صراط: صادق زیباکلام استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران امروز -یکشنبه- در مناظره آینده مذاکرات هستهای؛ فرصتها و چالشها که در محل موسسه دیدبان آمریکا برگزار شد، با بیان اینکه چیزی که بسیار مهمتر از جزئیات مفاد توافقنامه ژنو است تغییر و تحول اساسی و بنیادینی است که تیم جدید مذاکرهکننده ایران شروع کرده است، گفت: تا قبل از دور جدید مذاکرات دولت روحانی نگاه مسئولان جمهوری اسلامی ایران به موضوع هستهای نگاهی ایدئولوژیک با ابزار هستهای است یعنی اینکه موضوع هستهای در خدمت مبارزه ایدئولوژیک با غرب و آمریکا بود و هیچوقت هم بنا نبوده که موضوع هستهای حل شود.
زیباکلام افزود: سالهای مابین 1384 تا 1392 منحنی رو به افولی دارد که شکاف بین ایران و غرب بیشتر و بیشتر شده و بخشی از آن در قالب قطعنامهها و تحریمها و تهدید جدی نظامی علیه ایرانیان بود.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: اساس و بنای اصولگرایان در خصوص برنامه هستهای نگاهی ابزاری و ایدئولوژیک به موضوعی هستهای بود.
وی تصریح کرد: سیاست ایران در بین سالهای 82 تا 84 سیاست کج دار و مریز بود یعنی اینکه موضوع هستهای پیشرفت کند، ولی نباید دنیا را در برابر خود قرار دهیم اما از سال 84 و از زمان روی کار آمدن احمدینژاد سیاست ایران در خصوص مسئله هستهای تغییر کرد و ابزار پیشبرد سیاست خارجی ما قرار گرفت.
زیباکلام خاطرنشان کرد: سیاست دولت نهم و دهم این بود که برنامه هستهای را به هر شکل و به هر توان و سرعتی باید به جلو برد و غرب هم هر کاری که میخواهد انجام دهد و این امر استراتژی سال 84 تا 92 ایران بود که پرونده ما از شورای حکام از وین به شورای امنیت در نیویورک رفت.
استاد دانشکده علوم و حقوق سیاسی دانشگاه تهران گفت: تفکری که پشت ذهن اصولگرایان در خصوص برنامه هستهای است این بود که موضوع هستهای خاکریز اول جنگ ما با غرب و موضوع هستهای تنگه احد است.
وی افزود: احمدینژاد و سایر اصولگرایان از سال 84 تا 92 مسئله اساسی موضوع هستهای ایران را اینگونه مطرح کردند که چرا غربیها علیه موضوع هستهای ما اینگونه موضعگیری میکنند ولی ما برنامهای صلحآمیز را در حال انجام دادن هستیم و اینکه ساخت سلاحهای هستهای بهانهای از سوی غرب علیه ایران است.
زیباکلام اظهار داشت: احمدینژاد در سخنرانی خود در پاکدشت دو هدف غرب را برای توقف برنامه هستهای اینگونه شرح داد که هدف اول این است که جلوی پیشرفتهای اقتصادی ایران را بگیرند و اگر برنامه هستهای به بار نمینشیند 250 رشته و صنعت تولیدی و اقتصادی ایجاد خواهد شد ضمن اینکه هدف دوم هم این است که غرب نمیخواهد دانشمندان جوان هستهای ما به پیشرفتهای علمی خود ادامه دهند و میخواهد در مقابل پیشرفت علمی ایران بایستد و این موضوع دو روایتی بود که اصولگرایان در طول 8 سال به مردم اعلام کردند و این روایت روایتی همواره اشتباه بود.
استاد دانشگاه تهران تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران تنها کشوری است که رسما و علنا اعلام کرده که خواستار نابودی رژیم صهیونیستی است و هرچه امکانات مالی و نظامی در توان داشته است را در اختیار حماس و مقاومت نیز قرار داده است.
وی افزود: هر کشوری که بتواند اورانیوم را 30 درصد غنی کند همان کشور هم میتواند ظرف مدت یک سال اورانیوم را به 80 تا 90 درصد غنا برساند و ما تنها ضمانتی که به رژیم صهیونیستی دادیم این است که ما طبق شرع و فتوای رهبری این تلاشی برای ساخت بمب هستهای نخواهیم کرد.
