بسیار خوشحالم که در سال تحصیل جدید بار دیگر توانستم در جمع دانشجویان، اساتید و فرهیختگان حضور داشته باشم. روز 16 آذر روز دانشجوست. یادآور حادثه 60 سال پیش در دانشگاه تهران است که فداکاری و ایثار این قشر پیشتاز در برابر استبداد و استعمار است. 16 آذر روز آزادی است. روز استقلال است و روز حاکمیت ملی است.
از 60 سال پیش و بعد از حماسه و قهرمانی دانشجویان در 16 آذر 1332 تا امروز، حرکتهای بسیار بزرگ و سرنوشتسازی به دست دانشجویان و اساتید تحقق یافته است. اصولا از انقلاب مشروطه تا امروز همواره مردم ایران و بویژه نسل جوان و دانشجویان در برابر مسئله مهم حاکمیت ملی، استقلال و مبارزه با استبداد و استعمار همواره این ملت ایستادگی و مقاومت خود را نشان داده است. 15 خرداد 1342 و همهی حوادث دانشگاهی بعد از 15 خرداد در دانشگاههای مختلف. خود من از سالهای 47-48 تا 52 که در دانشگاه تهران بودم، شاهد این جنبش در سراسر دانشگاههای ایران بویژه تهران و البته اشکالی ندارد در پرانتز بگویم که دانشگاه تهران آن زمان پیشتاز بود.
البته امروز، همهی دانشگاهها در صف مقدم، کنار یکدیگر در برابر استعمار، در برابر استبداد، در برابر هر گونه مداخله خارجی، با قدرت ایستادهاند.
در این مراسم حجتالاسلام محمدیان رییس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، علیاصغر فانی وزیر آموزش و پرورش، سیدحسن قاضیزاده هاشمی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، رضا فرجیدانا وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، جعفر توفیقی مشاور عالی وزیر علوم، حسین فریدون دستیار ویژه رئیسجمهور، محمد نهاوندیان رئیس دفتر رئیسجمهور، حسام الدین آشنا و سورنا ستاری معاون علمی و فناوری ریاستجمهوری نیز حضور دارند
روحانی در پاسخ به شعارهای "دانشجو میمیرد ذلت نمیپذیرد": عزتخواهی و عدالتخواهی و آزادی طلبی و استقلال خواهی، آرمان بلند این ملت و جوانان غیور این سرزمین است.
دولت تدبیر و امید همهی تلاشش این است که از فضای دانشگاه استفاده بهتری به نفع ملت و کشور و مرز و بوم و ملتهای مستضعف جهان شود. این آرزوی دولت است. دانشگاه علاوه بر اینکه پرچمدار علم و دانش است، که در سخنان امروزم بر این نکته تاکید بیشتری خواهم کرد، همچنان دانشگاه پرچمدار آزادی و نقادی خردمندانه است.
درست است که دانشگاه خانه احزاب نیست، اما کارگاه سیاست است. سیاست نه به معنای رقابت در به دست آوردن قدرت، بلکه به همان مفهوم مرسوم فرهنگ اسلامی ایرانی ما، که سیاست به معنای تدبیر منزل و حکمت عملی بود. یعنی سیاست به مفهوم بهتر اداره کردن کشور. به گزارش تسنیم، روحانی افزود: دانشجویان ما دیدهبان علم و سیاست هستند. هر کجا که دانشجو ببیند حرکتی در این کشور اعم از دولت یا هر نهاد دیگری از مسیر عقلانیت، خردورزی و منافع ملی فاصله میگیرد، صدای رسای دانشجو برای جلوگیری از انحراف بلند خواهد بود.
* فریاد مرگ بر آمریکای دانشجویان حاضر در سالن
روحانی: دانشجویان عزیز ما علاوه بر اینکه حق مسلم آنهاست تا از دولت نقد کنند، نقدی دلسوزانه، و راه بهتر را به دولتمردان معرفی کنند، علاوه بر آن، دانشجو و دانشگاه باید نقاد جامعه و فرهنگ جامعه نیز باشد. ما باید با راه و روش ریا، نفاق، با راه و روش دروغ، اتهام، با راه و روش افراط و افراطگری، نقادانه برخورد کنیم و همه را به مسیر عقلانیت و اعتدال، توسعه، پیشرفت، عدالت و آزادی دعوت کنیم.
