محمدرضا مسجدی پیش از ظهر امروز در نشست خبری که به مناسبت هفته مبارزه با استعمال دخانیات برگزار شد اظهار داشت: اگر در همه جای دنیا یک روز به نام روز بدون دخانیات برگزار میشود ما امسال 10 روز برای آن در نظر گرفتهایم ولی رهاورد ما در مقایسه با کشورهای دیگر بسیار ضعیف است.
ایران جزو معدود کشورهایی است که قانون مصوب مبارزه با استعمال دخانیات دارد
وی ادامه داد: شاید در میان 149 کشوری که عضو پیمان جهانی مبارزه با دخانیات هستند و 4 کشور قانون جامع مبارزه با دخانیات دارند که یکی از آنها جمهوری اسلامی ایران است.حتی آمریکا و بسیاری از کشورهای اروپایی برای مبارزه با دخانیات قانون مصوب مجلس ندارند ولی ما قانون و آییننامه مصوب داریم اما عملکردمان بسیار در این زمینه ضعیف است.
دبیرکل اتحادیه جهانی مبارزه با بیماریهای ریوی مهمترین کار جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات را خنثیکردن عملکردهای سوداگرانه کمپانیها دخانیات عنوان کرد و گفت: شرکتهای دخانیات به دنبال سود خود با هر شکل و ترفندی هستند و اگر تبلیغات سیگار ممنوع است اما کالاهای دیگری مانند آدامس یا ادکلن را با برند خود وارد کشورها میکنند تا همیشه نامشان را در ذهن مصرف کننده زنده نگهدارند.
مسجدی تأکید کرد: اگر چه مصرف سیگار و مواد دخانی را به هیچکس توصیه نمیکنیم اما ترجیح میدهیم که مصرف سیگار از تولید داخل باشد تا سیگار وارداتی و قاچاق.
قاچاق سیگار معمولاً توسط همان کمپانیهای تولیدکننده اتفاق میافتد
وی گفت: ورود سیگارهای خارجی یا باید ممنوع شود یا حداقل مالیاتهای 100 تا 200 درصدی روی آن بسته شود ولی از آن طرف با بالا رفتن مالیات واردات، قاچاق سیگار افزایش مییابد که معمولاً توسط همان کمپانیهای سازنده خارجی اتفاق میافتد.
به جای افزایش مالیات سیگار روی هر نخ 35 ریال تخفیف مالیاتی میدهند
رئیس جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات کنترل قاچاق سیگار را در کشور بسیار ضعیف دانست و افزود: کنترل جدی روی این امر نیست در نتیجه دولت و مجلس و مراکز مهم دولتی برخورد جدی با واردات نمیکنند چرا که میترسند قاچاق سیگار افزایش یابد و به جای آنکه مالیات سیگار خارجی را افزایش دهند 35 ریال روی هر نخ سیگار بخشودگی مالیات تعلق میگیرد تا با این روش جلوی قاچاق سیگار گرفته شود.
دولت سالانه 150 میلیارد تومان صرف واردات سیگار میکند
وی ادامه داد: ولی با تمام اینها از سال 89 تاکنون به جای اینکه سیگار خارجی ارزان شود افزایش نجومی قیمت هم داشته است و بهانه هم افزایش نرخ ارز است و با این اوضاع نه تنها قاچاق سیگار کم نشد بلکه حدود 150 میلیارد تومان از جیب دولت و از بیتالمال برای واردات سیگار ظرف یک سال صرف شد.
مسجدی میزان مصرف سیگار را در کشور سالانه 65 میلیارد تخ عنوان کرد و گفت: حدود 35 میلیارد نخ آن تولید داخلی است و حدود 25 میلیارد نخ به طور رسمی به کشور وارد میشود و بقیه متعلق به قاچاق است البته این آمار و ارقام متفاوت اعلام میشود تا جایی که رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس میزان قاچاق سیگار را سالانه 40 میلیارد نخ اعلام کرده است.
وزیر دارایی مصر به خاطر افزایش 200 درصدی مالیات قلیان جایزه گرفت
وی تعرفه مالیاتی در کشور برای سیگار را بسیار پایین خواند و اذعان داشت: در کشور ما 19 درصد قیمت یک پاکت سیگار مالیات است در حالی که این مالیات در پاکستان 84 درصد، ترکیه 74 درصد و اردن 86 درصد است و حتی بسیاری از کشورها مالیات سیگار را چند برابر کردهاند و وزیر دارایی مصر به خاطر افزایش 200 درصدی مالیات قلیان جایزه گرفته است.