زیباکلام با اشاره به اینکه نیروگاه بوشهر حتی برق دفاتر اداری خود را نیز نمیتواند تامین کند، گفت: ایران از سال 84 بیان میکرد که فعالیتهای هستهایش طبق چارچوبهای بینالمللی است و حق دارد که موضوع هستهای خود را پیش ببرد که البته امری کاملا درست است و هیچ کدام از کارهایی که انجام دادیم و میدهیم مغایر با پادمانهای بینالمللی نبوده است.
این فعال سیاسی اصلاحطلب افزود: ایران به دنبال استفاده از حقوق قانونی خود در برنامه هستهای بوده است ولی غرب نگران نابودی اسرائیل از سوی ایران است ضمن اینکه سیاست خارجی ایران از سال 84 تا 92 به گونهای شد که دیگر نیازی به ورود آمریکا در شورای امنیت نبود زیرا که با رفتارهای خود در عرصه بینالملل راه را به گونهای برای آمریکاییها هموار کردیم و حتی در منطقه نیز کشورهای مخالف زیادی علیه برنامه هستهای ایران پدیدار شدند. همچنین در سالهای 84 تا 92 خیلی خوب با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری نکردیم البته شاید آنها هم درخواست بازرسیهای زیاد از حد داشتند.
زیباکلام با تاکید بر اینکه دولت روحانی یک تحول بنیادی در رابطه با مذاکرات به وجود آورده است تصریح کرد: با اینکه دولت قبلی میگفت که غرب در خصوص تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هستهای دروغ میگوید ولی دولت روحانی به دنبال رفع نگرانیهای غربیها برآمده بود و کارهایی را برای مرتفع کردن نگرانی آنها انجام داده بود و هیچگاه هم آنها را دروغگو ننامیده بود.
این استاد دانشکده علوم و حقوق سیاسی دانشگاه تهران افزود: استراتژی فعلی مورد توافق ایران و آمریکا این است که ایران به فعالیتهای هستهای خود به گونهای ادامه دهد که اگر زمانی ایران خواست به سلاح هستهای دست یابد غرب بتواند اقداماتی را انجام دهد یعنی باید توان هستهای ایران آنقدر کاهش پیدا کند که چندین سال برای ساخت سلاح هستهای فاصلهای وجود داشته باشد و برای همین دلیل غرب به دنبال کاهش تعداد سانتریفیوژها و غنای پایینتر اورانیوم است.
زیباکلام اظهار داشت: فکر هستهای از همان ابتدا در ایران غلط بوده و این فکر مانند خودکفایی گندم است که هیچگاه ارزش مناسبی را برای ایران نداشته است.
وی گفت: اصل قضیه برطرف شدن نگرانی طرف غربی از سوی ایران خیلی خوب است و آمریکاییها هم مقدار محدودی از برنامه هستهای ایران را پذیرفتهاند ضمن اینکه دلیل طولانی شدن مذاکرات 1+5 با ایران به دلیل اختلافات بر سر پذیرفتن مقدار برنامه هستهای و مقدار غنیسازی و مقدار سانتریفیوژها است.
زیباکلام اظهار داشت: من هم به مانند برخی دلواپسچیها در خصوص برنامه هستهای ایران ناراحت هستم. ما میخواهیم برنامه هستهای را به گونهای پیش ببریم که نگرانی طرف غربی را برطرف کنیم ولی گویا به سیاست هستهای کج دار و مریض سالهای 84 برگشتهایم.
این استاد دانشگاه تهران گفت: از بیزبانی و عدم شهامت ظریف و عراقچی در خصوص عدم پاسخ به اصولگرایان درباره تصویب تحریمهای جدید ناراحت هستم.
زیباکلام افزود: تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران تحریمهایی است که کنگره آمریکا به دنبال تصویب آن بود و نه این تحریمهای اجرا شده فعلی را. اوباما اعلام کرده بود که اگر تحریمهای جدید تصویب شود از اختیارات خود برای لغو آن استفاده خواهم کرد و در صورتی که این تحریمها از سوی کنگره مورد تصویب قرار میگرفت صادرات نفت ایران تا سال 2014 به صفر میرسید یعنی اینکه 75 درصد نفت صادراتی ایران که به کشورهای چین، کره جنوبی و ژاپن مختل میشد و قابل ذکر است که هرکدام از این کشورها هر 4 ماه یک بار از وزارت خزانهداری آمریکا مجوز خرید نفت از ایران را میگیرند.
وی افزود: بعضی وقتها به دنبال جسارت احمدینژاد در برخی مسئولین فعلی میگردم زیرا وی فردی بسیار باشهامت بود و در مقابل غرب ایستادگی میکرد.
