به گزارش صراط به نقل از فارس؛ نامزدهای انتخابات، سخت مشغول مبارزات انتخاباتی بودند. هرکدام تلاش میکردند خود را ناجی و مشکلگشا مردم معرفی کنند. مسکن هم موضوع گفتوگوها بود و از قضا در آن زمان مسکن مهر تعداد زیادی از خانوادهها را خانهدار کرده بود و متقاضیانی که تحویل گرفتن واحدهایشان به دولت بعد منتقل شده بود، بیشتر از همه نگران سرنوشت واحدهای نیمهتمامشان بودند.صحبت از مبارزات انتخاباتی سال 92 است که در نهایت حسن روحانی نظر مردم را با وعدههای انتخاباتی خود به ویژه مذاکره با آمریکا جلب کرد و رئیس جمهور شد.صحبت از وعدههایی است که دولت تدبیر و امید به مردم داد و بحثهایی که در جریان مبارزات انتخاباتی مطرح شدند و البته بعدا چندان توجهی به آنها نشد.
وعدههای خوش خط و خال
حسن روحانی در جریان مبارزات انتخاباتی خود در سال 92 گفت: «اصل تامین مسکن ارزان برای جامعه ما جزء برنامههای دولت تدبیر و امید است ... طرح مسکن مهر با شتابزدگی پیش رفته است ... چارهای نیست که در دولت آینده اشکالات آن مرتفع شود.»روحانی در گزارش 100 روزه خود در آذرماه سال 92 نیز گفته بود که «بحث این نیست که ما مسکن مهر را تکمیل نکنیم، به هر حال تعهدی که دولت قبل به مردم داده، این دولت خودش را به اجرای آن متعهد میداند. قراردادهایی که دولت قبل با مردم درباره به مسکن مهر داشته، این قراردادها از نظر ما محترم است و این دولت برای مسکن مردم متعهد خواهد بود، طرح خواهد داشت و بعداً این طرح را به مردم عرضه خواهد کرد.» همین اظهارات قوت قلبی برای مردمی بود که در انتظار خانهدار شدن بودند و دل به وعدههای دولت خوش کرده بودند. حسن روحانی رئیس جمهور میشود و وزیر مسکن آن عباس آخوندی در جلسه رای اعتماد مجلس نیز بار دیگر به متقاضیان اطمینان میدهد که این طرح تکمیل میشود و تاکید کرد که «شخص من هرگز با مسکن مهر مخالف نبوده و نیستم و من جزء اولین کسانی بودم که این موضوع را وارد نظام برنامهریزی ایران کردم.»وی در جلسه معارفه خود نیز میگوید که «گرچه من نسبت به مسکن مهر نقد داشتم، ولی با توجه به اینکه سرنوشت حدود 10 میلیون نفر به آن گره خورده، هیچ تغییر سیاستی نسبت به پروژههای شروع شده مدنظر نیست و سعی میکنیم نواقص آن را برطرف کنیم.»
مسکن مهر چطور مورد بیمهری دولت روحانی قرار گرفت؟
با این حال با شروع دولت یازدهم و بعد هم ادامه سیاستهای آن در دولت دوازدهم، این صحبتها به فراموشی سپرده شد و روحانی نیز با یک چرخش 180 درجهای نسبت صحبتهای پیشین خود در خرداد ماه سال 95 در سفر به استان آذربایجان غربی گفت: «اصولاً، احداث فرودگاه، کشیدن خطآهن، ساخت مسکن یا احداث اتوبان بهعهده دولت نیست بلکه دولت موظف به بهبود شرایط سرمایهگذاری و فضای کسب و کار و ارتقای روابط کشور با دولتهای خارجی است تا امکانات لازم برای سرمایهگذاری بخش خصوصی را فراهم آورد.»پیش از این احمد خرم، وزیر راه و ترابری دولت خاتمی که از همفکران حسن روحانی است گفته بود که «دولت باید بهسرعت دردسرهای اجرایی مسکن مهر را دور کند و برای تامین مسکن با همان سیاست آمریکایی طرح بنویسد. تنها سیاستی که در دنیا جواب داده سیاست مسکن آمریکاییها بوده است.»به این ترتیب مسکن نیز همچون آب خوردن به تحریم و برجام و آمریکاییها گره خورد و آن وعدههای زیبا که در جریان مبارزات انتخاباتی مطرح شدند نیز پوچ و توخالی از آب درآمدند.البته وزیر مسکن دولت روحانی در سال 93 آب پاکی را روی دست همه متقاضیان مسکن مهر ریخته بود و در جواب دبیر کمیته مطالبه حق مسکن گفته بود که «مسکن مهر طرح مزخرفی است.»
