به گزارش صراط به نقل از فارس، سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه روز دوشنبه هشتم بهمنماه با شبکه اسکای نیوز گفتوگو کرد. وی در این گفتوگو درباره برنامه هستهای ایران، مذاکرات رفع تحریم، روی کار آمدن دونالد ترامپ و ... به سؤالات خبرنگار پاسخ داد.
* یک سیاست خارجی بسیار فعال را در منطقه دنبال کردم
خبرنگار اسکای نیوز در این گفتوگوی تفصیلی با بیان اینکه شما این شغل را در یک زمان بسیار چالش برانگیز بر عهده گرفتهاید. منطقه در آشوب است. ایران شکستهای غیرقابل انکاری داشته است و شما مردی را در کاخ سفید دارید که دشمن ایران بوده است. اما دونالد ترامپ اکنون از پیگیری توافق با ایران صحبت میکند. بنابراین هم تهدید وجود دارد و هم فرصت. از عراقچی پرسید: آیا امکانی میبینید که ایران آماده مذاکره بر سر نوعی توافق با دونالد ترامپ باشد؟وی پاسخ داد: دولت جدید تلاش خواهد کرد که سیاست خارجی آن مؤثر و فعال و البته جامع و متوازن باشد. بنابراین سیاست خارجی ایران در این دولت تلاش میکند تا یک رابطه متوازن با تقریبا همه برقرار کند. فقط استثنائاتی وجود دارد که شما میدانید. بنابراین به این معنی است که ما آماده تعامل و دیپلماسی با تمام نقاط جهان هستیم. وزیر خارجه ادامه داد: متأسفانه، زمانی که کارم را شروع کردم، منطقه در آستانه یک جنگ تمام عیار بود و هدف اصلی من جلوگیری و اجتناب از یک جنگ تمام عیار در منطقه و تشدید بیشتر تنش ها بود که کل منطقه را به فاجعه می کشاند. بنابراین من یک سیاست خارجی بسیار فعال را در منطقه دنبال کردم. من تقریباً به تک تک کشورهای منطقه که با آنها رابطه داریم رفتم، حتی به مصر و بحرین که با آنها روابط دیپلماتیک نداریم.
* سعی میکنم امکان یک توافق جدید در برنامه صلح آمیز هستهای خود را دنبال کنم
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: من سعی کردم یک تفاهم و یک صدای مشترک در منطقه ایجاد کنم تا از تشدید بیشتر تنش ها جلوگیری کنم و فکر میکنم موفق بودهام. بنابراین ما در پنج تا شش ماه گذشته یک سیاست خارجی بسیار پرمشغله داشتهایم. وی گفت: در عین حال، من سعی میکنم امکان یک توافق جدید در برنامه صلح آمیز هستهای خود را دنبال کنم. زمانی که برای مجمع عمومی اخیر در نیویورک بودم، سعی کردم گفتوگویی را با اروپاییها آغاز کنم. در عین حال، با چین و روسیه مشورت کردم. وزیر خارجه خاطرنشان کرد: میدانید، آنها هنوز طرفهای برجام یا توافق هستهای ایران هستند. ما توافق کردیم که به مذاکرات خود ادامه دهیم و راه جدیدی برای حل این سوء تفاهمها و بی اعتمادیها در مورد برنامه هستهای ایران، بازگشت به برجام یا حداقل به منطق برجام پیدا کنیم و ببینیم چگونه میتوانیم راهحل جدیدی در این زمان بسیار دشوار پیدا کنیم.
* منتظریم ببینیم رویکرد و سیاست دولت جدید آمریکا چگونه و چیست
عراقچی ادامه داد: البته این قبل از انتخابات در ایالات متحده بود. پس از انتخابات، ما هنوز منتظریم تا ببینیم رویکرد و سیاست دولت جدید چگونه و چیست. منطق توافق هستهای اعتمادسازی در برنامه هستهای ما در ازای لغو تحریمهاست. وی گفت: البته، ایالات متحده باید بخش عمدهای از آن باشد زیرا بیشتر تحریمها توسط ایالات متحده اعمال شده است. بنابراین اینکه آیا ما می توانیم به همان منطق برگردیم و مذاکرات را بر اساس یک بازی برد - برد دوباره آغاز کنیم، هنوز چیزی است که منتظر شنیدن آن از طرف مقابل هستیم.
