مهمترین اهدافی که سازمان قضایی نیروهای مسلح در سال 1391 در زمینه پیشگیری از وقوع جرم دنبال کرده، شامل افزایش تحقیقات جرمشناسانه پیرامون آسیبشناسی جرایم نیروهای مسلح، بهبود نظارت بر مجامع و شوراهای پیشگیری از وقوع جرم، افزایش مشارکت نیروهای مسلح جهت اجرای یافتههای پژوهش و بهبود وضعیت امور فرهنگی، آموزشی و ورزشی زندانیان نظامی میشود.
بررسی علل و عوامل ارتکاب جرایم مالی و ارائه راهکارهای مؤثر جهت پیشگیری از وقوع آن
سال 1391 آخرین سال از برنامه پنج ساله سوم پیشگیری از وقوع جرم (1391-1387) بود. در این سال موضوع «بررسی علل و عوامل ارتکاب جرایم اقتصادی و مالی و ارائه راهکارهای مؤثر جهت پیشگیری از وقوع آن» در دستور کار برنامههای پیشگیری از وقوع جرم سازمان قضایی نیروهای مسلح قرار گرفت.
طی این مدت مجامع پیشگیری از وقوع جرم در 31 استان کشور با حضور فرماندهان، روسای حفاظت اطلاعات، دفاتر قضایی، دوایر بازرسی، عقیدتی سیاسی و دفاتر نمایندگی ولی فقیه و ... برگزار شد.
تشکیل جلسات کمیسیون های تخصصی پیشگیری از وقوع جرم در یگان ها
یکی از تدابیری که در سال 91 به عمل آمد، تشکیل جلسات کمیسیونهای تخصصی پیشگیری از وقوع جرم در یگانها، پیش از برگزاری مجامع بود که در این کمیسیون ها، جرایم شایع در هر یگان مورد بحث و بررسی قرار گرفت و نتایج در مجمع استانی تهران توسط معاونین محترم بازرسی نیروها و در مجامع استان ها توسط فرماندهان ارشد ارائه شد.
علاوه بر برگزاری مجامع استانی، شوراهای استانی پیشگیری از وقوع جرم با حضور فرماندهان نظامی و انتظامی به ریاست رئیس سازمان قضایی استان به طور منظم در سراسر کشور برگزار شده و جرایم شایع در استان ها و مشکلاتی که نیروهای مسلح در ارتباط با وقوع جرایم دارند، مورد بررسی قرار گرفته است. از ابتدای سال 1390 تا پایان سال 1391 در مجموع 160 جلسه شورای استانی در سراسر کشور برگزار شده است.
نتیجه کار شوراها به مرکز ارسال و تجزیه و تحلیل شده و نتایج این تحلیلها پس از پردازش برای بهرهبرداری در اختیار مسئولان قضایی و نظامی و انتظامی قرار میگیرد.
تحقیقات آسیب شناسی
تحقیقات پژوهشی که طی این مدت صورت گرفته یا آغاز شده عبارت است از آسیب شناسی تأثیر خدمت وظیفه عمومی بر ارتکاب جرایم، طرح آماری پژوهشی جرایم مواد مخدر، طرح آماری پژوهشی جرایم قتل و خودزنی و بررسی موضوع قتل در نیروهای مسلح استان های کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی.
همچنین طی این مدت سه تفاهم نامه همکاری بین معاونت قضایی و حقوقی سازمان قضایی نیروهای مسلح با فرماندهی انتظامی تهران بزرگ، معاونت حقوقی و امور مجلس نیروی انتظامی و سازمان زندان ها و اقدامات تأمینی و تربیتی در زمینه تحقیقات و پژوهشهای علمی با محوریت پیشگیری از وقوع جرم به امضاء رسیده است.
آغاز اجرای مصوبه هیئت عالی سیاستگذاری نیروهای مسلح
یکی دیگر از دستاوردهای مهم پیشگیری از وقوع جرم سازمان قضایی نیروهای مسلح، آغاز اجرای مصوبه هیئت عالی سیاستگذاری نیروهای مسلح در یگان های نظامی و انتظامی بوده است.
این مصوبه حاوی پیشنهادهای کاربردی سازمان قضایی نیروهای مسلح در زمینه پیشگیری از وقوع جرم بوده است. این راهکارها عبارت است از انجام تست شخصیت پایوران و سربازان وظیفه در ابتدای خدمت، نهادینه کردن تشکیل مراکز مشاوره روحی و روانی در یگانها، همگانی کردن ورزش در نیروهای مسلح، ایجاد سامانه نظارت و کنترل اجرای راهکارهای پیشگیری از وقوع جرم، تهیه دستورالعمل جلب و دستگیری سربازان فراری.
مهم این است که گفتمان پیشگیری از وقوع جرم در سطح فرماندهان و مسؤولان نیروهای مسلح و حساسیت نسبت به وقوع جرایم، از افزایش جرایم در نیروهای مسلح جلوگیری کرده و در بخشی از جرایم نیز کاهش قابل توجهی به چشم میخورد.