صراط: محمدمهدی مفتح نماینده مجلس شورای اسلامی و داماد خانواده آیتالله محمدی گیلانی در گفت‌وگو با خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس درباره ویژگی‌های این روحانی فقید اظهار داشت: آیتالله گیلانی از مجتهدین مبرز حوزه علمیه قم و از شاگردان نزدیک به امام خمینی (ره) بود، در یک خانواده کشاورز به دنیا آمد پدر ایشان کشاورز ساده‌ای در روستای دعوی‌سرا استان گیلان بود و خانواده متدینی داشتند.
* اساتید آیتالله گیلانی در حوزه علمیه
وی تصریح کرد: با وجود اینکه پدر آیتالله گیلانی کشاورز بود اما امامت جماعت روستا را نیز بر عهده داشت. در سن 10 - 15 سالگی در مدرسه علمیه رودسر می‌رود بعد از چند سال تحصیل در آنجا به قم مهاجرت می‌کند در قم استعداد بالا و علاقه‌ای بسیار از خود نشان می‌دهد و همین امر موجب شد محضر علمای بزرگی همچون آیتالله بروجردی، آیتالله محقق داماد، علامه طباطبایی و به ویژه حضرت امام(ره) مدارج تحصیلی را پشت سر گذارد و یک مجتهد و فقیه مسلمی در علوم دینی و اسلامی می‌شود و از همان سالها که نهضت امام خمینی(ره) آغاز شده بود به عنوان یک شاگرد نزدیک حضرت امام(ره) در تمام لحظات انقلاب حضور فعال داشت.
این فرزند شهید مفتح عنوان کرد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به دلیل جایگاه علمی و فقهی آیتالله محمدی ایشان و دقت بالا و احتیاطی که در مسائل گوناگون داشت مورد تأیید حضرت امام (ره) قرار گرفت و خطیرترین مسئولیت روزهای اول انقلاب که مسئولیت دادگاه‌های انقلاب بود از جانب امام راحل به ایشان سپرده شد همچنین سال‌هایی که عناصر منحط رژیم پهلوی فعال بودند و عوامل رژیم پهلوی در دادگاه‌های اسلامی محاکمه شدند آیتالله محمدی گلپایگانی علاوه بر تخصص و آگاهی به حدود و ثغور مباحث فقهی، قاطعیت، احتیاط و ... همه موارد در ایشان جمع بود و در واقع ملکه عدالت در آیتالله گیلانی بسیار درخشان بود و به همین دلیل حضرت امام چنین مسئولیت‌های خطیری را به ایشان سپردند.
وی تصریح کرد: همچنین ایشان مورد عنایت و توجه مقام معظم رهبری بود و از جانب ایشان نیز مسئولیت‌های متعددی را برعهده داشت از جمله اینکه عضو شورای افتای مقام معظم رهبری بودند که سالها است هر هفته جلسه‌ای تشکیل می‌شود و فقهای بزرگ مسائل فقهی را در حضور رهبری بحث و بررسی می‌کنند ایشان یکی از اولین اعضای این جلسات بود.
* حکم‌های قضایی آیتالله گیلانی در اوایل انقلاب، اکنون نیز مورد استناد قضات است
مفتح خاطرنشان کرد: مقام علمی و دقت نظر ایشان به حدی بود که وقتی امروزه حکم‌ها و احکام دادگاه‌هایی که ایشان در همان سال‌های اولیه انقلاب دادند با آن همه شدت و فشار و حجم و فشردگی بالای کار، این حکم‌ها برای قضات و مراجع قضایی ما به عنوان یک مستند به شمار می‌رود و قضات ما به این احکام، استناد می‌کنند و آیتالله گیلانی به دلیل برخورداری از غنای علمی، دقت، احتیاط و ملکه عدالت و اینکه حکم‌ها را مبسوط می‌نوشتند و محکومیت‌ها را به طور مستند ارائه می‌داد اینکه مثلا فلان موضوع توسط آیتالله محمدی گیلانی، چنین حکمی داده شد و اکنون نیز باید اینگونه حکم صادر شود به هر حال یک شخصیت بسیار ارزشمندی از ابعاد مختلف بود.
