یکی از دوستان نسخه چاپ شده از خبر ۱۵-۲۰ روز پیش خبرآنلاین آورد که درباره طرح یوزپلنگ روی پیراهن تیم ملی بود.
از روزی که طرح پیراهن تیم ملی برای مسابقات جام جهانی فوتبال نهایی شده است، فقط یک بار گفتم طرح حیوان روی پیراهن، یوزپلنگ آفریقایی است نه ایرانی یا آسیایی. تا کنون هم من این طرح را از نزدیک ندیده بودم، از تلویزیون هم مشخص نبود. اما وقتی پرینت خبر را دیدم متوجه شدم؛ این طرحی از پلنگ است نه یوزپلنگ.
چون قضیه ورزشی است و به آبروی ایران و تیم ملی فوتبال ربط دارد،حرف می زنم؛ به نظر من این طرحی از پلنگ است نه یوزپلنگ؛ و زحمات آن گروهی که این همه دوندگی کردند و آن همه زحمتی که آرش نورآقایی کشید، با درایت آقای کفاشیان هیچ و پوچ شد. جالب اینکه شرکت تولید کننده لباس هم فدراسیون فوتبال ایران را مقصر دانسته است.
اگر این طرحی همانی باشد که روی پیراهن تیم ملی چاپ شده، حتما یک پلنگ است. یوزپلنگ گردن کشیده، بلند و باریک دارد؛ اما در این عکس گردن کاملا با تنه و سر یک پارچه و کلفت است. مهمتر از اینها، گردن این حیوان کوتاه است. یعنی مشخصات گردن پلنگ را دارد.
علاوه بر این، صورت این حیوان حتما صورت یک پلنگ است. چون پوزه اش از یوزپلنگ بلندتر است. یوزپلنگ پوزه پخ تری دارد. اگر سبیل را هم به ماجرا اضافه کنید، بازهم به پلنگ می رسید؛ سبیل پلنگ بلند است و درحالی که سبیل یوزپلنگ کوتاه است.
داشتن پوزه بلند و سبیل بلند در یک حیوان وحشی، به معنی شبگرد بودن آن حیوان است؛ پلنگ به عنوان یک حیوان شبگرد چون احتیاج دارد برای پیدا کردن شکار، بویایی بهتر و سنسورهای بهتری داشته باشد، پوزه و سبیل بلندتری دارد.
درحالی که یوزپلنگ چنین مشخصه ای ندارد؛ سبیلش کوتاه است، پوزه اش بلند نیست، صورتش پخ است، به این دلیل که حیوان روزشکار است و لوازم شبگردی مثل پلنگ ندارد. یوزپلنگ از دیدگاه یک حیوان سرعتی، روزشکار و مخفی کار است.
از عوارض طبیعی مثل علفزارها برای غافلگیرکردن شکار استفاده می کند. تا جایی که بتواند به شکار نزدیک می شود، سپس شناسایی و حمله می کند؛ و حتما به شکارش می رسد. برای اینکه در سرعت صفر تا صدش ۲.۵ ثانیه است. سریعتر از هر اتومبیل سریع السیر.
یوزپلنگ برای اینکه از این عوارض طبیعتی استفاده کند و به شکار نزدیک شود، به چشم هایی احتیاج دارد که ببینند قبل از اینکه بدنش دیده شود.
در مقایسه آناتومی یوزپلنگ با پلنگ یک تفاوت دیگر هم مشخص است؛ چشم های یوزپلنگ کمی بالاتر و نزدیکتر به فرق سرش است. برای این که بتواند به خوبی شکار را ببیند؛ مانند تمساح. در حالی که پلنگ به خاطر نوع زیستش همیشه در صخره زارها در ارتفاعی بالاتر از شکارش قرار می گیرد و معمولا نگاهش از بالا به پایین است؛ بر خلاف یوزپلنگ که افقی نگاه می کند. در این عکس به خوبی حالت چشم پلنگ پیداست که پایین است و با فرق سرش فاصله دارد.