* شعار دانشجویان: اتحاد، اتحاد، روحانی پاینده باد
روحانی: خوبیاش این است که شعارهای دو طرف هر دو زیباست
به گزارش تسنیم، رئیسجمهور اضافه کرد: نسل جوان ما و پیشتازان، یعنی دانشجویان، همواره به دنبال آرمانخواهی و تحقق آرمانهای بلند، که در راس آن حاکمیت ملی، استقلال، آزادی، پیشرفت و توسعه و همچنین حراست و حفاظت از هویت ایرانی اسلامی این سرزمین است. ما در پی همهی این آرمانها باید سختکوش باشیم. اما بین آرمان و واقعیت همانطور که مقام معظم رهبری بر آن تاکید کردند، باید توازن برقرار کنیم. واقعیتها را باید ببینیم و بشناسیم. ما در دنیای بسیار پرچالشی زندگی میکنیم. به گزارش تسنیم، روحانی ادامه داد: ما باید امکانات خود را به خوبی بشناسیم و توانمندی خود را بخوبی بدانیم. جهان و منطقه را هم به خوبی بشناسیم. نظم حاکم بر جهان را نیز به خوبی بشناسیم. چه اینکه ما میخواهیم با جهان در حال تعامل سازنده و مثبت باشیم.
درست است که باید نگاه اصلی ما به درون باشد، راست است که قدرت اصلی ما از داخل جامعه این سرزمین و ایران عزیزماست. اما باید بدانیم که انقلاب اسلامی و ملت ایران و تاثیرگذاری ملت بزرگ این سرزمین در منطقه و جهان و آثار انقلاب در منطقه و جهان و رسالت بلند فرهنگی و علمی که بر دوش داریم به ما میگوید که نمیتوانیم دروازههای کشور را ببندیم. ما باید با منطق و استدلال و با تکیه بر آرمانهای خود و حقوق مسلم ملت ایران در برابر دیگران که میخواهند دروازهها را به روی ما ببندند، ما باید دروازهها را بگشاییم.
در دنیای امروز، قدرت ملی بدون رابطه با جهان، و همچنین توسعه و پیشرفت داخلی بدون تعامل اقتصادی با جهان، نه تنها بسیار بسیار دشوار است، که حتی گاهی ناممکن است. در دنیای امروز ما نمیتوانیم اقتصادی داشته باشیم که با دنیای بیرون در ارتباط نباشد. سیستم بانکی کشور، پولی کشور، سیستم اقتصادی کشور، نظام صادرات و واردات کشور، حتی تاثیرگذاری ما در مسائل مهم منطقه و جهان. ما برای جلوگیری از جنگ جدید در منطقه و در سوریه نقشی تاثیرگذار داشتیم. نقش ایران، نقش روسیه و نقش بسیاری از کشورهای منطقه از قبیل عراق و لبنان و دیگران برای جلوگیری از یک جنگ خانمانسوز بسیار تاثیرگذار بود. به گزارش تسنیم، روحانی افزود: من اینجا نمیخواهم جملهای بگویم که عدهای آن را تعبیر به خودشیفتگی کنند، اما بدانید در دنیای امروز حتی کشورهای بزرگ برای حل مسائل منطقه، ناچارند در معادلات منطقهای قدرت ملت بزرگ ایران را مدنظر قرار دهند.
* شعار دانشجویان: روحانی متشکریم
روحانی: دانشجویان عزیز، اساتید بزرگوار! دولت تدبیر و امید در طول این 100 روز و اندی، حداقل یکی از گرههای اصلی که مربوط به 10 سال گذشته در روابط خارجی بود را گشود و باز کرد. شما دیدید که در این تفاهم، چه کشورهایی عصبانی و ناراحت شدند. شما دیدید به صهیونیزم چه ضربهای وارد شد.
* شعارهای مرگ بر اسرائیل دانشجویان
روحانی: دولت با حمایت مقام معظم رهبری و با حمایت قاطع ملت ایران، اولین قدم موثر را در طول 100 روز اول در زمینه ارتباط و تعامل سازنده با جهان به نفع ملت و کشور برداشت. ما ببینیم همه کشورهای منطقه که دوست ما هستند یا متحد ما هستند، تا چه حد از این توافق ابراز خوشحالی میکنند. و شما میبینید که برخی از کشورهایی که متاسفانه منافع بلندمدت خود را نمیبینند در کنار رژیم صهیونیستی تاچه حد عصبانی هستند. بنابراین میبینیم که ملت ما و دانشگاه ما، آرمانها را هرگز از یاد نبرده است. حاکمیت ملی، استقلال، هویت ایرانی اسلامی، پیشرفت و توسعه، عدالتخواهی، اینها به عنوان آرمانهای بلند ماست که باید همهی این آرمانها را دنبال کنیم، منتهی برای دستیابی به این آرمانها، اصول و روشهای اساسی را باید مدنظر قرار دهیم که اگر در تاکتیک و روش اختلاف داریم، در مسائل کلان باید به اجماع نظر برسیم.
