به گزارش صراط،زنان همچنان در حال دستیابی به ردههای بالاتر
در جهان کاری کنونی هستند و روز به روز از حمایتهای قانونی بیشتر بهره
میبرند؛ اما خشونت، بیعدالتی در کار و توقعات بین المللی و مسائل فرهنگی
مانند ازدواج در کودکی، از جمله مواردی هستند که زنان در هر پنج قاره با
آنها روبهرو هستند.
خشونت
سازمان ملل متحد هر ساله در روز جهانی زن بیانیهای را منتشر میکند. این سازمان در سال جاری بر این مسئله متمرکز شده است: "عهد، عهد است: زمان اقدام برای پایان دادن به خشونت علیه زنان فرارسیده است."
داستان "ملاله یوسف زی" ۱۵ ساله، دختر دانش آموزی که به خاطر دفاع از حق تحصیل زنان ، توسط طالبان پاکستان هدف گلوله قرار گرفت، این نکته را به جهان یادآوری میکند که عهدی که با دختران برای تحصیل برابر برقرار شده نه تنها در قبایل پاکستان بلکه در دیگر نقاط جهان فراموش شده است.
همچنین داستان زن جوانی که توسط چند گانگستر در اتوبوس به او تجاوز و جنازهاش در دهلی نو رها شد، این موضوع را به یاد میآورد که زمان تغییر شرایط بازی در هندوستان و دیگر کشورهای جهان فرا رسیده است.
در هندوستان هزاران تن در اعتراض به این جنایت راهپیمایی کردند تا پلیس و دولت این کشور را وادار کنند روند رسیدگی به پروندهای درباره تجاوز به زنان که سالها در سیستم قضایی مسکوت مانده بود را تسریع کنند.
این راهپیمایی هچنین باعث به وجود آمدن جنبشی هر چند کوچک در اندونزی شد. شهروندان این کشور در اعتراض به سخن یکی از مقامهای عالی رتبه سیستم قضایی که گفته بود "زنان ممکن است از تجاوز لذت ببرند" به خیابان آمدند.
از سوی دیگر، در طول دو سال گذشته ، زنان نقش مهمی در انقلابها ایفا کردند. اما این حضور، جنبه های سیاهی نیز دارد ؛ در مصر، زنانی که جرات کردند به اعتراضها علیه دولت قاهره بپیوندند با تهدیدهای بی شمار امنیتی مواجه بودند.
میدان التحریر با متداول شدن آزار جنسی به مکان ترسناکی برای زنان تبدیل شده بود. اما در همین حال شهروندان غیرنظامی سعی میکردند از این آزار و اذیتهای جنسی جلوگیری و زنان را از هر حملهای حفظ کنند.
چندین گروه برای جلوگیری از این جنایات تشکیل شد و زنان زیادی نجات یافتند. از سوی دیگر، آگاهی عمومی درباره آزار جنسی که تا چندی پیش در مصر سربسته نگه داشته میشد، افزایش یافت. همچنین هزاران داوطلب، سازمانی را تشکیل دادند تا به هر اقدامی علیه زنان در میدان التحریر پاسخ دهد.
با تمامی این شرایط، اکنون زنان در سراسر جهان در حال مبارزه با چنین خشونتهایی هستند؛ به راستی چه انگیزهای برای تغییر شرایط وجود دارد؟
کار
زنان با حضور در فعالیتهای تجاری نه تنها در برابر فرهنگهای متفاوت ایستادگی کردند بلکه تابوها بسیاری را شکستند و از محدویتها بی شماری عبور کردند.
زنان کارفرما مانند "میسر عیسی" در "رام الله" کرانه باختری، در حال ایفای نقش جدید "نانآور خانه" هستند. همسر او، دو زن دیگر نیز دارد و نمیتواند احتیاجات میسر و سه پسرش را تامین کند.
دو سال پیش میسر با وام یک هزار و ۴۰۰ دلاری مغازه کوچکی را باز کرد و توانست تمام وام خود را به سرعت بازگرداند. او با گرفتن وام دیگری توانست تجارت کوچک خود را وسعت بخشد و برای ازدواج پسرانش، مبالغی را پس انداز کند.
ارائه آمار دقیقی از میزان حضور زنان در فعالیتهای اقتصادی کار بسیار مشکلی است اما پیش بینیها حاکی از آن است که این حضور در حال افزایش است و امروزه زنان پنج تا ۱۰ درصد فعالیتهای تجاری در بخشهای رسمی را به خود اختصاص داده اند، در حالی که این آمار در بخشهای غیررسمی به ۳۰ درصد نیز میرسد.
اما همچنان راه طولانی باید پیموده شود چرا که هنوز گرفتن دستمزد برابر با مردان برای زنان تحصلیکرده چالش اصلی به شمار میرود. در گزارش منتشر شده توسط یک مرکز نظارتی در کلمبیا آمده است که حتی زنان شاغل تحصیلکرده در آمریکای لاتین در بخشهای آموزشی، درمانی و دیگر بخشها مانند رستورانها، دستمزدهای حداقلی دریافت میکنند.
