یك سال بعد، امیر پرتس، وزیر وقت جنگ اسرائیل اعلام كرد كه كمپانی اسرائیلی رافائل كه تولیدكننده تجهیزات نظامی است، برای مقابله با تهدیدهای آینده یك سپر دفاع موشكی جدید خواهد ساخت، كه لااقل جلوی حمله راكت های مقاومت را تا عمق سرزمین های اشغالی را از مهاجم بگیرد، تكمیل و گسترش سپر دفاعی جدید، چند سال زمان برد و نهایتا اوایل سال ۲۰۱۱ به خدمت گرفته شد.
تاریخچه سامانه های دفاع ضد موشك در اسرائیل
ختس(پیكان)
ختس (در عبری: טיל חץ به معنای: پیكان) نوعی سامانه دفاع موشكی است كه از سال ۱۹۸۶ به طور مشترك توسط اسرائیل و آمریكا تولید میشود و توانایی بالاتری برای رهگیری موشكهای بالیستیك نسبت به سیستم مشابه آمریكایی امآیام-۱۰۴ پاتریوت دارد. این موشك تنها مورد استفاده نیروهای دفاعی اسرائیل است و یكی از اهداف آن دفاع از خاك اسرائیل در مقابل موشكهای بالیستیك ایران همچون موشكهای شهاب1،2و 3ایران است. طراحی و تولید این موشك به عهده صنایع هوافضای اسرائیل و شركت هوانوردی بوئینگ و نظارت بر آن به عهده وزارت توسط وزارت دفاع اسرائیل و آژانس دفاع موشكی ایالات متحده است .
سیستم دفاع هوایی پیكان از موشكهای مافوق صوت رهگیر ضدموشك پیكان، رادار هشدار سریع صنوبر سبز Elta EL/M-2080، مركز فرماندهی، مراقبت، ارتباط و اطلاعات لیموی طلایی و مركز كنترل شلیك فندق قهوهای تشكیل میشود و قابلیت حملونقل را دارد.
برد عملیاتی موشكهای سامانهٔ پیكان ۳ تا ۱۵۰ كیلومتر، سقف پروازشان ۱۰۰ كیلومتر و سرعتشان ۹ ماخ (۲۵۰۰ متر بر ثانیه) است.
در سال ۲۰۰۵ موشك ختس-۲ علیه موشك بالیستیك مشابه شهاب-۳ با موفقیت آزمایش شد، ولی هیچ گاه این سیستم ضد موشك علیه حمله موشكی در زمان جنگ، امتان خوبی از خود نشان نداد. نتیجه آزمایش نشان داد كه این موشك قادر به رهگیری موشكهای مجهز به كلاهكهای جداشونده و دامهای تعبیهشده برای فریب سیستمهای دفاع موشكی، به ان صورت كه فرماندهان اسرائیلی می خواستند، نیست.در عین حال فرمانده نیروی دفاع موشكی اسرائیل معتقد است كه حتی در صورت مجهز بودن موشك دشمن به كلاهك هستهای یا سلاحهای غیرمتعارف دیگر از آنجا كه انفجار در ارتفاع بسیار بالا انجام میشود مواد منفجره موشك منهدم و پراكنده شده و تلفاتی به جا نخواهد گذاشت. در درگیری احتمالی با موشكهای بالیستیك ایران از ختس به عنوان سلاح ردیف اول استفاده شده و پدافند آمریكایی پاتریوت كه در جنگ خلیج فارس ۱۹۹۱ علیه موشكهای اسكاد عراق استفاده شدند به عنوان سیستم دفاع موشكی پشتیبان و یدك فعالیت خواهند كرد. این سیستم موشكی حتی در حمله موشك های اسكاد عراق ضد اسرائیل نیز از خود نمایش ضعیفی را به نمایش گذاشتند.
۳0 درصد از هزینه تولید ضدموشك ختس، توسط ایالات متحده آمریكا تامین شده و بنابراین فروش آن به دیگر كشورها، مستلزم دریافت اجازه از دولت واشنگتن نیز است.