وی درباره خصوصیات اخلاقی فردی و خانوادگی آیتالله محمدی گیلانی ابراز داشت: این استاد بزرگوار بسیار در خانه با اعضای خانواده و با فرزندانش مهربان بود و یک خانواده گرم و پرمحبتی داشت بسیار در برخورد‌ها مؤدب بود و در میان علمای هم‌سن و سال خود معروف هستند که ایشان در اوایل طلبگی همواره برخوردهای مؤدبانه‌ای در راه رفتن، نشستن، صحبت کردن داشت.
*وقتی آیتالله گیلانی منزل خودش را مصادره کرد
این نماینده مجلس شورای اسلامی درباره نحوه برخورد آیتالله گیلانی با فرزندانشان اظهار داشت: ایشان بسیار مهربان و دارای خانواده صمیمی بودند پسر بزرگ ایشان در همان سال‌های اول انقلاب در یک تصادف از دنیا می‌رود و دو پسر دیگر ایشان دانشجوی دانشگاه تهران بودند برای این دو فرزند خود، منزلی در تهران تهیه می‌کند و فرزندانشان مالک آن خانه می‌شوند هر چند که پدرشان آن خانه را خریده بود.
وی ادامه داد: بعد از سالها زمانی که فرزندان ایشان گرایش‌های خاصی به گروهک منافقین پیدا می‌کنند و به لحاظ شرعی حکم کسانی که منافق بودند، علیه نظام اسلامی اقدام و با منافقین همکاری می‌کردند این بود که اموالشان مصادره و محکوم به اعدام می‌شدند، آیتالله گیلانی منزلی را که برای فرزندانش خریده بود به دلیل اینکه در مالکیت فرزندانش بود و اموال آنها مشمول مصادره می‌شد به نفع بنیاد شهید مصادره شد و در اختیار بنیاد شهید قرار گرفت.
* نحوه کشته‌شدن پسر آیتالله گیلانی
مفتح عنوان کرد: در آن سالها وقتی نهادهای انقلابی می‌خواستند یکی از منازل تیمی گروهک منافقین را شناسایی کنند ابتدا افرادی که در آن جا رفت و آمد می‌کردند را تحت نظر گرفتند. این گروه برای کسب اجازه از محضر حاکم شرع و برای مبارزه با منافقین به محضر آیتالله گیلانی رسیدند و پرسیدند برای دفاع در برابر منافقین اگر خطری جان ما را تهدید کرد آیا اجازه تیراندازی داریم یا نه؟! ایشان پرسیدند چه کسانی در این خانه تیمی گروهک منافقین هستند، گروه اعزامی گفتند فلان پسر شما هم در آنجا حضور دارد اما با این وجود هیچ تفاوتی در تصمیم و اجازه آیتالله گیلانی به وجود نیامد و ایشان همان قاطعیتی که در برخورد با منافقین داشت با فرزند خودش هم داشت لذا در همان زمان محاصره خانه تیمی گروهک منافقین و در درگیری‌ها یکی از فرزندانش در آنجا کشته شد.
*حضور مرحوم حاج احمد خمینی در منزل آیتالله گیلانی
وی در پاسخ به این سؤال که عکس‌العمل همسر آیتالله محمدی گیلانی درباره رعایت عدالت و اجرای احکام الهی گفت: خداوند همسر آیتالله گیلانی را رحمت کند ایشان نیز در این فضا تربیت شده بودند و می‌دانستند مطلبی که آیتالله گیلانی می‌فرماید همان وظیفه دینی است که باید به آن عمل کند و همواره یار و کمک کار آیتالله گیلانی بودند.
