صراط - گفتگوی مشرق با محمد علی رامین
در روزگاران پیشین دوره‌های فراوانی در تاریخ بشر مشاهده می‌شود که گاهی صد سال و بیشتر بر مردمانی می‌گذشت، سراسر سکوت و سکون و رخوت و رکود، به نحوی که کمترین اثری از حیات اجتماعی آنها که شاهدی بر تحول و پیشرفت یا اثرگذاری بر زندگی خود و دیگران باشد، دیده نمی‌شود. گرچه بعد از جنگ‌های دویست ساله صلیبی و بویژه تحولات علمی – صنعتی سه قرن اخیر، تحولات و دگرگونی‌های همه‌جانبه در حیات بشر گاهی در یک سده بیش از یک هزاره پیشین است، اما با وقوع انقلاب اسلامی و بخصوص در طی چند سال اخیر دو حادثه بی‌نظیر در حال وقوع است:
* نخست آنکه بیداری و خداباوری و خودآگاهی ملت ایران آنچنان پیشرفت‌های شگرف در همه زمینه‌ها را نصیب ایرانیان مسلمان کرده که حتی برای خوشبین‌ترین مسلمانان انقلابی هم قابل تصور نبود؛
* دوم اینکه سه دهه مبارزه نفس‌گیر همه‌جانبه – مستقیم و غیرمستقیم – میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده امریکا و همپیمانان غربی و منطقه‌ای آن، از یکطرف چالش‌ها و رقبای فراوانی برای امریکا در سراسر جهان بسترسازی کرده و از سوی دیگر همین توفیقات ایران اسلامی – چه در نبرد با سلطه امریکا و چه در پیشرفت‌های علمی و صنعتی – به صورت یک الگوی جذاب برای تمام مسلمانان و مستضعفان جهان، یک موج بیداری و جنبش مردمی در سراسر منطقه و جهان را پدید آورده است. در این برهه از روزگار که هر روز به میزان یک قرن حوادثی تاریخ‌ساز با شتابی سرسام‌آور و سلسله‌وار، جهان و جهانیان را مهیای یک واقعه عظیم می‌سازد، ما به چه کار مشغولیم؟ امام خامنه‌ای که طی بیست و دو سال گذشته فرماندهی عالی و مدیریت الهی این همآوردی جبهه حق علیه باطل را در عرصه ملی و بین‌المللی بر عهده داشته‌اند، در اوایل تیرماه 1385 «شورای راهبردی روابط خارجی ایران» را «برای کمک به تصمیم‌گیری‌های کلان و جست و جو از افق‌های نو در روابط خارجی جمهوری اسلامی و بهره‌مندی از نظرات نخبگان در این عرصه» تشکیل دادند. (1) اینکه این شورای راهبردی برای مدیریت جدید منطقه و نقش جمهوری اسلامی چه طرحی ارائه داده است، هیچ اطلاعی در دست نیست.
دکتر محمود احمدی‌نژاد رئیس جمهور هوشمند و شجاع ایران اسلامی، به هنگام معرفی دکتر صالحی به عنوان وزیر جدید امور خارجه به مجلس شورای اسلامی، انتظار «تحول بنیادین» در وزارت خارجه متناسب با شرایط جدید جهانی را مطرح کردند، که البته فعلاً فاصله وضعیت موجود با حوادث پرشتاب روزگار ما، روزافزون است. از عملکرد سازمان فرهنگ و ارتباط که با شرایط کنونی جهان یک فاصله نجومی را نشان می‌دهد، اگر بگذریم، سازمان‌ها و نهادهایی مانند: مجمع جهانی اهل البیت(ع)، مجمع تقریب بین‌المذاهب، مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورای عالی امنیت ملی، شورای عالی انقلاب فرهنگی، مجلس شورای اسلامی و حتی مجلس خبرگان رهبری و همچنین دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه ما، فارغ از رسالت جهانشمول اسلام و انقلاب اسلامی و نیز با غفلت از اصول سوم (بند 16)، یازدهم و پنجاه و ششم قانون اساسی، برای نقش‌آفرینی اسلام و ولایت اسلامی در عرصه جهانی و برای مدیریت جنبش مردمی و نهضت اسلامی در گستره جهان اسلام، ظاهراً هیچ برنامه مدون و نقشه راه مشخصی ارائه نداده‌اند.