در سفری كه رئیس جمهور اسرائیل در ماه نوامبر ۲۰۰۷ میلادی به تركیه داشت، برخی منابع اعلام كردند كه تركیه قصد خرید موشكهای ضدموشك بالستیك ختس و ماهواره جاسوسی اوفك (افق) از اسرائیل را دارد.
آرو
آرو، یك سیستم ضد موشكهای بالستیك است كه برای اولین به تاریخ 7 نوامبر 2002 بار در پایگاه هوایی Palmachim (پایگاهی هوایی در اسرائیل) به نمایش عموم گذاشته شد. این موشك هنوز در یك كارزار واقعی مورد آزمایش قرار نگرفته است هرچند پس از شلیك 40 فروند موشك Scud-C عراقی در جریان نبرد خلیج فارس به سال 1991 به سمت اسرائیل، انگیزه ی ساخت چنین سیستم دفاعیایی به وجود آمد.
7 نوامبر 2002 – پایگاه Palmachim – اولین نمایش عمومی سیستمArrow
سیستم دفاع ضدموشكهای بالستیكی آرو2 (Arrow-2) توسط شركت MLM وابسته به صنایع هوا- فضای اسرائیل (IAI) یا (Israel Aircraft Industries) طراحی شده است و اكنون در سازمان نیروهای دفاعی اسرائیل به صورت عملیاتی درآمده است.
این سیستم در اسرائیل با نام دیگر هما (Homa = پرندهی افسانهای) یا در ایالات متحده به نام Fence (سپر دفاعی) نیز شناخته می شود. لانچرهای آرو اكنون در دو نقطهی اسرائیل به حال آماده باش كامل جهت شلیك قرار دارند: یكی در نزدیكی تل آویو و دیگری در جنوب حیفا. اولین مجموعهی لانچر آرو در سال 2000 عملیاتی شده است.
پاتریوت
ام آی ام-۱۰۴ پاتریوت موشك زمین به هوا است كه از ان به عنوان موشك ضد بالستیك (موشك رهگیر موشك پرتاب شده) استفاده میشود.یك سیستم دفاع هوایی موشكی هدایت شونده است كه توانایی مقابله با موشكهای بالستیك تاكتیكی، موشكهای كروز، و هواپیماهای پیشرفته (به طور پایه پرندههای هوا_تنفس )را در تمامی شرایط آب و هوایی ودر هر ارتفاعی داراست.ویژگیهای كلیدی سیستم PATRIOT رادار مركب چندكاره، هدایت تعقیب از طریق موشك و نرم افزار مدرن و همچنین عملكرد خودكار گسترده است. PATRIOTیا (MIM-۱۰۴ )توسط كمپانی (ریتیون) در ماساچوسف و شعبه موشكها وكنترل آتش كمپانی (لاكهید مارتین ) در فلوریدا ساخته شده است. علاوه بر ایالات متحده، كشورهای آلمان، یونان، اسراییل، ژاپن، كویت، هلند، عربستان سعودی و تایوان نیز مجهز به این موشك هستندومصر نیز به تازگی صاحب این سیستم دفاع موشكی توانمند شده است. سیستم دفاع موشكی PATRIOT به طور گسترده در عملیات اخیر تهاجم به عراق شركت داشته وبا استقرار در كویت موفق به از بین بردن تعدادی از موشكهای عراقی شلیك شده به كویت شد. شایان توجه است در عملیات مذكور از نسل جدید این سیستم یعنی PAC-۳ وموشكهای باهدایت پیشرفته تر استفاده شده بود.
سامانه موشكی "پاتریوت"، یكی از قوی ترین پدافند های ضد موشكی جهان
این سامانه دفاع ضد موشكی اولین بار زمانی مورد علاقه و استفاده اسرائیل واقع شد كه ناكامی سیستم دفاع ضد موشك "ختس" اسرائیل در سال 2006در پی حمله موشكی حزب الله به مركز سرزمین های اشغالی به اثبات رسید. مكان اولیه استقرار این سامانه در مركز شهر تل آویو وبرای در امان ماندن صهیونیست های پایتخت نشین از حملات موشكی حزب الله تدارك دیده شده بود.
