ثبت ۷۰۱ زلزله در ایران در آذر ۱۴۰۰

 اسماعیل بایرام نژاد در پاسخ به این سوال که از ابتدا تا پایان آذر امسال چه تعداد زلزله توسط مرکز لرزه نگاری موسسه ژئوفیزیک در نواحی مختلف ایران و مناطق همجوار ثبت و تعیین محل شده است، اظهار داشت: در ماه گذشته، تعداد ۷۰۱ زمین لرزه در کشور و نواحی همجوار ثبت شد که از این تعداد، ۶۱۴ زمین لرزه با بزرگی کمتر از ۳ و ۷۱ زمین لرزه با بزرگی بین ۳ تا ۴ بود.

به گزارش رکنا، وی افزود: ۱۵ زمین لرزه هم در این مدت با بزرگی ۴ تا ۵ و یک زمین لرزه نیز با بزرگی بین ۵ تا ۶ ثبت شد.

وی ادامه داد: زمین لرزه به بزرگی ۵.۱ در روز ۲۳ آذر ۱۴۰۰ در حوالی مسجد حضرت ابوالفضل استان سیستان و بلوچستان به عنوان بزرگ‌ترین زمین لرزه کشور در آذرماه گذشته به ثبت رسیده است.

رییس مرکز لرزه‌نگاری کشوری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران توضیح داد: در بین استان‌های کشور، خراسان رضوی با ۹۴ زمین لرزه، هرمزگان با ۷۸ زمین لرزه و خراسان جنوبی با ۷۶ زمین لرزه بیشترین تعداد زمین لرزه در کشور را به خود اختصاص دادند.

بایرام نژاد خاطرنشان کرد: در ماه گذشته در استان تهران ۲۰ زمین لرزه ثبت شد که بزرگ‌ترین آن به بزرگی ۳.۳ در حوالی کیلان دماوند رخ داد.

گفتنی است، زلزله کشنده‌ترین سانحه طبیعی است که تقریبا همه ایرانیان لرزش آن را زیر پای خود حس کرده اند، اما به راستی این سانحه ناگهانی چیست که انسان را در زمان‌ها و مکان‌های مختلف غافلگیر کرده و خسارات جانی و مالی فراوانی را برای آن بر جای گذاشته است.

زلزله حادثه‌ای طبیعی است که بر اثر لرزش زمین به وجود می‌آید و به طور معمول در گسل‌های پوسته سخت زمین و در زیر خاک سطحی رخ می‌دهد.

زلزله‌های ایران بیشتر در ژرفای بین ۲ تا ۲۵ کیلومتر با شکستگی‌های برشی به صورت کششی یا فشاری، یا افقی (امتداد لغز) ثبت می‌شوند. از انتشار لرزشی که در اثر این شکست پدید می‌آید، زلزله به وجود می‌آید.

قدیمی‌ترین زمین‌لرزه در ایران که در اسناد به آن‌ها اشاره شده، مربوط به سده ششم پیش از میلاد در شوش است. نخستین زمین‌لرزه در ایران که در تاریخ ثبت شده است، زمین‌لرزه سده چهارم پیش از میلاد است که منطقه ری را ویران کرد. در این زمین‌لرزه شهر‌های متعدد و ۲ هزار روستا ویران شد. این زمین‌لرزه بزرگ پس از عبور اسکندر از ری (راگا) در ۳۳۰ سال پیش از میلاد روی‌داده باشد و به‌احتمال‌زیاد؛ همانند زمین‌لرزه بعدی که در این منطقه رخ‌داده است، به‌عنوان نمونه زمین‌لرزه‌های ۷۴۳ و ۸۵۵ میلادی همراه با چندین رویداد لرزه‌ای بوده است.

ایران در حالی ۶ درصد تلفات بلایای طبیعی جهان را به خود اختصاص داده است که فقط یک درصد جعیت جهان را دارد و بر اساس مطالعات جهانی، خطر خسارات و زیان‌های اقتصادی ناشی از حوادث و بلایا در ایران سالانه به طور متوسط پنج میلیارد دلار است و با توجه به امکان وقوع ۵۳ مخاطره جزو ۱۰ کشور حادثه خیز جهان و چهارمین در آسیا است.

۵۳ مخاطره یا حادثه طبق سند راهبرد ملی مدیریت بحران ایران شناسایی شده اند که ۱۴ مخاطره اولویت‌دار از آنها، آتش سوزی (جنگل‌ها و مراتع - صنعتی و ساختمانی)، آفات نباتی و بیماری‌های دام، طیور و آبزیان، آلودگی هوا، ازدحام جمعیت، بیابان‌زایی، بیماری‌های فراگیر انسانی، حرکات دامنه ای، حوادث حمل ونقل جاده ای، خشکسالی، زلزله، سیل، فرونشست زمین، گردوغبار و طوفان گردوخاک و موج سرما هدف‌گذاری شده اند که بسته به نیاز و با مخاطرات نوظهور احتمالی، قابلیت به‌روزرسانی دارد.