نرجس خاتون
نرجس خاتون، مادر بزرگوار حضرت ولی عصر(عج)، در 260 ق از دنیا رفت و در کنار قبر دو امام بزرگوار، داخل ضریح آن‌ها، به خاک سپرده شد. این بانوی بزرگوار فرزند شیوعا، پسر قیصر روم، بود که به عنوان کنیز به سامراء آمد و حکیمه خاتون او را به امام حسن عسکری بخشید. نام این بانو در روم « ملیکا » بود و از نسب مادری به شمعون و همچنین حواریین حضرت مسیح می‌رسید. پس از پذیرش اسلام نام وی به « نرجس » تغییر یافت اما به نام‌های دیگری چون ریحانه، سوسن و صیقل نیز نامیده می‌شد. این بزرگوار پس از فوت، در خانه امام حسن عسکری در محل سکونت خویش، کنار امام دفن شد که اکنون داخل ضریح مطهر امامین و پشت سر آن‌ها قرار دارد.
حکیمه خاتون
حکیمه خاتون، دختر بزرگوار امام جواد(ع) و عمه امام حسن عسکری(ع)، در دوران غیبت صغری به عنوان وکیل و نماینده حضرت مهدی (عج) بود. به هنگام رحلت امام جواد(ع)، او که کودکی بیش نبود، تحت سرپرستی امام هادی(ع) قرارگرفت و در زهد و تقوا سرآمد زنان عصر خود شد. از افتخارات این بانوی بزرگوار تربیت و سرپرستی نرجس خاتون، مادر امام زمان (عج)، بود. وی در 274ق وفات یافت و داخل خانه امام هادی(ع) دفن شد. این بانو را در سمت پایین پای امام عسکری (ع) و امام هادی (ع) به خاک سپردند .
حدیثه، ام العسکری
مادر حضرت امام حسن عسکری(ع) را به سبب آن که جده امام زمان است به « جدّه » یاد کرده‌اند. نام‌های این زن با تقوا و زاهد، حدیث، حدیثه، سوسن، سلیل و ریحانه بوده است. در متون از وی با عنوان « وکیل » یا « نماینده حضرت مهدی(عج) » یاد شده است. زیرا شیعیان از حکیمه خاتون، عمه امام حسن عسکری(ع)، در زمان غیبت صغری سؤال کردند که اینک به چه کسی رجوع کنند. ایشان گفت: « به جدّه » ؛ یعنی مادر ابی محمد(ع). مادر امام حسن(ع) تا 262 ق زنده بود. او را پس از فوت در آستان عسکریین، در خانه مسکونی خود، به خاک سپردند.
حسین بن علی
حسین فرزند امام هادی(ع) و برادر امام حسن عسکری(ع) است. او و امام حسن عسکری را « سبطین » می‌خواندند. حسین به امامت برادر خود، امام حسن عسکری(ع)، ایمان داشت و از پیروان او بود. وی را از عابدان و زاهدان زمان خود دانسته‌اند. گویند صدای حضرت حجت شبیه صدای عمویش حسین بود. این بزرگوار در پایین پای مبارک امام هادی(ع) و عسکری(ع) دفن شده است.
ابوعبدالله جعفر بن علی
ابو عبدالله جعفر فرزند امام علی النقی(ع) است. او را پس از فوت، در خانه پدرش، همان جا که امام هادی دفن است، به خاک سپردند.
سمانه بنت علی
سمانه یا سمانه مغربیه، مادر امام هادی(ع)، ملقب به « ام الفضل » و « سیده »، از زنان فاضل و زاهد روزگار بود که بیشتر روزها را روزه داشت و شب‌ها به نیایش می‌پرداخت. او در خانه امام هادی(ع) از دنیا رفت و درهمان جا، کنار فرزندش، دفن شد.
ابوهاشم جعفری
داوود بن قاسم فرزند اسحاق بن عبدالله بن جعفر بن ابی طالب و از نواده‌های جعفر طیار است. قبر او در داخل ضریح و آستان عسکریین قرار دارد. این بزرگوار از مادر به محمد بن ابی بکر نسب می‌برد زیرا مادرش، ام حکیم، دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر است. او محضر پنج امام را درک کرد و از یاران امام رضا(ع)، امام جواد(ع)، امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) شمرده شده است.
به گفته «تقویم شیعه» حرم شریف امامان هادی و عسکری علیهما السلام در سامرا، قریب 13 بار در طول تاریخ به دست ناصبی‌ها تخریب شده و توسط محبان اهل بیت(ع) تجدید بنا شده است.
مراحل ساخت ضریح مطهر امامین عسگریین چندی پیش در قم آغاز شد و هم اکنون نیز ادامه دارد .در این کارگاه درب‌های حرم مطهر عسکریین نیز در حال ساخت می‌باشد.
پ
