یک روزنامه آمریکایی مینویسد: شاید زمان آن رسیده که «اوباما» برای اولین بار در سه دهه گذشته بطور مستقیم با ایران مذاکره کند. او روزنهای کوچک در 2013 برای حل بحران ایران دارد و یقینا روشهای مبتنی بر دیپلماسی و مذاکره عاقلانهتر است.
به گزارش صراط، «روزنامه بوستون گلوب» در مقالهای به قلم «نیکلاس برنز» از مقامات ارشد سابق وزارت امور خارجه آمریکا، استاد دیپلماسی و سیاست های بینالمللی دانشکده هاروارد و عضو هیئت علمی و بین المللی «بلفر سنتر» در 8 نوامبر 2012 مینویسد: «اوباما» بعد از پیروزی در انتخابات روز سه شنبه، اکنون باید به سرعت سه بحران فوری مربوط به سیاست خارجی را حل و فصل کند. بحرانهایی که حلوفصل آنها در دور دوم ریاست جمهوری وی زمان زیادی را به خود اختصاص خواهند داد.
«اوباما» بدون هیچ استاندارد عینی رکورد بینالمللی مطلوبی را در طی چهارسال دوره کاری خود ارائه داد. وی نیروهای آمریکا را از عراق خارج کرد، با القاعده جنگید و برای حفظ منافع آمریکا در آسیا خط مشی نوینی را ترسیم کرد.
*آمریکا در برابر چالشهای موجود فرصتی برای درنگ ندارد
اما ایالات متحده در مقوله سیاست خارجی فرصتی برای درنگ ندارد. «اوباما» با انبوهی از چالشهای استراتژیک از تهدیدات تروریستی گرفته تا تغییر آب و هوا در ایالات متحده وبحران های ناشی از بدهی های اروپا، دولت کره شمالی و مسیر ناامن انقلاب های عربی روبه رو است.
*آمریکا بدون حل بحران اقتصادی موجود، قادر به پیشبرد اهداف سیاسی نخواهد بود
به هر حال، سه بحران عظیم را نمیتوان به زمان سپرد. مهمترین این بحرانها اقتصاد است. قدرت سیاست خارجی آمریکا همواره به امنیت اقتصادی این کشور وابسته بوده است. بدون حل بحران اقتصادی موجود ایالات متحده قادر به تامین نیروهای مسلح تراز اول و خدمات خارجی نخواهد بود.
چالش اصلی «اوباما» توافق با جمهوریخواهان برای ترکیب مالیات و بودجه بندی است. این توافق برای اجتناب از سقوط به ورطهای هولناک ضروری است. او باید در شش هفته آینده توانایی خود را در این امر نشان دهد. در غیر این صورت تردیدهای بسیاری در زمینه توانایی نظام سیاسی ایالات متحده برای اتخاذ پیش پا افتاده ترین تصمیم ها در باره آینده اقتصادی این کشور بر انگیخته خواهد شد.
قدرتهای بزرگ همه بر مبنای پویایی اقتصادی خود ظهور و یا سقوط میکنند. آمریکا نیز از این قاعده مستثنی نیست. این دلیل روشنی برای جدی بودن مخاطرات ناشی از رویارویی نهایی با مشکل بودجه بندی است.
*در مناظرات انتخاباتی طولانی ترین جنگ تاریخ آمریکا مورد توجه قرار نگرفت
افغانستان دومین چالش بزرگ است. در مناظرات انتخاباتی مشکلات ناشی از جنگ یازده ساله ایالات متحده در افغانستان چندان مورد توجه قرار نگرفت. جنگ افغانستان طولانیترین جنگ در تاریخ آمریکا است. بی توجهی به این امر تکان دهنده بود. «اوباما» ادعا می کند حدود 68000 نفر از نیروهای آمریکا را ظرف یک سال به کشور باز می گرداند. اما او پیش از مبادرت به این کار باید تصمیمهای بسیار مهمی را اتخاذ کند. آیا وی گزینه باقی گذاشتن چندین هزارنفر از این نیروها را درافغانستان جهت رویارویی با گروههای متعدد تروریستی در مرزهای افغانستان-پاکستان که تهدیدی جدی علیه آمریکا به شمار میآیند، منتفی میداند.
* برای آمریکا مذاکره با پناه دهندهگان «اسامه بن لادن» خوردن دارویی تلخ خواهد بود
بسیاری از رهبران هردو حزب ترجیح می دهند که نیروهای آمریکا کاملا از افغانستان خارج شوند. اما حکومت متزلزل افغانستان با این کار از هم بپاشد. مذاکره با رهبری طالبان یعنی پشتیبان و پناه دهنده «اسامه بن لادن» برای آمریکا مانند خوردن دارویی تلخ خواهد بود. خوردن داروی تلخی که شاید نتیجه آن بازگشت نیروهای آمریکا به خانه باشد.
*جنگ در سوریه نتیجهای ندارد
در نهایت لازم است «اوباما» تصمیمهای کلیدی درباره وضعیت متلاطم خاورمیانه اتخاذ کند. ظاهرا جنگ در سوریه نتیجهای ندارد. ایالات متحده باید راه موثری برای همکاری با ترکیه، عربستان سعودی و دیگران در جهت حل مشکل سوریه بیابد. مسلح کردن شورشیان و مبادرت به تلاشهای مهاجمانه برای تنها گذاشتن دولت «اسد» می تواند مخاطرات بسیاری به همراه داشته باشد. این امر باعث گسترش جنگ به لبنان، اردن و عراق و همچنین سبب بی ثباتی کل منطقه می گردد.
* انتخاب روشهای مبتنی بر مذاکره با ایران عاقلانهتر خواهد بود
یکی دیگر از مسائل فوری خاورمیانه مسئله هستهای ایران است. شاید زمان آن رسیده باشد که «اوباما» بخواهد برای اولین بار در سه دهه گذشته بطور مستقیم با ایران مذاکره کند. او روزنهای کوچک در نیمه اول سال 2013 برای حل بحران ایران خواهد داشت و به یقین انتخاب روش های مبتنی بر دیپلماسی و مذاکره عاقلانه تر خواهند بود.
«اوباما» شانس این را دارد که در سیاست خارجی به رییس جمهوری تغییر آفرین تبدیل شود. او میتواند بیشتر از مسائل داخلی بر اتفاق نظر مردم آمریکا نسبت به سیاست خارجی حساب کند اما با این همه لازم است که در هفته های پیش رو سریعا به مشکلات فرساینده اقتصادی آمریکا و همچنین به معضلات سیاست خارجی ایالات متحده در افغانستان و خاورمیانه توجه کند.