به ظن برخی بازار دست دوم فروشی در مناطق پایین شهر است و چون مردم این مناطق از درآمد پایینی برخوردار هستند اغلب به ناچار به دنبال البسه دست دوم هستند و نمونه این بازها را می‌توان در کوچه عباس قلی خان، سرشور، گلشهر وغیره دید اما برخلاف تصور در چهار راه راهنمایی مشهد نیز شاهد گسترش بازارهای دست دوم فروشی معروف به تاناکورا هستیم تعداد این بازارها امروز به اندازه ای گسترش یافته که دیگر بالای شهر و پایین شهر تفاوتی ندارد چرا که در این بازارها شاهد حضور افراد غنی و فقیر هستیم.
وارد بازار که می‌شوم ساختمانی قدیمی است که پله می‌خورد به پایین، زیرزمینی تو در تو که هر طرف ان انباری از لباس‌های دست دوم است لباس‌هایی که معلوم نیست از کدام کشور و از چه فرهنگی وارد کشور شده است.
اصلا معلوم نیست این لباس‌ها چگونه وارد کشور شده اند لباس‌هایی که در رنگ‌ها و مدل‌های مختلف سوار هم شده اند و انباری از لباس را به وجود اورده اند تاناکورا بالای شهر و پایین شهر ندارد همه جور مشتری با فرهنگ‌های متفاوت می‌توان اینجا پیدا کرد.
شهر لباس، شهر تاناکورا
لباس‌های رنگارنگ زمستانی و پاییزی، از روسروی و روپوش و لباس گرم بگیر تا کیف و کفش و شلوار جین همه جور لباس اینجا پیدا می‌شود تنها باید وقت بگذاری و از بین انوارها البسه لباسی مناسب هیکلت پیدا کنی این را فروشنده یکی از مغازه‌های تاناکورا می‌گفت.
اینجا تا دلتان بخواهد می توانید لباس‌های مختلف بپوشید، تن بزنید و با لباس‌های دیگرتان هماهنگ کنید، بدون این که صاحب مغازه شاکی شود و از کوره دربرود البته در هر مغازه چندین فروشنده فعال هستند افرادی که خود نیز تاناکورا پوش هستند این را از لباس‌های عجیبی که برتن دارند می‌توان به راحتی تشخیص داد.
وجود اجناس مارک دار، آن هم با قیمت یک دهم بازار قطعا هر پولداری را برای خرید ارزان یک جنس مرغوب وسوسه می‌کند و از طرفی یک مستضعف را برای پوشیدن لباسی مارک دار، حتی اگر این لباس به اصطلاح با کلاس را هم چند نفر دیگر قبل از این پوشیده باشند، مهم این است که جنس مارک دارو با کلاس است.
اما مردم چگونه بوی بد این مغازه‌ها را تحمل می‌کنند و لباس‌هایی را که نمی‌دانند از کجا آمده‌اند را به جان می‌خرند و می‌پوشند.
به بهانه خرید لباس با یکی از فروشندگان تاناکورا هم کلام می‌شوم می‌گوید: تمامی لباس‌های اینجا ضد عفونی شده‌اند و هیچ مشکلی ندارند اکثر لباس‌هایی که اینجا وجود دارد از کشورهای ترکیه و امارات وارد ایران می‌شوند بخشی از این لباس‌ها اصلا تن نشده اند و بیشتر انها پوشاکی است که در بازارها می‌ماند و از مد می رود و تولید کننده ها چون در کشور خود فروشی ندارند بعد از چند سال که از تاریخ تولید ان میگذرد به ما می‌فروشند.
از او می‌پرسم پس چرا ضد عفونی می‌شوند مگر نمی‌گویید کسی نپوشیده است که در جواب می‌گوید: بخشی از این لباس‌ها را گفتم و برای محض احتیاط آنها را ضدعفونی می‌کنیم چون مسیر طولانی را طی می‌کنند و احتمال اینکه با لباس‌های دیگر مخلوط شوند وجود دارد.
یکی دیگر از فروشنده ها می‌گوید: به هر لباسی که دست بزنید، بوی مواد ضدعفونی کننده می‌دهند البته بعضی فروشنده ها برای اطمینان دادن به مشتری و نمایش تمیز بودن لباس‌های خود، لباس‌های مستعمل را در مواد ضدعفونی کننده قرار می‌دهند البته گاهی دیگر زیاده از حد لباس‌ها را با این مواد آغشته می‌کنند و به همین دلیل، بوی تند بعضی لباس‌های ضدعفونی شده از چندمتری قابل تشخیص است.