* اساتید آیتالله گیلانی در حوزه علمیه
وی تصریح کرد: با وجود اینکه پدر آیتالله گیلانی کشاورز بود اما امامت جماعت روستا را نیز بر عهده داشت. در سن 10 - 15 سالگی در مدرسه علمیه رودسر می‌رود بعد از چند سال تحصیل در آنجا به قم مهاجرت می‌کند در قم استعداد بالا و علاقه‌ای بسیار از خود نشان می‌دهد و همین امر موجب شد محضر علمای بزرگی همچون آیتالله بروجردی، آیتالله محقق داماد، علامه طباطبایی و به ویژه حضرت امام(ره) مدارج تحصیلی را پشت سر گذارد و یک مجتهد و فقیه مسلمی در علوم دینی و اسلامی می‌شود و از همان سالها که نهضت امام خمینی(ره) آغاز شده بود به عنوان یک شاگرد نزدیک حضرت امام(ره) در تمام لحظات انقلاب حضور فعال داشت.
این فرزند شهید مفتح عنوان کرد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به دلیل جایگاه علمی و فقهی آیتالله محمدی ایشان و دقت بالا و احتیاطی که در مسائل گوناگون داشت مورد تأیید حضرت امام (ره) قرار گرفت و خطیرترین مسئولیت روزهای اول انقلاب که مسئولیت دادگاه‌های انقلاب بود از جانب امام راحل به ایشان سپرده شد همچنین سال‌هایی که عناصر منحط رژیم پهلوی فعال بودند و عوامل رژیم پهلوی در دادگاه‌های اسلامی محاکمه شدند آیتالله محمدی گلپایگانی علاوه بر تخصص و آگاهی به حدود و ثغور مباحث فقهی، قاطعیت، احتیاط و ... همه موارد در ایشان جمع بود و در واقع ملکه عدالت در آیتالله گیلانی بسیار درخشان بود و به همین دلیل حضرت امام چنین مسئولیت‌های خطیری را به ایشان سپردند.
وی تصریح کرد: همچنین ایشان مورد عنایت و توجه مقام معظم رهبری بود و از جانب ایشان نیز مسئولیت‌های متعددی را برعهده داشت از جمله اینکه عضو شورای افتای مقام معظم رهبری بودند که سالها است هر هفته جلسه‌ای تشکیل می‌شود و فقهای بزرگ مسائل فقهی را در حضور رهبری بحث و بررسی می‌کنند ایشان یکی از اولین اعضای این جلسات بود.
* حکم‌های قضایی آیتالله گیلانی در اوایل انقلاب، اکنون نیز مورد استناد قضات است
مفتح خاطرنشان کرد: مقام علمی و دقت نظر ایشان به حدی بود که وقتی امروزه حکم‌ها و احکام دادگاه‌هایی که ایشان در همان سال‌های اولیه انقلاب دادند با آن همه شدت و فشار و حجم و فشردگی بالای کار، این حکم‌ها برای قضات و مراجع قضایی ما به عنوان یک مستند به شمار می‌رود و قضات ما به این احکام، استناد می‌کنند و آیتالله گیلانی به دلیل برخورداری از غنای علمی، دقت، احتیاط و ملکه عدالت و اینکه حکم‌ها را مبسوط می‌نوشتند و محکومیت‌ها را به طور مستند ارائه می‌داد اینکه مثلا فلان موضوع توسط آیتالله محمدی گیلانی، چنین حکمی داده شد و اکنون نیز باید اینگونه حکم صادر شود به هر حال یک شخصیت بسیار ارزشمندی از ابعاد مختلف بود.
وی درباره خصوصیات اخلاقی فردی و خانوادگی آیتالله محمدی گیلانی ابراز داشت: این استاد بزرگوار بسیار در خانه با اعضای خانواده و با فرزندانش مهربان بود و یک خانواده گرم و پرمحبتی داشت بسیار در برخورد‌ها مؤدب بود و در میان علمای هم‌سن و سال خود معروف هستند که ایشان در اوایل طلبگی همواره برخوردهای مؤدبانه‌ای در راه رفتن، نشستن، صحبت کردن داشت.