آنچه در ادامه این نوشتار می‌آید، مجموعه پیشنهاداتی است که گرچه بنده هر بار مواردی از آنها را طی سال‌های گذشته به دستگاه‌های ذی‌ربط ارائه کرده و غالباً با بی‌تفاوتی مواجه شده‌اند، لکن امید است با مشاهده قیام‌های مسلمانان جهان، این بار پیشنهادات ذیل مورد عنایت و پیگیری دلسوزان جامعه بزرگ اسلامی قرار گیرند و به تعبیر اندیشمند بزرگ معاصر – استاد محمدرضا حکیمی – (2) در راستای تحقق «اتحاد جماهیر اسلامی» مفید و مؤثر واقع شوند:
1- همانطور که از آبان ماه 1388 مکرراً از صدا و سیما و مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی صمیمانه درخواست شد که «اتحادیه رسانه‌های جهان اسلام» را پیگیری و سازماندهی کنند و انحصار رسانه‌ای غرب را با حضور فعالانه خود در موضوعات جهان اسلام، عملاً بشکنند، تا زمانی که همکاری‌های جدی و فراگیر رسانه‌های مسلمین شکل نگیرد، افکار عمومی امت اسلامی را بیگانگان تحت تأثیر منفی خود قرار می‌دهند و زمینه اجتماعی برای اجرای بسیاری از امور فراهم نمی‌شود. نخبگان رسانه‌ای باید با تشخیص شرایط و تحلیل جامع نسبت به رسالت بزرگی که بر دوش آنهاست، نقش بی‌بدیل و تاریخ‌ساز خود را در تحولات جهانی برعهده بگیرند.
2- شناسایی و شناساندن اشخاص مؤمن، انقلابی و مفید در میان جوامع اسلامی و حمایت معنوی، رسانه‌ای، سیاسی و... از آنها برای نقش‌آفرینی مؤثر در مدیریت جنبش‌ها از یک سو و همزمان با این اقدام، افشای چهره‌های منافق، مذبذب و مرعوب غرب در کشورهای مسلمان بمنظور پاکسازی نهضت اسلامی از وجود عناصر وابسته یا دلبسته به بیگانگان،یک ضرورت و بلکه یک اولویت است.
3- تنظیم شعارها و کلید واژه‌های مشترک برای نهضت جهانی اسلام که روشنگر اهداف و تعیین‌کننده مسیر کلی و مشترک مسلمانان مبارز باشد – نظیر: استقلال، آزادی، عدالت، پیشرفت، اتحاد جماهیر اسلامی - ... برای نیل به کرامت انسانی و عزت اسلامی،بر عهده کیست؟
نخبگان فکری، فرهنگی، سیاسی ما و سایر جوامع اسلامی باید با همکاری یکدیگر به جمع‌بندی مشترک برسند.
رسانه‌ها (صدا و سیما، خبرگزاری‌ها) با طرح این موضوع و نشر دیدگاه‌های صاحبنظران جهان اسلام می‌توانند موج‌آفرین و جریان‌ساز باشند.
4- فعال‌سازی بیش از دو میلیون مسجد در جهان اسلام به مثابه کانون‌های پویای اجتماعی و محل تجمع عمومی و مرکز فعالیت نخبگان فرهنگی و سیاسی جوامع، نقشی تعیین‌کننده در فرایند اسلامی قیام‌ها و استمرار آنها و تقویت هویت دینی نهضت سراسری امت بر عهده ایفا می کند . این مهم بر عهده روحانیت و حوزه‌های علمیه است. باید به سرعت در این باره اندیشید و چاره‌اندیشی را از محدوده خود به گستره نخبگان اجتماعی، فرهنگی و سیاسی توسعه داد. شاکله احزاب سیاسی در ایران و جهان اسلام به دلایل گوناگون قابل اعتماد نیست و تا زمانی که مسجد بستر فعالیت فعالان سیاسی نباشد، آسیب‌پذیری آنها انکارناپذیر است.
5- تدوین و تنظیم «سبک زندگی اسلامی» براساس سنت نبوی(ص) و سیره اهل البیت(ع) و با محوریت فروع دین، ضرورتی است قطعی که باید عالمان متعهد و زمان شناس در انجام آن به عنوان یک اولویت حیات فردی و اجتماعی امت اسلامی همت بگمارند. (3)
تحمیل ناهنجاری‌های حاکم در غرب (به ویژه امریکا) بر زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی جوامع اسلامی، از نوع خوردنی‌ها و پوشیدنی‌ها تا زمان خواب و بیداری‌ها گرفته تا سایر رفتارهای جمعی افراد، نظیر اشتغال، ازدواج، تجمل‌گرایی و...، امروزه علائم آشکاری از سلطه غرب و سیطره فرهنگ منحط و غیرمعقول غربی‌ها بر جوامع اسلامی را نشان می‌دهد ، که بعضاً سرآغاز پذیرش سایر وابستگی‌ها به بیگانگان شده است.