* ما به زبان تهدید پاسخ نمیدهیم ولی به زبان احترام پاسخ میدهیم
وزیر خارجه خاطرنشان کرد: البته ما به زبان تهدید پاسخ نمیدهیم. این یک واقعیت است و ما آن را در گذشته ثابت کردهایم، اما به زبان احترام پاسخ میدهیم. ما این را در گذشته ثابت کردهایم، همان زمانی که مذاکرات برجام را آغاز کردیم و به یک نتیجه و توافق رسیدیم. دلیلش این بود که با زبان احترام و بر اساس احترام متقابل و منافع متقابل با ما برخورد شد و ما توانستیم یک بازی برد - برد را تعریف کنیم و سپس به یک راه حل برد - برد برسیم.این دیپلمات عالیرتبه ایرانی بیان کرد: ما موفق شدیم و کل جهان آن را جشن گرفت. بنابراین ما آماده تکرار همان تجربه هستیم. ما در عین حال، تجربیات دیگری هم داریم. وقتی ما را تهدید کردند، وقتی ما را تحریم کردند، نتیجه چه بود؟ عراقچی گفت: ما اکنون در فناوری هستهای صلح آمیز خود بسیار پیشرفتهتر هستیم. ما اکنون در صنایع دفاعی خود بسیار پیشرفتهتر هستیم. چرا؟ زیرا آنها ما را تحریم کردند و ما را مجبور کردند که به تواناییهای خود تکیه کنیم و روی پای خود بایستیم. بنابراین تحریمها کارساز نبودهاند.
* اکنون بیاعتمادی بیشتری بین ما وجود دارد
خبرنگار اسکای نیوز با بیان اینکه ترامپ میگوید معامله با ایران ایده خوبی خواهد بود و به نظر میرسد افرادی را منصوب میکند که ممکن است دیپلماسی را دنبال کنند. بنابراین به نظر میرسد که دونالد ترامپ میخواهد مسیر دیپلماسی را با ایران بررسی کند. از عراقچی پرسید که آیا ایران نیز آماده است تا با آمریکا مذاکره کند؟ وزیر امور خارجه پاسخ داد: ما یک توافق داشتیم؛ برجام که به عنوان دستاورد دیپلماسی در نظر گرفته می شد. همانطور که گفتم، کل جهان آن را جشن گرفت. همه به ایران و ۱+۵ برای حل یک سؤال بسیار دشوار از طریق دیپلماسی تبریک گفتند و سپس نتیجه چه بود؟ پس از آن چه اتفاقی افتاد؟ آن اتفاق هرگونه اعتماد باقی مانده بین ایران و ایالات متحده را از بین برده است.خبرنگار سؤال کرد: پس اکنون میگویید اگر با احترام با شما برخورد کنند، یک معامله خوب در دسترس خواهد بود؟ آیا شما به میز مذاکره بازخواهید گشت؟عراقچی گفت: من مخالفتی ندارم. میخواهم بگویم که اکنون بیاعتمادی بیشتری بین ما وجود دارد و ما باید ابتدا بر آن بی اعتمادی غلبه کنیم. باید اعتماد کافی برای ایران وجود داشته باشد تا یک بار دیگر وارد مذاکرات شود. فکر میکنم ما هنوز میتوانیم به آن توافق برسیم.
* آخرین باری که مذاکره کردیم تجربه بدی بود
خبرنگار پرسید: مذاکره با چه کسی؟ شرکت کنندگان در این مذاکرات چه کسانی هستند؟ اینها سؤالات جدی هستند که هنوز به آنها پاسخ داده نشده است. به نظر می رسد ترامپ برخی از دشمنان سرسخت شما را در دولت اول خود اخراج کرده است. او افرادی را منصوب کرده که به دیپلماسی معتقدند و همانطور که میدانید، او فردی است که با ایران خصومت داشته است، اما در عین حال او یک معاملهگر است. آیا این کسی است که فکر میکنید علی رغم تمام سابقه بدی که با شما داشته و علی رغم تمام مشکلاتی که در گذشته داشتهاید، ممکن است بتوانید در آینده با او معامله کنید؟رئیس دستگاه دیپلماسی پاسخ داد: من هیچ ایدهای را رد نمیکنم. من به شما نمیگویم که ایران برای هیچ مذاکرهای آماده نیست. نه، اما ما این بار خیلی مراقب هستیم. آخرین باری که ما مذاکره کردیم تجربه بدی بود. این که چگونه این تجربه بد میتواند به یک تجربه خوب تبدیل شود، هنوز باید دید. وی اضافه کرد: هنوز ابهاماتی وجود دارد. ولی راستش را بخواهید فکر میکنم او مشاورانی دارد که در مورد واقعیت ایران و این که چگونه ایران در مقابل تهدیدها و در پاسخ به آنها رفتار میکند، به او توضیح دهند. بنابراین امیدوارم از آن تجربیات استفاده شود. زیرا کل جهان میداند که این منطقه متعلق به کشورهای منطقه است.
* باید اعتماد ما را به دست بیاورند
خبرنگار با بیان اینکه ولی همه میدانند که قلب تنشها رابطه ایران با آمریکا است، تنشهایی که قدمت زیادی دارد. دنیا منتظر است تا ببیند و ایرانیهایی که ما با آنها در اینجا صحبت کردهایم، منتظرند تا ببینند که آیا میتوان با دونالد ترامپ معامله کرد یا خیر. شما تازه از افغانستان برگشتهاید و با طالبان ملاقات کرده اید. آنها با دونالد ترامپ مذاکره کرده اند، از عراقچی سؤال کرد که آیا بارقه امیدی از آنچه از رئیس جمهور جدید می شنوید وجود دارد؟وزیر خارجه پاسخ داد: باید اعتماد ما را به دست بیاورند.
