنند. من درخصوص خودم می‌توانم بگویم که نگران توانایی آژانس در تهیه تصویر کلی لازم برای فهمیدن آنچه که در ایران می‌گذرد، بودم. این اطلاعات برای مذاکرات برجامی ضروری است اما این توافق به دلیل مذاکرات هسته‌ای شکل نگرفته است.
وی ادامه داد: هر توافقی به دلیل سازگاری طرفین شکل می‌گیرد و نه ناسازگاری‌شان. پس هر توافقی یک تفاهم سازنده است. توافق یک راهی است که بگوییم مایی که قبلا نمی‌توانستیم چشم در چشم شویم، حال قادر به این کار هستیم واین درخصوص مسئله دوربین‌ها در کرج نیز صادق است.
گروسی درخصوص گام‌های فنی بیشتری که آژانس تا پایان سال جاری میلادی در ایران انجام خواهد داد گفت: این اقدامات شامل سرویس تجهیزات، کارت‌های حافظه، باطری و دیگر کارها می‌شود که همگی بسیار مهم هستند. دوربین‌ها و روش‌های نظارتی دیگرمان نیز نیاز به سرویس دارند. این‌ها تنها به تاسیسات کرج خلاصه نمی‌شوند.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بخش دیگری از سخنان خود عنوان کرد که تطبیق دادن اطلاعات برای فهمیدن آنچه که در ایران می‌گذرد "سال‌ها" زمان نخواهد برد.
وی همچنین تصریح کرد که اطلاعات ذخیره شده در کارت‌های حافظه دوربین‌های آژانس اتمی در گذر زمان ارزش خود را از دست نخواهند داد.
رافائل گروسی در بخش دیگری از سخنانش تاکید کرد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بازرس‌های دائمی در ایران دارد.
گروسی در پاسخ به سوال خبرنگاری درخصوص مسئله اعتماد آژانس اتمی به ایران در رابطه با صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران گفت: من به همگی طرفین اعتماد دارم اما در رابطه با همه راستی‌آزمایی انجام می‌دهم. این ماهیت شغلم است. اعتماد چیزی است که در گذر زمان ساخته می‌شود. چند ماه گذشته که قادر به دیدار با وزیر خارجه و دیگران نبودم و اصرار به دیدار داشتم. من حس غرور کاذب از این بابت نداشتم چراکه نیاز داشتیم یکدیگر را بشناسیم و ارتباط مستقیم داشته باشیم. این اتفاق در آن زمان نیفتاده بود اما حال داریم رابطه‌مان را می‌سازیم. من آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هستم و نه دوست و دشمن. من ناظر بین‌المللی هستم. هرکاری که می‌کنیم براساس نظارت خواهد بود. این تنها راه پیشروی است.
وی در پاسخ به سوالی درخصوص ارائه تضمین‌هایی در رابطه با رفع تحریم‌ها علیه ایران گفت: این سوالی سیاسی است. من هیچگاه نگفته بودم که سوالی به من مربوط نیست اما این سوال قطعا به من ربطی ندارد.
این مقام بین‌المللی در پاسخ به سوالی در این باره که آژانس پس از توافق کرج، می‌تواند تجهیزاتش در سایر تاسیسات هسته‌ای در ایران را سرویس کند، گفت: این (کرج) تنها جایی بود که نمی‌توانستم در آن کاری که لازم است را انجام بدهم. در سایر مکان‌ها همه چیز کم و بیش عادی بود پس من مشکلی نداشتم. در کرج به دلیل اینکه دوربین‌ها نابود شده و باید تعویض می‌شدند، مشکل داشتم. مسئله جا به جایی کارت‌های حافظه و یا تعویض باطری‌ها و یا به اصلاح سرویس کردنشان نبود. مشکل این بود که باید به آنجا می‌رفتیم، کارهایی انجام می‌دادیم و دوربین‌ها را تعمیر و یا جایگزین می‌کردیم. این مشکل ما بود و به همین دلیل مذاکراتی که متاسفانه سه ماه به طول انجامید از ماه سپتامبر آغاز شد و حال به زودی کارمان را انجام خواهیم داد.
رافائل گروسی در پاسخ به این سوال که آیا دفعات پیشین نیز تجهیزات نظارتی توسط ایران بازرسی شده بودند، گفت: بله. این امری کاملا عادی است.
گروسی در پاسخ به سوال خبرنگاری که می‌گفت تحقیقات ایرانیان حاکی از این است که درون یکی از دوربین‌ها چیزی بوده که باعث وقوع اقدام خراب کارانه شده، اظهار کرد: من در این زمینه اطلاعی ندارم اما می‌توانم بگویم که چنین مسئله‌ای مهمل است. مهمل است که بگوییم دوربین‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بخشی از یک اقدام خرابکارنه هستند. این مسئله اول بود. مسئله دوم این است که این دوربین‌ها هیچ‌گونه فرستنده یا امواج رادیویی ندارند که بتوان به آن شکلی که اتهام وارد شده از آن‌ها استفاده کرد. من تلاش می‌کنم که خویشتن‌داری کنم چراکه اینکه کسی بگوید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در چنین مسئله‌ای دخیل بوده، آزارم می‌دهد.
خبرنگار در جواب گروسی گفت: فکر نکنم که ایرانیان مستقیما آژانس را مقصر بدانند. آن‌ها احتمالا می‌گویند کسی که به این دوربین‌ها دسترسی داشته این کار را انجام داده است.
مدیرکل آژانس اتمی در این رابطه پاسخ داد: آنچه که گفته‌ام را به خاطر بیاورید. چنین چیزی غیرممکن است. هیچ گونه فرستنده‌ای وجود ندارد و آن‌ها می‌توانند این‌ها را پیش از نصب بازرسی کنند. لحظه‌ای که کسی بخواهد به دوربین دست بزند و آن را باز کند، دوربین همه چیز را ثبت می‌کند. شما می‌فهمید که دقیقا چه اتفاقی افتاده و چه کسی این کار را انجام داده است پس چنین چیزی عملا غیرممکن است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا آژانس می‌تواند بدون وجود دوربین‌ها در کارگاه‌ها و تاسیسات به کار خود ادامه دهد، گفت: این کار تقریبا غیرممکن خواهد بود. ما می‌توانیم با بازدید و راه‌های قدیمی کمی کار انجام دهیم اما جواب کلی "نه" می‌باشد. دوربین‌ها و دیگر ابزارآلات الکترونیکی برای بازرسی‌های پادمانی ضروری می‌باشند.
گروسی در پاسخ به سوالی در رابطه با ادعای برخی کشورها درخصوص سایت‌های هسته‌ای اعلام نشده در ایران گفت: ما هیچ اطلاعاتی درخصوص اماکن مخفی و دیگر جاهایی که ممکن است فعالیت‌هایی در آن‌ها رخ بدهد، نداریم.
وی در پاسخ به اینکه آیا سانتریفیوژهای پیشرفته فردو از تاسیسات تولید سانفریفیوژ کرج آمده‌اند، گفت: این نتیجه‌گیری منطقی است.
مدیرکل آژانس در بخش دیگری از سخنان خود گفت: برای من آنچه که مهم است این است که تجهیزات در سر جای‌شان هستند. آنچه که مهم است برگشتن دوربین‌ها به جای خود طی روزهای آتی است.