در کوران بیداری جهان اسلام، شاید این خودآگاهی و بازگشت به سنت و سیره اسلامی، نهضت استقلال‌طلبی و آزادی‌خواهی و عدالت‌گرایانه مسلمانان جهان را شکست‌ناپذیر سازد و وحدت فرهنگی امت را زمینه اتحاد و اقتدار همه‌جانبه ممالک اسلامی قرار دهد.
6- مجلس خبرگان اگر رسالت جهانشمول اسلامی خویش را حول محور امام خامنه‌ای برای احیای امت اسلامی بر عهده بگیرد و فراتر از سیستم انگلیسی «ملت – دولت»ها به بازسازی نظام «امت – امامت» بپردازد، می‌تواند با برقراری روابط فراگیر میان نخبگان مسلمان و خبرگان امت با امام خامنه‌ای، به تدوین منشور مشترک مسلمین با کمک نخبگان و خبرگان امت اقدام کند و به تبیین نقش بنیادین دانشمندان و علماء اسلام در اداره جوامع اسلامی بپردازد.
رسالت عظیمی را که قانون اساسی در مقدمه و اصول 2 و 3 و 5 و 11 و 56 و 177 ترسیم کرده، اگر مجلس خبرگان سهم اصلی خود را در تحقق آن – به ویژه نظام امت و امامت – بر عهده نگیرد، در پیشگاه آیندگان و در محضر الهی مورد مؤاخذه قرار خواهد گرفت.
7- بازسازی اندیشه توحیدی و طراحی نظام عدالت‌محور براساس آموزه‌های اسلام و برپایه آرمان‌های مشترک بشری برای اداره جهان تا آمدن امام زمان(عج) اگر منطبق بر نیازهای فطری بشر – آنگونه که اصل امامت مطرح کرده، به زبان انسان معاصر، ترجمانی فراتاریخی و روزآمد بشود و اجتهاد مجتهدین با اشراف بر شرایط زمان و مکان و نیز استنباط از احکام دین، ناظر بر اهداف دین برای نجات بشریت بشود، نقش اسلام در اداره جهان، جایگزین نظام سلطه جهانی خواهد شد.
برای نیل به این آرمان الهی راهی جز تحول بنیادین در نگرش‌ها و گرایشات حوزه‌های علمیه به منظور پذیرش مسئولیت جهانی و پاسخگویی به نیازهای اصلی بشر امروزین نیست. در هزار و دویست ساله اخیر هرگز عالمان شیعه شرایط مناسب و مطلوبی را که اینک از پرتو حاکمیت ولی فقیه بدست آورده‌اند تا مکتب فکری اهل بیت پیامبر(ص) را در گستره جهان جاری سازند، نداشته‌اند؛ باید دید با این فرصت استثنایی چه می‌کنند.
8- ایجاد بازار مشترک اسلامی برای تأمین نیازهای متقابل جوامع در تمام عرصه‌ها (کشاورزی، صنعت، علوم و فنون مدرن، هنر و فیلم و...)، بدون واسطه‌های بیگانه و بدون عنصر پول بیگانگان (دلار، یورو و...) چه از طریق معاملات پایاپای، یا به کمک ایجاد ارز مشترک و سیستم بانکی اسلامی مشترک، میدانی به وسعت کل جهان اسلام را فراروی همه علاقمندان قرار داده است.
9- تأسیس صندوق قرض‌الحسنه محلی، ملی و سراسری جهان اسلام از طریق دولت‌های جدید مردمی و اغنیای جوامع برای کمک‌رسانی فوری به نیازمندان مسلمان، از طریق کمیته‌های اقتصادی امور مساجد برای حمایت از مستضعفان، می تواند ظرفیت همه خیرین و بانک های جهان اسلام را بکار بگیرد.
10- تأسیس دادگاه عالی جهان اسلام برای محاکمه و مجازات جرائم سازمان‌یافته قدرتمندان علیه مظلومان و مستضعفان و مسلمانان باید به سرعت پیگیری بشود.
قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران می‌تواند به کمک حقوقدانان و قضات جوامع اسلامی اقدام به این امر نماید.
11- تأسیس «سپاه پاسداران صلح و عدالت و آزادی در جهان اسلام» با الگوی تکامل‌یافته بسیج، می‌تواند هم امنیت داخلی جوامع اسلامی و هم امنیت مرزهای سرزمینهای اسلامی را در برابر بیگانگان تأمین نماید و از مصالح و منافع عمومی پاسداری کند.