به دیگر مغازه‌ها که سری می‌زنم کافی است به شیوه آویزان کردن لباس‌ها نگاهی بیندازی دیگر نیازی نیست از فروشنده قیمت لباس‌ها را سوال کنی چرا که معمولا لباس هایی را که کهنه تر و ارزان تر است، به صورت فله ای در کف مغازه انداخته اند، ولی اجناس گران تر را جلوی دید مشتری و روی چند چوب لباسی چرخان جا داده اند با وجودی که کهنگی و حتی پارگی بعضی لباس‌ها از فاصله دور هم معلوم است، ولی بین همین لباس ها هم می شود جنس های دست دوم و سالمی پیدا کرد که با نمونه نوی آن مو نمی زند و شاید همین مسئله مردم را به سمت این بازارها کشانده است.
فروشنده یکی دیگر از تاناکوراها می‌گوید: بیشتر این لباس‌ها را خود مردم به ما می فروشند اینها بیشتر لباس هایی است که مردم مدت ها پوشیده اند و حالا به دلیل خسته شدن یا کهنه شدن، دیگر دوست ندارند دوباره آن را بپوشند ما هم با تعمیر و شست و شوی لباس های دست دوم، آنها را با مبلغ بیشتری به مردم می فروشیم اما بسیاری از اجناس تاناکوراها از کشورهای همسایه به ایران وارد می شوند و گاهی به صورت بسته ای و کیلویی به افراد فروخته می شونبه همین دلیل اغلب لباس‌ها در این مسیر رد و بدل کردن خراب می‌شوند.
البته باید گفت بیشتر این جنس‌های دست دوم خارجی از مسیر قانونی گمرگ و پرداخت مالیات وارد کشور نمی‌شود این جنس‌های دست دوم معمولا از مسیر قاچاق وارد کشور شده و از طریق همین تاناکوراها در بازار داخلی به فروش می‌رسند و حجم زیادی از لباس‌ها و محصولات مستعمل تاناکورا به صورت قاچاق و بدون پرداخت عوارض و مالیات وارد کشور می‌شود.
حراج لباس‌های دست دوم با قیمت گزاف
یکی از اصلی ترین دلیل محبوبیت برخی تاناکوراها، ارزان بودن جنس‌هایشان است، طوری که هر کسی با هر مقدار پولی که در جیبش دارد، بتواند جنس دست دوم بخرد، البته به این معنی نیست که قیمت همه جنس های تاناکورا ارزان است برخی از اجناس مارکدار و مرغوب دست دوم نیز با قیمت هایی گزاف به فروش می رسند.
کفش‌های ورزشی و کتانی مارک دار از گران ترین جنس های این تاناکوراست که اغلب آنها 70 هزار تومان قیمت خورده و به قول فروشنده اگر بخواهید همین کفش را از بیرون بخرید باید 600 هزار تومان پول بدهید هرچند به قول یکی دیگر از فروشنده‌ها اصلا نظیر این کفش‌ها با این مرغوبیت و کیفیت در ایران پیدا نمی‌شود تمام این کفش‌ها خارجی است.
از مشکلات بهداشتی تا پلمب تاناکوراها
در کنار مشکل قاچاق این لباس‌ها و ضربه‌ای که به اقتصاد کشور می‌زند بهداشتی نبودن این اجناس یکی از مهمترین مشکلاتی است که سبب پلمپ فروشگاه‌های تاناکورا شده است و هیچ منبع بهداشتی تاکنون این لباس‌ها را تایید و تضمین نکرده است چرا که اصلا هویت این لباس‌ها مشخص نیست اینکه دقیقا از چه کشوری وارد ایران می‌شود چه افرادی قبلا این لباس‌ها را پوشیده‌اند اصلا فردی که این لباس را برتن داشته سالم بوده یا دارای بیماری بوده است لباس‌هایی که حتی با آنها هم نمی شود با اطمینان از بهداشتی و بی خطر بودنشان حرف زد، زیرا بسیاری از میکروب ها و ویروس ها با شست و شو به طور کامل از بین نمی‌رود و خطر به وجود آمدن قارچ‌های پوستی در افرادی که از جنس‌های تاناکورا استفاده می‌کنند، همیشه وجود دارد.
البته در حال حاضر تعداد فروشگاه‌های تاناکورا در سطح شهر مشهد بسیار کاهش یافته است چرا که بیشتر این فروشگاه‌ها پلمپ شده اند اما هنوز هم در لابه لای برخی بازارهای بزرگ شهر شاهد فعالیت غیر قانونی تاناکوراها هستیم و این بدیم معنا است که مردم هنوز هم نسبت به غیر بهداشتی بودن این لباس‌ها به باور نرسیده‌اند امیدواریم مسئولان شهری توجه بیشتری به مقوله اجناس قاچاق و دستنه دوم به خصوص در زمینه پوشاک داشته باشند چه بسا شاید بسیاری از بیماری‌های ویروسی از وجود همین اجناس در سطح کشور نباشد انمتظار می‌رود با حمایت مسئولان مردم نیز همکاری لازم را در شناسایی این فروشگاه‌ها داشته باشند و البته اقدام به خرید لباس‌های دسته دوم که نوعی ترویج و تشویق افراد برای ورود این لباس ها به کشور است نکنند.
