اما در این میان حضور گسترده افاغنه غیر مجاز و مجاز برای ساکنان استان کرمان تبعات مختلفی از جمله مشکلات امنیتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در پی داشته است که گاه هزینه های سنگینی را بر دوش مردم این استان گذاشته است، افزایش روند ازدواج بین اتباع خارجی و زنان ایرانی، اشغال 80 هزار فرصت شغلی، تبدیل شدن افاغنه به 10 درصد جمعیت این استان، مشکلات بهداشتی و درمانی، افزایش نرخ کرایه خانه ها و دهها مشکل دیگر دلایلی بوده اند که موجب شده مردم کرمان و نمایندگان این استان در مجلس شورای اسلامی بارها خواستار ساماندهی این افراد شوند.
با این وجود مسئولان کرمان در دولتهای مختلف در این خصوص اقدام مناسبی انجام نداده اند و شاهد افزایش حجم وجود این افراد به استان کرمان هستیم از سوی دیگر هفت شهرستان کرمان نیز برای ورود این افراد ممنوع اعلام شده اند و به همین دلیل شهرستانهای باقیمانده جمعیت قابل توجهی از افاغنه را در خود جای داده اند که اکثرا شهرستانهای پسته خیز استان کرمان محسوب می شوند.
یکی از مهمترین دلایل عدم ممنوعیت استان کرمان برای افاغنه نیاز پسته داران کرمانی به وجود این افراد به عنوان نیروی کار در دسترس و ارزان قیمت است که گاه کارفرمایان را از بسیاری از تعهدات مانند بیمه و حقوق قانونی نیز معاف می کند.
مردم عادی کرمان تبعات حضور مهاجران خارجی را به دوش می کشند
در چنین شرایطی و درحالیکه پسته داران هر سال از وجود این نیروی کار ارزان میلیاردها تومان سود به جیب می زنند مردم عادی کرمان باید با مشکلات متعدد ناشی از حضور این افراد دست و پنجه نرم کنند که از آن جمله می توان به ازدواج مردان افغانی با زنان ایرانی اشاره کرد.
هر چند که مواردی از ازدواج زنان افغانی نیز با مردان ایرانی دیده می شود اما مطابق قانون پس از ازداوج یک زن خارجی با مردم ایرانی زوجه میتواند تابعیت ایرانی را کسب کند اما طبق ماده 1059 قانون مدنی ایران "نکاح زن مسلمان ایرانی با مرد غیر مسلمان جائز نیست و براساس ماده 1060همین قانون ازدواج زن ایرانی با تبعه خارجی در مواردی هم که مانع قانونی نداشته باشد ، موکول به اجازه مخصوصی از طرف دولت ایران است حتی دولت میتواند براساس ماده 1061 قانون مدنی ازدواج بعضی مستخدمین و مامورین رسمی و محصلین دولتی را با زنی که دارای تابعیت خارجی باشد موکول به اجازه مخصوص کند والا هر فرد خارجی که بدون اجازه قانونی با زنی ایرانی ازدواج کند به حبس تادیبی از یک تا 3 سال محکوم خواهد شد."
با وجود این قوانین اما روند افزایشی ازدواجهای زنان ایرانی با مردان افغانی نگران کننده شده است ازدواجهایی که گاه مشکلات و تبعات عمیق فرهنگی و اجتماعی در جامعه ایجاد می کند و جمعیت قابل توجهی از فرزندان و زنان را ایجاد می کند که هیچ تابعیت مشخصی ندارند.
اختلاف عمیق فرهنگی بین مردان افغانی و زنان ایرانی
محمد کلانی، جامعه شناس و استاد دانشگاه در گفتگو با مهر اظهارداشت: طبق آماری که مسئولان استان کرمان اعلام می کنند جمعیت افاغنه در استان کرمان بنا به فصل کاری شناور است اما این آمار حدود 200 هزار نفر را در بر می گیرد.
وی افزود: افغانستان دارای دو نوع بافت جمعیتی پشتون و هزاره است که هر یک دارای فرهنگ و آداب خاص خود هستند با این حال جمعیت هزاره بنا به برخی آداب و رسوم با مردم ایران هم خوان تر هستند.
کلانی گفت: در استان کرمان بیشترین جمعیت موجود افغانی پشتون هستند که دارای فرهنگی بسیار متفاوت از مردم استان کرمان هستند.