این سپاه باید به سرعت صادرات معادن و منابع طبیعی سرزمینهای اسلامی به خارج را کنترل کند و از غارت ثروت و سرمایه مسلمین توسط گروه‌های فرصت‌طلب، افراد و قدرت‌های غارتگر جلوگیری کند.
12- تهیه و تنظیم یک پیش نویس " پیمان مشترک مسلمانان" برای امور جاری و مقدماتی در ارتباط با تردد شهروندان سایر کشورهای اسلامی همکاری های اولیه در تسهیل مهاجرت های کوتاه مدت و دراز مدت علما و دانشمندان مسلمان به سرزمینهای یکدیگر برای تبادل نظر ، شناختن و شناساندن ظرفیت های بلا استفاده یکدیگر ، بررسی انتظارات و نیازمندیهای یکدیگر ، ایجاد ارتباطات سریع و صحیح با صنوف و مجموعه هایی که بتوانند تعاملات ضروری و مفید را بر قرار کنند ، بر عهده صاحبنظران مسلمانی است که در این شرایط انقلابی امت اسلامی ، فراغت بیشتری دارند. این معاهده جمعی می تواند بعدا بصورت " قانون اساسی جماهیر اسلامی " یا " منشور امت واحده" تبدیل بشود.
13- تأسیس دانشگاه امت اسلامی: صرفاً برای مسلمانان و به منظور نخبه‌پروری اسلامی با تکیه بر آموزش زبان‌های رایج جهان اسلام: عربی، فارسی، ترکی و... و آشنایی با فرهنگ‌ها، سنت‌های محلی و قومی مسلمانان در جهت احیای تمدن اسلامی و بازآفرینی فرهنگ اصیل و مشترک اسلامی بر مبنای معارف قرآن و سنت و سیره پیامبر(ص) و همچنین کمک به رفع سوءتفاهمات و شبهات ترویج شده توسط منافقان، مفید و حیاتی است.
14- بازسازی نیروهای امنیتی، انتظامی و نظامی جوامع اسلامی براساس ارزش‌های اسلامی و برای حراست از کرامت انسانی، امنیت عمومی و حریم سرزمینهای مسلمانان، جزء اولویت هاست.
15- تدوین یک برنامه مدیریت از سوی علمای اسلام به منظور اداره صحیح مکه معظمه و مدینه منوره در راستای احیای «حج ابراهیمی» و تکریم حجاج و زوار امت اسلامی در آستانه بزرگترین تحولات تاریخ اسلام و تجدید حیات امت واحده اسلامی، قطعاً همه نخبگان، اندیشمندان، کارگزاران بخش‌های مختلف حکومت و بخصوص علمای اسلام را مکلف می کند در چنین برهه سرنوشت‌سازی با یک نگاه جهانشمول اسلامی به کمک مسلمانان بپا خاسته برخیزند و اتحاد اسلامی امت را در همگرایی و انسجام عملی خویش متجلی سازند.
لکن در این میان جدی‌ترین مسئولیت بر عهده اعضای مجلس خبرگان است که اگر تاکنون به هر دلیلی رسالت جهانشمول اسلامی خود را در پیوند امت با امام خامنه‌ای پیگیری نکرده است، اینک با تغییر ریاست مجلس و فراهم بودن شرایط جهانی باید برای تجمیع علمای امت و پیوند خبرگان جهان اسلام با امام خامنه‌ای، سریعاً برنامه‌ریزی و اقدام کند. اگر تاکنون نقش این مجلس به عنوان «خبرگان ملت ایران» محدود در مرزهای جغرافیایی بوده، حال که امام خامنه‌ای از عنوان «خبرگان امت» برای این مجلس نام برده‌اند، باید مفهوم «خبرگان امت» در ارتباطات، سیاستگذاری، گفتمان‌سازی و اقدامات عملی هیأت رئیسه محترم و اعضای خبرگان متبلور بشود.
این یک انتظار واقعی امام عصر(عج) و نائب بر حق آن حضرت و تمامی دلسوزان امت اسلامی است.
----------------------------------------------
پینوشت‌ها:
1- اعضای اصلی این شورا: کمال خرازی، علی‌اکبر ولایتی، علی شمخانی، محمد شریعتمداری و محمدحسین طارمی
2- استاد محمدرضا حکیمی در سال 1376 طی یک مقاله‌ای که ابتدا در کتاب مجموعه مقالات «حماسه اتحاد» منتشر شد، ده‌ها پیشنهاد مفید و بسیار ارزشمند برای تحقق «اتحاد جماهیر اسلامی» مطرح کرده‌اند.
3- در این زمینه اندیشمند معاصر جناب آقای حسن عباسی چندین سال است که مباحثه و طرح مسأله می‌کنند.