* برجام هنوز زنده است
خبرنگار گفت: بنابراین شما آن را رد نمیکنید، اما می خواهید خیلی بیشتر از دونالد ترامپ و دولت او بشنوید؟رئیس دستگاه دیپلماسی عنوان کرد: البته، ما که فعلا چیز خاصی نشنیدهایم. ما بستر ۱+۵ یا ۳+۳ - همانطور که اروپاییها مایلند بگویند- را داشتیم. ما دفعه قبل آن بستر را داشتیم و مذاکره کردیم. این بار آیا این قالب دوباره کار میکند؟ این یک سؤال است و این که مبنای مذاکرات چه خواهد بود؟ ما یک توافق داشتیم و هنوز هم یک توافق داریم. وی گفت: برجام هنوز زنده است و به جز ایالات متحده، سایر شرکت کنندگان هنوز در آن هستند. بله، ما برخی از تعهدات خود را اجرا نمیکنیم؛ زیرا از بخش لغو تحریمهای برجام بهرهمند نمیشویم. این یک سؤال دیگر است. اما ما هنوز عضوی از برجام هستیم. ما هنوز در توافق هستیم. روسیه و چین هم هنوز هستند.
* یک مسیر جایگزین را دنبال خواهیم کرد
عراقچی ادامه داد: بنابراین، برجام در اکتبر امسال به یک نقطه بسیار مهم نزدیک میشود که میتواند نقطه بحران باشد و من باید هشدار دهم که اگر نتوانیم قبل از آن به راه حل خوبی برسیم، مشکل جدی خواهیم داشت. این دیپلمات عالیرتبه ایرانی یادآور شد: ما معتقدیم که پنجره دیپلماسی هنوز باز است، هر چند برای مدت کوتاهی، مشروط بر اینکه طرفهای دیگر تمایل واقعی نشان دهند. بدون چنین تعهدی، ما یک مسیر جایگزین را دنبال خواهیم کرد.
* دیگر از برجام بهرهمند نیستیم
خبرنگار عنوان کرد: این باعث نگرانی در غرب شده است. آیا میتوانید توضیح دهید منظور شما از یک مسیر جایگزین چیست؟ زیرا بسیاری از مردم میگویند به این معنی است که ایران احتمالاً از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای NPT خارج میشود. آیا منظور شما این بود؟رئیس دستگاه دیپلماسی پاسخ داد: ساخت سلاح در برنامه صلحآمیز هستهای ما جایی ندارد. ما به ماهیت صلح آمیز برنامه هستهای خود اطمینان داریم و مشکلی برای به اشتراک گذاشتن این اطمینان با دیگران نداریم. به همین دلیل است که تصمیم گرفتیم مذاکرات با طرف های دیگر ۱+۵ را آغاز کنیم. آنها در مورد ماهیت صلح آمیز برنامه ما سؤالاتی داشتند. خوب، آنها با زبان احترام به سراغ ما آمدند و سپس مذاکرات در ابتدا موفقیت آمیز بود، اما بعد به یک تجربه بد تبدیل شد. بنابراین تحریمها بازگشتهاند و ما دیگر از برجام بهره مند نیستیم. اما برنامه ما هنوز صلح آمیز است. وی بیان کرد: اگر به اکتبر برسیم و سپس قطعنامههای قبلی شورای امنیت برگردند و ایران دوباره در ذیل فصل هفت منشور قرار گیرد، آنگاه شما، اگر خود را به عنوان یک ایرانی تصور کنید، چه نتیجهای میگیرید؟ این یعنی که سیاست ما اشتباه بوده است. یعنی که ما احتمالاً مسیر اشتباهی را انتخاب کردهایم، زیرا دیپلماسی را انتخاب کردیم و به توافق رسیدیم. ولی در نهایت همه تحریمها بازگشتند و اگر ما دوباره به شورای امنیت و ذیل فصل هفت برگردیم به این معنی است که ما اشتباه کرده ایم و باید به دنبال یک جایگزین باشیم.
* اکتبر امسال میتواند تبدیل به کانون بحران شود
خبرنگار پرسید: آن گزینه جایگزین چیست؟ عراقچی پاسخ داد: نمیدانم. صادقانه بگویم. نمیدانم. چون هنوز در حال بررسی است. در ایران بحث داغی در مورد آن گزینه جایگزین وجود دارد. بله. بحثها هست و این بحثها در همه سطوح، حتی در خیابانها و بین مردم عادی بسیار داغ است. دیدگاههای مختلفی وجود دارد. نمیدانم کدام یک در نهایت غالب خواهد شد، ولی بحث ادامه دارد. وی ادامه داد: اما در اکتبر به نقطهای خواهیم رسید که باید تصمیم بگیریم. به همین دلیل است که به شما گفتم که اکتبر امسال میتواند تبدیل به کانون بحران شود و باید از آن اجتناب کنیم. من باور دارم که دیپلماسی هنوز میتواند کار کند، اما باید خلاق باشیم، صادق باشیم و اعتماد بسازیم، و آنها هم باید برای ما اعتماد بسازند. چرا باید به میز مذاکره بازگردیم؟ باید دلیلی برای این کار وجود داشته باشد.
