صراط: حضرت امام خمینی (ره) در مساله 1516 رساله می‌فرماید: نماز عید فطر و قربان
در زمان حضور امام معصوم علیه‌السلام واجب است و باید به جماعت خوانده
شود و در زمان ما که امام علیه‌السلام غایب است، مستحب میباشد و احتیاط
واجب آن است که آن را به جماعت نخوانند ولی به قصد رجاء مانع ندارد و
چنانچه ولی فقیه یا ماذون - اجازه داده شده - از طرف او اقامه جماعت نماید،
اشکال ندارد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نیز در استفتایی درباره وجوب نماز عید فطر فرمود: در عصر حاضر نماز عید فطر و قربان واجب نیست، بلکه مستحب است.
ایشان همچنین در پاسخ به این سوال که در گذشته معمول بود هر امام جماعتی نماز عید فطر را در مسجد خودش اقامه میکرد، آیا در حال حاضر اقامه نماز عید فطر و قربان توسط ائمه جماعات جایز است، فرمودند: جایز است نمایندگان ولی فقیه که از طرف وی مجاز در اقامه نماز عید هستند و همچنین ائمه جمعه منصوب از طرف او نماز عید را در عصر حاضر به صورت جماعت اقامه نمایند ولی احوط این است که غیر آنان، آن را فرادی بخوانند و به جماعت خواندن آن به قصد رجاء نه به قصد ورود، اشکال ندارد.
البته معظم له تاکید دارند اگر مصلحت اقتضا کند که یک نماز عید در شهر برگزار شود، بهتر است که غیر از امام جمعه منصوب از طرف ولی فقیه، کسی متصدی اقامه آن نشود.
وقت نماز عید فطر
وقت نماز عید فطر از اول آفتاب روز عید تا ظهر است و مستحب است که نماز عید را بعد از بلند شدن آفتاب بخوانند و مستحب است بعد از بلند شدن آفتاب افطار کنند و زکات فطره را هم بدهند و بعد نماز عید را بخوانند.
کیفیت نماز عید فطر
امام خمینی (ره) در رساله عملیه نوشتند: نماز عید فطر دو رکعت است که در رکعت اول بعد از خواندن حمد و سوره باید پنج تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر یک قنوت بخواند و بعد از قنوت پنجم، تکبیری بگوید و به رکوع رود و دو سجده بجا آورد و برخیزد و در رکعت دوم چهار مرتبه تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر قنوت بخواند و تکبیر پنجم را بگوید و به رکوع رود و بعد از رکوع دو سجده کند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد.
در قنوت نماز عید فطر هر دعا و ذکری بخوانند کافی است ولی بهتر است این دعا را به قصد امید ثواب بخوانند: اللهم اهل الکبریاء و العظمة و اهل الجود و الجبروت و اهل العفو والرحمة و اهل التقوی و المغفرة اسالک بحق هذا الیوم الذی جعلته للمسلمین عیدا و لمحمد صلی الله علیه و آله ذخرا و شرفا و کرامة و مزیدا ان تصلی علی محمد و آل محمد و ان تدخلنی فی کل خیر ادخلت فیه محمدا و آل محمد و ان تخرجنی من کل سوء اخرجت منه محمدا و آل محمد صلواتک علیه و علیهم اللهم انی اسالک خیر ما سالک به عبادک الصالحون و اعوذ بک مما استعاذ منه عبادک المخلصون.
هر چند نماز عید فطر، سوره مخصوصی ندارد ولی بهتر است که در رکعت اول آن سوره شمس و در رکعت دوم سوره غاشیه را بخوانند یا در رکعت اول سوره اعلی و در رکعت دوم سوره شمس را بخوانند.
مستحبات نماز عید فطر
مستحب است در نماز عید فطر و قربان قرائت را بلند بخوانند و همچنین قبل از نماز عید، با خرما افطار کند.
مستحب است پیش از نماز عید غسل کند و دعاهایی که پیش از نماز و بعد از آن در کتاب های دعا ذکر شده را به امید ثواب بخواند.
همچنین مستحب است در نماز عید بر زمین سجده کنند و در حال گفتن تکبیرها دست‌ها را بلند کنند و نماز را بلند بخوانند.