زیباکلام با تاکید بر اینکه توافقنامه ژنو شیر گرم و نسوزی نیست، گفت: تجربه 34 سال اخیر نشان داده است که هر وقت سیاست خارجی ما گرفتار ایدئولوژیک شده است منافع ملی ما بازنده اصلی بوده است.
وی افزود: اگر بخواهیم بند بند توافقنامه ژنو را اجرایی کنیم میلیاردها تومان هزینهای را که انجام دادهایم از بین میرود و روز به روز هم عقبتر خواهیم رفت و اگر این توافقنامه به طور صددرصد اجرایی شود حتی رویمان نمیشود که در آینده نامی از این توافقنامه ببریم.
این استاد دانشگاه تهران اظهار داشت: قطعنامه 598 هیچ افتخاری برای ایران نداشت و توافقنامه ژنو هم هیچ افتخاری برای ما ندارد، ضمن اینکه همین نگاه هم نسبت به توافقنامه الجزایر که در سال 1981 منعقد شد نیز وجود داشت.
زیباکلام افزود: ادامه برنامه هستهای ایران از سال 84 تاکنون اشتباه بوده است همانطور که ادامه جنگ بعد از فتح خرمشهر اشتباه بود ولی هیچ کس جرات نمیکرد که این موارد را مطرح کند و این امر دقیقا در مورد ماجرای گروگانگیری جاسوسان آمریکایی نیز اتفاق افتاده است.
این فعال سیاسی اصلاحطلب گفت: اورانیوم اکسید شده ایران زمانی که به باد هوا رفت به مانند گرفتن فاو و حاج عمران و سپس تقدیم آن به عراقیها بود، زیرا تلاشهای فراوانی برای به دست آوردن آن صورت گرفته بود و بهای سیاست غلط هستهای که در گذشته وجود داشته است را هماکنون باید بپردازیم.
زیباکلام در پایان با بیان اینکه ناراحتی نتانیاهو و جمهوریخواهان آمریکا را برای ادامه مذاکرات هستهای با ایران به خوبی میفهمم، اظهار داشت: غرب از ادامه مذاکرات با ایران نفع خوبی میبرد و من کاملا دلیل ناراحتی نتانیاهو و جمهوریخواهان را متوجه میشوم زیرا که راه قبل از مذاکرات مانند تحریم ما را به ته دره میبرد، ولی این مذاکرات این امر را به تعویق انداخته است. ضمن اینکه کسینجر و جمهوریخواهان آمریکایی به چیزی جز نابودی جمهوری اسلامی ایران فکر نمیکنند.
زیباکلام افزود: سالهای مابین 1384 تا 1392 منحنی رو به افولی دارد که شکاف بین ایران و غرب بیشتر و بیشتر شده و بخشی از آن در قالب قطعنامهها و تحریمها و تهدید جدی نظامی علیه ایرانیان بود.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: اساس و بنای اصولگرایان در خصوص برنامه هستهای نگاهی ابزاری و ایدئولوژیک به موضوعی هستهای بود.
وی تصریح کرد: سیاست ایران در بین سالهای 82 تا 84 سیاست کج دار و مریز بود یعنی اینکه موضوع هستهای پیشرفت کند، ولی نباید دنیا را در برابر خود قرار دهیم اما از سال 84 و از زمان روی کار آمدن احمدینژاد سیاست ایران در خصوص مسئله هستهای تغییر کرد و ابزار پیشبرد سیاست خارجی ما قرار گرفت.
زیباکلام خاطرنشان کرد: سیاست دولت نهم و دهم این بود که برنامه هستهای را به هر شکل و به هر توان و سرعتی باید به جلو برد و غرب هم هر کاری که میخواهد انجام دهد و این امر استراتژی سال 84 تا 92 ایران بود که پرونده ما از شورای حکام از وین به شورای امنیت در نیویورک رفت.
استاد دانشکده علوم و حقوق سیاسی دانشگاه تهران گفت: تفکری که پشت ذهن اصولگرایان در خصوص برنامه هستهای است این بود که موضوع هستهای خاکریز اول جنگ ما با غرب و موضوع هستهای تنگه احد است.
وی افزود: احمدینژاد و سایر اصولگرایان از سال 84 تا 92 مسئله اساسی موضوع هستهای ایران را اینگونه مطرح کردند که چرا غربیها علیه موضوع هستهای ما اینگونه موضعگیری میکنند ولی ما برنامهای صلحآمیز را در حال انجام دادن هستیم و اینکه ساخت سلاحهای هستهای بهانهای از سوی غرب علیه ایران است.