جرقه های حركت ارتش اسرائیل به سمت گنبد آهنین
اولین شكست عملی ارتش اسرائیل در جنگ 33روزه با حزب الله رقم خورد، نه فقط به خاطر این كه مرزی در این جنگ جابجا نشد و یا سرزمینی به تصرف نیروهای صهیونیست در نیامد، بلكه بیشتر به دلیل این كه سرزمین هایی كه مورد حمله راكتی و موشكی حزب الله قرار گرفته بود از شدت ترس مردم و تخلیه سكنه از شهر، به سرزمین ارواح شبیه شده بود.
مراحل پرتاب سامانه موشكی "گنبد آهنین"
1. دشمن، موشك یا گلوله توپ را شلیك میكند
2. پرتابه توسط رادار ردگیری و دادههای آن به واحد مدیریت و هدایت نبرد مخابره میشود
3. پس از تحلیل دادهها، مختصات هدف به واحد شلیك موشك ارسال میشود
4. موشك به سمت پرتابه دشمن شلیك میشود
گنبد آهنی یك سامانهٔ دفاع زمین به هوای توسعهدادهشده توسط اسرائیل است كه در اوایل سال ۲۰۱۱ به خدمت گرفته شد و چندین میلیارد دلار برای برپایی آن هزینه شدهاست كه آمریكاییان بیش از ۲۰۰ میلیون دلار بابت این سیستم به اسرائیل كمك مالی كردهاند. این سامانه قادر است با موشكهای كوتاهبرد (تا ۴۰ كیلومتر) در هر شرایط آبوهوایی درگیر شود. این سیستم برای مقابله با موشكهای شلیكشده توسط شبهنظامیان در لبنان و فلسطین توسعه داده شدهاست. در كنار آن سیستم دفاع موشكی ختس (پیكان) برای تهدیدهای موشكی میانبرد (مانند موشكهای شهاب) استفاده شدهاست.
كارنامه "گنبد اهنین"از پهپاد حزب الله تا حمله راكتی حماس
نفوذ "پهپاد ایرانی" به سامانه ضد موشك"اسرائیلی"
چندی
پیش حزبالله لبنان توانست با پروازی چند ساعته بر فراز آسمان فلسطین
اشغالی از مهمترین پایگاه هستهای صهیونیستها تصویر برداری كند. مدتی بعد سیدحسن نصرالله در سخنرانی خود با اعلام اینكه این پهپاد ساخت ایران بود، گفت: این عملیات برای حزبالله موفقیت بزرگی بود. پس
از سخنرانی سیدحسن نصرالله، مقامات صهیونیست در واكنش به این سخنرانی
اعلام كردند كه هدف اصلی این پهپاد رصد فعالیتهای اكتشاف گاز اسراییل بود
جنگنده اسرائیلی پس از آنكه پهپاد ایرانی 60كیلومتر در خاك سرزمین های اشغالی نفوذ كرد، ان را منهدم نمود
اما پس از گذشت مدتی به تدریج واكنشها نسبت به ناكارآمدی سیستم گنبد آهنین صهیونیستها شدت گرفت و در این بین یكی از درجهداران ارشد صهیونیست از مقام خود خلع و سیستم پدافندی پاتریوت در حیفا مستقر شد تا از این شهر بندری در برابر موشكها و پهپادها محافظت كند.
پهپادی كه توسط حزبالله به سرزمینهای اشغالی فرستاده شده بود، دارای فناوری پیچیدهای بود كه صهیونیستها در گام نخست موفق به شناسایی آن نشده بودند به طوری كه به فاصله ۴۰ كیلومتری دیمونا نیز رسیده بود و توانسته بود از این تاسیسات اتمی تصویربرداری كند.