در شب عید فطر نیز مستحب است بعد از نماز مغرب و عشا و همچنین بعد از نماز صبح و ظهر و عصر روز عید و نیز بعد از نماز عید فطر این تکبیرها را بگویند «الله اکبر الله اکبر لا اله الا الله و الله اکبر الله اکبر و لله الحمد الله اکبر علی ما هدانا.»
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نیز در استفتایی درباره وجوب نماز عید فطر فرمود: در عصر حاضر نماز عید فطر و قربان واجب نیست، بلکه مستحب است.
ایشان همچنین در پاسخ به این سوال که در گذشته معمول بود هر امام جماعتی نماز عید فطر را در مسجد خودش اقامه میکرد، آیا در حال حاضر اقامه نماز عید فطر و قربان توسط ائمه جماعات جایز است، فرمودند: جایز است نمایندگان ولی فقیه که از طرف وی مجاز در اقامه نماز عید هستند و همچنین ائمه جمعه منصوب از طرف او نماز عید را در عصر حاضر به صورت جماعت اقامه نمایند ولی احوط این است که غیر آنان، آن را فرادی بخوانند و به جماعت خواندن آن به قصد رجاء نه به قصد ورود، اشکال ندارد.
البته معظم له تاکید دارند اگر مصلحت اقتضا کند که یک نماز عید در شهر برگزار شود، بهتر است که غیر از امام جمعه منصوب از طرف ولی فقیه، کسی متصدی اقامه آن نشود.
وقت نماز عید فطر
وقت نماز عید فطر از اول آفتاب روز عید تا ظهر است و مستحب است که نماز عید را بعد از بلند شدن آفتاب بخوانند و مستحب است بعد از بلند شدن آفتاب افطار کنند و زکات فطره را هم بدهند و بعد نماز عید را بخوانند.
کیفیت نماز عید فطر
امام خمینی (ره) در رساله عملیه نوشتند: نماز عید فطر دو رکعت است که در رکعت اول بعد از خواندن حمد و سوره باید پنج تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر یک قنوت بخواند و بعد از قنوت پنجم، تکبیری بگوید و به رکوع رود و دو سجده بجا آورد و برخیزد و در رکعت دوم چهار مرتبه تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر قنوت بخواند و تکبیر پنجم را بگوید و به رکوع رود و بعد از رکوع دو سجده کند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد.
در قنوت نماز عید فطر هر دعا و ذکری بخوانند کافی است ولی بهتر است این دعا را به قصد امید ثواب بخوانند: اللهم اهل الکبریاء و العظمة و اهل الجود و الجبروت و اهل العفو والرحمة و اهل التقوی و المغفرة اسالک بحق هذا الیوم الذی جعلته للمسلمین عیدا و لمحمد صلی الله علیه و آله ذخرا و شرفا و کرامة و مزیدا ان تصلی علی محمد و آل محمد و ان تدخلنی فی کل خیر ادخلت فیه محمدا و آل محمد و ان تخرجنی من کل سوء اخرجت منه محمدا و آل محمد صلواتک علیه و علیهم اللهم انی اسالک خیر ما سالک به عبادک الصالحون و اعوذ بک مما استعاذ منه عبادک المخلصون.
هر چند نماز عید فطر، سوره مخصوصی ندارد ولی بهتر است که در رکعت اول آن سوره شمس و در رکعت دوم سوره غاشیه را بخوانند یا در رکعت اول سوره اعلی و در رکعت دوم سوره شمس را بخوانند.
مستحبات نماز عید فطر
مستحب است در نماز عید فطر و قربان قرائت را بلند بخوانند و همچنین قبل از نماز عید، با خرما افطار کند.
مستحب است پیش از نماز عید غسل کند و دعاهایی که پیش از نماز و بعد از آن در کتاب های دعا ذکر شده را به امید ثواب بخواند.
همچنین مستحب است در نماز عید بر زمین سجده کنند و در حال گفتن تکبیرها دست‌ها را بلند کنند و نماز را بلند بخوانند.
در شب عید فطر نیز مستحب است بعد از نماز مغرب و عشا و همچنین بعد از نماز صبح و ظهر و عصر روز عید و نیز بعد از نماز عید فطر این تکبیرها را بگویند «الله اکبر الله اکبر لا اله الا الله و الله اکبر الله اکبر و لله الحمد الله اکبر علی ما هدانا.»
