به گزارش پایگاه خبری صراط، در شرح دعای روز بیست و دوم ماه مبارک رمضان آمده است: «در قرآن آیه‌ای است که هر پیش‌آمدی که برای شما اتفاق می‌افتد، محصول اعمال زشت خودتان است. با این حال خداوند خیلی از اعمال بندگان را ندید می‌گیرد. ندید گرفتن خیلی از کار‌های ما توسط خدا، فضل است و اگر بخواهد همه کار‌های ما را حساب کند، عدل است. یادتان باشد اگر خدا بخواهد به عدل با ما معامله کند، کار ما زار می‌شود».
دعای روز بیست و دوم ماه مبارک رمضان
بسم الله الرحمن الرحیم
اللهمّ افْتَحْ لی فیهِ أبوابَ فَضْلَکَ وأنْزِل علیّ فیهِ بَرَکاتِکَ وَوَفّقْنی فیهِ لِموجِباتِ مَرْضاتِکَ واسْکِنّی فیهِ بُحْبوحاتِ جَنّاتِکَ یا مُجیبَ دَعْوَةِ المُضْطَرّین.
خدایا بگشا به رویم در این ماه در‌های فضلت وفرود آر برایم در آن برکاتت را وتوفیقم ده در آن برای موجبات خوشنودیت ومسکنم ده در آن وسط‌های بهشت‌ای اجابت کننده خواسته‌ها ودعا‌های بیچارگان.
آیت‌الله مجتهدی تهرانی در شرح فراز «اَللّهمَّ افتَح لی فیه ابوابَ فَضلکَ» می‌گوید: خدایا، درب‌های فضل خودت را به روی من باز کن. خدا به فضل خودش معامله می‌کند و اگر بخواهد به عدل خودش معامله کند، کار ما خراب می‌شود. برخی در دعای قنوت می‌خوانند «اللهم عاملنا بفضلک و لا تعاملنا بعدلک» کسی گفت که خدایا، من این همه دعا و نماز می‌خوانم؛ تازه منت سرم می‌گذاری، با من به عدلت معامله کن. تا اینکه محکوم به اعدام شد. از طرف پیامبر زمان به او گفتند که خودت گفتی خدا به عدلش با تو معامله کن. روزی یک مگس را اعدام کردی و خدا به عدل خودش معامله کرد؛ تو مگسی را معدوم کردی و خدا تو را اعدام می‌کند.
وی ادامه می‌دهد: در قرآن آیه‌ای است که هر پیش‌آمدی که برای شما اتفاق می‌افتد، محصول اعمال زشت خودتان است. با این حال خداوند خیلی از اعمال بندگان را ندید می‌گیرد. ندید گرفتن خیلی از کار‌های ما توسط خدا، فضل است و اگر بخواهد همه کار‌های ما را حساب کند، عدل است. یادتان باشد اگر خدا بخواهد به عدل با ما معامله کند، کار ما زار می‌شود.
آیت‌الله مجتهدی تهرانی در شرح فراز «وَ اَنزل عَلَیّ فیه بَرَکاتکَ» اظهار می‌کند: اینجا می‌خوانیم که خدایا برکات خودت را نیز بر ما نازل کن. برکات چیست؟ برخی عمر با برکت دارند، چه اهل علم چه غیر اهل علم. دستگیری و انجام کار خیر را برکت می‌نامند. معنی این فراز این است که عمر با برکت داشته باشیم. اگر پولداریم، کار خیر انجام دهیم و اگر عالمیم شاگرد تربیت کنیم و کتاب دینی بنویسیم.
این استاد اخلاق ادامه می‌دهد: هر عالمی و آخوندی باید کار و تدریسی داشته باشد و نگوید که پیش نمازی مسجد، کار و شغل من است. عالم اگر تدریس، تألیف و تربیت شاگرد داشت، عمرش با برکت است.
این استاد برجسته اخلاق در ادامه بیان می‌کند: علامه مجلسی از جمله کسانی بود که عمر با برکت کرد و کتاب ارزشمند «بحار» ایشان ۱۱۰ جلد است. از آن‌هایی که تازه به حوزه‌های علمیه می‌آیند تا تحصیل کنند، می‌خواهم که فقط پیش نماز نشوند و با کار و تلاش خودشان را به درجه حضرات جوادی آملی و حسن‌زاده آملی برسد.