در همین راستا وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران گفت: مسلماً تكنولوژی پهپادی كه اخیرا توسط حزبالله لبنان بر فراز آسمان فلسطین اشغالی به پرواز درآمد و چشمان دشمنان را خیره كرد، آخرین فناوری و تكنولوژی ایران نبود.
سردار وحیدی میافزاید: جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر هواپیماهای بدون سرنشینی را با تكنولوژی و فناوری بسیار پیشرفتهتر از پهپادی در اختیار دارد كه اخیرا از سوی نیروهای حزبالله بر آسمان رژیم صهیونیستی به پرواز درآمده است.
وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران افزود: رژیم صهیونیستی بر روی سیستم پدافند هوایی و گنبد آهنیاش بسیار تبلیغات كرده بود اما این پهپاد آنان را رسوا كرد و آبروی شان را برد چون آنها با انجام عملیات روانی بر روی قدرت نظامی شان به كشورهای مختلف تجاوز می كنند و زمانی كه این از درون متلاشی شود، قدرتشان كاملا به لحاظ روانی شكسته خواهد شد.
كارشناسان بر این باورند كه پهپادهای ایرانی جدید دارای ویژگیهای منحصر به فردی از جمله مداومت پروازی بیشتر، برد بالاتر و قابلیت حمل سلاح و موشك است.
این در حالیست كه پهپاد حزبالله لبنان تنها قابلیت تصویربرداری و رصد داشت. مقام ارشد نظامی پنتاگون پیش از این در راستای قدرت جنگال ایران گفت: جمهوری اسلامی ایران پس از نشاندن هواپیمای بدون سرنشین فوق پیشرفته آمریكا نشان داد كه توانایی بسیاری در جنگ الكترونیك دارد و در این راستا عبور از سیستمهای راداری و تشخیص گنبد آهنین توسط پهپاد حزبالله حاكی از نفوذپذیر بودن این سیستم دفاعی دارد.
كارشناسان
راداری و مخابراتی میگویند كه توانایی پهپادهای نسل جدید ایران از جمله
شاهد ۱۲۹ در جنگ الكترونیك بالاتر از پهپاد حزبالله است و این نكتهای بود
كه وزیر دفاع ایران در صحبتهای خود به آن اشاره كرد.
اصلی ترین ناكامی "گنبد آهنین"؛ موشك های حماس به قلب تل آویو رسیدند
از سال گذشته تا كنون كه اسرائیل وارد فاز اجرایی نمودن سامانه دفاع ضد موشك "گنبد آهنین" شده است، تبلیغات بسیاری بر روی غیر قابل خدشه و نفوذ بودن آن نمود به طوری كه آن را كار آمد ترین پوشش ضد موشك در جهان نامید. اما بعد از دور جدید درگیری در غزه از چند روز گذشته تا كنون و هدف قرار گرفتن نقاط مختلف پایتخت این رژیم، شكست پذیر بودن این سامانه پرهزینه را حداقل در میدان جنگ با یك گروه كوچك مقاومت، همچون حماس را تایید نمود.
در خلال بحران اخیر غزه، این سیستم به طور مكرر توسط ارتش اسرائیل مورد تمجید قرار گرفتهاست. بر
اساس اعلام ارتش اسرائیل، سپر دفاع موشكی گنبد آهنین تا غروب شنبه، موفق
به رهگیری ۲۴۵ راكت در طول سه روز شده است. هزینه ساخت هریك از این موشكهای
رهگیر به نام تامیر، حدودا ۶۰ هزار دلار است.
سوالی كه در این جا برای مردم ساكنین سرزمین های اشغالی پیش می آید این است كه سامانه ای كه در كوتاه مدت هزینه چند میلیارد دلاری برای اسرائیل داشته و تا كنون حتی نتوانسته حملات موشكی به داخل پایتخت اسرائیل را مهار كند، چه سودی دارد.