در روزگاران پیشین دوره‌های فراوانی در تاریخ بشر مشاهده می‌شود که گاهی صد سال و بیشتر بر مردمانی می‌گذشت، سراسر سکوت و سکون و رخوت و رکود، به نحوی که کمترین اثری از حیات اجتماعی آنها که شاهدی بر تحول و پیشرفت یا اثرگذاری بر زندگی خود و دیگران باشد، دیده نمی‌شود. گرچه بعد از جنگ‌های دویست ساله صلیبی و بویژه تحولات علمی – صنعتی سه قرن اخیر، تحولات و دگرگونی‌های همه‌جانبه در حیات بشر گاهی در یک سده بیش از یک هزاره پیشین است، اما با وقوع انقلاب اسلامی و بخصوص در طی چند سال اخیر دو حادثه بی‌نظیر در حال وقوع است:
* نخست آنکه بیداری و خداباوری و خودآگاهی ملت ایران آنچنان پیشرفت‌های شگرف در همه زمینه‌ها را نصیب ایرانیان مسلمان کرده که حتی برای خوشبین‌ترین مسلمانان انقلابی هم قابل تصور نبود؛
* دوم اینکه سه دهه مبارزه نفس‌گیر همه‌جانبه – مستقیم و غیرمستقیم – میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده امریکا و همپیمانان غربی و منطقه‌ای آن، از یکطرف چالش‌ها و رقبای فراوانی برای امریکا در سراسر جهان بسترسازی کرده و از سوی دیگر همین توفیقات ایران اسلامی – چه در نبرد با سلطه امریکا و چه در پیشرفت‌های علمی و صنعتی – به صورت یک الگوی جذاب برای تمام مسلمانان و مستضعفان جهان، یک موج بیداری و جنبش مردمی در سراسر منطقه و جهان را پدید آورده است. در این برهه از روزگار که هر روز به میزان یک قرن حوادثی تاریخ‌ساز با شتابی سرسام‌آور و سلسله‌وار، جهان و جهانیان را مهیای یک واقعه عظیم می‌سازد، ما به چه کار مشغولیم؟ امام خامنه‌ای که طی بیست و دو سال گذشته فرماندهی عالی و مدیریت الهی این همآوردی جبهه حق علیه باطل را در عرصه ملی و بین‌المللی بر عهده داشته‌اند، در اوایل تیرماه 1385 «شورای راهبردی روابط خارجی ایران» را «برای کمک به تصمیم‌گیری‌های کلان و جست و جو از افق‌های نو در روابط خارجی جمهوری اسلامی و بهره‌مندی از نظرات نخبگان در این عرصه» تشکیل دادند. (1) اینکه این شورای راهبردی برای مدیریت جدید منطقه و نقش جمهوری اسلامی چه طرحی ارائه داده است، هیچ اطلاعی در دست نیست.
دکتر محمود احمدی‌نژاد رئیس جمهور هوشمند و شجاع ایران اسلامی، به هنگام معرفی دکتر صالحی به عنوان وزیر جدید امور خارجه به مجلس شورای اسلامی، انتظار «تحول بنیادین» در وزارت خارجه متناسب با شرایط جدید جهانی را مطرح کردند، که البته فعلاً فاصله وضعیت موجود با حوادث پرشتاب روزگار ما، روزافزون است. از عملکرد سازمان فرهنگ و ارتباط که با شرایط کنونی جهان یک فاصله نجومی را نشان می‌دهد، اگر بگذریم، سازمان‌ها و نهادهایی مانند: مجمع جهانی اهل البیت(ع)، مجمع تقریب بین‌المذاهب، مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورای عالی امنیت ملی، شورای عالی انقلاب فرهنگی، مجلس شورای اسلامی و حتی مجلس خبرگان رهبری و همچنین دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه ما، فارغ از رسالت جهانشمول اسلام و انقلاب اسلامی و نیز با غفلت از اصول سوم (بند 16)، یازدهم و پنجاه و ششم قانون اساسی، برای نقش‌آفرینی اسلام و ولایت اسلامی در عرصه جهانی و برای مدیریت جنبش مردمی و نهضت اسلامی در گستره جهان اسلام، ظاهراً هیچ برنامه مدون و نقشه راه مشخصی ارائه نداده‌اند.