* گزینه جایگزین فقط همان چیزی که شما گفتید، نیست
رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: ولی الان بعضیها میگویند که دیپلماسی ممکن است اشتباه بوده باشد و این موضوع در کشور نظرات مختلفی را به خود جلب کرده است. نه فقط در دولت بلکه در همه جا. به دانشگاهها بروید و با استادان دانشگاه و دانشجویان صحبت کنید. به سراغ رسانهها و مطبوعات بروید. به بازار بروید و از مردم عادی بپرسید. این یک سؤال بزرگ برای همه است. آن گزینه جایگزین فقط همان چیزی که شما گفتید، نیست. گزینههای مختلفی وجود دارد و ما روی همه آنها کار میکنیم.عراقچی خاطرنشان کرد: نکته این است که قبل از این که به اکتبر برسیم، باید از زمان باقیمانده استفاده کنیم و سعی کنیم راهحل بهتری پیدا کنیم. سعی کنیم دوباره از دیپلماسی استفاده کنیم. ما در گذشته تجربه این را داشتهایم. چرا این تجربه را تکرار نکنیم؟
* برنامه صلحآمیز هستهای خود را ادامه خواهیم داد
خبرنگار عنوان کرد: در هر حال ما رئیسجمهوری داریم که با وجود همه اشتباهاتش، حالا میگوید که توافق با ایران خوب خواهد بود. آیا شما همانطور که او به سمت ایران دست دراز کرده است، به سمت او دست دراز خواهید کرد؟ چون توافق خوب است. وزیر خارجه خاطرنشان کرد: صرفا گفتن اینکه توافق خوب است، کافی نیست و نمی توانیم براساس آن تصمیم بگیریم. ما تجربیات بدی داریم. این یک حقیقت است. امیدوارم که دولت جدید این را درک کند که آنها تجربیات بدی برای ما برجا گذاشتهاند، با بسیاری از عناصر بیاعتمادی. عراقچی اضافه کرد: چیزهای زیادی وجود دارد که به ما اجازه نمیدهد دوباره به آنها اعتماد کنیم و باید این بیاعتمادی که بین ما وجود دارد را برطرف کنند. چگونه؟ نمیدانم. به آنها بستگی دارد. پس ما به راه خود ادامه میدهیم. برنامه هستهای ما صلحآمیز است و ما این برنامه صلحآمیز را ادامه خواهیم داد. وی ادامه داد: در حال حاضر هیچگونه تمایلی برای تغییر مسیر خود نداریم. فتوا وجود دارد. این یک فتوای بسیار مهم است. ایران از ۵۰ سال پیش هنوز عضو NPT است. فتوا وجود دارد. برجام وجود دارد. نیت ما برای ایجاد اعتماد بیشتر در مورد صلحآمیز بودن برنامهمان وجود دارد. پس این ها داراییهای ما هستند. چرا باید الان درباره گزینههای جایگزین صحبت کنیم؟ بیایید از داراییهای خود استفاده کنیم.
* در حال حاضر هیچ قصدی برای تغییر دکترین هستهای خود نداریم
خبرنگار گفت: اما کسانی هستند که میگویند شاید گزینهای جایگزین لازم باشد. همچنان که از کمال خرازی، مشاور مقام معظم رهبری شنیدهایم که اگر تهدیدی وجود داشته باشد، ایران ممکن است سیاست خود را تغییر دهد. عراقچی جواب داد: سیاست ما تغییر نکرده است. دکترین ما تغییر نکرده است و ما در حال حاضر هیچ قصدی برای تغییر آن نداریم.خبرنگار باز از عراقچی پرسید: آیا شما آمادهاید که به دونالد ترامپ فرصتی بدهید تا حداقل آنچه را که میخواهد بگوید گوش کنید؟ و اگر او حرفهای درست بزند و با احترام برخورد کند، با او صحبت خواهید کرد؟ وزیر امور خارجه عنوان کرد: ما با آمریکاییها ما روزها و روزها مذاکره کردیم. من بخشی از آن بودم. من روزها و روزها با آمریکاییها چه به صورت دوجانبه و چه چندجانبه مذاکره کردم. پس ما حسننیت و نیت خوب خود را برای رسیدن به یک راهحل برخاسته از مذاکره ثابت کردهایم. وی خاطرنشان کرد: پس میل به رسیدن به یک راهحل هنوز وجود دارد، اما به عوامل زیادی بستگی دارد. بسیاری از عناصر دیگر باید قبل از آن حل شوند.
