طاهره جلالی در گفت‌وگو با میزان درباره مضمون کتاب «فساد در گمرک» گفت: در این اثر فساد از بعد عرضه و تقاضا مورد توجه قرار گرفته و این مهم در بخش گمرک و به دلیل حساسیت بسیاری که دارد، ابعاد وسیعتری را پیدا می‌کند.
وی ادامه داد: ویژگی‌های خاص سازمان گمرک سبب می‌شود تا آزادی عمل برای کارکنان دولت در اینجا زیاد باشد و پول زیادی زیردست، این افراد رد و بدل می‌شود و همین امر می‌تواند زمینه فساد را تقویت کند.
جلالی بیان کرد: فساد را باید از دو بعد مورد ارزیابی قرار داد، بخشی از بعد تقاضا شکل می‌گیرد همانند زمانی که افرادی که می‌خواهند کالا‌های صادراتی را زودتر ترخیص کنند و به بازار برسانند که در مسیر کاغذ بازی‌ها با اطاله امور مواجه می‌شوند و ممکن است برای مدت‌ها کالا در گمرک باقی بماند؛ بنابراین تاجر تلاش می‌کند تا به هر نحوی کالای خود را از آنجا آزاد کند و این امر باعث می‌شود به کارمند گمرک که دستش باز است پیشنهاد رشوه داده شود.
نویسنده کتاب تصریح کرد:، اما آن سوی این تقاضا، عرضه است. وقتی فسادی شکل می‌گیرد، فرد یا افرادی حتی سازمانی وجود دارند که آن فساد را درخواست می‌کنند و در اینجا کارمند دولت یا همان گمرک به خواسته پاسخ می‌دهد و زمینه برای فساد فراهم می‌شود.
وی تاکید کرد: بخش‌هایی از کتاب «فساد در گمرک» در مورد تاثیر فساد در بدنه سازمان سخن گفته و پیامد‌های بد فساد را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. این امر هم در سازمان‌ها و هم در جامعه عواقب بسیاری را در بر دارد، زیرا در سازمان‌ها به صورت‌عدم توانمندی و ناکارآمدی خود را نشان می‌دهد و در جامعه در قالب بی‌عدالتی معرفی می‌شود.
جلالی تصریح کرد: فساد خصوصا در گمرک، عدم اعتماد مردم به دولت را فراهم می‌کند، بنابراین نیاز است تا به صورت ویژه به آن پرد اخته شود و مورد توجه قرار بگیرد.
وی به بخش‌های مختلف کتاب «فساد در گمرک» پرداخت و ادامه داد: بعد از مقدمه در مورد تعریف فساد، انواع فساد که به صورت رشوه یا اختلاس حتی کلاهبرداری شکل می‌گیرد صحبت شده است و عواملی که باعث ایجاد فساد می‌شود به طور کامل مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در فصل بعد مصاحبه‌ها با صاحب نظران، مدیران اجرایی، حوزه گمرک انجام شده و نظرات آن‌ها را انعکاس داده‌ام که همه آن‌ها به صورت مرحله به مرحله در کتاب آمده است.
جلالی به بخش دیگری از کتاب «فساد در گمرک» اشاره و تاکید کرد: فقرمعیشتی عاملی مهم و اثرگذار بر شکل‌گیری رشوه و فساد است. در موارد نیز شفاف نبودن قوانین و مقررات، زمینه فساد را فراهم می‌کند، زیرا برداشت‌ها، متفاوتی شکل می‌گیرد و نتیجه گیری‌ها دو پهلو است. در ادامه عوامل عرضه و تقاضا همچنین عوامل عمومی فساد در گمرک مطرح شده و در فصل آخر پیشنهادات که به دولت و سازمان‌های دولتی ارائه شده مورد بررسی قرار گرفته است.
طاهره جلالی ضمن اشاره به اقدامات قابل توجه و ارزشمند سازمان بازرسی کل کشور و تولید کتاب‌های بسیار در جهت مبارزه با فساد گفت: خوشبختانه در جهت ترویج و توسعه فرهنگ مبارزه با فساد خیراً کتاب‌های خوبی توسط انتشارات سازمان بازرسی منتشر شده است، اما در گام اول این دولت است که باید بپذیرد فساد وجود دارد تا در مراحل بعد به دنبال رفع و بررسی عوامل و زمینه‌های آن باشیم.
وی ادامه داد: گاهی ممکن است یک کارمند جز در یک اداره و یا سازمان بزرگ کار‌های انجام بدهد که زمینه فساد را فراهم کند و یا بر خلاف مقررات اداری حرکت کند. اما اول باید آن را انکار نکنیم و در مرحله بعد آن را بپذیریم، زیرا این امر در همه کشور‌ها دیده می‌شود و وجود دارد.
وی تاکید کرد: برای نابودی فساد در ادارات و یا سازمان‌ها باید ابتدا آنان را شناسایی و سپس به آسیب شناسی بپردازیم تا عوامل و نحوه شکل‌گیری فساد با ابعاد مختلف و شناسایی شود، سپس اقدام به رفع آن کنیم. پذیرش اینکه فساد وجود دارد با اینکه نخواهیم آن را بپذیریم دو مسئله، مهم بوده که در حل مشکل فساد تاثیر گذار است.