از یک طرف فرهنگ بسته و دهها سال جنگ و مشکلات فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی مردم مهاجر و از سوی دیگر مردمی بومی که بنا به آداب و سنتهای ایرانی سالها زندگی کرده اند و دارای فرهنگی پیش رو هستند برخورد این دو فرهنگ در حالت عادی نیز در جامعه مشکلاتی را ایجاد می کند ضمن اینکه باید به این نکته اشاره کرد که درصد قابل توجهی از افغانی های موجود در استان کرمان به صورت غیر مجاز وارد کرمان شده اند و خود هیچ هویت قانونی ندارند یعنی در صورت بروز هر گونه جرم نمی توان مجرم را پیگیری قانونی کرد و اصلا مشخص نیست اسم واقعی و رسم این فرد چیست.
ازدواج با اتباع غیر مجاز کاملا غیر قانونی است
وی گفت: در چنین شرایطی شاهد ازداوجهای زنان ایرانی با مردان افغانی هستیم که طبق قانون ایران غیر قانونی می باشد.
کلانی ادامه داد: زنان ایرانی در اکثر موارد به دلیل فقر اقتصادی و فرهنگی تن به ازدواج با مردان افغانی می دهند و افغانیها نیز به دنبال روزنه امیدی برای کسب تابعیت ایرانی هستند و در اکثر موارد مردان افغانی مجوز حضور در ایران را نیز ندارند.
وی گفت: این ازدواجها شرعی اما غیر قانونی محسوب می شوند و در نهایت نیز در اکثر موارد زنان و کودکان ناشی از این ازدواج قربانی می شوند زیرا مردان افغانی هیچ تعهد قانونی در قبال آنها ندارند و قانونا این افراد نمی توانند از هیچ حمایت قانونی و خدمات عمومی استفاده کنند و حکم تبعه غیر مجاز را دارند و البته مشخص نیست طبق قانون افغانستان این افراد پذیرفته می شوند یا خیر.
آرزوهایی که به باد می رود
این استاد دانشگاه افزود: مردان افغان پس از مدتی خانه و زندگی را رها می کنند و در بهترین حالت زنان خود را مجبور به مهاجرت به افغانستان می کنند که زندگی در این کشور برای زنان ایرانی به دلیل اختلاف فرهنگی و درگیریهای داخلی مشکل است.
وی گفت: فرزندان این افراد اجازه تحصیل و استفاده از خدمات بهداشتی را ندارند و حتی اتباع مجاز خارجی از وضعیتی به مراتب بهتر از آنها برخورداند به همین دلیل از زنان ایرانی می خواهیم به هیچ عنوان با مردان مهاجری که به صورت غیر قانونی در کشور سکونت دارند ازدواج نکنند و برای ازدواج با مردان دارای مجوز حضور در کشور نیز از اداره های مطبوعه مجوزهای لازم را کسب کنند تا در آینده دچار مشکل نشوند.
وی گفت: فرزندان ناشی از چنین ازدواجهایی تنها می توانند در سن بین 18 تا 19 سالگی در خواست تابعیت ایرانی بدهند و این درخواست مورد بررسی قرار می گیرد و نتیجه آن نیز مشخص نیست.
وی گفت: بارها دیده شده که مردان افغانی پس از ازدواج با زنان ایرانی و وقتی می بینند ازدواج با تبعه ایرانی نمی تواند در جذب مجوز اقامت برای آنها دخیل باشد ایران را بدون اطلاع زوجه ترک می کنند.
ازدواجهای زنان با مردان افغانی نگران کننده است
رئیس کل دادگستری استان کرمان در گفتگو با مهر اظهارداشت: یکی از مشکلات استان کرمان حضور نزدیک به 200 هزار افغانی مجاز و غیر مجاز در این استان است.
حجت الاسلام علی توکلی افزود: از این تعداد بیش از نیمی از آنها غیر مجاز هستند و هیچ مجوز قانونی برای سکونت در استان ندارند.
وی افزود: اشتغال و ازدواج این افراد در ایران غیر قانونی است و یکی از نگرانیهای ما ازدواج زنان ایرانی با این افراد است.
توکلی گفت: اتباع غیر مجاز فاقد هر گونه مدرک قانونی هستند و مشکلات متعددی را ایجاد می کنند که یکی از آنها ازدواج با زنان ایرانی است.
وی آمار این نوع ازدواجها را که به صورت غیر قانونی انجام می شود را نگران کننده دانست و گفت: باید جامعه ایرانی در این خصوص آگاه شوند ضمن اینکه ساماندهی اتباع بیگانه نیز از خواسته های ما است که امیدواریم مورد توجه جدی قرار گیرد.
وی گفت: فرزندان این افراد هیچ نوع هویتی ندارند و مشکلات فراوانی برای آنها و جامعه ایجاد می شود.