«مسکن امید»، «مسکن اجتماعی»، «اقدام ملی مسکن» طرحهایی برای اجرا نشدن
حالا مردم مانده بودند و واحدهای نیمهتمام و طرحهایی که بعدا معلوم شد فقط برای روی کاغذماندن مطرح شدهاند.«مسکن امید»، «مسکن اجتماعی» و « طرح اقدام ملی مسکن» از جمله این طرحها بودند که هیچ وقت شکل اجرا به خود نگرفتند و حدود 8 سال دولتمردان، خود را به صحبت درباره آنها مشغول کردند.شاید یکی از جدیترین طرحهایی که در دوره مدیریت حسن روحانی مطرح شد، مسکن اجتماعی بود. با این حال همین طرح نیز توسط محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی دولت دوازدهم که پس از عباس آخوندی سکاندار این وزارتخانه شد، مورد نقد قرار گرفت.اسلامی در تیرماه سال 98 با انتقاد شدید از طرح مسکن اجتماعی گفت که به شدت با مسکن اجتماعی مخالف است و توضیح داد که « مسکن اجتماعی در هر کجای دنیا که رواج پیدا کرده است، به عنوان مسکنهای نشاندار شناخته شده است. عموما این مناطق به مناطقی تبدیل شده که به واسطه فقر شاهد انواع و اقسام مشکلات و معضلات در آن هستیم. مسکن اجتماعی در آمریکا و اروپا نیز به عنوان تجربههای ناموفق شناخته شدهاند.»بنابراین در دولت یازدهم و دوازدهم نه تنها طرحها از روی کاغذ فراتر نرفتند؛ بلکه همان طرحها نیز در دوران مدیریت دولت تدبیر و امید رد شدند.
سرنوشت نهضت ملی مسکن با رئیسجمهور شدن پزشکیان
به این ترتیب بخش مسکن با یک عقبافتادگی جدی رو به رو شد که دولت سیزدهم باید با یک اقدام کمبودهای آن را جبران میکرد. به همین دلیل طرح نهضت ملی مسکن در این دولت اجرا شد که در حال حاضر ۴ میلیون نفر در این طرح ثبت نام کردهاند و تاکنون برای ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر زمین تامین شده و پروژه در حال ساخت است و برای بقیه متقاضیان نیز کار در حال پیگیری است. از طرف دیگر بخش زیادی از واحدهای نیمهتمام مسکن مهر نیز در دولت سیزدهم تکمیل و به متقاضیان تحویل داده شد.
حسین زاهدنژاد، کارشناس مسکن معتقد است: ادامه کار نهضت ملی مسکن در صورت انتخاب کسانی که افرادی مثل عباس آخوندی اطرافشان هستند، متوقف میشود.عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی دولت روحانی که این روزها در حمایت از کاندیدای اصلاحطلبان صحبت میکند، معتقد بود مسکن مهر مزخرف است؛ وی هیچگاه برای افتتاح واحدهای مسکن مهر نرفت، همین موارد موجب شد روحانی، رئیسجمهور وقت وی را برکنار کند.فعالیت این روزهای آخوندی در ستاد انتخاباتی پزشکیان این موضوع را نشان میدهد که ظاهرا او قصد دارد بار دیگر به عرصه قدرت بازگردد. بدین ترتیب بیم آن وجود دارد، مسیری که دولت سیزدهم با نهضت ملی مسکن شروع کرده است با به قدرت رسیدن تفکری که معتقد است «دولت نباید مسکن بسازد» ناتمام بماند و هزینههای بخش مسکن همچنان بالاترین سهم را در سبد هزینههای مردم داشته باشد.