آنچه در ادامه این نوشتار می‌آید، مجموعه پیشنهاداتی است که گرچه بنده هر بار مواردی از آنها را طی سال‌های گذشته به دستگاه‌های ذی‌ربط ارائه کرده و غالباً با بی‌تفاوتی مواجه شده‌اند، لکن امید است با مشاهده قیام‌های مسلمانان جهان، این بار پیشنهادات ذیل مورد عنایت و پیگیری دلسوزان جامعه بزرگ اسلامی قرار گیرند و به تعبیر اندیشمند بزرگ معاصر – استاد محمدرضا حکیمی – (2) در راستای تحقق «اتحاد جماهیر اسلامی» مفید و مؤثر واقع شوند:
1- همانطور که از آبان ماه 1388 مکرراً از صدا و سیما و مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی صمیمانه درخواست شد که «اتحادیه رسانه‌های جهان اسلام» را پیگیری و سازماندهی کنند و انحصار رسانه‌ای غرب را با حضور فعالانه خود در موضوعات جهان اسلام، عملاً بشکنند، تا زمانی که همکاری‌های جدی و فراگیر رسانه‌های مسلمین شکل نگیرد، افکار عمومی امت اسلامی را بیگانگان تحت تأثیر منفی خود قرار می‌دهند و زمینه اجتماعی برای اجرای بسیاری از امور فراهم نمی‌شود. نخبگان رسانه‌ای باید با تشخیص شرایط و تحلیل جامع نسبت به رسالت بزرگی که بر دوش آنهاست، نقش بی‌بدیل و تاریخ‌ساز خود را در تحولات جهانی برعهده بگیرند.
2- شناسایی و شناساندن اشخاص مؤمن، انقلابی و مفید در میان جوامع اسلامی و حمایت معنوی، رسانه‌ای، سیاسی و... از آنها برای نقش‌آفرینی مؤثر در مدیریت جنبش‌ها از یک سو و همزمان با این اقدام، افشای چهره‌های منافق، مذبذب و مرعوب غرب در کشورهای مسلمان بمنظور پاکسازی نهضت اسلامی از وجود عناصر وابسته یا دلبسته به بیگانگان،یک ضرورت و بلکه یک اولویت است.
3- تنظیم شعارها و کلید واژه‌های مشترک برای نهضت جهانی اسلام که روشنگر اهداف و تعیین‌کننده مسیر کلی و مشترک مسلمانان مبارز باشد – نظیر: استقلال، آزادی، عدالت، پیشرفت، اتحاد جماهیر اسلامی - ... برای نیل به کرامت انسانی و عزت اسلامی،بر عهده کیست؟
نخبگان فکری، فرهنگی، سیاسی ما و سایر جوامع اسلامی باید با همکاری یکدیگر به جمع‌بندی مشترک برسند.
رسانه‌ها (صدا و سیما، خبرگزاری‌ها) با طرح این موضوع و نشر دیدگاه‌های صاحبنظران جهان اسلام می‌توانند موج‌آفرین و جریان‌ساز باشند.
4- فعال‌سازی بیش از دو میلیون مسجد در جهان اسلام به مثابه کانون‌های پویای اجتماعی و محل تجمع عمومی و مرکز فعالیت نخبگان فرهنگی و سیاسی جوامع، نقشی تعیین‌کننده در فرایند اسلامی قیام‌ها و استمرار آنها و تقویت هویت دینی نهضت سراسری امت بر عهده ایفا می کند . این مهم بر عهده روحانیت و حوزه‌های علمیه است. باید به سرعت در این باره اندیشید و چاره‌اندیشی را از محدوده خود به گستره نخبگان اجتماعی، فرهنگی و سیاسی توسعه داد. شاکله احزاب سیاسی در ایران و جهان اسلام به دلایل گوناگون قابل اعتماد نیست و تا زمانی که مسجد بستر فعالیت فعالان سیاسی نباشد، آسیب‌پذیری آنها انکارناپذیر است.
5- تدوین و تنظیم «سبک زندگی اسلامی» براساس سنت نبوی(ص) و سیره اهل البیت(ع) و با محوریت فروع دین، ضرورتی است قطعی که باید عالمان متعهد و زمان شناس در انجام آن به عنوان یک اولویت حیات فردی و اجتماعی امت اسلامی همت بگمارند. (3)
تحمیل ناهنجاری‌های حاکم در غرب (به ویژه امریکا) بر زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی جوامع اسلامی، از نوع خوردنی‌ها و پوشیدنی‌ها تا زمان خواب و بیداری‌ها گرفته تا سایر رفتارهای جمعی افراد، نظیر اشتغال، ازدواج، تجمل‌گرایی و...، امروزه علائم آشکاری از سلطه غرب و سیطره فرهنگ منحط و غیرمعقول غربی‌ها بر جوامع اسلامی را نشان می‌دهد ، که بعضاً سرآغاز پذیرش سایر وابستگی‌ها به بیگانگان شده است.