* از قابلیتهای ما برای پاسخ مطلعند
خبرنگار گفت: به سراغ بحث اسرائیل برویم. چون فکر می کنم تهدیدی از سوی اسرائیل وجود دارد. ما از وزیر خارجه اسرائیل شنیدهایم که گفته است هیچ وقت زمانی بهتر از این برای حمله به ایران نبوده است چون ایران در ضعیفترین حالت خود است. دونالد ترامپ هم گفته است که اگر توافقی انجام نشود، آماده است که از اسرائیل در این زمینه حمایت کند. چقدر از این احتمال نگرانید؟ رئیس دستگاه دیپلماسی در این باره بیان کرد: آنها میدانند که این یک تهدید واقعی نیست، چون آنها از قابلیتهای ما برای پاسخ مطلع هستند و ما به وضوح اعلام کردهایم که هرگونه حمله به تأسیسات هستهای ما با پاسخ فوری و قاطع مواجه خواهد شد.عراقچی اضافه کرد: آنها به خوبی میدانند که پاسخ ما چگونه خواهد بود. فکر نمیکنم که آنها مرتکب چنین عمل جنون آمیزی شوند. این واقعاً جنونآمیز است و هر چیزی را در منطقه به یک فاجعه بزرگ تبدیل خواهد کرد. من حتی نمیخواهم در مورد آن صحبت کنم. چرا؟ چون فکر میکنم این تهدید واقعی نیست. این تهدیدی منقضی شده است. وی گفت: پس بیایید در مورد دیپلماسی صحبت کنیم. بیایید در مورد چگونگی حل مسائلی صحبت کنیم که در ۳۰ روز حل نمیشود.
* اسرائیلیها را به گرینلند ببرند
خبرنگار عنوان کرد: موضوع دیگر درباره اسرائیل، فلسطین و غزه است. دیروز دونالد ترامپ گفته است که یک گزینه میتواند پاکسازی غزه باشد. ترامپ این پیشنهاد را به فلسطینیها داده است که آنها را به جایی دیگر منتقل کنند. آیا این یک خط قرمز برای ایران است؟ و اگر این اتفاق بیفتد، ایران چه واکنشی نشان خواهد داد؟این دیپلمات عالیرتبه ایرانی گفت: فراموش نکنیم که در نهایت اسرائیلیها به این نتیجه رسیدند که باید با حماس مذاکره کنند. آنها به آنجا رفتند تا حماس را نابود کنند، اما در نهایت مجبور شدند با همان حماس برای آزادسازی زندانیان خود مذاکره کنند. وی افزود: پس پیشنهاد من چیز دیگری است. به جای فلسطینیها، سعی کنند اسرائیلیها را اخراج کنند. آنها را به گرینلند ببرند تا با یک تیر دو نشان بزنند. تا مشکل در گرینلند حل شود و اسرائیلیها هم در آنجا باشند.
* این سرزمین فلسطینیها است
خبرنگار از عراقچی پرسید که آیا شما فکر میکنید اسرائیل حق زندگی در آنچه که سرزمین خود میداند را دارد؟ و وی پاسخ داد: هر کسی حق زندگی دارد، اما هیچ کسی حق ندارد سرزمینهای دیگران را اشغال کند. رئیس دستگاه دیپلماسی عنوان کرد: این سرزمین فلسطینیها است و فلسطینیها باید در مورد سرزمین و سرنوشت خود تصمیم بگیرند. ما هیچگاه نگفتهایم که اسرائیلیها یا یهودیان حق زندگی ندارند. البته که آنها حق زندگی دارند. ما داریم در مورد این که چگونه مسئله فلسطین را مدیریت کنیم، صحبت میکنیم. فلسطین متعلق به فلسطینیها است. وی ادامه داد: ما باور داریم که تنها راهحل یک راهحل «یک دولتی» است. دیگران در مورد راهحل دو دولتی صحبت میکنند، اما ما باور داریم که راهحل در وجود یک دولت و یک کشور است.
* راهحل ما برای مسئله فلسطین
وزیر خارجه بیان کرد: ما نیاز داریم به یک کشور که در آن تمام ساکنان اصلی این سرزمین، چه مسلمان، چه مسیحی، چه یهودی، با هم زندگی کنند و در یک رفراندوم برای آینده خود شرکت کنند. و این چیزی عجیب نیست.رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: ما همین تجربه را اخیراً در تاریخ جدید داشتهایم، که همان رژیم آپارتاید در آفریقای جنوبی بود که تبدیل به یک رژیم دموکراتیک جدید شد. پس راهحل ما برای مسئله فلسطین این است که به سوی یک راهحل دموکراتیک برویم. عراقچی گفت: شما نمیتوانید تمام فلسطینیها را بکشید. نمیتوانید تمام فلسطینیها را اخراج کنید. نمیتوانید تمام خانهها را نابود کنید. آن ها در گذشته این کارها را کردهاند، اما هیچ نتیجهای نگرفتهاند. در ۱۵ ماه گذشته آنها این تجربه را داشتند، اما نتیجه در نهایت این شد که باید با فلسطینیها مذاکره کنیم تا این مشکل را حل کنیم.
