صراط: رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی تهران با اعلام این‌که برخی از بیماران از حقوق خود چیزی نمی‌دانند گفت: مدلی برای ارزیابی رعایت حقوق بیمار در ۳ بیمارستان به صورت پایلوت انجام شده است که در صورت تمایل وزارت بهداشت به سرعت گسترش خواهد یافت.
محمدباقر لاریجانی با تأکید بر این‌که متأسفانه جراحی‌های زیبایی در حال گسترش است و حتی برخی از آن‌ها در کشور ما نسبت به دیگر کشورهای دنیا بیش‌تر انجام می‌شوند، اظهار داشت: این مسئله جدی است. باید با بینش عمیقی به این مسائل که هر روز شکل خاص و نوع خاصی را در ایران به خود می‌گیرد، نگاه کنیم.
وی درباره این‌که برخی از جراحی‌های زیبایی از جمله کاشت نگین در چشم با ریسک بالایی انجام می‌شود که علاوه بر غیرمنطقی بودن درخواست برخی از متقاضیان، اخلاق حرفه‌ای پزشکان را تحت شعاع قرار می‌دهد، افزود: باید به اعمال جراحی و از طرفی درخواست بیماران نگاه عمیق داشت. گروه پزشکی در ایران یکی از سالم‌ترین گروه‌های اجتماعی است اما ممکن است به هر حال در این قشر همانند دیگر اقشار مردم، افرادی باشند که به دلایلی بخواهند کاری را انجام دهند که به لحاظ پزشکی علمی نیست و حتی نقش حرفه‌ای خود را ایفا نکنند. بنابراین نظام پزشکی باید به چنین افرادی توجه کنند.
کسی حق ندارد خدماتی در پزشکی ارائه کند که تأییدیه نداشته باشد
رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی تهران در ادامه تصریح کرد: استانداردهایی در وزارت بهداشت و نظام پزشکی برای ارائه خدمات تعریف شده است که طبعاً باید به آن‌ها توجه کرد. اگر خدماتی در پزشکی ارائه شود که تأییدیه نداشته باشد و مورد قبول مجامع نظارتی از جمله وزارت بهداشت و نظام پزشکی نباشد، کسی حق ندارد آن کار را انجام دهد.
لاریجانی درباره جایگاه رضایتنامه در این نوع جراحی‌های غیراستاندارد گفت: رضایتنامه زمانی معنا دارد که آن خدمت مورد قبول و دارای تأییدیه باشد. رضایتنامه برای پروژه‌هایی که مورد تأیید نیست، اصلاً معنی ندارد. این نوع جراحی‌ها باید به لحاظ علمی مورد بررسی قرار گیرند لذا اگر پروژه به لحاظ استاندارد‌های علمی اشکال داشته باشد. رضایت نمی‌تواند مشکلی را حل کند.
تنظیم رضایتنامه‌های متفاوت بر اساس نوع جراحی
وی از انجام پروژه‌ای برای ایجاد رضایتنامه‌هایی که براساس نوع جراحی متفاوت است خبر داد و گفت: در این خصوص پروژه‌ای را دنبال می‌کنیم که گرفتن رضایتنامه از بیمار به لحاظ اخلاق پزشکی درست باشد. طی مطالعات بالینی چارچوبی در این زمینه طراحی شده است که رضایتنامه‌ها را براساس بیماران خاص برررسی می‌کنیم.
رضایتنامه منع قانونی برای شکایت بیمار ندارد
لاریجانی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر این‌که آیا رضایتنامه‌ها برای این‌که فرد بخواهد شکایت کند منع قانونی ایجاد می‌کند، گفت: یک مقدار از محققان و یا از کسی که درمان می‌کند حمایت می‌کند. البته در مواردی که درمان درست و علمی باشد. در غیر این صورت رضایتنامه منع قانونی برای فرد نخواهد داشت و می‌تواند از طریق سیستم‌های قضایی اقدام کند. به طور کلی گرفتن رضایتنامه از بیمار رافع مشکلات ایجاد شده نخواهد بود، حال چه برسد به این‌که جراحی غیراستاندارد باشد.
وی تصریح کرد: رابطه پزشک و بیمار در بسیاری از گروه‌های پزشکی رابطه اخلاق مدارانه است اما به هر حال ممکن است تخلفاتی هم وجود داشته باشد. به طور کلی فعالیت‌های بسیاری به لحاظ ارائه نظریه‌های مختلف انجام شده که چگونگی بالا بردن توانمندی پزشک برای ارتباط مناسب با بیمار در آن تعریف شده است و در این زمینه از لحاظ تئوری و عملی در حال پیشرفت هستیم.
ارائه مدلی برای ارزیابی رعایت حقوق بیمار در بیمارستان‌ها
رئیس کرسی فلسفه، حقوق و اخلاق پزشکی شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه از ارائه مدلی در حوزه اخلاق پزشکی نیز خبر داد که می‌تواند میزان رعایت حقوق بیمار در بیمارستان‌ها را تنها با پرسیدن چند سئوال ساده ارزیابی کرد.
رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی تهران در این‌باره توضیح داد: در حقیقت با این مدل می‌توان ادعا کرد که یک بیمارستان اخلاق‌مدار است و حقوق بیمار در آن مد نظر قرار می‌گیرد. در این‌باره مطالعه‌ای در سه بیمارستان آموزشی، خصوصی و دولتی انجام شده است. ملاک‌های زیادی برای رضایتمندی و دیگر مسائل به کار بردیم که با آنالیز آن به چند سئوال ساده رسیدیم. در واقع با پرسیدن این سئوال‌ها از بیماران، می‌توانیم سطح بیمارستان را به لحاظ رعایت حقوق بیمار و رعایت ارتباط اخلاقی با بیمار بشناسیم.
بیمارانی داریم که از حقوق خود چیزی نمی‌دانند
وی افزود: این مدل غیر از این 3 بیمارستان، در دو بیمارستان دیگر به صورت پایلوت انجام می‌شود. برداشت ما این است که این کار را می‌توان به سرعت گسترش داد البته طبیعی است که وزارت بهداشت باید تمایل به اجرای این مدل و طرح داشته باشند.
رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی تهران با تأکید بر این‌که اگر این نگرانی وجود دارد که حقوق بیمار رعایت نمی‌شود درست است، گفت: البته حقوق بیمار مبنی بر این است که بیمار از حقوق خود اطلاع داشته باشند، اما برخی اوقات بیمارانی را داریم که آن‌قدر خوب هستند که از حقوق خود چیزی نمی‌دانند و یا از حق خود می‌گذراند.
بسیاری از درمان‌ها با اعتماد مردم به پزشک است که انجام می‌شود
رئیس کرسی فلسفه، حقوق و اخلاق پزشکی شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: به هر حال حقوق پزشک و بیمار حقوق متقابل است و ما نباید افراط و تفریط کنیم. حقوق پزشکان هم باید در نظر گرفته شود. پزشکان و پرستارانی را داریم که از بیماران سختی همانند بیماران ایدزی و یا هپاتیت مراقبت می‌کنند و شاید افراد دیگر حاضر نباشند حتی برای یک لحظه هم به جای آن‌ها باشند. از سوی دیگر اعتماد مردم به گروه پزشکی یک ارزشی که نباید این ارزش را کوچک جلوه دهیم. مردم ما به پزشکان اطمینان دارند. بنابراین مقدار زیادی از درمان‌های صورت گرفته از طریق اطمینان مردم به گروه پزشکی است.
محمدباقر لاریجانی با تأکید بر این‌که متأسفانه جراحی‌های زیبایی در حال گسترش است و حتی برخی از آن‌ها در کشور ما نسبت به دیگر کشورهای دنیا بیش‌تر انجام می‌شوند، اظهار داشت: این مسئله جدی است. باید با بینش عمیقی به این مسائل که هر روز شکل خاص و نوع خاصی را در ایران به خود می‌گیرد، نگاه کنیم.
وی درباره این‌که برخی از جراحی‌های زیبایی از جمله کاشت نگین در چشم با ریسک بالایی انجام می‌شود که علاوه بر غیرمنطقی بودن درخواست برخی از متقاضیان، اخلاق حرفه‌ای پزشکان را تحت شعاع قرار می‌دهد، افزود: باید به اعمال جراحی و از طرفی درخواست بیماران نگاه عمیق داشت. گروه پزشکی در ایران یکی از سالم‌ترین گروه‌های اجتماعی است اما ممکن است به هر حال در این قشر همانند دیگر اقشار مردم، افرادی باشند که به دلایلی بخواهند کاری را انجام دهند که به لحاظ پزشکی علمی نیست و حتی نقش حرفه‌ای خود را ایفا نکنند. بنابراین نظام پزشکی باید به چنین افرادی توجه کنند.
کسی حق ندارد خدماتی در پزشکی ارائه کند که تأییدیه نداشته باشد
رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی تهران در ادامه تصریح کرد: استانداردهایی در وزارت بهداشت و نظام پزشکی برای ارائه خدمات تعریف شده است که طبعاً باید به آن‌ها توجه کرد. اگر خدماتی در پزشکی ارائه شود که تأییدیه نداشته باشد و مورد قبول مجامع نظارتی از جمله وزارت بهداشت و نظام پزشکی نباشد، کسی حق ندارد آن کار را انجام دهد.
لاریجانی درباره جایگاه رضایتنامه در این نوع جراحی‌های غیراستاندارد گفت: رضایتنامه زمانی معنا دارد که آن خدمت مورد قبول و دارای تأییدیه باشد. رضایتنامه برای پروژه‌هایی که مورد تأیید نیست، اصلاً معنی ندارد. این نوع جراحی‌ها باید به لحاظ علمی مورد بررسی قرار گیرند لذا اگر پروژه به لحاظ استاندارد‌های علمی اشکال داشته باشد. رضایت نمی‌تواند مشکلی را حل کند.