در کوران بیداری جهان اسلام، شاید این خودآگاهی و بازگشت به سنت و سیره اسلامی، نهضت استقلال‌طلبی و آزادی‌خواهی و عدالت‌گرایانه مسلمانان جهان را شکست‌ناپذیر سازد و وحدت فرهنگی امت را زمینه اتحاد و اقتدار همه‌جانبه ممالک اسلامی قرار دهد.
6- مجلس خبرگان اگر رسالت جهانشمول اسلامی خویش را حول محور امام خامنه‌ای برای احیای امت اسلامی بر عهده بگیرد و فراتر از سیستم انگلیسی «ملت – دولت»ها به بازسازی نظام «امت – امامت» بپردازد، می‌تواند با برقراری روابط فراگیر میان نخبگان مسلمان و خبرگان امت با امام خامنه‌ای، به تدوین منشور مشترک مسلمین با کمک نخبگان و خبرگان امت اقدام کند و به تبیین نقش بنیادین دانشمندان و علماء اسلام در اداره جوامع اسلامی بپردازد.
رسالت عظیمی را که قانون اساسی در مقدمه و اصول 2 و 3 و 5 و 11 و 56 و 177 ترسیم کرده، اگر مجلس خبرگان سهم اصلی خود را در تحقق آن – به ویژه نظام امت و امامت – بر عهده نگیرد، در پیشگاه آیندگان و در محضر الهی مورد مؤاخذه قرار خواهد گرفت.
7- بازسازی اندیشه توحیدی و طراحی نظام عدالت‌محور براساس آموزه‌های اسلام و برپایه آرمان‌های مشترک بشری برای اداره جهان تا آمدن امام زمان(عج) اگر منطبق بر نیازهای فطری بشر – آنگونه که اصل امامت مطرح کرده، به زبان انسان معاصر، ترجمانی فراتاریخی و روزآمد بشود و اجتهاد مجتهدین با اشراف بر شرایط زمان و مکان و نیز استنباط از احکام دین، ناظر بر اهداف دین برای نجات بشریت بشود، نقش اسلام در اداره جهان، جایگزین نظام سلطه جهانی خواهد شد.
برای نیل به این آرمان الهی راهی جز تحول بنیادین در نگرش‌ها و گرایشات حوزه‌های علمیه به منظور پذیرش مسئولیت جهانی و پاسخگویی به نیازهای اصلی بشر امروزین نیست. در هزار و دویست ساله اخیر هرگز عالمان شیعه شرایط مناسب و مطلوبی را که اینک از پرتو حاکمیت ولی فقیه بدست آورده‌اند تا مکتب فکری اهل بیت پیامبر(ص) را در گستره جهان جاری سازند، نداشته‌اند؛ باید دید با این فرصت استثنایی چه می‌کنند.
8- ایجاد بازار مشترک اسلامی برای تأمین نیازهای متقابل جوامع در تمام عرصه‌ها (کشاورزی، صنعت، علوم و فنون مدرن، هنر و فیلم و...)، بدون واسطه‌های بیگانه و بدون عنصر پول بیگانگان (دلار، یورو و...) چه از طریق معاملات پایاپای، یا به کمک ایجاد ارز مشترک و سیستم بانکی اسلامی مشترک، میدانی به وسعت کل جهان اسلام را فراروی همه علاقمندان قرار داده است.
9- تأسیس صندوق قرض‌الحسنه محلی، ملی و سراسری جهان اسلام از طریق دولت‌های جدید مردمی و اغنیای جوامع برای کمک‌رسانی فوری به نیازمندان مسلمان، از طریق کمیته‌های اقتصادی امور مساجد برای حمایت از مستضعفان، می تواند ظرفیت همه خیرین و بانک های جهان اسلام را بکار بگیرد.
10- تأسیس دادگاه عالی جهان اسلام برای محاکمه و مجازات جرائم سازمان‌یافته قدرتمندان علیه مظلومان و مستضعفان و مسلمانان باید به سرعت پیگیری بشود.
قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران می‌تواند به کمک حقوقدانان و قضات جوامع اسلامی اقدام به این امر نماید.
11- تأسیس «سپاه پاسداران صلح و عدالت و آزادی در جهان اسلام» با الگوی تکامل‌یافته بسیج، می‌تواند هم امنیت داخلی جوامع اسلامی و هم امنیت مرزهای سرزمینهای اسلامی را در برابر بیگانگان تأمین نماید و از مصالح و منافع عمومی پاسداری کند.