* جانفشانی مردم فلسطین
خبرنگار اسکای نیوز خطاب به عراقچی گفت شما گفتید که این را پیروزی برای فلسطینیها میبینید. اما چگونه میتوان گفت پیروزی است در حالی که به نظر میرسد دست کم ۵۰ هزار فلسطینی جان خود را از دست دادهاند؟ رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: پیروزی در جنگ بر اساس شمارش تعداد کشتهها تعریف نمیشود. آیا توانستهاند به اهداف خود برسند یا نه؟ اسرائیل وارد غزه شد تا آنطور که ادعا میکرد، حماس را نابود کند و زندانیانش را آزاد کند. هیچکدام از این اهداف محقق نشد.وی یادآور شد: البته هیچکدام از این پیروزیها برای فلسطینی ها بدون هزینه به دست نیامد و من فکر میکنم این انتخاب فلسطینیها است. آنها در ۸۰ سال گذشته خیلی رنج کشیدهاند و در زمانهای سخت کشتارهای زیادی را تجربه کردهاند، حتی در این زمان هم تحت نسلکشی قرار گرفتند اما مقاومت کردند و این یعنی جانفشانی.
* آرمان فلسطین و مقاومت همچنان زنده است
خبرنگار با بیان اینکه در سال گذشته، «ما شاهد تضعیف شدید حزبالله بودیم. ما شاهد مرگ حسن نصرالله، متحد نزدیک ایران بودیم. همچنین شاهد ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس، در همین شهر بودیم. ما شاهد برکناری متحدتان بشار اسد از قدرت بودیم.» از عراقچی سؤال کرد: آیا میتوان گفت که استراتژی شما دیگر کار نمیکند؟ آیا باید به طور کامل در مورد نحوه فعالیت خود در منطقه بازنگری کنید؟ چون اتفاقاتی رخ داده است. یعنی قطعاً باید اذعان کنید که امسال چیزهای زیادی را از دست دادهاید. متحدانی که ترور شدهاند. متحدانی که توسط دشمنان سنی جهادی ایران از قدرت ساقط شدهاند. آیا این را میپذیرید که در سال گذشته اوضاع به نفع ایران پیش نرفته است؟وزیر امور خارجه عنوان کرد: معتقدم که در طول یک سال گذشته ضربات جدی فراوانی به مقاومت در منطقه وارد شده و هزینههای بسیاری بر آن تحمیل شده است، اما باید بدانیم که مقاومت یک مکتب فکری و یک آرمان است. با کشته شدن افراد این آرمان از بین نمیرود. همانطور که آرمان فلسطین در طول ۸۰ سال گذشته از بین نرفته است، علی رغم این که کشتههای زیادی دادهاند و بسیاری از رهبران آنها به شهادت رسیدهاند، ولی آرمان همچنان زنده است. آرمان مقاومت هم همین گونه است.
* اگر از ایران حمایتی بخواهند، مسلما به آنها پاسخ مثبت میدهیم
وی افزود: درست است که حماس و حزبالله صدمات زیادی را متحمل شدهاند اما در حال بازسازی خود هستند. مهم این است که این مکتب فکری و این آرمان از بین نخواهد رفت. من میخواهم یک مثالی برای شما بیاورم. انقلاب فرانسه، مادر بسیاری از تفکرات و آرمان ها در اروپا و آمریکا به شمار میرود، اما ببینید چگونه بعداً تغییر کرد. ما بازگشت ناپلئون را داشتیم، دیکتاتوری را داشتیم و اشکال دیگر حکومت را، اما آرمان نشأت گرفته از انقلاب فرانسه هنوز در کشورهای غربی وجود دارد. عراقچی بیان کرد: بنابراین این آرمان اشکال مختلفی به خود گرفت، اما ایده اصلی هنوز وجود دارد. این در مورد مقاومت نیز صدق میکند و در عرصه بینالملل، این فراز و نشیبها طبیعی است. مقاومت در طول سال گذشته پیروزیهای بسیار زیادی داشته است. وزیر خارجه عنوان کرد: شکست هم طبیعی است، ولی مهم این است که خود را بازسازی کند و به مسیر خود ادامه دهد. مردم به حمایت از حماس و حزبالله ادامه خواهند داد و آنها را به قدرتی که قبلاً داشتند برمیگردانند تا بتوانند همچون قبل در برابر اسرائیل مقاومت کنند. وی گفت: حماس و حزب الله مستقل هستند و خودشان مستقلا تصمیم گیری میکنند. ما همیشه از آرمان آنها حمایت کرده و خواهیم کرد. در آینده هم به تصمیم خود آنها بستگی دارد. اگر از ایران حمایتی بخواهند، مسلما به آنها پاسخ مثبت میدهیم.