* شعار دانشجویان: انرژی هستهای حق مسلم ماست
* روحانی: حتما همینطور است. شعار ما این است، سانتریفیوژ باید بچرخد اما زندگی مردم و اقتصاد هم باید بچرخد. دولت بر این وعدهای که به مردم داده تا آخر ایستاده است.
* شعار عدهای از دانشجویان: روحانی متشکریم
* روحانی: نه تنها انرژی هستهای، بلکه فناوری هستهای و نهتنها فناوری هستهای، که حتی غنیسازی حق مسلم ماست؛ اما در کنارش پیشرفت و توسعه هم حق مسلم ماست. بهبود معیشت مردم و رفاه مردم هم حق مسلم ماست. شکستن و ویران کردن ساختمان منحوس تحریم ظالمان هم حق مسلم ماست.
* شعار دانشجویان: مرگ بر آمریکا
شعار عدهای از حاضرین: زندانی سیاسی آزاد باید گردد
شعار متقابل حضار: فتنهگر منافق، اعدام باید گردد
* روحانی: دولت به همه وعدههایی که به مردم داده، پایبند است. اما ما برای دستیابی به اهدافمان نیاز به ایجاد اجماع داخلی داریم. ما نیاز داریم به اجماع. ما نیاز داریم به همدلی. ما نیاز داریم به اینکه افکارمان را برای دستیابی به آرمانهای بلندمان نزدیک و نزدیکتر کنیم. باید آستانهی تحمل برای تحمل همدیگر را بالا ببریم. اگر نتوانیم مسئله داخلیمان را در چارچوب عقلانیت و قانون، حل کنیم چطور میخواهیم معضلات پیچیده منطقه و جهان را حل کنیم.
ما نیاز داریم در بسیاری از مسائل به بردباری، به صبر، به تحمل، به دقت. یک مقدار باید از فضای احساسی فاصله بگیریم. با عقلانیت و اعتدال، مسائل قابل حل و فصل است. ما در دانشگاه، آنهایی که فضای جنبش دانشجویی را و حرکت سیاسی دانشگاه را هدایت کردند، شخصیتهایی چون آیتالله طالقانی، آیتالله مطهری، آیتالله بهشتی، مهندس بازرگان، دکتر علی شریعتی، دکتر مصطفی چمران و از این قبیل سرداران و عزیزان بودند. اینها پیشتازان حرکت دانشجویی و دانشگاه هستند. یادمان باشد آن زمان آنهایی که حرکت دانشجویی را برعهده داشتند، نه ریالی دریافت میکردند، و نه از دولت و حکومت دستور میگرفتند. ما باید پیرو راه آن عزیزان باشیم. البته همهی آن بزرگان و سردارانی که شما نام میبرید از همت و باکری و خرازی و شهید بابایی و ستاری و شهید صیاد شیرازی و همه بسیجیان قهرمان، آنها الگوهای بزرگ ما هستند.
بسیج منحصر در بسیج دانشجویی نیست. اگر بسیج به معنای فکر بسیجی و به معنای فدا کردن منافع شخصی و گروهی برای منافع ملی و دینی و اسلامی است، ما 75 میلیون بسیجی در این کشور داریم. ما باید برای آینده کشورمان عقلانی در چارچوب علم و دانش مخصوصاً شما دانشگاهیان عزیز که دیدهبان علم هستید، دیدهبان عقلانیت هستید، باید قدرت ملیمان را بالا ببریم. بدانید بدون قدرت علمی، بدون قدرت اقتصادی، قدرت ملی بالا نخواهد رفت. به گزارش تسنیم، روحانی افزود: شما امروز می بینید کشوری در آمریکای لاتین مانند برزیل با برنامه ریزی چند ساله در سال گذشته تولید ناخالص داخلیاش حتی از روسیه بالاتر رفته است. در برزیل تولید ناخالص داخلی 2253 میلیارد دلار است، تولید ناخالص داخلی روسیه در سال گذشته 2030 میلیارد دلار است. ما هم میتوانیم به حول و قوه الهی با کمک دانشگاهیان و با توسعه علم و دانش و فناروی می توانیم این کار را بکنیم.