تحقیقات نشان میدهد در آمریکای لاتین مردان در شرایط سنی و تحصیلی برابر، حدود ۱۷ درصد بیشتر از زنان حقوق ماهیانه دریافت میکنند. البته این شرایط نسبت به آمار ۲۵ درصدی در سال ۱۹۹۲ میلادی بسیار معتادلتر است اما روند کاهش این شکاف بسیار کُند است.
این در حالی است که وقتی در مشاغل عالی مانند معماری، مهندسی و وکلات چنین قیاسی صورت میگیرد، این فاطه به ۵۸ درصد میرسد.
"ایزابل لندونو" یکی از متخصصان امور زنان میگوید: "مشکل اصلی آن است که نیاز به مشاغل عالی در مناطقی حس میشود که تحت سلطه مردان است."
در اروپا، زنان ایتالیایی از شانس بیشتری برای عقد قراردادهای موقت کاری نسبت به مردان همسطح خود برخوردارند؛ اما از زمانی که زنان در مشاغل موقت بیشتری به کار گرفته میشوند (که پس از رکود اقتصادی پررنگتر شده است) بیشتر از گذشته آسیب میبینند.
دیدگاههای غیرقابل تغییر
برغم پیشرفتهای فراوان، اجرای اصلاحات اجتماعی در اغلب کشورها همچنان مشکل اصلی به شمار میآید. در افغانستان حتی پس از گذشت ۱۰ سال تلاش سیاسی و آموزشی و همچنین هزینه میلیون ها دلار برای اجرای اصلاحات اجتماعی، سهم زنان همچنان ناچیز است.
"سازمان دیدبان حقوق بشر" با انتشار بیانیهای همزمان با تقاضای تغییر در قوانین، بر این نکته تاکید کرده بود که زنان زیادی توسط خانوادهای خود زندانی و مورد اذیت و آزار قرار میگیرند.
از سوی دیگر، زنان و مدافع حقوق آنان حتی در جوامع بسیار سنتی، پیروزیهای کوچکی را به دست آوردهاند؛ برای مثال در عربستان سعودی هر چند دختران اجازه ندارند در کنار مردان ورزش کنند، اما تغییرات مهمی روی داده است.
"لامیا عبدالکریم" یکی از تجار زن سعودی، که تلاشهای زیادی را برای راه اندازی تیم فوتبال دختران در این کشور کرده است، در این باره میگوید: "ورزش، پنجره کوچکی به سمت اصلاحات است."
مقامهای سعودی و جامعه این کشور نگرانند که حضور زنان در ورزشهای مختلف، هنجارهای سعودی مانند نحوه لباس پوشیدن و جداسازی جنسیتی را از بین ببرد چرا که دختران بامهارت میتوانند به پیروزهای بزرگ تری دست یابند.
خشونت
سازمان ملل متحد هر ساله در روز جهانی زن بیانیهای را منتشر میکند. این سازمان در سال جاری بر این مسئله متمرکز شده است: "عهد، عهد است: زمان اقدام برای پایان دادن به خشونت علیه زنان فرارسیده است."
داستان "ملاله یوسف زی" ۱۵ ساله، دختر دانش آموزی که به خاطر دفاع از حق تحصیل زنان ، توسط طالبان پاکستان هدف گلوله قرار گرفت، این نکته را به جهان یادآوری میکند که عهدی که با دختران برای تحصیل برابر برقرار شده نه تنها در قبایل پاکستان بلکه در دیگر نقاط جهان فراموش شده است.
همچنین داستان زن جوانی که توسط چند گانگستر در اتوبوس به او تجاوز و جنازهاش در دهلی نو رها شد، این موضوع را به یاد میآورد که زمان تغییر شرایط بازی در هندوستان و دیگر کشورهای جهان فرا رسیده است.
در هندوستان هزاران تن در اعتراض به این جنایت راهپیمایی کردند تا پلیس و دولت این کشور را وادار کنند روند رسیدگی به پروندهای درباره تجاوز به زنان که سالها در سیستم قضایی مسکوت مانده بود را تسریع کنند.
این راهپیمایی هچنین باعث به وجود آمدن جنبشی هر چند کوچک در اندونزی شد. شهروندان این کشور در اعتراض به سخن یکی از مقامهای عالی رتبه سیستم قضایی که گفته بود "زنان ممکن است از تجاوز لذت ببرند" به خیابان آمدند.
از سوی دیگر، در طول دو سال گذشته ، زنان نقش مهمی در انقلابها ایفا کردند. اما این حضور، جنبه های سیاهی نیز دارد ؛ در مصر، زنانی که جرات کردند به اعتراضها علیه دولت قاهره بپیوندند با تهدیدهای بی شمار امنیتی مواجه بودند.
میدان التحریر با متداول شدن آزار جنسی به مکان ترسناکی برای زنان تبدیل شده بود. اما در همین حال شهروندان غیرنظامی سعی میکردند از این آزار و اذیتهای جنسی جلوگیری و زنان را از هر حملهای حفظ کنند.
