تاثیر طرح عریان ناهنجاری‌های اجتماعی در سینما و تلویزیون/ تقلید از آثار هالیوودی در فیلم‌ها

به گزارش صراط، پروفسور منوچهر آشتیانی، جامعه‌شناس و پژوهشگر فلسفه درباره نمایش معضلات اجتماعی در فیلم‌ها گفت: اگر از استثناها بگذاریم  آنچه که دیده می‌شود عموما تبلیغ به فساد است، متاسفانه بسیاری از آثار فساد، جنایت، قتل و توطئه چینی را در توده جامعه رواج می‌دهد. در بسیاری از آثار تحریکات عصبی و ناراحت کردن مردم توام است . وجدان، تفکر احساس و خلاقیت و تفکر مردم با این آثار پر از التهاب و هیجان می‌کند و مخاطب را در این فضا نگه می‌دارد.

تقلید از آثار هالیوودی در فیلم‌ها

وی در ادامه گفت: در جامعه‌ای که حدود 20 یا 30 میلیون جوان بیکار دارد و تورم وجود دارد و بسیاری از افراد زیر خط فقر به سر می‌برند و به طور عینی ملتهب است و تحریکات دائمی هم از خارج برعلیه کشور صورت می‌گیرد باید فیلم‌های آرام کننده، تربیت‌کننده، شاعرانه‌ در معرض دید مردم قرار گیرد.  در کشوری که دارای حافظ ، سعدی و مولوی است باید این گونه باشد اما متاسفانه فیلمسازان و برنامه‌سازان  در تلاش هستند تا با تقلید از آثار هالیوودی، نوع بدی  از این آثار را به مخاطب ارایه بدهند.

آشتیانی در ادامه درباره موضوع «خیانت» زن به مرد که محور اصلی برخی از  داستان‌ها است گفت: الگوهایی را در فیلم‌ها مطرح می‌کنند و علی الظاهر ادعا می کنند فساد در جامعه و در یک قشر خاص را به گونه‌ای نشان می‌دهیم که خانواده تادیب شود و از این نوع رفتارها دوری کند. البته این نوع نگاه را می‌توانند در آثار به صورت زیبا  ارایه دهند که بسیار آرام و بدون خشونت و یا حتی در آثار طنز ارایه دهند یا همانگونه که در فیلم‌های فرانسوی یا آلمانی می‌بینیم مفاسد را به صورت آرام به بیننده نشان می‌دهند اما در شرایط فعلی جامعه، نباید به این صورت و آشکارا نشان داده شود.

نباید فیلم‌هایی که ملتهب است را نمایش دهیم

وی در ادامه بااشاره به جامعه در حال گذار ایران گفت:  در جامعه‌ای که در حال گذار هستیم و تلاش می‌کنیم تا راه حل‌هایی را پیدا کنیم برای جامعه آینده و البته نقایص بسیاری وجود دارد نباید فیلم‌هایی که التهابش بیشتر است و تحریک شدیدی دارد به نمایش بگذاریم این آثار آموزنده نیست . ممکن است چند نفری که فیلم را ببینند در پایان به این نتیجه برسند که این کارها  چنین عواقبی داشته باشد اما عموما بیننده به این مطلب نمی‌رسد. در بسیاری از فیلم‌ها که قتل و جنایت در آن دیده می‌شود به نوعی به بیننده آموزش داده می‌شود.

برخی فیلم‌های اجتماعی تناقض و تضاد اجتماعی ایجاد می‌کند

جامعه شناس  در ادامه گفت: در یک جامعه الگومند مردم در نشریات  و روزنامه‌ها به  خود انتقادی عادت  دارند و معضلات اجتماعی گفته می‌شود و ساییده می‌شود و بعد در آثار به نمایش گذاشته می‌شود اما در جامعه ما این‌گونه نیست به همین دلیل یک گروه جمع می‌شوند در خیابان عده‌ای می‌گویند چرا فیلم را به نمایش می‌گذارید و عده‌ای خواسته دیگری دارند.  این فیلم تناقض و تضاد اجتماعی ایجاد می کند  در شرایطی که ما هنوز عادت نکردیم نقدی را در خودمان داشته باشیم ، نمایش این نوع آثار در جامعه اشتباه است.

آشتیانی در ادامه به برنامه‌های تلویزیونی اشاره کرد و گفت: متاسفانه تلویزیون وقتی فیلم‌های خارجی را برای پخش آماده می‌کند بدترین فیلم که در آن قتل و غارت، تجاوز جنسی و بی حیثیت شدن خانواده و... را پخش می‌کند آیا فیلم خوب دیگری در کشورهای خارجی نیست . این الگومندی که در ایران وجود دارد از کجا گرفته شده است.

افراط و تفریط  و ناپختگی در تولید آثار دیده می‌شود

وی درباره نمایش معضلات و مشکلات اجتماعی در فیلم‌ها گفت :باید به این نکته حایز اهمیت دقت کنیم تقریبا 90درصد کسانی که شب پای تلویزیون  می‌نشینند و فیلم‌های تلویزیونی نگاه می‌کنند برای گذراندن اوقات فراغت و  تفریح آثار را دنبال می‌کنند شاید ده درصد از بینندگان از برنامه‌های تلویزیون  تفسیر اجتماعی، تعلیم اجتماعی و... را  دنبال کنند . عده قلیلی هستند که فیلم سینمایی می‌بینند و آن را در درون خود تحلیل می‌کنند. در سینما  هم همین طور است 90 درصد مخاطب سینما را برای سرگرمی و گذراندن اوقات فراغت می‌روند و ناراحتی روحی‌شان را تسکین دهند. در ایران افراط و تفریط های نادانسته، ناپخته و غیرفنی در تولید و ارایه آثار دیده می‌شود.

اکثر فیلم‌های الگوی خارجی دارد بدون آنکه نویسنده با فرهنگ کشور خود آشنا باشد

برخی از نویسندگان حتی فرهنگ ملت خود را نمی‌شناسند

آشتیانی دراین باره توضیح داد: متاسفانه نویسنده فیلمنامه نه روانشناسی جامعه می‌داند نه روانشناسی هنر می‌شناسند نه روانشناسی  توده‌های مردم را می ‌شناسد و یک اثری را می‌نویسد. متاسفانه برخی نویسندگان یا سازندگان آثار فرهنگ ملت خودشان را هم نمی‌شناسد اکثرا الگوها خارجی است و تنها در ایران پیاده می‌شود و با مواد ایرانی به صورت  زمخت و نچسبیده به مخاطب ارایه  می‌دهد . من مخالف این نیستم که هنر تصویر بتواند ترجمان جامعه خودش باشد اما وقتی از فیلتر هنر می‌گذرد باید  تسویه شود نه این که به صورت زمخت به آن پرداخته شود.

برخی آثار اجتماعی بیننده را معذب می‌کند

وی در ادامه گفت: متاسفانه برخی از آثار ما فیلم‌های ناپخته و غیر عالمانه مسایل اجتماعی را بیان می‌کند و اثر معکوس بر بیننده می‌گذارد  بیننده معذب می‌شود و یا از مسئله مطرح شده رنج می‌برد یا از آن تقلید می‌کند خواننده تقلید می‌کند به طور مثال در نمایش  ارتباطات نامشروع در جامعه هم در کمال تعجب  الگو‌مندی می‌شود. معتقدم  کسانی که این هنر ظریف، حساس و تاثیرگذار را در اختیار دارند باید آگاهانه و نرم خو تربیت شده تر به مسایل نگاه کنند.