آیت‌الله مجتهدی تهرانی همچنین در خصوص فراز «وَوَفّقنی فیه لموجبات مَرضاتک» تشریح می‌کند: خدایا، در کار‌هایی که سبب رضایت توست، من را موفق گردان. یادتان باشد که کار‌های نیک، موجبات رضایت پروردگار را فراهم می‌کند. اگر بتوانیم به مستحقان کمک کنیم، برای دختران دم بخت بی‌بضاعت جهیزیه تهیه کنیم، مسبب رضایتمندی خداوند می‌شوم.
وی تاکید می‌کند: اگر من این دعا را بخوانم، ولی کاری نکنم که خدا از من راضی شود، فایده ندارد.
این استاد اخلاق در شرح «واسکنّی فیه بحبوحات جَنّاتکَ» می‌گوید: خدایا من را واسط بهشت ساکن کن. فلسفه وسط بهشت را نمی‌دانم و شاید اولیاء و انبیاء در آنجا ساکن هستند. به هر حال بهترین جای بهشت در وسط آن است که در دعای روز بیست‌ودوم ماه رمضان از خدا می‌خواهیم آن را نصیب ما گرداند.
وی در توضیح بخش پایانی دعا می‌گوید: در پایان دعا می‌خوانیم «یا مجیبَ دَعوَه المضطَرّینَ» یعنی‌ای خدایی که دعای بیچاره‌ها را اجابت می‌کند، این چند دعا را درباره من استجابت کن.
تفسیر دعای روز بیست و دوم ماه مبارک رمضان به این شرح است:
«اللّهُمَّ افْتَحْ لِی فِیهِ أَبْوابَ فَضْلِکَ، وَأَنْزِلْ عَلَیَّ فِیهِ بَرَکاتِکَ، وَوَفِّقْنِی فِیهِ لِمُوجِباتِ مَرْضاتِکَ، وَ أَسْکِنِّی فِیهِ بُحْبُوحاتِ جَنَّاتِکَ، یَا مُجِیبَ دَعْوَةِ الْمُضْطَرِّینَ»
«خدایا، در این ماه در‌های احسانت را به روی من بگشا و برکاتت را بر من نازل فرما و به انگیزه‌های خشنودی‌ات موفقم بدار و در میان بهشت‌هایت جایم ده،ای برآورنده خواهش درماندگان»
خواسته‌های روز بیست و دوم ماه مبارک رمضان:
۱. گشوده شدن در‌های فضل و رحمت.
۲. نازل شدن برکات الهی.
۳. توفیق یافتن به انجام آنچه موجب خشنودی خداوند است.
۴. سُکنا گزیدن در بهترین و پرناز و نعمت‌ترین موقعیت‌های بهشت.
«اللّهُمَّ افْتَحْ لِی فِیهِ أَبْوابَ فَضْلِکَ»
واژه فضل از اسماً الهی بوده و به معنای احسان و بخششِ نعمت و مواهب، بیش از حدّ لازم است.
به همین جهت است که سوره آل‌عمران آیه ۱۷۴ خداوند را با فضل عظیم توصیف می‌کند: وَ اَللّهُ ذُو فَضْلٍ عَظِیمٍ (و خدا دارای فضلی بزرگ است)
در این آیه تأکید دارد که هیچ منعی برای بخشش خدا وجود ندارد. خداوند می‌تواند از باب فضلش بیش از حد لازم عنایت فرماید.
این نحوه‌ی از عنایت فقط به دست خداست.
در سوره آل‌عمران آیه ۷۳ می‌فرماید: قُلْ إِنَّ الْفَضْلَ بِیَدِ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشَاءُ (پیامبر بگو که به راستی فضل و رحمت فقط به دست خدا است به هرکس بخواهد می‌دهد)
به ما دستور داده‌اند که چنین احسانی را از خدا بخواهیم که از باب فضل اوست. در ادعیه نیز همین را می‌خواهیم: «اِلهی عامِلْنا بِفَضْلِکَ وَ لا تُعامِلْنا بِعَدْلِکَ» (خدایا با فضلت با من رفتار کن و با من به عدالت معامله کن)
می‌توان فضل را به معنای فضیلت و ارزش‌های انسانی نیز دانست و در واقع از خدا بخواهیم تا باب ارزش‌های انسانی را بر ما باز کند.