این سپاه باید به سرعت صادرات معادن و منابع طبیعی سرزمینهای اسلامی به خارج را کنترل کند و از غارت ثروت و سرمایه مسلمین توسط گروه‌های فرصت‌طلب، افراد و قدرت‌های غارتگر جلوگیری کند.
12- تهیه و تنظیم یک پیش نویس " پیمان مشترک مسلمانان" برای امور جاری و مقدماتی در ارتباط با تردد شهروندان سایر کشورهای اسلامی همکاری های اولیه در تسهیل مهاجرت های کوتاه مدت و دراز مدت علما و دانشمندان مسلمان به سرزمینهای یکدیگر برای تبادل نظر ، شناختن و شناساندن ظرفیت های بلا استفاده یکدیگر ، بررسی انتظارات و نیازمندیهای یکدیگر ، ایجاد ارتباطات سریع و صحیح با صنوف و مجموعه هایی که بتوانند تعاملات ضروری و مفید را بر قرار کنند ، بر عهده صاحبنظران مسلمانی است که در این شرایط انقلابی امت اسلامی ، فراغت بیشتری دارند. این معاهده جمعی می تواند بعدا بصورت " قانون اساسی جماهیر اسلامی " یا " منشور امت واحده" تبدیل بشود.
13- تأسیس دانشگاه امت اسلامی: صرفاً برای مسلمانان و به منظور نخبه‌پروری اسلامی با تکیه بر آموزش زبان‌های رایج جهان اسلام: عربی، فارسی، ترکی و... و آشنایی با فرهنگ‌ها، سنت‌های محلی و قومی مسلمانان در جهت احیای تمدن اسلامی و بازآفرینی فرهنگ اصیل و مشترک اسلامی بر مبنای معارف قرآن و سنت و سیره پیامبر(ص) و همچنین کمک به رفع سوءتفاهمات و شبهات ترویج شده توسط منافقان، مفید و حیاتی است.
14- بازسازی نیروهای امنیتی، انتظامی و نظامی جوامع اسلامی براساس ارزش‌های اسلامی و برای حراست از کرامت انسانی، امنیت عمومی و حریم سرزمینهای مسلمانان، جزء اولویت هاست.
15- تدوین یک برنامه مدیریت از سوی علمای اسلام به منظور اداره صحیح مکه معظمه و مدینه منوره در راستای احیای «حج ابراهیمی» و تکریم حجاج و زوار امت اسلامی در آستانه بزرگترین تحولات تاریخ اسلام و تجدید حیات امت واحده اسلامی، قطعاً همه نخبگان، اندیشمندان، کارگزاران بخش‌های مختلف حکومت و بخصوص علمای اسلام را مکلف می کند در چنین برهه سرنوشت‌سازی با یک نگاه جهانشمول اسلامی به کمک مسلمانان بپا خاسته برخیزند و اتحاد اسلامی امت را در همگرایی و انسجام عملی خویش متجلی سازند.
لکن در این میان جدی‌ترین مسئولیت بر عهده اعضای مجلس خبرگان است که اگر تاکنون به هر دلیلی رسالت جهانشمول اسلامی خود را در پیوند امت با امام خامنه‌ای پیگیری نکرده است، اینک با تغییر ریاست مجلس و فراهم بودن شرایط جهانی باید برای تجمیع علمای امت و پیوند خبرگان جهان اسلام با امام خامنه‌ای، سریعاً برنامه‌ریزی و اقدام کند. اگر تاکنون نقش این مجلس به عنوان «خبرگان ملت ایران» محدود در مرزهای جغرافیایی بوده، حال که امام خامنه‌ای از عنوان «خبرگان امت» برای این مجلس نام برده‌اند، باید مفهوم «خبرگان امت» در ارتباطات، سیاستگذاری، گفتمان‌سازی و اقدامات عملی هیأت رئیسه محترم و اعضای خبرگان متبلور بشود.
این یک انتظار واقعی امام عصر(عج) و نائب بر حق آن حضرت و تمامی دلسوزان امت اسلامی است.
----------------------------------------------
پینوشت‌ها:
1- اعضای اصلی این شورا: کمال خرازی، علی‌اکبر ولایتی، علی شمخانی، محمد شریعتمداری و محمدحسین طارمی
2- استاد محمدرضا حکیمی در سال 1376 طی یک مقاله‌ای که ابتدا در کتاب مجموعه مقالات «حماسه اتحاد» منتشر شد، ده‌ها پیشنهاد مفید و بسیار ارزشمند برای تحقق «اتحاد جماهیر اسلامی» مطرح کرده‌اند.
3- در این زمینه اندیشمند معاصر جناب آقای حسن عباسی چندین سال است که مباحثه و طرح مسأله می‌کنند.
