به گزارش صراط به نقل از فرهیختگان حمید ابوطالبی، مشاور سیاسی حسن روحانی در یادداشتی که اخیراً منتشر کرده، اشارهای به سیاست رؤسایجمهور اصلاحطلب و اعتدالگرا در مواجهه با آمریکا کرد و آن سیاستها را بینتیجه و بیهدف خواند. «گفتوگوی تلفنی با اوباما برای مذاکرات هستهای و رفع تحریم و امضای برجام» و «عدم گفتوگو با ترامپ- داستان مکرون- برای جلوگیری از شکست مذاکرات و نابودی برجام» را سیاستهایی خواند که بعدها رؤسایجمهور نسبت به آن ابراز پشیمانی کردند و گفت که «برای کنترل تنشها»، باید از ماندن در گذشته اجتناب کرد و رویکردی تازه اتخاذ کرد.
نگاهی به واکنش آمریکا در سالهای مختلف و در دوران ریاستجمهوری دموکراتها و جمهوریخواهان نشان میدهد آمریکاییها هیچ زمان حتی در دورانی که رئیسجمهور ایران برای برقراری رابطه با ایران چراغسبز نشان دادند، صراحتاً و رسماً موضعی درخصوص انتخاب رؤسایجمهور ایران نگرفتند و اساساً چنین چیزی میان روابط ایران و آمریکا عرف نبوده است.
رفتار مشخص همه رؤسایجمهور دراینخصوص این بوده که سیاستهای آمریکا در قبال ایران با تغییر رؤسایجمهور تغییر چندانی نخواهد کرد. حال اگر در همین قالب بخواهیم آنچه از جانب برخی چهرههای اصلاحطلب و اعتدالی، مبنی بر این را که ایران با تبریک ریاستجمهوری آمریکا برقراری روابط دیپلماتیک با آمریکا را کلید بزند موردتوجه قرار دهیم، این موضوع اساساً بلاموضوع میشود و حتی در نگاه به واقعیت ماجرا میتواند ایران را در موضع ضعف قرار دهد. به نظر میرسد دراینرابطه چند اشتباه تحلیلی و محاسباتی رخ داده است.
نکته اول اینکه تصور این موضوع که با دادن پیام تبریک به ترامپ مناسبات ایران و آمریکا تغییر میکند، منطقی به نظر نمیرسد، شرایط فعلی منطقه و روابط میان آمریکا و ایران در وضعیتی قرار دارد که هر رفتار ایران میبایست با محاسبات دقیق و منطقی صورت گیرد تا هم ایران را در موضع ضعف قرار ندهد و همچنین تنشها را بیش از این افزایش ندهد، اما حالا انجام رفتاری که پیش از این مسبوق بهسابقه هم نبوده و هیچ زمان در عرف دیپلماتیک دو طرف وجود نداشته، میتواند ایران را در موضع ضعف نیز قرار دهد.
نکته مهمی دیگری که باید به آن توجه داشت این است که روابط دیپلماتیک میان کشورها پیچیدهتر از آن است که صرفا با یک سلام و پیام تبریک بتوان، چالشهای آن را حلوفصل کرد، آنچه در اظهارات مشاور رئیس جمهوراسبق بیش از همه خودنمایی میکند، سادهسازی این معادلات و مناسبات پیچیده است، ساده دیدن مسائل در روابط دیپلماتیک و خصوصا آمریکا، نهایتا منجر به این میشود که خسارتهای بیشتری متوجه کشور شود.