امیرالمؤمنین (ع) می‌فرمایند: «فَخْرُ الْمَرْءِ بِفَضْلهِ لا بأصْلهِ.» (افتخار آدمی به فضائل اوست نه به تبارش)
برخی از ارزش‌ها از دیدگاه رهبران آسمانی به شرح زیر است:
خود را کامل ندانستن، بندگی خوب به درگاه خدا، بخشیدن در موقع اقتدار، انفاق هنگام تنگدستی، فرار از گناهان، میانه‌روی در معیشت، صدق در گفتار و کردار.
«وَأَنْزِلْ عَلَیَّ فِیهِ بَرَکاتِکَ»
معنای برکت اجمالاً خیرِ پایدار است. خیر یعنی نیکی.
کثرتِ در خیر و خیرِ بسیار سودمند را برکت می‌نامند. پس به نوعی دو واژه خیر و برکت با هم مرتبط هستند. باید بدانیم که برکت و خیر به دست خداست: «بِیَدِکَ الْخَیْرِ» و «یا مُنْزِلَ الْبَرَکاتِ».
وقتی خیر و برکت به دست خدایی است که علوّ و بلندی مرتبه دارد، ما درخواست نازل شدن خیر را داریم.
مهم‌ترین عامل نزول برکت، تقوا و ایمان است.
در سوره اعراف آیه ۹۶ می‌فرماید: وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَی آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَیْهِم بَرَکَاتٍ مِّنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ (اگر مردم شهر‌ها و آبادی‌ها ایمان می‌آوردند و تقوا پیشه می‌کردند برکاتی از آسمان و زمین به روی آنان می‌گشودیم)
عامل دیگر نزول برکات، عدل است.
حضرت امیر (ع) می‌فرمایند: «بِاْلعَدْلِ تَتَضاعَفُ الْبَرَکاتُ» (به سبب عدالت برکت‌ها افزونی می‌یابند)
پس اگر اسباب برکت را فراهم کنیم، خدا آن را نازل می‌کند.
«وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِمُوجِباتِ مَرْضاتِکَ»
از درگاه احدیت می‌خواهد که توفیق مهیا کردن اسباب خشنودی را عنایت فرماید، چون سخت است.
بخشی از آن اسباب در بیان پیامبر اکرم و اهل بیت علیهم السلام چنین است:
۱. رضایت خدا و اطاعت خدا است.
۲. سخت گرفتن بر نفس خویش و چشم بستن بر خواهش‌های نفس.
۳. رعایت تقوا.
۴. راضی بودن به قضا و قدر الهی.
«وَ أَسْکِنِّی فِیهِ بُحْبُوحاتِ جَنَّاتِکَ»
واژه بُحبوحه در لغت یعنی بهترینِ از هر چیز.
یکی از درخواست‌های ما از خداوند علاوه بر عمل صالح برای رفتن به بهشت، درخواست بهشت است.
در این فقره بهترین موقعیت بهشت را مطالبه می‌کند و آن مرتبه‌ای است که به اهل تقوا می‌دهند.
در سوره قمر آیه ۵۵ و ۵۶ می‌فرماید: إِنَّ الْمُتَّقینَ فی جَنَّاتٍ وَ نَهَرٍ فی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلیکٍ مُقْتَدِرٍ (حقیقتاً اهل تقوا در باغ‌ها و کنار نهرهایند، در جایگاهی پسندیده و مورد رضایت نزد فرمانروانی نیرومند)
اهل تقوا به مقام عندیّت و لقاءالله رسیده‌اند که برترین مرتبه بهشت است.
«یَا مُجِیبَ دَعْوَةِ الْمُضْطَرِّینَ»ای برآورنده خواهش درماندگان، درخواست امروز ما را به اجابت برسان.