* اسرائیل نه در غزه و نه در لبنان به اهداف و مقاصد خود نرسید
خبرنگار گفت: من فکر میکنم بسیاری از مردم در این فکر هستند که آیا ایران باید در استراتژی خود و در نحوه پاسخ به اسرائیل و آمریکا تجدید نظر کند. به عقیده آنها ایران باید راه جایگزینی برگزیند و از حمایت از این متحدان که چنین خاری در چشم دولت اسرائیل و نفوذ آمریکا در منطقه بودهاند دست بردارد.وزیر خارجه در این باره عنوان کرد: ولی من معتقدم که این دیگران هستند که نیاز دارند استراتژی ها و سیاستهای خود را بازنگری کنند، زیرا اسرائیل نتوانست به اهداف خود دست یابد و پیش از این هرگز تا این حد منزوی نشده بود. عراقچی ادامه داد: این انزوا برای اسرائیل بی سابقه است. اسرائیل نه در غزه و نه در لبنان به اهداف و مقاصد خود نرسید و علی رغم صدمات متعددی که به حزب الله وارد کرد اما نتوانست حتی به اندازه جنگ ۳۳ روزه در جنوب لبنان پیش روی کند و ناچار به پذیرش آتش بس شد.
* اسرائیل در سیاستهای خود تجدیدنظر کند
این دیپلمات عالیرتبه ایرانی گفت: لذا در وهله اول این اسرائیل است که باید در سیاستها و استراتژیهای خود تجدیدنظر کند. این اولین بار نیست که حزبالله رهبر خود را از دست می دهد یا فرماندهانش به شهادت می رسند اما در مقایسه با دفعه قبل که رهبر خود را از دست داد، اکنون قویتر و بزرگتر شده است. وی خاطرنشان کرد: همین امر در مورد فلسطینیان نیز صادق است. ۸۰ سال کشتار نتوانسته است روح و آرمان آنها را نابود کند. بنابراین وقتی در مورد آرمان ها صحبت میکنیم، باید بدانید که آرمان تغییر نمیکند. شاید تاکتیکها تغییر کند، اما آرمان همیشه وجود خواهد داشت.
* برای امنیت خود هزینههای سنگینی کرده و به این کار ادامه میدهیم
خبرنگار خطاب به وزیر امور خارجه گفت: دیروز خانمی در بازار به من گفت که ایران همه پولش را دارد برای دیگران خرج میکند. این در حالی است که ایرانیها در داخل کشور به پول نیاز دارند، ولی مقامات پول زیادی برای حمایت از کشورهای دیگر میفرستند. تخمین زده میشود که شما میلیاردها دلار برای حمایت از بشار اسد هزینه کردهاید و او اکنون سقوط کرده است. این یک هدر دادن کامل پول است، این طور نیست؟رئیس دستگاه دیپلماسی پاسخ داد: نظرات مردم متفاوت است، اما مسئله این است که شما نمیتوانید قضاوت کلی خود را بر اساس آنچه یک فرد یا یک خانم در یک بازار میگوید، قرار دهید. ولی این نکته درست است که ایران برای امنیت خود هزینههای سنگینی کرده است و به این کار ادامه خواهد داد.
* حمایت از پیشبرد مقاومت
وی بیان کرد: همچنین ما برای پیشبرد مقاومت بسیار حمایت کردهایم و در آینده نیز این کار را ادامه خواهیم داد. همزمان برای پیشرفت اقتصادی کشور تلاش کردهایم و دستاوردهای خوبی هم داشتهایم. من با دیپلماتهای زیادی صحبت کردهام که به ایران آمده و از تهران دیدن کردهاند. نمیتوانند باور کنند که آنچه میبینند تهرانی است که ۴۰ سال تحت تحریمهای سنگین آمریکا زندگی کرده است. عراقچی اضافه کرد: نه فقط تهران، بلکه در همه شهرهای ایران پیشرفتهای چشمگیری را شاهد هستیم. بنابراین چنین نیست که ما پول کشور را فقط برای دیگران صرف کرده باشیم. ما برای امنیت خود این مخارج را متقبل شدهایم و این امری ضروری است و همه کشورها این کار را انجام میدهند.
* سیاست فشار حداکثری هنوز وجود دارد
خبرنگار اسکای نیوز عنوان کرد: ولی با تورم ۵۰ درصدی این رقم و بیکاری ۲۵ درصدی؟ پول ملی شما هرگز به اندازه فعلی پایین نبوده است. پس اینها دستاورد نیستند. بسیاری از مردم شما به ما گفتهاند که فقط میخواهند تغییری را ببینند. میگویند که زندگی در اینجا غیرممکن است. یک زن به ما گفت که هر کسی را که می شناسد تلاش میکند کشور را ترک کند. پس مطمئناً در داخل هم نیاز به تغییر دارید، این طور نیست؟ یا سوءمدیریت دولت است؟رئیس دستگاه دیپلماسی پاسخ داد: فراموش نکنید که ما توسط ایالات متحده و برخی از اروپاییها تحت تحریم هستیم. ما بر اساس سیاست فشار حداکثری ایالات متحده زندگی میکنیم. این را فراموش نکنید و سیاست فشار حداکثری هنوز وجود دارد چون می انید که این سیاست توسط دولت قبلی (بایدن) هم دنبال میشد. بنابراین این فشارهایی است که هنوز وجود دارد و بله، بخشی از آن به دلیل سوءمدیریت است. اما ما داریم سعی میکنیم همه این ها را مدیریت کنیم.وی افزود: من مطلع هستم که مشکلات و کاستیهای زیادی وجود دارد، اما ما به طور کلی توانستهایم این مشکلات را مدیریت کنیم و همان طورکه گفتم، اینجا ایران و اینجا تهرانی است که ۴۰ سال زیر تحریم آمریکاییها زندگی کرده است و شما میبینید که زندگی در تهران چگونه است. شما در بازار بودهاید و دیدهاید که این بازار یک کشور تحت تحریم نیست.