زیباکلام اظهار داشت: احمدینژاد در سخنرانی خود در پاکدشت دو هدف غرب را برای توقف برنامه هستهای اینگونه شرح داد که هدف اول این است که جلوی پیشرفتهای اقتصادی ایران را بگیرند و اگر برنامه هستهای به بار نمینشیند 250 رشته و صنعت تولیدی و اقتصادی ایجاد خواهد شد ضمن اینکه هدف دوم هم این است که غرب نمیخواهد دانشمندان جوان هستهای ما به پیشرفتهای علمی خود ادامه دهند و میخواهد در مقابل پیشرفت علمی ایران بایستد و این موضوع دو روایتی بود که اصولگرایان در طول 8 سال به مردم اعلام کردند و این روایت روایتی همواره اشتباه بود.
استاد دانشگاه تهران تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران تنها کشوری است که رسما و علنا اعلام کرده که خواستار نابودی رژیم صهیونیستی است و هرچه امکانات مالی و نظامی در توان داشته است را در اختیار حماس و مقاومت نیز قرار داده است.
وی افزود: هر کشوری که بتواند اورانیوم را 30 درصد غنی کند همان کشور هم میتواند ظرف مدت یک سال اورانیوم را به 80 تا 90 درصد غنا برساند و ما تنها ضمانتی که به رژیم صهیونیستی دادیم این است که ما طبق شرع و فتوای رهبری این تلاشی برای ساخت بمب هستهای نخواهیم کرد.
زیباکلام با اشاره به اینکه نیروگاه بوشهر حتی برق دفاتر اداری خود را نیز نمیتواند تامین کند، گفت: ایران از سال 84 بیان میکرد که فعالیتهای هستهایش طبق چارچوبهای بینالمللی است و حق دارد که موضوع هستهای خود را پیش ببرد که البته امری کاملا درست است و هیچ کدام از کارهایی که انجام دادیم و میدهیم مغایر با پادمانهای بینالمللی نبوده است.
این فعال سیاسی اصلاحطلب افزود: ایران به دنبال استفاده از حقوق قانونی خود در برنامه هستهای بوده است ولی غرب نگران نابودی اسرائیل از سوی ایران است ضمن اینکه سیاست خارجی ایران از سال 84 تا 92 به گونهای شد که دیگر نیازی به ورود آمریکا در شورای امنیت نبود زیرا که با رفتارهای خود در عرصه بینالملل راه را به گونهای برای آمریکاییها هموار کردیم و حتی در منطقه نیز کشورهای مخالف زیادی علیه برنامه هستهای ایران پدیدار شدند. همچنین در سالهای 84 تا 92 خیلی خوب با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری نکردیم البته شاید آنها هم درخواست بازرسیهای زیاد از حد داشتند.
زیباکلام با تاکید بر اینکه دولت روحانی یک تحول بنیادی در رابطه با مذاکرات به وجود آورده است تصریح کرد: با اینکه دولت قبلی میگفت که غرب در خصوص تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هستهای دروغ میگوید ولی دولت روحانی به دنبال رفع نگرانیهای غربیها برآمده بود و کارهایی را برای مرتفع کردن نگرانی آنها انجام داده بود و هیچگاه هم آنها را دروغگو ننامیده بود.
این استاد دانشکده علوم و حقوق سیاسی دانشگاه تهران افزود: استراتژی فعلی مورد توافق ایران و آمریکا این است که ایران به فعالیتهای هستهای خود به گونهای ادامه دهد که اگر زمانی ایران خواست به سلاح هستهای دست یابد غرب بتواند اقداماتی را انجام دهد یعنی باید توان هستهای ایران آنقدر کاهش پیدا کند که چندین سال برای ساخت سلاح هستهای فاصلهای وجود داشته باشد و برای همین دلیل غرب به دنبال کاهش تعداد سانتریفیوژها و غنای پایینتر اورانیوم است.
زیباکلام اظهار داشت: فکر هستهای از همان ابتدا در ایران غلط بوده و این فکر مانند خودکفایی گندم است که هیچگاه ارزش مناسبی را برای ایران نداشته است.