چندین گروه برای جلوگیری از این جنایات تشکیل شد و زنان زیادی نجات یافتند. از سوی دیگر، آگاهی عمومی درباره آزار جنسی که تا چندی پیش در مصر سربسته نگه داشته میشد، افزایش یافت. همچنین هزاران داوطلب، سازمانی را تشکیل دادند تا به هر اقدامی علیه زنان در میدان التحریر پاسخ دهد.
با تمامی این شرایط، اکنون زنان در سراسر جهان در حال مبارزه با چنین خشونتهایی هستند؛ به راستی چه انگیزهای برای تغییر شرایط وجود دارد؟
کار
زنان با حضور در فعالیتهای تجاری نه تنها در برابر فرهنگهای متفاوت ایستادگی کردند بلکه تابوها بسیاری را شکستند و از محدویتها بی شماری عبور کردند.
زنان کارفرما مانند "میسر عیسی" در "رام الله" کرانه باختری، در حال ایفای نقش جدید "نانآور خانه" هستند. همسر او، دو زن دیگر نیز دارد و نمیتواند احتیاجات میسر و سه پسرش را تامین کند.
دو سال پیش میسر با وام یک هزار و ۴۰۰ دلاری مغازه کوچکی را باز کرد و توانست تمام وام خود را به سرعت بازگرداند. او با گرفتن وام دیگری توانست تجارت کوچک خود را وسعت بخشد و برای ازدواج پسرانش، مبالغی را پس انداز کند.
ارائه آمار دقیقی از میزان حضور زنان در فعالیتهای اقتصادی کار بسیار مشکلی است اما پیش بینیها حاکی از آن است که این حضور در حال افزایش است و امروزه زنان پنج تا ۱۰ درصد فعالیتهای تجاری در بخشهای رسمی را به خود اختصاص داده اند، در حالی که این آمار در بخشهای غیررسمی به ۳۰ درصد نیز میرسد.
اما همچنان راه طولانی باید پیموده شود چرا که هنوز گرفتن دستمزد برابر با مردان برای زنان تحصلیکرده چالش اصلی به شمار میرود. در گزارش منتشر شده توسط یک مرکز نظارتی در کلمبیا آمده است که حتی زنان شاغل تحصیلکرده در آمریکای لاتین در بخشهای آموزشی، درمانی و دیگر بخشها مانند رستورانها، دستمزدهای حداقلی دریافت میکنند.
تحقیقات نشان میدهد در آمریکای لاتین مردان در شرایط سنی و تحصیلی برابر، حدود ۱۷ درصد بیشتر از زنان حقوق ماهیانه دریافت میکنند. البته این شرایط نسبت به آمار ۲۵ درصدی در سال ۱۹۹۲ میلادی بسیار معتادلتر است اما روند کاهش این شکاف بسیار کُند است.
این در حالی است که وقتی در مشاغل عالی مانند معماری، مهندسی و وکلات چنین قیاسی صورت میگیرد، این فاطه به ۵۸ درصد میرسد.
"ایزابل لندونو" یکی از متخصصان امور زنان میگوید: "مشکل اصلی آن است که نیاز به مشاغل عالی در مناطقی حس میشود که تحت سلطه مردان است."
در اروپا، زنان ایتالیایی از شانس بیشتری برای عقد قراردادهای موقت کاری نسبت به مردان همسطح خود برخوردارند؛ اما از زمانی که زنان در مشاغل موقت بیشتری به کار گرفته میشوند (که پس از رکود اقتصادی پررنگتر شده است) بیشتر از گذشته آسیب میبینند.
دیدگاههای غیرقابل تغییر
برغم پیشرفتهای فراوان، اجرای اصلاحات اجتماعی در اغلب کشورها همچنان مشکل اصلی به شمار میآید. در افغانستان حتی پس از گذشت ۱۰ سال تلاش سیاسی و آموزشی و همچنین هزینه میلیون ها دلار برای اجرای اصلاحات اجتماعی، سهم زنان همچنان ناچیز است.
"سازمان دیدبان حقوق بشر" با انتشار بیانیهای همزمان با تقاضای تغییر در قوانین، بر این نکته تاکید کرده بود که زنان زیادی توسط خانوادهای خود زندانی و مورد اذیت و آزار قرار میگیرند.
از سوی دیگر، زنان و مدافع حقوق آنان حتی در جوامع بسیار سنتی، پیروزیهای کوچکی را به دست آوردهاند؛ برای مثال در عربستان سعودی هر چند دختران اجازه ندارند در کنار مردان ورزش کنند، اما تغییرات مهمی روی داده است.
"لامیا عبدالکریم" یکی از تجار زن سعودی، که تلاشهای زیادی را برای راه اندازی تیم فوتبال دختران در این کشور کرده است، در این باره میگوید: "ورزش، پنجره کوچکی به سمت اصلاحات است."
مقامهای سعودی و جامعه این کشور نگرانند که حضور زنان در ورزشهای مختلف، هنجارهای سعودی مانند نحوه لباس پوشیدن و جداسازی جنسیتی را از بین ببرد چرا که دختران بامهارت میتوانند به پیروزهای بزرگ تری دست یابند.
آخرین اخبار و تصاویر اقتصادی را در سرویس اقتصاد صراط بخوانید.