* همه ما باید تابع قانون باشیم
خبرنگار همچنین گفت: موضوع دیگری که در چند سال اخیر برای ایرانیان مطرح بوده حقوق زنان است. دولت، رئیس جمهور شما، اجرای قانون حجاب و عفاف جدید را به تعویق انداخته و از مبهم بودن و نیازمند اصلاح بودن آن انتقاد کرده است. آیا این اعترافی است به اینکه دولت قبل حقوق زنان را به درستی رعایت نکرده و در این زمینه اشتباه کرده است؟ عراقچی عنوان کرد: موضوع حجاب در افکار عمومی ایران یک موضوع جدی است. درباره حجاب نظرات مختلفی وجود دارد، اما موضوع این است که همه ما باید تابع قانون باشیم. برای تغییر قانون دیدگاههایی وجود دارد. سازوکارهای قانونی ما در کشور به این دیدگاهها رسیدگی می کنند؛ مجلس شورای اسلامی، مجمع تشخیص مصلحت نظام و همچنین شورای عالی امنیت ملی روی این موضوع کار می کنند. وی افزود: ما تابع قوانینی هستیم که در این خصوص وضع میشود. در واقع، برخی افراد میخواهند قانون را آسان کنند. دیگرانی هستند که میخواهند قانون را تقویت کنند و آن را سختتر کنند. اما این بر عهده تصمیم گیرندگان است. بنابراین هر آنچه به عنوان قانون تصویب می شود باید مورد اطاعت همه ما باشد.
* اینجا جمهوری اسلامی است
خبرنگار خطاب به عراقچی گفت: شما بهعنوان یک مرد در دولتی که عمدتاً از مردان تشکیل شده است، آن هم در سال ۲۰۲۵، به چه حقی باید به زنان بگویید که چگونه میتوانند زندگی کنند؟وزیر امور خارجه پاسخ داد: دولت فعلی دولتی است که بیشترین تعداد زنان را در کابینه دارد. تعداد زنانی که مشغول تجارت یا انجام کارهای اجتماعی و فرهنگی هستند بیش از قبل شده، حتی در عرصه سیاست و یا نمایندگی مجلس نیز به همین شکل است. البته که تعداد آنها شاید هنوز کافی نباشد، اما فراموش نکنید که ما این روند را به تازگی شروع کردهایم.وی ادامه داد: باز هم فراموش نکنید که ایران فقط ۴۵ سال پیش دموکراسی خود را آغاز کرده است و ما تا پیش از آن تحت دیکتاتوری مورد حمایت آمریکاییها قرار داشتیم. یک خانواده فاسد بر ایران حکومت میکرد و به طور کامل توسط ایالات متحده حمایت میشد. چرا؟ زیرا آنها خدمتگزار منافع آمریکاییها در منطقه بودند. ولی الان وضع تغییر کرده است. عراقچی افزود: بنابراین شما در غرب میدانید که دموکراسی یا نهادهای دموکراتیک، سالها زمان نیاز دارند ولی ما به تازگی شروع کردهایم. ضمن اینکه ما روش زندگی خودمان را داریم. اینجا جمهوری اسلامی است، پس فقط جمهوری نیست، جمهوری «اسلامی» است. پس باید بین ارزشهای اسلامی و ارزشهای دموکراتیک و نهادهای دموکراتیک همزیستی ایجاد کنیم. این کار آسانی نیست.
* میدانیم که چگونه جامعه خود را مدیریت کنیم
وی ادامه داد: ما سعی کردهایم یک دموکراسی واقعی و بر اساس ارزشهای خودمان و ارزشهای دینی ایجاد کنیم. و این، مدت زیادی طول می کشد تا تبدیل به یک تجربه موفق شود و باز هم فراموش نکنید که در ۴۵ سال گذشته که سعی کردیم این مدل دموکراسی را معرفی کنیم، با ۸ سال جنگ تحمیلی صدام حسین مواجه بودیم و ۴۰ سال تحریم و این همه فشار علیه ما وجود داشته است. رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: اگر ما را به حال خود رها کنند، ما میدانیم که چگونه جامعه خود را مدیریت کنیم.