کاهش مصرف دخانیات با شعار دادن محقق نمیشود
وی خاطرنشان کرد: سازمان بهداشت جهانی طی برنامه زمانبندی که اعلام کرده تا سال 2025 مصرف سیگار در هر کشور باید 30 درصد کاهش یابد و تا سال 2050 مرگ و میر ناشی از سیگار 50 درصد کمتر شود که این امر تلاش بسیاری میطلبد و با شعار دادن محقق نمیشود.
مسجدی گفت: مردم کشورمان روزانه 5 تا 7 میلیارد تومان روزانه برای سیگار از جیبشان هزینه میکنند و دو برابر این رقم هزینه درمان ناشی از استعمال سیگار است که فرهنگسازی در این زمینه اگرچه زمانبر است اما میتواند بسیار مؤثر باشد.
ارگانها در ترویج فرهنگ استفاده نکردن از دخانیات همدل نیستند
رئیس جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات اذعان داشت: 85 درصد مردم سیگار نمیکشند و باید از حق خود دفاع کنند. همه ما هم به وظایف خود عمل نمیکنیم و اگر هر یک از ارگانهایی که در جلوگیری از استعمال سیگار نقش دارند با یکدیگر همدل و هماهنگ باشند این روند خیلی بهتر پیش میرود.
صدا و سیما در ترویج مصرف نکردن دخانیات همکاری نمیکند
وی اذعان داشت: به عنوان مثال صدا و سیما آن طور که باید احساس مسئولیت نمیکند و برای جا انداختن فرهنگ مصرف نکردن دخانیات از ما طلب پول میکند.
وی در مورد مصرف قلیان در قهوهخانهها تصریح کرد: در هیچ جای قانون کشور قهوهخانه مرکز عرضه قلیان نیست بلکه یک مکان فرهنگی است و بر اساس پیگیریهایی که کردیم تنها یک بند قانون مربوط قبل از 1340 پیدا شد که به قهوهخانههایی که تأسیس میشدند مجوز ضعیفی برای عرضه قلیان آن هم به طور محدود داده شده بود.
مسجدی اضافه کرد: ولی اکنون وقتی قهوه خانهای افتتاح میشود اولین چیزی که عرضه میکند قلیان است و محلهایی مانند دکه روزنامه فروشی که محل عرضه محصولات فرهنگی است عرضه سیگار، سیدی و غیره ممنوع است.
سن شروع مصرف سیگار 11 سالگی/28 درصد دختران قلیان میکشند
مسجدی با اشاره به اینکه سن مصرف سیگار در کشور پایین آمده است و گفت: اکنون این سن به 11 سالگی رسیده و دختران ما هنگامی که وارد دانشگاه میشوند در سال اول 3 تا 4 درصد سیگار مصرف میکنند و این رقم در سالهای آخر دانشگاه به 6 تا 8 درصد میرسد از طرفی آمار مصرف قلیان در دختران جوان 28 درصد است که اتفاقی نامیمون است.
وی پیگری طرحهای مبارزه با استعمال دخانیات را بسیار زمانبر دانست و گفت: حدود 6 سال است که طرح پیشگیری از استعمال دخانیات در میان دانشآموزان کشور را پیگیریم ولی هنوز به اجرا نرسیده است.
مسجدی حضور پررنگ نهادهای عملیاتی را در پیشگیری از استعمال دخانیات بسیار مؤثر عنوان کرد و افزود: به عنوان مثال وزارت نفت در این میان بسیار عملکرد مثبتی داشته است و طی تفاهمنامهای که با وزارت نفت امضا کردیم این وزارتخانه اعلام کرده که میخواهد خانواده بدون دخانیات داشته باشد و استخدام کارکنان سیگاری در این نهاد ممنوع است. همچنین دستور داده شده تا کلینیکهای ترک سیگار در مجموعه وزارت نفت تشکیل شود.
رئیس مرکز مبارزه با استعمال دخانیات با گلایهمندی از قوه قضائیه تصریح کرد: 8 ماده از مجموع 20 ماده مربوط به منع استعمال دخانیات مربوط به قوه قضائیه است ولی تاکنون رسما مسئولان این قوه در مورد این موضوع اعمال موضع نکرده و پیگیری دیده نشده است.