شنبه ۳۱ شهريور ۱۴۰۳ - ساعت :
۲۳ فروردين ۱۳۹۱ - ۱۰:۵۵

جایگاه ایران در معادله پیچیده سوریه

کد خبر : ۵۸۱۲۶
به گزارش صراط «جایگاه ایران در معادله پیچیده سوریه» عنوان يادداشت روز روزنامه فرهيختگان به قلم مازیار آقازاده است كه در آن مي‌خوانيد:

کوفی عنان نماینده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب در امور سوریه امروز در تهران میهمان مقامات کشورمان خواهد بود تا درباره اوضاع جاری در سوریه و ناآرامی‌های داخلی این کشور به بحث و گفت‌وگو بپردازد.


 اهمیت این سفر در شرایط کنونی از ابعاد و زوایای گوناگون قابل تحلیل است. ایران مهم‌ترین متحد منطقه‌ای دولت سوریه محسوب می‌شود و دو کشور از زمان پیروزی انقلاب اسلامی روابطی استراتژیک داشته‌اند. سوریه در زمان جنگ تحمیلی از معدود کشورهای عربی بود که با وجود داشتن پیوندهای ایدئولوژیک با حزب بعث عراق، روابط خود با جمهوری اسلامی ایران را حفظ کرد و در حالی که بیشتر کشورهای عربی منطقه به همراه کشورهای غربی در جبهه‌های واحد علیه ایران صف‌آرایی کرده بودند، دولت دمشق صف خود را از آنها جدا کرده و در کنار ایران ایستاد. روابط گرم ایران و سوریه در سال‌های پس از جنگ نیز ادامه داشته و روزبه‌روز گسترش بیشتری یافت. در سال‌های پس از جنگ تشکیل محور مقاومت در برابر اسرائیل و حمایت از جنبش‌های مقاومت فلسطین و لبنان سنگ بنای روابط استراتژیک تهران – دمشق بوده و این روابط همچنان تا زمان حاضر ادامه یافته است.

با آغاز ناآرامی‌های داخلی در سوریه از یک سال گذشته دولت بشار اسد در شرایط خاص و پیچیده‌ای قرار گرفته است. برخی کشورهای عربی منطقه که مخالف محور مقاومت هستند با همراهی و پشتیبانی دولت‌های غربی در تلاشند دولت سوریه را سرنگون کرده و نظامی مطلوب نظر خود را در دمشق مستقر سازند. این خواسته با حمایت‌های سیاسی، مالی و حتی نظامی مخالفان مسلح و غیرمسلح حکومت دمشق تا به امروز ادامه یافته است و شرایط داخلی سوریه را به سمت یک جنگ داخلی تمام‌عیار سوق می‌دهد.

جمهوری اسلامی ایران دیدگاهی روشن درباره سوریه دارد. از نظر ایران ثبات داخلی و تمامیت ارضی واحدی سیاسی به نام سوریه باید حفظ گردد و در عین حال مطالبات اصلاح‌طلبانه مردم سوریه باید به مورد اجرا درآید؛ اما نکته در اینجا است که پیگیری مطالبات نه از راه درگیری‌های مسلحانه بلکه باید در یک روند منطقی و توام با عقلانیت سیاسی و در پشت میز مذاکره صورت پذیرد.

از نظر جمهوری اسلامی ایران تلاش برای سرنگونی حکومت سوریه نه‌تنها خواسته‌ای مردمی در سوریه نیست بلکه سرنگونی یا تزلزل حکومت دمشق و ایجاد خلاء قدرت، شرایط داخلی این کشور را به سمت هرج و مرج و جنگ داخلی خواهد برد و این مساله نه‌تنها سوریه بلکه کل منطقه را ناآرام و بی‌ثبات خواهد کرد و در این صورت نه‌تنها مردم سوریه و منطقه نفعی نمی‌برند بلکه تنها خواسته مداخله‌گران بدخواه منطقه‌ای و جهانی تامین می‌شود و این خواسته چیزی نیست جز شکستن کمر محور مقاومت در برابر اسرائیل.

بنابراین در جمع‌بندی مواضع تهران درباره اوضاع سوریه باید گفت تهران از معادله‌ای در حل‌وفصل مساله سوریه استقبال می‌کند که منطقی، غیرشعاری و با حسن نیت بوده و هدف آن پایان دادن به خشونت‌ها در سوریه و ایجاد بستر برای ترمیم روابط حکومت دمشق با مخالفان برای اجرای اصلاحات گام به گام باشد. از این زاویه طرح اخیر کوفی عنان درباره سوریه نزدیک‌ترین طرح به مواضع ایران و به‌طور نسبی بیشتر طرف‌های درگیر در مساله سوریه است و در صورتی که همه طرف‌های درگیر در مساله سوریه عقلانیت سیاسی پیشه کرده و به ناآرام‌سازی اوضاع داخلی خاتمه دهند، ایران می‌تواند نزدیک‌ترین متحد منطقه‌ای خود را مجاب کند تا با مخالفان خود در پشت میز نشسته و با گفت‌وگو مسائل را حل‌وفصل کند.

سفر عنان به تهران در شرایطی می‌تواند گره‌گشای اوضاع سوریه باشد که برخی کشورهای عربی منطقه و غرب با حمایت عملی از طرح دبیرکل اسبق سازمان ملل به تسلیح مخالفان مسلح خاتمه داده و تلاش کنند تا مخالفان مسلح را خلع‌سلاح کرده و مخالفان غیرمسلح را به پای میز مذاکره بکشانند و طبیعتا در این هنگام ایران می‌تواند در رایزنی با نزدیک‌ترین شریک استراتژیک خود در منطقه، از دولت دمشق بخواهد تا در روند اجرای اصلاحات تسریع کرده و خواست‌های به‌حق مردمی را در فضایی آرام پیگیری کند.

اوضاع سوریه در یک سال گذشته باید هر ناظر منصفی را به این نتیجه رسانده باشد که با زور اسلحه به هیچ‌وجه نمی‌شود دولت دمشق را سرنگون کرد و این کار تنها هر روز بر آمار کشته‌های بی‌گناه خواهد افزود و طبیعتا مسوولیت این کشتار بر ذمه بدخواهانی است که می‌خواهند به هر قیمتی شده در جهت تضعیف محور مقاومت عمل کنند.