*وقتی آیتالله گیلانی منزل خودش را مصادره کرد
این نماینده مجلس شورای اسلامی درباره نحوه برخورد آیتالله گیلانی با فرزندانشان اظهار داشت: ایشان بسیار مهربان و دارای خانواده صمیمی بودند پسر بزرگ ایشان در همان سال‌های اول انقلاب در یک تصادف از دنیا می‌رود و دو پسر دیگر ایشان دانشجوی دانشگاه تهران بودند برای این دو فرزند خود، منزلی در تهران تهیه می‌کند و فرزندانشان مالک آن خانه می‌شوند هر چند که پدرشان آن خانه را خریده بود.
وی ادامه داد: بعد از سالها زمانی که فرزندان ایشان گرایش‌های خاصی به گروهک منافقین پیدا می‌کنند و به لحاظ شرعی حکم کسانی که منافق بودند، علیه نظام اسلامی اقدام و با منافقین همکاری می‌کردند این بود که اموالشان مصادره و محکوم به اعدام می‌شدند، آیتالله گیلانی منزلی را که برای فرزندانش خریده بود به دلیل اینکه در مالکیت فرزندانش بود و اموال آنها مشمول مصادره می‌شد به نفع بنیاد شهید مصادره شد و در اختیار بنیاد شهید قرار گرفت.
* نحوه کشته‌شدن پسر آیتالله گیلانی
مفتح عنوان کرد: در آن سالها وقتی نهادهای انقلابی می‌خواستند یکی از منازل تیمی گروهک منافقین را شناسایی کنند ابتدا افرادی که در آن جا رفت و آمد می‌کردند را تحت نظر گرفتند. این گروه برای کسب اجازه از محضر حاکم شرع و برای مبارزه با منافقین به محضر آیتالله گیلانی رسیدند و پرسیدند برای دفاع در برابر منافقین اگر خطری جان ما را تهدید کرد آیا اجازه تیراندازی داریم یا نه؟! ایشان پرسیدند چه کسانی در این خانه تیمی گروهک منافقین هستند، گروه اعزامی گفتند فلان پسر شما هم در آنجا حضور دارد اما با این وجود هیچ تفاوتی در تصمیم و اجازه آیتالله گیلانی به وجود نیامد و ایشان همان قاطعیتی که در برخورد با منافقین داشت با فرزند خودش هم داشت لذا در همان زمان محاصره خانه تیمی گروهک منافقین و در درگیری‌ها یکی از فرزندانش در آنجا کشته شد.
*حضور مرحوم حاج احمد خمینی در منزل آیتالله گیلانی
وی در پاسخ به این سؤال که عکس‌العمل همسر آیتالله محمدی گیلانی درباره رعایت عدالت و اجرای احکام الهی گفت: خداوند همسر آیتالله گیلانی را رحمت کند ایشان نیز در این فضا تربیت شده بودند و می‌دانستند مطلبی که آیتالله گیلانی می‌فرماید همان وظیفه دینی است که باید به آن عمل کند و همواره یار و کمک کار آیتالله گیلانی بودند.
فرزند شهید مفتح یادآور شد: آیتالله محمدی گیلانی جاذبه بسیار قوی داشت، از نظر علمی نیز یک وزنه بود. شاگردان ایشان در حال حاضر اساتید بزرگ حوزه علمیه قم هستند؛ سال‌های سال مرحوم حاج احمد آقای خمینی فرزند حضرت امام (ره) به منزل آیتالله گیلانی می‌آمد و به طور خصوصی طی ساعت‌هایی از محضر ایشان درس می‌آموخت.
خدا به پدرشون سلامتی بده.تو دلم گفتم :
پسر هیچ ندارد نشان از پدر !!!!