وی گفت: اصل قضیه برطرف شدن نگرانی طرف غربی از سوی ایران خیلی خوب است و آمریکاییها هم مقدار محدودی از برنامه هستهای ایران را پذیرفتهاند ضمن اینکه دلیل طولانی شدن مذاکرات 1+5 با ایران به دلیل اختلافات بر سر پذیرفتن مقدار برنامه هستهای و مقدار غنیسازی و مقدار سانتریفیوژها است.
زیباکلام اظهار داشت: من هم به مانند برخی دلواپسچیها در خصوص برنامه هستهای ایران ناراحت هستم. ما میخواهیم برنامه هستهای را به گونهای پیش ببریم که نگرانی طرف غربی را برطرف کنیم ولی گویا به سیاست هستهای کج دار و مریض سالهای 84 برگشتهایم.
این استاد دانشگاه تهران گفت: از بیزبانی و عدم شهامت ظریف و عراقچی در خصوص عدم پاسخ به اصولگرایان درباره تصویب تحریمهای جدید ناراحت هستم.
زیباکلام افزود: تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران تحریمهایی است که کنگره آمریکا به دنبال تصویب آن بود و نه این تحریمهای اجرا شده فعلی را. اوباما اعلام کرده بود که اگر تحریمهای جدید تصویب شود از اختیارات خود برای لغو آن استفاده خواهم کرد و در صورتی که این تحریمها از سوی کنگره مورد تصویب قرار میگرفت صادرات نفت ایران تا سال 2014 به صفر میرسید یعنی اینکه 75 درصد نفت صادراتی ایران که به کشورهای چین، کره جنوبی و ژاپن مختل میشد و قابل ذکر است که هرکدام از این کشورها هر 4 ماه یک بار از وزارت خزانهداری آمریکا مجوز خرید نفت از ایران را میگیرند.
وی افزود: بعضی وقتها به دنبال جسارت احمدینژاد در برخی مسئولین فعلی میگردم زیرا وی فردی بسیار باشهامت بود و در مقابل غرب ایستادگی میکرد.
زیباکلام با تاکید بر اینکه توافقنامه ژنو شیر گرم و نسوزی نیست، گفت: تجربه 34 سال اخیر نشان داده است که هر وقت سیاست خارجی ما گرفتار ایدئولوژیک شده است منافع ملی ما بازنده اصلی بوده است.
وی افزود: اگر بخواهیم بند بند توافقنامه ژنو را اجرایی کنیم میلیاردها تومان هزینهای را که انجام دادهایم از بین میرود و روز به روز هم عقبتر خواهیم رفت و اگر این توافقنامه به طور صددرصد اجرایی شود حتی رویمان نمیشود که در آینده نامی از این توافقنامه ببریم.
این استاد دانشگاه تهران اظهار داشت: قطعنامه 598 هیچ افتخاری برای ایران نداشت و توافقنامه ژنو هم هیچ افتخاری برای ما ندارد، ضمن اینکه همین نگاه هم نسبت به توافقنامه الجزایر که در سال 1981 منعقد شد نیز وجود داشت.
زیباکلام افزود: ادامه برنامه هستهای ایران از سال 84 تاکنون اشتباه بوده است همانطور که ادامه جنگ بعد از فتح خرمشهر اشتباه بود ولی هیچ کس جرات نمیکرد که این موارد را مطرح کند و این امر دقیقا در مورد ماجرای گروگانگیری جاسوسان آمریکایی نیز اتفاق افتاده است.
این فعال سیاسی اصلاحطلب گفت: اورانیوم اکسید شده ایران زمانی که به باد هوا رفت به مانند گرفتن فاو و حاج عمران و سپس تقدیم آن به عراقیها بود، زیرا تلاشهای فراوانی برای به دست آوردن آن صورت گرفته بود و بهای سیاست غلط هستهای که در گذشته وجود داشته است را هماکنون باید بپردازیم.
زیباکلام در پایان با بیان اینکه ناراحتی نتانیاهو و جمهوریخواهان آمریکا را برای ادامه مذاکرات هستهای با ایران به خوبی میفهمم، اظهار داشت: غرب از ادامه مذاکرات با ایران نفع خوبی میبرد و من کاملا دلیل ناراحتی نتانیاهو و جمهوریخواهان را متوجه میشوم زیرا که راه قبل از مذاکرات مانند تحریم ما را به ته دره میبرد، ولی این مذاکرات این امر را به تعویق انداخته است. ضمن اینکه کسینجر و جمهوریخواهان آمریکایی به چیزی جز نابودی جمهوری اسلامی ایران فکر نمیکنند.