روزنامه انگلیسی گاردین
اخیرا در مطلبی با اشاره به اخباری كه از فعالیت این سیستم دفاع موشكی به
دست آورده نوشت، از 7 آوریل (18 فروردین) این سیستم 7موشك پرتاب شده از سوی
حماس را سرنگون كرده اما دست كم در 11 مورد نتوانسته این موشكها را
ردیابی كند. گاردین به نقل از یكی از كارشناسان نزدیك به این پروژه نوشت،
این سیستم ممكن است در آینده موفقیتهایی داشته باشد اما فعلا با
محدودیتهایی روبهروست كه كارایی آن را زیر سؤال میبرد: از جمله این
محدودیتها این است كه این سیستم تنها 2باتری دارد
سامانه موشكی گنبد آهنین در حال نصب بر روی تپه های اطراف تل آویو
سیستم
دفاع موشكی گنبد آهنین دارای 3بخش است؛ یك رادار ردیابی موشك، یك مركز
كنترل و یك بخش شلیك موشك. لحظهای كه یك موشك شلیك میشود، مسیر پرتاب
موشك آن از طریق مركز كنترل بررسی میشود تا معلوم شود كه قرار است این
موشك در كجا فرود آید. در جریان جنگ خلیجفارس در سال 1991 بود كه جهان
نخستینبار از امكان اجرای دفاع موشكی مطلع شد. شكل اولیه این سیستم كه
بهصورت موشكهای پاتریوت آمریكا در اسرائیل و عربستان به كار گرفته میشد،
توانست موشكهای اسكاد پرتابشده توسط عراق را ردیابی و نابود كند. در
حقیقت این سیستم نسبت به پیشبینی كارشناسان بسیار خوب عمل كرد.
پیشبینیهای اولیه نشان میداد كه این سیستم موفقیتی 10 درصدی خواهد داشت
اما در عمل شرایط بهتر از این شد.
در جریان جنگ عراق در سال 2003، موشكهای پاتریوت تغییریافته عملكرد خوبی نشان دادند. به خاطر عملكرد این سیستم، عراق نتوانست هیچ موشك دوربردی شلیك كند و موشكهای پاتریوت یك جت انگلیسی و یك جت آمریكایی را سرنگون كردند. سرنشینان این دو جت كشته شدند. رژیم صهیونیستی مدتهاست از كابوس موشكهای كوتاهبردی چون كاتیوشاهای طراحی شده روسیه كه در دهههای 1970 و 1980 به فلسطینیها دادهشد، وحشت دارد. در جنگ سال 2006 لبنان، حزبالله بیش از 4 هزار موشك به سمت رژیم صهیونیستی شلیك كرد. در این حملات 44 اسرائیلی كشته شدند.
بعد از تجربه تلخ جنگ لبنان و شكست ارتش اسرائیل در مقابل جنبش حزبالله،
رژیم صهیونیستی بهطور جدی به فكر تقویت سیستم دفاع موشكی خود افتاد. این
رژیم پیش از این سیستم دوربرد موسوم به پیكان را طراحی كرده بود اما بعد
از جنگ لبنان، تصمیم گرفت كه با سرمایهگذاری سنگینی، سیستم گنبد آهنین را
طراحی و تولید كند. هزینه طراحی و استقرار این سیستم بیش از یك میلیارد
یورو برآورد شدهاست
سیستم ضد موشك "گنبد اهنین"
بخشی از این هزینه را آمریكا تامین كردهاست. این سیستم در داخل رژیم صهیونیستی منتقدان زیادی دارد. هر كدام از موشكهای این سیستم هزینهای معادل 25 هزار یورو دارد و این در حالی است كه قرار است این سیستم موشكهایی را كه بسیار ارزانقیمتتر هستند و كمتر از چند صد یورو ارزش دارند، سرنگون كند. این برآورد به این معناست كه جنبش مقاومت - چه در لبنان و چه در فلسطین- از حالا به بعد وارد جنگی اقتصادی با اسرائیل میشود. گروهی دیگر معتقدند كه فریبدادن سیستم راداری دفاع موشكی گنبد آهنین بسیار آسان است؛ فقط كافی است كه راه این فریب پیدا شود.