البته در این تصویر تلاش شده از فرق عمده پلنگ و یوزپلنگ استفاده شود؛ خط اشک که یوز دارد و پلنگ ندارد. خط اشک در این عکس واضح دیده می شود. در این عکس خطی از چشم تا پوزه کشیده شده. ولی به نظر من این خط اشک ظریف یوزپلنگ نیست، خط سیل بردگی است. به نظر من این خط اشک را با قلم درست کرده اند، و متاسفانه قلمشان هم قلم درشت بوده و ظریف کار نکرده.
در این طرح به ظرافت تلاش شده یکی از فرق های مهم پلنگ و یوزپلنگ را بپوشاند؛ از هر کارشناس حیات وحشی که درباره تفاوت یوزپلنگ و پلنگ بپرسید، حتما اول می گوید یوزپلنگ خال هایش تو پر و پلنگ خالهای توخالی دارد.
و اما علاوه بر خط اشک که در اینجا به پلنگ اضافه شده، یکی از وجوه مشخصه فرق میان یوز و پلنگ، این است که یوزپلنگ یال دارد و پلنگ ندارد.
همچنین اگر پلنگ ها را نگاه کنید، از هر ۱۰۰ تا پلنگ، ۹۰ تا خال های بدنی تو خالی و خال های سر و گردن تو پر دارد.
حالا که صحبت از خال شد، می خواهم گریزی بزنیم به سریال پایتخت. در آنجا جشن یوزپلنگ ایرانی را گرفتند در حالی که نجات دهنده پلنگ از مازندران می آمد. در حالی که یوزپلنگ دشتی است و در جنگل های مازندران نیست. معاون محترم محیط طبیعی سازمان محیط زیست هم در کمال خوشرویی در این مراسم شرکت کرد و جشن یوزپلنگ جنگل زی را به میمنت و مبارکی جشن گرفت و محیطبان افقی را به هر ترفندی بود، برای گریه و زاری آخر فیلم و احساساتی کردن مردم و شعارهای پوپولیستی، به سکانس آخر فیلم رساند.
اما در صحنه های آخر فیلم وقتی که آن دلاور مازندرانی، کشتی می گرفت، تماشاچیان بنری را بلند کرده بودند که به زعم خودشان، پلنگی را نشان می داد که آن محیط بان نجات داده بود و سازمان محیط زیست به جای یوزپلنگ گرفته بود. اما بازهم خال نقش بزرگی بازی می کند.
ما در اکثر بیلبوردها و عکس های تبلیغاتی، قله فوجییاما را چاپ می کنیم به جای دماوند. کسی هم نمی فهمد. در بنر فوق الذکر هم عکس جگوار چاپ شده بود که یک نوع پلنگ آمریکای جنوبی است و فرق خال های آن با پلنگ ایرانی را کارشناسان کاملا می دانند.
و در پایان اینکه بیهوده در پی اثبات این توفیر نباشیذ، چراکه خود سایت بیچاره بالای عکس نوشته لئوپارد (Leopard) یعنی پلنگ درحالی که یوزپلنگ می شود چیتا (Cheetah).
همه اینها به کنار، بازیکنان تیم ملی هم بعد از شستن لباس تیم ملی گفته بودند حیوان روی پیراهن، بیشتر به گربه شبیه شده بود تا یوزپلنگ و پلنگ!
به هرحال کاش می شد طرح روی پیراهن تیم ملی را تغییر داد یا اصلا پاک کرد. چون با این شرایط بیشتر آبروریزی زیست محیطی است تا کمک به یوزپلنگ ایرانی.
توضیح: محمدعلی اینانلو که پیش از این گفته بود فعلا قصد ندارد درباره مسائل زیست محیطی حرف بزند، اما به دلیل این که موضوع را ورزشی دانسته، درباره نقش حیوان روی پیراهن تیم ملی اظهار نظر کرد.