آن روزها که وضع نفت ما در گذشته خیلی خوب بود در آمدمان 70-80 میلیارد دلار بود و با بقیه درآمد ارزی ما حدود 100 میلیارد دلار بود. چهار شرکت دانش بنیان مانند اپل و گوگل و فیس بوک ومایکروسافت 266 میلیارد دلار بوده است. سود خالصشان. شما دانشگاهیان هستید که باید اقتصاد دانشبنیان را توسعه دهید. این چیزی است که مقام معظم رهبری همواره بر آن تاکید کردند. من بسیاری خوشحالم که در روز دانشجو این خبر را به شما بدهیم که برای فعال شدن شرکت های دانش بنیان در سالهای گذشته قوانین خوبی وضع شده بود اما دعوا بین وزارت علوم از یک طرف و معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور از طرف دیگر موجب شده بود که هیچکدام از مقررات اجرا نشود. دعوا تا حد شکایت از هم بود. مقالات علمی ما خوب است اما این کار کافی است؟ اینها را باید تجاری سازی کرده و آثارشان را در زندگی مردم بیاوریم. و این کار دانشگاه است. و البته نهادهای دیگری که در کنار نهاد دانشگاه باید کمک کنند. قرار بود یک صندوقی تاسیس شود که مجلس شورای اسلامی قانونش را گذرانده بود. صندوقی به نام صندوق نوآوری و شکوفایی. این صندوق بنا بود به شرکت های دانش بنیان، تسهیلات لازم را بدهد تا فعال شوند.
همین شرکت ها هستند که باید اقتصاد آینده ما را بسازند. همینها باید ارز آوری کنند و به مراتب درآمد ارزیشان اگر در سالهای آینده درست عمل کنیم به مراتب از نفت و گاز بیشتر خواهد بود. این صندوق علیرغم قانون و بودجه ظاهراً کلیدش نبود که باز شود. امروز بحمدالله کلید این صندوق، همفکری و هماهنگی بین دو ارگان دو وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از یک طرف و معاونت علمی ریاست جمهوری، قفل صندوق را باز کرد. پولی که برای این صندوق تا امروز اختصاص یافته، 25 میلیارد تومان بوده، ما در مصوبه اخیر دولت، این رقم را به 20 برابر افزایش دادیم. این صندوق سال آینده 500 میلیارد تومان بودجه خواهد داشت. و انشاءالله به شرکت های دانش بنیان تسهیلات لازم را می دهد و حرکت جدیدی انشاءالله از ماههای آینده آغاز خواهد شد به حول و قوه الهی.
سیاست، سیاست ورزی و همه اقداماتی که دانشگاه و تشکل های دانشجویی می کند، نقد شما به دولت، همه آنها روی چشم ما. حتی معتقدم، امروز 16 آذر متاسفانه مواجه شد با روزی که من کار زیادی دارم و باید رقم دولت را امروز نهایی و فردا بودجه را تقدیم مجلس کنیم. وگرنه دوست داشتم فرصت بازتری بود و من سخنان و انتقادات شما را می شنیدم. انشاءالله قول می دهم در حضور سوم من که امیدوارم تا پایان سال تحصیلی حضور سومی هم در دانشگاه داشته باشم، بتوانم با فرصت بازتری باشد و بتوانیم از نظرات دانشجویان عزیز و اساتید محترم استفاده کنیم.
یکبار دیگر این روز حماسی و تاریخی 16 آذر را به شما دانشجویان و اساتید و بزرگان تبریک می گویم. پاس میداریم این روز بزرگ را و احترام می کنیم به 3 شهیدی که جانشان را برای استقلال وطن و مبارزه با استعمار فدا کردند و احترام میکنیم به همه دانشجویانی که در 60 سال گذشته و در انقلاب اسلامی و بخصوص در دفاع مقدس جان خود را فدا کردند. در برابر عظمت آنها سر فرود می آوریم. از اساتید و دانشجویان خواهش میکنم محصول دانشگاه را به جامعه و تولید پیوند بزنیم. کاری کنیم تولید علم شما در کنار خلاقیت، ابداع، نوآوری، فناوری، به تولید، صنعت و بخش های مختلف تولید و خدمات گره بخورد و بتوانیم محصول این دانشگاه را در جامعه لمس کنیم. به گزارش تسنیم، روحانی افزود: اگر این فضا را فراهم کنیم، نه مغزها از کشور خارج نخواهد شد بلکه آنها که رفته اند بازخواهند گشت.
برای همه شما آرزوی توفیق بیشتر و بهروزی دارم.