تنظیم رضایتنامه‌های متفاوت بر اساس نوع جراحی
وی از انجام پروژه‌ای برای ایجاد رضایتنامه‌هایی که براساس نوع جراحی متفاوت است خبر داد و گفت: در این خصوص پروژه‌ای را دنبال می‌کنیم که گرفتن رضایتنامه از بیمار به لحاظ اخلاق پزشکی درست باشد. طی مطالعات بالینی چارچوبی در این زمینه طراحی شده است که رضایتنامه‌ها را براساس بیماران خاص برررسی می‌کنیم.
رضایتنامه منع قانونی برای شکایت بیمار ندارد
لاریجانی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر این‌که آیا رضایتنامه‌ها برای این‌که فرد بخواهد شکایت کند منع قانونی ایجاد می‌کند، گفت: یک مقدار از محققان و یا از کسی که درمان می‌کند حمایت می‌کند. البته در مواردی که درمان درست و علمی باشد. در غیر این صورت رضایتنامه منع قانونی برای فرد نخواهد داشت و می‌تواند از طریق سیستم‌های قضایی اقدام کند. به طور کلی گرفتن رضایتنامه از بیمار رافع مشکلات ایجاد شده نخواهد بود، حال چه برسد به این‌که جراحی غیراستاندارد باشد.
وی تصریح کرد: رابطه پزشک و بیمار در بسیاری از گروه‌های پزشکی رابطه اخلاق مدارانه است اما به هر حال ممکن است تخلفاتی هم وجود داشته باشد. به طور کلی فعالیت‌های بسیاری به لحاظ ارائه نظریه‌های مختلف انجام شده که چگونگی بالا بردن توانمندی پزشک برای ارتباط مناسب با بیمار در آن تعریف شده است و در این زمینه از لحاظ تئوری و عملی در حال پیشرفت هستیم.
ارائه مدلی برای ارزیابی رعایت حقوق بیمار در بیمارستان‌ها
رئیس کرسی فلسفه، حقوق و اخلاق پزشکی شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه از ارائه مدلی در حوزه اخلاق پزشکی نیز خبر داد که می‌تواند میزان رعایت حقوق بیمار در بیمارستان‌ها را تنها با پرسیدن چند سئوال ساده ارزیابی کرد.
رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی تهران در این‌باره توضیح داد: در حقیقت با این مدل می‌توان ادعا کرد که یک بیمارستان اخلاق‌مدار است و حقوق بیمار در آن مد نظر قرار می‌گیرد. در این‌باره مطالعه‌ای در سه بیمارستان آموزشی، خصوصی و دولتی انجام شده است. ملاک‌های زیادی برای رضایتمندی و دیگر مسائل به کار بردیم که با آنالیز آن به چند سئوال ساده رسیدیم. در واقع با پرسیدن این سئوال‌ها از بیماران، می‌توانیم سطح بیمارستان را به لحاظ رعایت حقوق بیمار و رعایت ارتباط اخلاقی با بیمار بشناسیم.
بیمارانی داریم که از حقوق خود چیزی نمی‌دانند
وی افزود: این مدل غیر از این 3 بیمارستان، در دو بیمارستان دیگر به صورت پایلوت انجام می‌شود. برداشت ما این است که این کار را می‌توان به سرعت گسترش داد البته طبیعی است که وزارت بهداشت باید تمایل به اجرای این مدل و طرح داشته باشند.
رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی تهران با تأکید بر این‌که اگر این نگرانی وجود دارد که حقوق بیمار رعایت نمی‌شود درست است، گفت: البته حقوق بیمار مبنی بر این است که بیمار از حقوق خود اطلاع داشته باشند، اما برخی اوقات بیمارانی را داریم که آن‌قدر خوب هستند که از حقوق خود چیزی نمی‌دانند و یا از حق خود می‌گذراند.
بسیاری از درمان‌ها با اعتماد مردم به پزشک است که انجام می‌شود
رئیس کرسی فلسفه، حقوق و اخلاق پزشکی شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: به هر حال حقوق پزشک و بیمار حقوق متقابل است و ما نباید افراط و تفریط کنیم. حقوق پزشکان هم باید در نظر گرفته شود. پزشکان و پرستارانی را داریم که از بیماران سختی همانند بیماران ایدزی و یا هپاتیت مراقبت می‌کنند و شاید افراد دیگر حاضر نباشند حتی برای یک لحظه هم به جای آن‌ها باشند. از سوی دیگر اعتماد مردم به گروه پزشکی یک ارزشی که نباید این ارزش را کوچک جلوه دهیم. مردم ما به پزشکان اطمینان دارند. بنابراین مقدار زیادی از درمان‌های صورت گرفته از طریق اطمینان مردم به گروه پزشکی است.
